سرویس بین الملل جوان آنلاین: آسوشیتدپرس سه شنبه شب گزارش کرد که امریکا پیشنویس قطعنامهای را میان شمار محدودی از اعضای شورای امنیت و (نه همه) توزیع کرده که خواستار تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران برای مدت نامعلوم است. ظاهراً این قطعنامه به کشورهایی مانند روسیه و چین نرسیده و احتمالاً هدف امریکا این است که این قطعنامه را در ماه میبه رأی بگذارد که «استونی»، عضو ناتو و از متحدان نزدیک امریکا، ریاست دورهای شورای امنیت را به عهده میگیرد. شیوه توزیع قطعنامه امریکا در شورای امنیت نشان میدهد که امریکا در مرحله نخست امیدی به رأی مثبت به آن ندارد و پیشبینی یک وتو از سوی روسیه، چین یا هر دو آنها است. یکی از دیپلماتهای شورای امنیت نیز چنین موضوعی را تأیید کرده و به رویترز گفته است: «در همان ابتدای ورود به شورای امنیت متوقف خواهد شد.»
بعد از این مرحله است که احتمالاً طرح حقوقی که مایک پمپئو با کمک برخی وکلای امریکایی دنبال آن است، فعال خواهد شد. آنگونه که نیویورکتایمز روز دو شنبه نوشت، طرح حقوقی جدید استدلالش این است که امریکا به رغم خروج از برجام، همچنان یک شریک(participant) این توافق یا به عبارتی دولت شریک(Participan tstate) محسوب میشود و به همین جهت به لحاظ حقوقی صلاحیت این را دارد که از داخل سازو کارهای داخل برجام، مکانیسم ماشه را فعال کند و با طرح تخطی ایران از برجام خواستار تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران بعد از ماه اکتبر ۲۰۲۰ (آبان ماه ۱۳۹۹) شود. در حالی که بحثها درباره این صلاحیت امریکا در حال بالا گرفتن است، میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمانهای بینالمللی دیروز گفت: «کشوری که رسماً به مشارکتش در توافق هستهای پایان داده، نمیتواند جزو طرفهای مشارکتکننده در آن باقی بماند.» روز سه شنبه هم محمدجواد ظریف در تماس تلفنی با سرگئی لاوروف، همتای روس خود، در خصوص طرح متوهمانه تازه امریکا در خصوص برجام رایزنی و دو طرف آن را مردود و غیرعملی ارزیابی کردند.
این طرح دو رویی است
طرح جدید دولت امریکا حتی در داخل هم با واکنشهای منفی روبهرو شده است. بعد از آنکه ریچارد هاس، رئیس شورای روابط خارجی امریکا روز دو شنبه در واکنشی فوری گفت که از این کلاه نمیتوان نمدی برای امریکا ساخت، تونی بلینکن، مشاور ارشد سیاست خارجی ستاد انتخاباتی جو بایدن، نامزد دموکراتها هم دیروز در یک نشست در شورای یهودیان دموکراتیک امریکا گفت: «سخت است که دورویی محض موجود در اقدام این دولت را تحسین نکرد که میخواهد دیگر کشورها در شورای امنیت را مجبور کند راهی برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران بیابند». وی که در دولت باراک اوباما، رئیسجمهور پیشین امریکا در مذاکرات منتهی به توافق هستهای با ایران نقش داشت، تأکید کرد که واشنگتن توانست در آن زمان تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران را به عنوان بخشی از توافق هستهای تمدید کند، اما دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ از این توافق خارج شد.
تونی بلینکن تصریح کرد: «با این حال، دولت ترامپ همچنان تهدید میکند که از یک مکانیسم در برجام استفاده خواهد کرد که به طرفهای توافق اجازه بازگرداندن تحریمهای چندجانبه علیه ایران را میدهد. البته به شرط آنکه اروپا، روسیه و چین راضی به تمدید این تحریمهای تسلیحاتی شوند.
مشاور ارشد بایدن افزود: «آن طور که ما در توافق هستهای طراحی کردیم، اگر شما در شورای امنیت دارای حق وتو باشید، میتوانید به صورت یکجانبه مکانیسم بازگشت تحریمها را فعال کنید. آنها (دولت ترامپ) تلاش میکنند که از این بندهای قطعنامه برای اطمینان از تمدید تحریمهای هستهای استفاده کنند. اما تنها مشکل اینجا است که ما (امریکا) دیگر جزو طرفهای توافق نیستیم.»
الیزابت وارن سناتور کاندیدای ریاست جمهوری در انتخابات ۲۰۲۰ امریکا هم درباره تلاش اخیر مایک پمپئو در صفحه توئیترش نوشت: ممنوعیت بینالمللی تسلیحاتی علیه ایران در ماه اکتبر به پایان میرسد. دولت امریکا برای تمدید این تحریم تسلیحاتی ناگهان استدلال میکند که امریکا عضوی از توافقی است که از آن خارج شد. این هیچ معنایی ندارد. تصمیمت را بگیر مایک پمپئو.»