گروه اقتصادی
قیمت نفت خام پس از کاهش قابل توجه 4 درصدی طی روز دوشنبه، بالاخره در نرخ 56 دلار ترمز کشید و روز سه‌شنبه در محدوده این نرخ قرار داشت. حتی در بیشتر ساعات روز گذشته، شاخص برنت به‌عنوان شاخص اصلی نفت خام سبزپوش بود. علت کاهش 4 درصدی قیمت نفت خام که تقریباً معادل 2 دلار در بشکه بود، ترس سرمایه‌گذاران از تأثیر شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد سایر کشورها بود. اما روز گذشته با ورود دلالان نفتی به معاملات و افزایش حجم خرید نفت در قیمت‌های پایین‌تر، برنت با اندکی افزایش قیمت مواجه شد. البته نگرانی‌ها از تبعات گسترده ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی موجب شد تا رشد قیمت چندان بالا نباشد. در زمان تنظیم این گزارش، قیمت نفت خام با 0.12 درصد افزایش به 56.37 دلار برای هر بشکه رسید و معاملات روز گذشته در بازه 56.17 دلار تا 56.98 دلار برای هر بشکه قرار داشت.
دلالان فعال شدند
به‌گزارش رویترز، ساتورو یوشیدا، تحلیلگر بازار نفت در مؤسسه راکوتن سکیوریتیز در این باره بیان می‌کند: «در حالی که دلالان شروع به خرید کرده‌اند، قیمت نفت اندکی ترمیم شده است. اما نگرانی‌ها از اینکه شیوع سریع کرونا در خارج از چین منجر به تأثیراتی بیش از حد انتظار بر اقتصاد جهانی و تقاضا برای نفت شود همچنان بر بازار سایه می‌افکند.»
ویروس کرونا نه تنها در کشورهای آسیایی و خاورمیانه، بلکه در اروپا نیز مشاهده شده و تاکنون 7 کشته در ایتالیا داشته است. نگرانی‌ها از افت تقاضا برای انرژی و سایر کالاهای خام صنعتی در اوج خود قرار دارد. همچنین شاخص‌های بورس در بازارهای امریکا و اروپا شدیدترین افت از اواسط سال 2016 را تجربه کرد.
زنگنه: با «ایران ایر» می‌روم
بیژن زنگنه، وزیر نفت نیز در روزهای اخیر درباره نوسانات قیمت نفت صحبت کرد و گفت: «نبود تعادل بین عرضه و تقاضا سبب کاهش قیمت نفت می‌شود. اوپک تلاش داشت پیش از نشست ماه مارس درباره کاهش بیشتر تولید نفت تصمیم‌گیری کند که به‌دلیل نبود اجماع قرار شد در نشست ۱۵ اسفندماه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در این زمینه تصمیم‌گیری شود. ان‌شاء‌الله در این نشست شرکت خواهم کرد و پروازم با هواپیمایی ایران‌ایر خواهد بود.»
درانتظار سیگنال روسی
هفته آینده نتیجه اجلاس اوپک و متحدانش می‌تواند قیمت نفت را افزایش یا کاهش دهد. البته به شرط آنکه این نشست به‌دلیل مقررات سازمان بهداشت جهانی لغو نشود. تاکنون عربستان، کویت و امارات پیشنهاد کاهش تولید ۵۰۰ هزار بشکه‌ای تولید را مطرح کرده‌اند که در این باره هنوز سیگنال مثبتی از سوی روسیه به‌عنوان تولیدکننده بزرگ غیرعضو در سازمان برای همراهی با اوپک دریافت نشده است. آنطور که رویترز گزارش می‌دهد، عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی روز گذشته گفته است که «کشورهای اوپک پلاس نباید نسبت به ویروس کرونا از خود راضی باشند. هر مسأله جدی نیازمند مشارکت است.»
عربستان به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده عضو اوپک، در واکنش به شیوع ویروس کرونا و افت شدید قیمت‌ها با سایر اعضای اوپک و روسیه برای کاهش اضطراری تولید نفت گفت‌و‌گو کرده اما روسیه تاکنون موضع نهایی خود در برابر این پیشنهاد را اعلام نکرده است. به گزارش «ایران»، در حال حاضر اکثر اعضای این سازمان از جمله کویت، بحرین، عمان و عراق شاهد موارد ابتلا به ویروس کرونای جدید بوده‌اند و برخی از کارشناسان و منابع نزدیک به اوپک از احتمال لغو دیدار هفته آتی نیز خبر می‌دهند.
سقوط قیمت نفت ادامه دارد؟
برخی از فعالان بازار نفت اعتقاد دارند که تأثیر ویروس کرونا روی تقاضا برای نفت موقتی باشد و مصرف در نیمه دوم سال‌جاری میلادی افزایش پیدا کند. به‌همین علت هم سودجویان در حال خرید نفت در بازار هستند و این موضوع منجر به تثبیت قیمت نفت در روز گذشته شد. اما نفت خامی که در دو ماه ابتدایی سال‌جاری میلادی از 70 دلار برای هر بشکه نیز عبور کرده بود اکنون در محدوده 56 دلار است و بازهم احتمال داده می‌شود که کاهش بیشتری را تا پایان نیمه اول 2020 تجربه کند.
بدبینانه‌ترین سناریو
در این باره پایگاه خبری یاهو فایننس می‌نویسد، یک کارشناس نفتی اعلام کرده که اکنون با بدترین سناریوی ممکن، یعنی احتمال رسیدن قیمت نفت به ۴۱ دلار، روبه‌رو هستیم. به‌گزارش این پایگاه خبری، استیون شورک، بنیانگذار مؤسسه شورک ریپورت، می‌گوید: ما به بدترین سناریو ممکن، یعنی سقوط قیمت نفت به حدود ۴۱ دلار، می‌نگریم. قیمت نفت اکنون در قسمت پایین بازه ۵۰ دلار قرار دارد و ما با احتمال سقوط ۱۰ دلاری قیمت در نیمه نخست سال (۲۰۲۰ میلادی) روبه‌رو هستیم.
سقوط تقاضا
کارشناسان بر این باورند که چین دومین اقتصاد بزرگ جهان است و سقوط چشمگیر قیمت‌ها پیش از آغاز فصل تعطیلات و مسافرت، نشانه خوبی نیست. ضمن اینکه به نسبت تجربه سال ۲۰۰۳ میلادی در رابطه با ویروس سارس، انتظار می‌رود سقوط تقاضا به نقطه اوج ۳۱ درصدی نیز برسد که کاهش شدید قیمت نفت را رقم خواهد زد. سؤال اینجاست که آیا در واکنش به افت تقاضا در نیمه اول سال 2020، تولیدکنندگان حاضر به کاهش تولید و تثبیت قیمت‌ها خواهند شد؟ امریکا که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت خام جهان است، چنین تمایلی ندارد اما باید دید که اوپک و اوپک پلاس در نشست بعدی خود چه تصمیمی خواهند گرفت.