سرویس جامعه جوان آنلاین: ساعت ۱۳ این روز‌ها به یکی از ساعات مهم در زندگی مردم ایران تبدیل شده است چراکه به گفته وزیر بهداشت هر روز بناست تا در این ساعت آمار جدید ابتلا به ویروس کرونا به مردم اعلام شود. تاکنون ۲۸ نفر به این ویروس مبتلا شده‌اند که اغلب در شهر قم ساکن هستند یا سفر به قم داشته‌اند که از این تعداد پنج نفر جانشان را از دست داده‌اند. بنا به تأکید وزیر بهداشت میزان کشندگی کرونا به مراتب کمتر از ویروس آنفلوآنزاست. با وجود این تمام بخش‌های کشور در حال آماده باش هستند و تمهیدات لازم برای مقابله با این ویروس در نظر گرفته شده است. بر همین اساس ۱۷۰بیمارستان در کشور ارائه دهنده خدمت به مبتلایان کروناویروس هستند و شش آزمایشگاه تخصصی هم برای آزمایشات تشخیص این ویروس در نظر گرفته شده که شهرداری تهران هم برای مقابله با این ویروس دستورالعمل‌هایی را برای ضدعفونی اماکن عمومی اندیشیده است.
چند روزی می‌شود که ویروس کرونا به ایران رسیده است؛ ویروسی که سعید نمکی وزیر بهداشت درباره آن می‌گوید: «به رغم وحشتی که نسبت به کرونا ویروس شکل گرفته، این ویروس به مراتب کم تهاجم‌تر از آنفلوآنزای H۱N۱ است و کشندگی و بیماری‌زایی آنفلوآنزای H۱N۱ به مراتب از کروناویروس بیشتر بود که توانستیم به خوبی آن را مهار کنیم. این ویروس همچنین از ویروس سارس سال ۲۰۰۳ که از چین آغاز شده به مراتب ضعیف‌تر عمل می‌کند، اما مشکل آن قدرت سرایت بالای آن است و بیماری زایی یا مرگ آن به مراتب کمتر از سارس و آنفلوآنزای H۱N۱ است.» وزیر بهداشت با تأکید بر اینکه در اوج تحریم ها، ویروس «H۱N۱» را که به مراتب کشندگی بیش از کرونا داشت، با وجود ۱۳ هزار و ۲۰۰ مبتلا مدیریت کردیم، می‌افزاید: «در امریکا ۱۰ هزار مرگ بر اثر این بیماری رخ داد، مانند یک کشور پیشرفته با کمترین ابتلا آن را مهار کردیم. کرونا را هم شکست می‌دهیم.» نمکی گفت: «به عنوان کهنه‌سرباز سلامت ایران که در حذف سرخک، حذف کزاز، برنامه فلج اطفال و ... مسئولیت داشته‌ام و امسال هم در سیلاب‌های اخیر که سازمان جهانی بهداشت حیرت کرد در اوج تحریم و تنهایی و بدون حمایت بین‌المللی اپیدمی بیماری واگیر نداشتیم، کرونا را نیز شکست می‌دهیم.»
آمادگی کامل
کیانوش جهانپور، رئیس مرکز روابط عمومی اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت هم درباره آمادگی سیستم بهداشت و درمان کشور برای مقابله با کرونامی گوید: «ما پیش از اعلام آزمایش مثبت تعداد محدودی از بیماران نیز برای مقابله با کرونا تمهیداتی در کشور داشته‌ایم. دو آزمایشگاه در تهران فعال بود و اکنون شش مرکز در شهر‌های دیگر آمادگی شبانه‌روزی برای رسیدگی به بیماران مشکوک به ابتلا دارند.» بنا به تأکید وی هنوز در هیچ شهری شاهد اپیدمی نیستیم و از سوی دیگر با وجود آنکه هنوز درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، از بین جمعیت مبتلایان در چین تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد نیاز به بستری شدن پیدا کرده‌اند. جهانپور با اشاره به اینکه پروتکل تشخیص بیماری به تمامی پزشکان در همه بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها ابلاغ شده است، می‌افزاید: «اکنون در ایران شش آزمایشگاه، مختص رسیدگی به آزمایش موارد مشکوک به ابتلا تعبیه شده است.» سردار جلالی (رئیس پدافند غیرعامل) هم در پاسخ به سؤالی در مورد اینکه درباره کروناویروس آیا احتمال قرنطینه شهر‌ها وجود دارد، می‌گوید: «در چرخه اقدامات پدافند زیستی، اقدامات قرنطینه وجود دارد و زمانی که کنترل توسعه انتشار ویروس از بین برود طبیعتاً قرنطینه یکی از اقداماتی است که باید انجام شود، ولی هنوز به این جمع‌بندی نرسیده‌ایم.»
شایعات کشنده‌تر از ویروس
بی‌تردید کشندگی ویروس کرونا از شایعاتی که درباره این ویروس شکل گرفته، کمتر و بازار این شایعات در فضای مجازی داغ‌تر است. سردار وحید مجید، رئیس پلیس فتای ناجا با تأکید بر اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد، اغلب ویدئو‌ها و مطالب منتشرشده در فضای مجازی درباره ویروس کرونا دروغ است، می‌افزاید: «با انتشاردهندگان هرگونه کلیپ جعلی یا خبر کذب در مورد بیماری کرونا ویروس برخورد قانونی می‌کند.»
