ذبیح الله حسن زاده متخصص ارتوپد، جراح زانو، فلوشیپ آرترو پلاستی و تروما در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره بیماری سندرم دست‌های بیقرار بیان کرد: بیماری سندرم دست‌های بیقرار معادل سندرم پا‌های بیقرار بوده که بسیار شایع است و اختلالی یا منشا ناشناخته است.

او افزود: گاهی علت بروز بیماری سندرم دست بیقرار شناخته شده است و فرد معمولا در زمان استراحت دچار بیقراری حرکات دست مانند گزگز و مور مور یا علائمی مانند احساس تیر کشیدگی، تکانه‌های دست و حالت شوک الکتریکی می‌شود که گاهی علل متفاوتی را می‌توانند داشته باشند.

این متخصص ارتوپد تصریح کرد: یک نوع عمومی از این عارضه وجود دارد که ممکن است بیشتر بروز پیدا کند و در سن حدود ۴۰ سالگی شروع می‌شود  یا زمینه‌های ژنتیکی دارد.

حسن زاده ادامه داد: در گروه بعدی که به این عرضه مبتلا می‌شوند با بیماری‌های زمینه‌ای مواجه هستند؛ این سندرم دست‌های بیقرار مانند سندرم پا‌های بیقرار مورد توسعه یافته‌ای از پیشرفت سندرم پا‌های بیقرار تلقی می‌شود که علت آن بیماری‌های زمینه‌ای  است.

او افزود: برای مثال ممکن است در دیابتی‌ها، کسانی که کمبود آهن یا بیماری پارکینسون دارند، بانوان در سه ماه آخر بارداری، کسانی که نوروپاتی (حس گزگز و مور مور)، حس نکردن گرما، سرما یا ارتعاش در دست و پا دارند، افراد مصرف کننده دخانیات، الکل، قهوه و دارو‌های ضد افسردگی با این عارضه در زمان خواب دچار اختلال می‌شوند.

این متخصص ارتوپد ادامه داد: کسانی که به بیماری سندرم دست‌های بیقرار یا پا‌های بیقرار مبتلا هستند باید مراجعه روانی به روان درمانگر مناسب یا روانپزشکی داشته باشند که بتوانند مشاوره درستی به آن‌ها دهد.

حسن زاده گفت: این بیماری معمولا در زمان استراحت و خواب شروع می‌شود و با حرکات اذیت کننده فرد را دچار لرزش می‌کند که در اینصورت مشاوران اختلال خواب یا روان درمانگران باید این افراد را راهنمایی کامل کنند.

او افزود: از نظر پزشکی یک معاینه، شرح حال مناسب و آزمایش‌های اولیه برای بیمار باید انجام شود و بعد از اینکه اختلالاتی در میزان آهن خون یا در میزان مواد معدنی بدن و ویتامین‌ها وجود نداشت توصیه‌های کلی از سوی پزشک انجام می‌شود.

حسن زاده درباره راه‌های پیشگیری و درمان بیماری سندرم دست‌های بیقرار گفت: فرد از نظر ارگانیک چک شود و اگر بیش از ۲ تا ۳ هفته از این بیماری رنج می‌برد حتما بیماری‌های زمینه‌ای خود را به پزشک مربوطه اطلاع دهد؛ بنابراین کسانی که دیالیز می‌شوند یا اختلال مواد معدنی و ویتامین دارند از حیث ابتلا بیشتر محتمل هستند.

او افزود: معمولا گروه‌هایی که بیماری‌های زمینه‌ای مانند روماتیسم یا بیماری‌های مرتبط با عصب دست دارند، ممکن است به این عارضه مبتلا شوند که در اینصورت با انجام آزمایش توسط متخصصان به بخش کسانی که در حوزه اختلالات خواب یا روان درمانی فعالیت دارند، ارجاع داده می‌شوند.

این متخصص ارتوپد افزود: به افرادی که از بیماری‌های سندرم دست بیقرار یا پای بیقرار رنج می‌برند آرام و تاریک بودن مکان خواب، دوری از وسایل الکتریکی مانند گوشی و لپ تاپ، مصرف سبزیجات، میوه جات روزانه و ویتامین D، فعالیت‌های بدنی و استفاده از روش‌های طب سوزنی و روش درمانی را توصیه می‌شود.

او ادامه داد: در  گروهی از بیماران که در عصر و شب بیشتر اذیت می‌شوند مشکلات کمی جدی‌تر است و کسانی که بیماری‌های ناشی از علل ارگانیک دارند ممکن است این حالت با رفع بیماری زمینه‌ای یا کنترل آن‌ها بهبود حاصل کند.

سندروم دست بیگانه را بیشتر بشناسیم

حسن زاده  با اشاره به اینکه بیماری دیگری به نام سندرم دست‌های بیگانه وجود دارد، اظهار کرد: یکی از پزشکان مغرب زمین این موضوع را مطرح کرده و در بعضی فیلم‌های سینمایی هم نشان داده می‌شوند که در این سندرم دست و بازو از کنترل و اراده فرد خارج می‌شوند و حرکات و تکان‌های شدیدی تحت مدیریت مغر قرار نمی‌گیرند.

او افزود: افرادی که به بیماری سندرم دست‌های بیگانه مبتلا می‌شوند ممکن است به علت ضربه یا عوارض ناشی از جراحی‌هایی در بخشی از مغز  درگیر این مشکل شده باشند که باعث افزایش استرس در محیط‌های نا آرام شده و این افراد با دست‌های خود حرکات غیر معمولی انجام می‌دهند و بعد‌ها از این کار خود اظهار پشیمانی کنند.

حسن زاده گفت: در فیلم پایتخت هم بیماری سندرم دست‌های بیگانه مورد توجه بوده که دکتر استرنجلاو این بیماری را توضیح داده است، این عارضه در واقع ارگانیگ بوده و ناشی از آسیب بخشی از مغز یا جراحی و ضربه‌های مغزی است.

این متخصص ارتوپد اظهار کرد: این سندرم خیلی متفاوت‌تر از سندرم پا‌های بیقرار یا دست‌های بیقرار است و معمولا پزشکان به درمان بیماری دست یا پای بیقرار خیلی امیدوار‌تر هستند.