گروه اقتصادی: روزگذشته پس از انتشار آماری مبنی بر کاهش مصرف انرژی در آمریکا به کمترین میزان در ۱۶ سال گذشته و افزایش ذخیره‌سازی نفت بر روی آب، قیمت نفت شاخص آمریکا در معاملات با ۱۶ درصد افت همراه شد و به 15 دلار در هر بشکه رسید. بنابرگزارش‌ها این بها از سال 1999تاکنون سابقه نداشته و سلام جهانیان به نفت 15 دلاری یک رکورد 21 ساله محسوب می‌شود. نوسانات قیمت نفت در هفته گذشته با وجود نهایی شدن توافق کاهش تولید اوپک پلاس، ادامه داشت و طلای سیاه حدود ۲۴ درصد از ارزش خود را از دست داد.مهمترین دلیل این اتفاق، ناکافی بودن کاهش تولید عنوان می‌شود به گونه ای که به اعتقاد کارشناسان، با این توافق همچنان حجم بالایی از مازاد عرضه در بازار نفت وجود خواهد داشت.برخی دیگر از فعالان بازار نفت نیز معتقدند تا زمانی که این توافق وارد فاز عملی خود یعنی اول ماه می نشود نمی‌توان از بازار انتظار داشت تا نسبت به آن واکنش مثبت نشان دهد.اما به نظر می‌رسد با اجرای این توافق نیز نمی‌توان در کوتاه مدت انتظار بهبود قیمت‌ها را داشت.تولید سرسام آور نفت از سوی تولیدکنندگان در دو ماه مارس و آوریل باعث شده تا جهان در نفت غرق شود.این موضوع تا آنجا پیش رفته که حجم ذخیره سازی نفت بر روی آب به عدد بی سابقه ۱۶۰ میلیون بشکه رسیده است که نشان می‌دهد این نوع ذخیره سازی نسبت به دو هفته گذشته دو برابر شده است.این عدد به آن معنا است که همه تولیدکنندگان نفت باید دو روز کامل نفت تولید نکنند تا نفتکش‌های موجود در جهان از نفت خالی شوند. بنابراین دور از ذهن است که به محض اجرای توافق ناکافی کاهش تولید اوپک پلاس بتوان انتظار بهبود قیمت‌ها را داشت بلکه باید ابتدا منتظر بود تا نفت تولید شده قبلی به مرور خریدار پیدا کند تا جا برای تولید نفت جدید باز شود.این موارد باعث شده تا قیمت نفت در معاملات روزگذشته با کاهش همراه شود.بنابر این گزارش،نفت شاخص امریکا در این میان با افتی ۱۶.۵ درصدی به ۱۵ دلار و ۲۴ سنت در هر  بشکه رسید.نفت برنت نیز حدود یک درصد از ارزش خود را از دست داد و ۲۷ دلار و ۸۱ سنت قیمت خورد.افت قیمت نفت در حالی ادامه دارد که برخی معتقدند ادامه روند موجود حتی ممکن است قیمت طلای سیاه را تک رقمی کند.بهای معاملات نفت روز دوشنبه تحت تاثیر نگرانیها نسبت به پر شدن ظرفیت تاسیسات نگهداری نفت در شرایط اشباع عرضه و نبود تقاضا در دنیای کرونا زده، کاهش پیدا کرد و به نفت آمریکا به پایین‌ترین رکورد خود از سال ۱۹۹۹ تاکنون سقوط کرد.به گفته مایکل مک کارتی، استراتژیست ارشد در شرکت سی ام سی مارکتس، کاهش قیمت‌های نفت منعکس کننده اشباع عرضه در تاسیسات نگهداری نفت در کاشینگ اوکلاهاما و کاهش شدید تقاضا است. هنوز ظرفیت این مخازن به طور کامل پر نشده اما این هراس وجود دارد که به زودی پر خواهد شد و تولیدکنندگان مجبور می‌شوند تولیدشان را کاهش دهند.براساس گزارش رویترز، غولهای نفت شامل شورون، BP و توتال کاهش تولید نفت را اعلام کرده‌اند. رشد اقتصادی متوقف شده و نبود خریدار در بازارهای معاملات فیزیکی باعث شده است حدود ۱۶۰ میلیون بشکه نفت در دریا نگهداری شود. گزارش روز جمعه شرکت خدمات انرژی بیکرهیوز نشان داد شمار دکلهای حفاری نفت آمریکا در هفته گذشته ۶۶ حلقه کاهش پیدا کرده که بزرگترین کاهش هفتگی از سال ۲۰۱۵ بوده و شمار دکلهای حفاری را به ۴۳۸ حلقه رسانده که پایینترین میزان از اکتبر سال ۲۰۱۶ است.
