آمریکا هم اکنون نیز از ایران وحشت دارد و با لغو تحریمهای تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی، وحشت و هراس سردمداران رژیم ایالات متحده تصاعدی خواهد شد.
در حالی آمریکا در تقلایی واهی به دنبال تمدید تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران است اما اخیرا چین و به ویژه روسیه مخالفت علنی و قاطع خود را در قبال این طرح مستاجران کاخ سفید اعلام کردند و البته کشورهای اروپایی عضو برجام نیز موافق این تمدید نیستند.
پامپئو بارها بر عضویت آمریکا در برجام تاکید کرده در حالی که رسماً از برجام خارج شده اما از طرف دیگر میگوید در تلاش است تا با رایزنی با دیگر اعضای شورای امنیت برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران اجازه ندهد ایران طبق قطعنامه ۲۲۳۱ تسلیحات خریداری کند.
از لحاظ حقوقی و منطقی، آمریکا که خروج یکجانبه از برجام را اعلام کرده بود، دیگر حق ندارد تا دوباره ادعای عضویت خود در آن را مطرح کند.
اما دولت کنونی آمریکا با گستاخی و پر رویی هنگامی که به برجام نیاز نداشت با وجود آن همه مخالفتها از سوی متحدان اروپایی خود از برجام خارج شد و حالا یعنی موقعی که برای آسیب رسانی به ایران به چنین توافقنامهای نیاز دارد، به همین سادگی ادعای عضویت خود در برجام را مطرح می کند و خود را برخوردار از صلاحیت ادعای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران می داند.
پس از خروج آمریکا از برجام، ایران در پاسخ به آن تعویق اجرای تعهدات برجامی خود را اعلام و دستگاههای سانتریفیوژ جدید را نصب کرد اما کاملا از برجام خارج نشد و همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی را ادامه داد. در واقع ایران طی پنج گام مرحله بندی شده، تعهدات عملیاتی خود در برجام را کاهش داد و در آخرین گام اعلام کرد که به هیچ کدام از محدودیتها به جز بازرسی بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی قائل نخواهد بود.
هدف ایران از این رفتار، بی تغییر ماندن مهلت ۵ ساله تحریم تسلیحاتی موضوع برجام تلقی می شود.
در سوی دیگر آمریکا با توجه به نزدیک شدن تاریخ انقضای این مهلت یعنی ماه اکتبر، برای غیرمحتمل کردن پایبندی ایران بر برجام، تلاشهای نهایی خود را آغاز کرده است. مایک پامپئو ۲۴ آوریل گفت: همه کشورهای صلحدوست باید دسترسی ایران به توان توسعه موشک بالستیک را منتفی و با تمدید مهلت تحریم تسلیحاتی ایران، موافقت کنند.
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در حالیکه نسبت به امکان تصویب قطعنامه شورای امنیت برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران تردید داشت، گفت از هر گزینه دیپلماتیک برای تمدید این تحریمها استفاده میکنیم.
برایان هوک افزود: ما نمیتوانیم اجازه دهیم ممنوعیت تسلیحاتی ایران خاتمه یابد. اشتباه بود که این مساله در برنامه جامع اقدام مشترک قرار گرفت. ما یک پیش نویس قطعنامهای را ارائه کردهایم. تجدید ممنوعیت تسلیحاتی کاملا آسان است و از آنجا که در گذشته، ممنوعیت تسلیحاتی با اجماع به تصویب رسیده بوده است، پیشینه زیادی برای حمایت دوباره از آن وجود دارد.
وی مدعی شد: از آنجا که در گذشته به آن رای دادهاند، هیچ دلیلی وجود ندارد که دوباره به آن رای ندهند. شما به پنج سال گذشته نگاه کنید. هیچ کس نمیتواند استدلال کند که ایران به تعهدات خود در بندهای مقدماتی برجام به طور کامل عمل کرده است که برای ارتقای صلح و ثبات در خاورمیانه بود
نماینده آمریکا در امور ایران با این ادعا ادامه داد که ایران از لغو و تعلیق برخی از تحریمها برای اجرای سیاست خارجی توسعه طلبانه و دو برابر کردن ماجراجوییهای انقلابی خود در خاورمیانه استفاده کرد.
هوک که از اعلام زمان انجام این کار و تصویب قطعنامه ادعایی وی عاجز بود، گفت: فکر میکنیم که پشتیبانی زیادی برای این کار صورت خواهد گرفت، بنابراین در انجام این کار متمرکز هستیم. ما جدول زمانی مشخصی برای اعلام کردن نداریم.
وی افزود: میدانید که تحریم تسلیحاتی در ماه اکتبر منقضی میشود و این دولت اجازه نخواهد داد که تحت نظارت شورای امنیت سازمان ملل، ایران واردات و صادرات سلاح انجام دهد. مجید تخت روانچی نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد که خود یک عضو مذاکره کننده برجام هم بوده است، بارها تاکید کرده است که چنین خوانشی از قطعنامه ۲۲۳۱ و مفاد برجام، پذیرفتنی نیست و مسلم است که آمریکا در هجدهم اردیبهشت ۱۳۹۸ به مشارکت خود در این توافق پایان داده است. نماینده آمریکا در امور ایران درباره همراهی اروپا با تصمیم آمریکا و اظهارات مقامات آنها به جای پاسخگویی، اظهار کرد: آیا اروپاییها دوست دارند تحریم تسلیحاتی ایران منقضی شود؟ من چنین نمیبینم. من ندیدهام که هیچ اروپایی بطور علنی بگوید که مایل است تحریم تسلیحاتی منقضی شوند.