به گفته وی افراد سودجو و کلاهبردار با دامن زدن به انتشار این گونه اخبار و موج سواری بر فضای رسانه‌ای کشور با هدف سودجویی اقتصادی اقدام به تبلیغ فروش اقلام و تجهیزات دارویی و بهداشتی پیشگیری از ابتلا به بیماری کرونا ویروس با قیمت‌های گزاف در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های واسط فروشگاهی کرده‌اند. وی از هموطنان خواست اخبار را از منابع معتبر نظیر رسانه ملی، خبرگزاری‌های رسمی و سایت‌های خبری مرجع تأمین کنند.
سیستم ایمنی ضعیف تنها قربانی کرونا
شایعات گسترده درباره ویروس کرونا موجب وحشت مردم و هجوم گسترده آنان برای تأمین ماسک و موادضدعفونی‌کننده شده و این تقاضای بالا روی عرضه تأثیر مستقیم داشته است، به گونه‌ای که برخی فروشندگان به احتکار ماسک و موادضدعفونی‌کننده روی آورده‌اند و گروهی هم به گرانفروشی! مهدیه فرزانه دکترای ویروس‌شناسی درباره میزان خطر این ویروس به فارس می‌گوید: «طبق آمار بسیاری از مبتلایان به این ویروس بعد از گذراندن زمان قرنطینه مورد مداوا و بهبودی قرار گرفته‌اند. افرادی که بیماری‌شان منجر به فوت شده پیش از ابتلا به این ویروس بیماری‌هایی نظیر دیابت پنهان، بیماری‌های تنفسی و قلبی و عروقی داشته‌اند. به طور کلی افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر از باقی افراد مستعد ابتلا به کرونا هستند. به عنوان مثال سالمندان جزو گروه‌هایی هستند که سیستم ایمنی آن‌ها دچار ضعف شده است و به همین دلیل بیشتر افرادی که به دلیل ابتلا به کرونا فوت شده‌اند، میانگین سنی بالایی داشته‌اند.» بنا به تأکید وی گروه‌های دیگری که دارای سیستم ایمنی عادی هستند، ممکن است به این بیماری مبتلا شوند، ولی خطری برای آن‌ها وجود ندارد.
این متخصص ویروس‌شناسی با تأکید بر اینکه استفاده مرتب از ماسک نمی‌تواند عاملی برای پیشگیری باشد، توصیه می‌کند: «اگر فردی علائمی مانند سرماخوردگی دارد و می‌خواهد در مراکز عمومی تردد کند، برای مدت محدودی از ماسک استفاده کند. ماسک‌ها بعد از زمان کوتاهی پس از استفاده مرطوب می‌شوند و خود همین عامل می‌تواند زمینه‌ساز بیماری‌های خطرناک دیگری شود. اگر فردی می‌خواهد در یک محیط برای مدت دو ساعت یا بیشتر از ماسک استفاده کند، بهتر است که این ماسک از نوع فیلتردار باشد.»
امحای غیراصولی ماسک‌های استفاده شده هم موضوعی است که خود می‌تواند به گسترش ویروس کمک کند. با وجود این همچنان تقاضا برای ماسک بالاست و این مسئله موجب گرانی و کمبود اقلامی همچون ماسک و ضدعفونی‌کننده‌ها شده است.
ممنوعیت خرید و فروش ماسک
مدیرکل امور تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو سیدحسین صفوی با اشاره به وجود ۱۵ تولیدکننده ماسک در کشور می‌گوید: تولیدکنندگان داخل روزانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار عدد ماسک تولید می‌کنند که پاسخگوی نیاز کشور است. وی همچنین در بخشنامه‌ای خطاب به مدیران عامل شرکت‌های تولیدکننده ماسک، ضمن تأکید بر تولید اقلام مذکور با حداکثر ظرفیت کارخانه تولیدکننده صادرات این کالا را تا طلاع ثانوی ممنوع اعلام کرد. رئیس هیئت امنای صرفه‌جویی ارزی در معالجه بیماران هم از توزیع رایگان ماسک خبر می‌دهد. به گفته وی هیئت امنا اقدام به خرید تمام تولیدات ماسک‌های شرکت‌های ایرانی می‌کند و آن را برای توزیع رایگان بین خانواده‌ها در سراسر کشور، در اختیار معاونت بهداشت وزارت بهداشت قرار می‌دهد. ماسک‌های خریداری شده و وارداتی به همراه بسته آموزشی و محلول شوینده، از طریق خانه‌های بهداشت، مراکز جامع خدمات سلامت، پایگاه‌های سلامت و واحد‌های بهداشتی در کشور بین مردم توزیع می‌شود.
بناست تا دستورالعمل ممنوعیت خرید و فروش ماسک در داروخانه‌ها به‌زودی ابلاغ شود.
اختلالات سامانه ۱۹۰
در شرایط کنونی و با وجود نگرانی‌های مردم، طبق تماس‌های مردمی با روزنامه «جوان» سامانه ۱۹۰ که تنها پل ارتباطی بین مردم و وزارت بهداشت است، دچار اختلال شده و پاسخگوی سؤالات و نگرانی‌های مردم نیست. این در حالی است که سایر راه‌های ارتباطی وزارت بهداشت با مردم یک طرفه است و تنها مسیر دوطرفه این ارتباط سامانه ۱۹۰ است و فعال بودن این سامانه می‌تواند از بار نگرانی مردم بکاهد.