آغاز چانهزنی مجازی
اگرچه در روزهای ابتدایی کشورهای تولیدکننده نفت بهویژه عربستان و روسیه جنگ قیمتی نافرجامی را آغاز کردند اما در ادامه مسیر متوجه شدند که اقتصادشان تابآوری لازم برای هماهنگی با نفت ارزان را ندارد. در این میان آمریکا نیز که میانگین قیمت تولید نفتش حدود ۳۵ دلار در هر بشکه برآورد میشود باقیمتهای منفی نفت روبهرو شد و درحالیکه نفت را ۳۵ دلار تولید میکرد با ضرری ۱۵ دلاری به ۲۰ دلار در هر بشکه میفروخت.این عوامل باعث شد تا آمریکا بهعنوان میانجی وارد عمل شود و با روسیه و عربستان چانهزنی را آغاز کند. امری که به نظر میرسد به نشستی مجازی بین کشورهای تولیدکننده نفت اعم از اوپک و غیر اوپک بیانجامد. نشستی که حالا آمریکا نیز که همواره با اوپک مشکل داشته، در آن حاضر خواهد شد.مشکل آمریکا با اوپک آنچنان جدی است که قانون به اصلاح نوپک را تصویب کرد تا جلوی اوپک برای بازی قیمت را بگیرد.
بااینحال قدرت منافع اقتصادی در مناسبات سیاسی جهان آنچنان زیاد است که حتی میتواند آمریکا را بهعنوان سرسختترین مخالف اوپک با این سازمان به مذاکره وادارد.
نشستی که قرار بود دیروز برگزار شود اما به دلیل وجود اختلافات به پایان هفته جاری موکول شده است.
در کنار اعضای اوپک و اوپک پلاس و علاوه بر آمریکا، حالا به نظر میرسد کشورهای دیگر نیز در این نشست مجازی حضور خواهند داشت.نروژ جزو نخستین کشورهایی بود که از آمادگی خود برای کاهش عرضه نفت خبر داد.
نخستوزیر کانادا نیز با تأکید بر ادامه تلاشهای این کشور در سطح بینالمللی برای کمک به حل بحران کنونی نفت گفته که گفتوگوها را با جامعه جهانی ازجمله اوپک ادامه خواهد داد و در این زمینه ارتباطهایی بین اوپک و کانادا برقرارشده است.
این اجماع جهانی ازآنجا اتفاق افتاده که اختلال موجود در بازارهای جهانی نفت خام به حدی زیاد است که اوپک نمیتواند بهتنهایی ثبات آن را برقرار کند.درواقع مأموریت اوپک برای تثبیت بازار نفت از طریق متعادل کردن عرضه، تنها بخشی از مجموعه بزرگتر راههای موجود بازار، برای کمک به مدیریت خطرهای ناشی از قیمت کنونی نفت است.
سود ۱۷۰ تا ۲۰۰ میلیارد دلاری
بااینحال بررسیها نشان میدهد که کاهش نوسانهای قیمت نفت با بهرهگیری از ظرفیت مازاد اوپک، ۱۷۰ تا ۲۰۰ میلیارد دلار سود سالانه برای اقتصاد جهانی ایجاد میکند. اما همانگونه که «ثامر غضبان» وزیر نفت عراق نیز تأکید کرده توافق جدید اوپک پلاس به همکاری دیگر تولیدکنندگان بزرگ نفت نیاز دارد.وزیر نفت عراق در بیانیهای اعلام کرده که درباره دستیابی به توافقی جدید برای کاهش تولید نفت در نشست پایان هفته خوشبین است.
کاهش تقاضا
در این نشست که به دلیل کرونا بهصورت مجازی بین اعضا برگزار خواهد شد در مورد خروج ۱۰ میلیون بشکه نفت از بازار تصمیمگیری خواهد شد. اگرچه این تصمیم میتواند قیمتها را تا حدودی به تعادل برساند اما عملکرد پالایشگاههای جهان نشان میدهد که ۱۷ درصد از تقاضا از بازار خارجشده است.
قرنطینه نیمی از مردم جهان
از سوی دیگر با توجه به قرنطینه بیش از نیمی از مردم جهان، کاهش سفرهای هوایی و مصرف بنزین به دلیل شیوع کرونا، کاهش ۱۰ میلیون بشکهای نفت تنها بهعنوان مسکنی موقتی کارساز خواهد بود.بنابراین اگر روند توافقات ادامهدار نباشد نگرانی نسبت به اقتصاد جهانی، حتی ممکن است قیمتها را به زیر ۱۰ دلار در هر بشکه برساند.
