بهار، نخستین فصل در گاه‌شماری خورشیدی و دومین فصل در گاه‌شمار میلادی محسوب می شود و در نیمکره شمالی زمین، این فصل منطبق با ماههای فروردین، اردیبهشت و خرداد به شمار می رود و با توجه به اینکه بهار بعد از ایام سرد و یخبندان فصل زمستان فرا می رسد، بسیاری از مردم این فصل را بیداری دوباره طبیعت جاندار از خواب زمستانی عنوان می کنند.
یک روانشناس بالینی روز شنبه به ایرنا گفت: خواب آلودگی در فصل بهار شایع و تا حد زیادی طبیعی است و در اکثریت موارد با گذشت فصل، این عارضه از بین می رود. گرچه تغییرات خلق و خواب آلودگی و خستگی در برخی موارد می تواند جزء دسته اختلالات خلقی از نوع افسردگی فصلی باشد که نیاز به درمان ویژه دارد.
سارا اکبرزاده با بیان اینکه برخی افراد در فصل بهار با وجود استراحت کافی باز هم احساس خواب آلودگی می کنند و یا اینکه با چند ساعت پیاده روی در طبیعت و انجام فعالیت مختصر ضمن احساس خستگی شدید و نیاز مفرط به خواب و استراحت دارند، اظهار داشت: در این ایام به علت افزایش طول روز و تابیدن بیشتر خورشید، این وضعیت ایجاد می شود.
وی تصریح کرد: در فصل بهار ساعت بیولوژیک یا محیط زیست بدن فرد یا افراد که با ساعت های طولانی شب تنظیم شده، نمی تواند با طولانی شدن روز هماهنگ شود و انرژی آن به سرعت تحلیل می رود، بنابراین این عده به اختلال خواب از نوع پرخوابی مبتلا می شوند.
این روان درمانگر افزود: این تغییرات فصلی بر روی سالمندان و افراد دارای مشکلات قلبی - عروقی و مغزی و یا حتی افراد دچار خستگی مزمن، افرادی که کار فکری زیاد و تحرک بدنی کم دارند، بیشتر تاثیرگذار است.
راهکار
اکبرزاده گفت: برای مقابله با خواب آلودگی بهاری تا جایی که می توان خواب کافی و منظم شبانه و نه بیش از حد داشت زیرا هر قدر فرد بیشتر بخوابد، به همان اندازه احساس کسالت و خواب آلودگی می کند.
وی گفت: شستن دست و صورت بعد از بیدار شدن از خواب با آب سرد، مدت ۱۵ الی ۳۰ دقیقه خواب میان روز، تحرک بدنی کافی و پیاده روی، حمام آب گرم قبل از خواب جهت شل شدن عضلات و خواب عمیق و راحت و دوش آب ولرم پس از خواب در جهت رفع خواب آلودگی و کسالت می تواند تا حددی از ابتلا به پرخوابی جلوگیری کند.
این روانشناس بالینی افزود: مصرف حداقل چربی، لبنیات و شیرینی، میوه و سبزیجات، چای و قهوه به میزان کافی، غذاهای آهن دار و مصرف صبحانه کامل و سرشار از پروتئین از ابتلا به اختلال خواب آلودگی می کاهد.
وی با بیان اینکه پرورش گل و گیاه و یا همزیستی با گیاهان در رفع این بیماری موثر است، افزود: در صورت شدید بودن و یا ادامه یافتن علائم و افت کیفیت زندگی، حتما فرد باید جهت بررسی اختلال افسردگی به روانپزشک مراجعه کند.
∎