اما محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران ۲۷ آوریل در پاسخ به وزیر خارجه آمریکا در صفحه توئیتری خود نوشت:
«دو سال پیش، مایک پومپئو و رئیسش، پایان مشارکت ایالات متحده در برجام را اعلام کردند، به خیال این که فشار حداکثری آنها، ایران را به زانو در خواهد آورد. با توجه به شکست آشکار این سیاست، حالا وی میخواهد در برجام شریک باشد. دست از خیالپردازی بردارید: مردم ایران همیشه خودش درباره سرنوشتش تصمیم خواهد گرفت.»
نکتهای که باید به آن اشاره کرد این است که به نظر میرسد متحدان اروپایی نیز لزوماً حامی آمریکا نخواهند بود. یکی از دیپلماتهای اروپایی در همین باره میگوید: آمریکا برای رسیدن به اهداف خود استفاده از برجام یا عدم استفاده را انتخاب می کند که این امر مورد حمایت متحدان اروپایی آن قرار نمی گیرد.
در همین رابطه، پیتر استانو سخنگوی امور خارجی و سیاست امنیتی کمیسیون اروپا در اظهاراتی در واکنش به طرح آمریکا برای جلوگیری از لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران در اکتبر آینده، گفت: شما شاهد این مساله نخواهید بود که ۳ کشور اروپایی امضا کننده برجام با پیشنهاد آمریکا موافقت کنند چرا که پایان تحریم تسلیحاتی بخشی از توافقنامه است.
وی دربیانیهای تاکید کرد: آمریکا از زمان خروج از برجام در هیچ جلسهای درباره این توافقنامه شرکت نکرده است. البته من درباره مواضعی که ممکن است آمریکا یا دیگر کشورها در قبال برجام اتخاذ کنند، اظهار نظر نمیکنم.
اروپا و آمریکا در موضوع ایران اختلافات زیادی دارند. علاوه بر آن، ادامه تحریم تسلیحاتی علیه ایران به ضرر روسیه نیز است و این اقدام پامپئو طبیعتا مورد رضایت مسکو نخواهد بود.
در همین رابطه؛ معاون وزیر خارجه روسیه تأکید کرد: آمریکا بهجای صحبت درباره استفاده انتخابی از برخی مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت برای رسیدن به اهداف سیاسی خاص، باید خود از مانعتراشی در اجرای این سند دست برداشته و به اجرای کامل برجام بازگردد.
سرگئی ریابکوف" اعلام کرد که تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران که در ماه اکتبر سال ۲۰۲۰ (پاییز سال جاری) مدت اعتبار آن به اتمام خواهد رسید، نمی تواند ادامه پیدا کند. اظهارات ریابکوف در واکنش به سخنان مایک پامپئو" وزیر امور خارجه آمریکاست، که مدعی شده "واشنگتن برای گسترش تحریم تسلیحاتی علیه ایران ، همه تلاش خود را انجام خواهد داد.
معاون وزیرخارجه روسیه توضیح داد: دررابطه با تمدید رژیم خاص فعلی برای تهیه تسلیحات وتجهیزات نظامی به جمهوری اسلامی ایران وهمچنین ارسال تسلیحات از ایران، باید بگویم که این مسئله در زمان تصویب قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت حل و فصل شده است. ریابکوف یادآور شد که ایالات متحده قبل از هر نوع صحبتی درباره اینکه از کدامیک از مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت می تواند برای دستیابی به اهداف سیاسی خود استفاده کند، باید ابتدا به اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) درباره برنامه هستهای ایران بازگردد.
وی گفت: بطور کلی باید توجه داشت که تمامی مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ باید به طور تمام و کمال اجرا شود وهمه کشورها باید بدون هیچ گونه استثنائی از مفاد و روح حاکم بر آن پیروی کنند. متأسفانه ، طرف آمریکایی ، مانند آنچه که تاکنون هم اتفاق افتاده ، به طور انتخابی با اجرای این قطعنامه برخورد می کند که قطعاً چنین برخوردی مورد قبول نیست، ولی در هر صورت ارسال علائم ارسالی از سوی واشنگتن باعث نگرانی ما میشود. ایالات متحده نه تنها مانع از اجرای مفاد این قطعنامه توسط سایر کشورها میشود، بلکه آنها را به تحریم و انواع اقدامات محدود کننده دیگر تهدید می کند.
ریابکوف در آخر بار دیگر گوشزد کرد که ایالات متحده قبل از اینکه مورد اینکه در این باره صحبت کند که کدامیک از مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ می تواند برای دستیابی به اهداف سیاسی خاصی که واشنگتن برای خود تعیین کرده، مورد استفاده قرار گیرد، باید بطور پیگیرانه اجرای کامل و جامع الزامات این قطعنامه را تضمین کند، یعنی به اجرای کامل توافقنامه هستهای بازگردد.
روز پنج شنبه "میخائیل اولیانوف" نماینده دائم روسیه در سازمانهای بین المللی در وین هم در واکنش به سخنان وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد که هدف واشنگتن برای معرفی خود بهعنوان یکی از طرفین شرکت کننده در برجام و استفاده از مفاد توافقنامه هستهای برای جلوگیری از فروش سلاح به ایران قابل تحقق نیست و مطرح کردن چنین ادعایی واقعاً توهین به هر عقل سلیمی است و آمریکا که از برجام خارج شده، دیگر حق ندارد درباره اجرای آن اظهار نظر کند.
به طور کلی، آمریکا با خروج غیرمسئولانه از برجام به زعم خود سود مورد نظرش را کسب کرده اما حالا بازهم می خواهد دیگران گوش به فرمان آن باشند که این توقع و تصور بسیار واهی است.
تلاش بی ثمر آمریکا برای ادامه تحریم تسلیحاتی ایران
آمریکای ترسو
صاحبخبر -
∎