برندگان و بازندگان در روزگار سیاه نفت
در شرایطی که بازار جهانی نفت با اشباع بی سابقه عرضه مواجه شده است، برخی از بخشهای صنعت نفت و برخی از کشورهای تولیدکننده نفت و شرکتهای نفت ملی آنها عملکرد بهتری نسبت به سایرین خواهند داشت.بر اساس گزارش اویل پرایس، در وضعیت نامساعد فعلی بازار نفت، برخی برنده بزرگ و برخی بازنده بزرگ خواهند بود و همزمان صنعت نفت برای نگهداری نفت و فرآورده‌های نفتی بدون خریدار به سختی تقلا می‌کند.تولیدکنندگان اوپک که ظرفیت کافی برای پالایش داخلی نفت و قراردادهای بلندمدت با کشورهای واردکننده برای فروش نفت ندارند، بیشترین ضرر را متحمل می‌شوند. این کشورها شامل آنگولا، نیجریه و عراق هستند.عراق که دومین تولیدکننده بزرگ عضو اوپک است، عمده نفتی که تولید می‌کند را به فروش می‌رساند. عربستان سعودی هم چنین کاری می‌کند اما این کشور در سالهای اخیر قراردادهای پایین دستی مهمی در چین که بزرگترین واردکننده نفت جهان است، منعقد کرده است که تقاضای بلندمدت برای نفت عربستان در بازار چین را تضمین می‌کند.
با توجه به ظرفیت پالایش هر یک از کشورهای عضو اوپک و هدف تولید آنها در ماههای مه و ژوئن، مجموع ظرفیت پالایش داخلی نفت اوپک در صورت پایبندی کامل اعضای این گروه به کاهش تولید نفت، نصف خواهد شد. اما با توجه به این که کشورهای مشارکت کننده در توافق کاهش تولید، پایبندی ۱۰۰ درصدی به این پیمان نداشته اند، اعضای اوپک احتمالا بیش از دو سوم از ظرفیت پالایش نفتشان تولید خواهند کرد.کشورهایی که قراردادهای بلندمدت فروش نفت با واردکنندگان داشته اند، عملکرد بهتری نسبت به کشورهایی خواهند داشت که نفت خود را در بازارهای محموله‌های تک به فروش می‌رسانند. 
با این حال آمار کاملی از این بازار وجود ندارد.اما کشورهای تولیدکننده نفت که سهم بالاتری در فروش نفت در بازار محموله‌های تک دارند، احتمالا بیشترین آسیب را از کمبود فضای نگهداری نفت خواهند داد زیرا اشباع عرضه به پالایشگاهها باعث می‌شود سعی کنند خود را از برخی از تعهداتشان برای خرید نفت خلاص کنند.شرکتهایی که ظرفیت پایین دستی دارند، تلاش خواهند کرد نفت خامشان را به پالایشگاههایشان بفرستند اما اقتصاد بخش پایین دستی صنعت نفت در حال حاضر وضعیت ناگواری دارد زیرا تقاضا برای بنزین، دیزل و سوخت جت در همه نقاط جهان به شدت افت کرده است.توزیع کنندگان فرآورده‌های پالایشی بیشترین ضرر را خواهند دید زیرا ترافیک خودروهای سواری همچنان محدود مانده و بسیاری از کشورهای جهان از جمله هند و آمریکا تحت قرنطینه هستند.اما در سوی دیگر بازار برخی از این وضعیت موجود برنده محسوب می‌شوند.بزرگترین برندگان در وضعیت فعلی بازار نفت، دارندگان ظرفیت ذخیره سازی در خشکی و دریا هستند. ذخیره‌سازی نفت پرتقاضاترین بخش بازار انرژی در یک ماه گذشته بوده زیرا همزمان با افت شدید تقاضا، میزان عرضه افزایش پیدا کرده است.معامله گران در بخش فراساحلی تلاش می‌کنند ذخایر شناور را کرایه کنند و نرخ کرایه ابرنفتکشها سر به فلک گذاشته است. هزینه‌های نگهداری نفت افزایش پیدا کرده و هزینه‌های کرایه ابرنفتکشها برای نگهداری نفت در دریا و فروش آن پس از افزایش قیمتها، صعود کرده است.آژانس بین‌المللی انرژی هفته گذشته هشدار داد که با وجود اقدامات اوپک پلاس و گروه جی ۲۰ برای کاهش اشباع عرضه نفت، صنعت نفت ممکن است تا چند هفته دیگری برای نگهداری نفت مازاد نیاز دچار محدودیت شود. هرگز صنعت نفت با چنین وضعیتی که دچار محدودیتهای لجستیکی شده باشد، مواجه نشده بود.