کاهش فوری تولید نفت شد
رئیس دورهای اوپک در آستان برگزاری نشست فوقالعاده احتمالی اوپک پلاس خواستار کاهش فوری عرضه نفت شد.به گزارش خبرگزاری پلتس از الجزایر، محمد عرقاب، وزیر انرژی و معادن الجزایر و همزمان رئیس دورهای اوپک روز یکشنبه (۱۷ فروردینماه) از تولیدکنندگان نفت خواست تا با حس مسئولیتپذیری بر سر کاهش تولید نفت توافق کنند و تعادل را به بازار آسیبدیده در جریان شیوع ویروس کرونا و جنگ قیمتی عربستان سعودی و روسیه، بازگردانند.
وی در بیانیهای اعلام کرد که الجزایر که هماکنون ریاست دورهای اوپک را به عهده دارد مانند گذشته برای جمعآوری دیدگاهها، یافتن راهحلهای مشترک و مشارکت در هرگونه تلاش برای ثبات بازار نفت، به نفع هر دو قشر تولیدکننده و مصرفکننده تلاش میکند.
رئیس دورهای اوپک که از چند هفته اخیر به دنبال برگزاری نشست فوقالعاده اوپک و متحدانش بوده است، گفت: هرگونه تعدیل تولید باید شامل همه تولیدکنندگان نفت جهان، گسترده و فوری باشد.
عرقاب تصریح کرد: شوک مضاعف ناشی از ویروس کرونا بر تقاضای نفت و جنگ قیمتی ریاض و مسکو سبب افت شدید قیمت نفت شد، افتی که طی چند هفته آینده، زمانی که ظرفیت ذخیرهسازی نفت در خشکی و دریا تکمیل شود، حتی بیشتر هم میشود و این اوضاع به تضعیف شدید طولانیمدت بازارهای جهانی نفت منجر خواهد شد.
اوپک، روسیه و ۹ متحد دیگر آنها قرار است روز پنجشنبه (۲۱ فروردینماه) نشستی فوقالعاده را از طریق وبینار برگزار کنند تا درباره توافق کاهش تولید و برقراری آتشبس جنگ قیمتی ریاض و مسکو مذاکره کنند.
تنشها بین ریاض و مسکو در روزهای اخیر زیاد بوده است، از آنکه روز جمعه (۱۵ اردیبهشتماه) ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، عربستان سعودی را به افزایش تولید خود برای کاهش سهم بازار شرکتهای آمریکایی تولیدکننده نفت شیل متهم کرد - اتهامی که عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان با واکنشی شدید آن را رد کرد.
به گزارش شانا، یک روز پس از پایان هشتمین نشست اوایل ماه مارس وزیران نفت و انرژی کشورهای عضو و غیرعضو اوپک موسوم اوپک پلاس در وین، بازارهای جهانی نفت خام شاهد آغاز جنگ قیمتی از سوی عربستان در بازارهای جهانی نفت بود، بهطوری که مقامهای نفتی ریاض از عرضه بیش از ۱۲ میلیون بشکه نفت خام در بازارهای جهانی خبر دادند.
بازارهای جهانی نفت خام هماکنون افزون بر آثار منفی ناشی از همهگیری ویروس کرونا یعنی تضعیف شدید تقاضا به دلیل قرنطینه و اعمال مقررات منع رفتوآمد در بیشتر کشورهای جهان، کاهش تولید انواع فرآورده نفتی، تعطیلی بسیاری از پالایشگاهها دنیا، اعلام کاهش هزینه بسیاری از بزرگترین تولیدکنندگان نفت و گاز در دنیا، باسیلی از مازاد عرضه نفت خام به دلیل جنگ قیمتی بین عربستان و روسیه روبهروست.
ائتلاف اوپک پلاس امیدوار است که همکاری آمریکا، کانادا، نروژ و سایر تولیدکنندگان را نیز برای کاهش تولید نفت جلب کند، اگرچه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا اعلام کرده است که شرکتهای نفتی آمریکایی درگیر این مسئله نخواهند شد.