صاحب‌خبر - بر اساس اعلام مرکز آمار، در فصل پاییز سال جاری پس از گذشت بیش از ٦ فصل به رشد مثبت ٠,٩ درصد رسیده است که عمدتا ناشی از تشکیل سرمایه در بخش ساختمان بوده است. رشد اقتصادی بدون نفت 0.9 درصد و با نفت منفی 1.7 درصد میزان محصول ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال ١٣٩٠ در 9 ماهه اول سال ١٣٩٨ ، به حدود ٥٠٠ هزار میلیارد تومان ( با نفت) و ٤٣٠ هزار میلیارد تومان ( بدون نفت) رسیده است. رشد اقتصادی ٩ ماه سال جاری (بدون نفت) نسبت به دو فصل قبل بهبود یافته و به عدد صفر درصد و در فصل پاییز سال ١٣٩٨ به عدد مثبت ٠,٩ درصد رسیده است. همچنین رشد اقتصادی در ٩ ماهه سال١٣٩٨، در گروه کشاورزی، مثبت ٣.٢ درصد، در گروه صنایع و معادن( بدون نفت) مثبت ٢ درصد، خدمات منفی ٠.٢ درصد و بخش ساختمان مثبت ٩.٦ درصد بوده است. جواد حسین زاده، رییس مرکز آمار ایران در تشریح جزییات نرخ رشد اقتصادی فصل پاییز گفت: «در محاسبات رشد اقتصادی با نفت، استخراج نفت خام و گاز طبیعی به عنوان یکی از زیر بخش های اقتصادی منظور می شود و باید به این نکته نیز اشاره کنم که در فصل پاییز ١٣٩٨، رشد اقتصادی با نفت با بهبود قابل توجهی نسبت به فصول قبل از خود، به عدد منفی ١,٧ درصد رسیده است.» وی در ادامه، با اشاره به این که در زمینه نرخ رشد بخش کشاورزی در فصل پاییز، در ٢ فصل بهار و تابستان با رشدهای مثبت نسبتا بالایی مواجه بوده ایم، گفت: «در فصل پاییز سال جاری به دلیل خسارت های حاصل از سیل و تاثیر آن بر بخش کشاورزی، این بخش با رشد منفی مواجه بوده است اما در مجموع در ٩ ماهه سال ١٣٩٨ ، نرخ رشد گروه کشاورزی رشد مثبت ٣,٢ درصدی داشته است.» رییس مرکز آمار ایران در تشریح روند رشد بخش صنایع و معادن( بدون نفت) افزود: «در تمامی فصل های سال ١٣٩٧ و دو فصل اول سال ١٣٩٨، رشد این بخش بی سابقه بوده و در نهایت، رشد اقتصادی بخش صنایع و معادن (بدون نفت) پس از گذشت بیش از ٦ فصل، به عدد مثبت ٧,٥ درصد رسیده است که این رشد عمدتا از زیر بخش ساختمان، و بخش تامین آب، برق و گاز طبیعی حاصل شده است. همچنین رشد اقتصادی گروه خدمات با ثبت رشد اقتصادی منفی ٠.١ ، ٠.١ و منفی ٠.٧ درصد در فصل های بهار، تابستان و پاییز، در نه ماهه سال جاری ، به رشد اقتصادی منفی ٠.٢ رسیده است.» بررسی ها نشان می دهد گروه صنایع و معادن ( بدون نفت)، بخش ساختمان، بخش مستغلات، کرایه و خدمات کسب و کار و بخش کشاورزی بیشترین سهم را در ایجاد رشد اقتصادی کشور داشته اند. همچنین در ٩ ماهه سال جاری مهمترین عامل کاهنده رشد اقتصادی کشور نیز بخش نفت بوده است. پیش بینی مرکز پژوهش های مجلس از رشد اقتصاد در سال 98 روز گذشته گزارشی از مرکز پژوهش های مجلس در این خصوص منتشر شد. این مرکز در گزارشی با عنوان «تحلیل بخش حقیقی اقتصاد ایران 13. عملکرد 6 ماهه اول و برآورد رشد اقتصادی غیرنفتی سال 1398» اعلام کرد، هرچند به‌دلیل نرخ رشد منفی قابل توجه بخش نفت، رشد اقتصادی کشور در سال 1398 همچنان منفی خواهد بود، اما رشد اقتصادی بدون نفت در سال 1398 حدود 1.8 درصد برآورد می‌شود. در بخش چکیده گزارش اخیر مرکز پژوهشهای مجلس آمده است: “با بازگشت بخش مهمی از تحریم های اقتصادی، اقتصاد ایران در سال 1397 عملکرد ضعیفی داشت. ازجمله میزان کاهش تولید صنعت به‌خصوص صنایع بزرگ نظیر خودروسازی و نیز صادرات نفت و میعانات گازی قابل توجه بود. از طرف دیگر، افزایش سطح قیمت‌ها (مصرف‌کننده و تولیدکننده) درحالی که سطح اسمی برخی مخارج نظیر مخارج جاری و عمرانی دولت و نیز سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، افزایش چشمگیری نداشت، رشد حقیقی برخی بخشها نظیر ساختمان و خدمات عمومی را با کاهش قابل ملاحظه مواجه کرد. با توجه به اینکه در سال 1398 نیز بسیاری از عوامل مذکور ازجمله کاهش صادرات نفت، محدودیت‌های واردات و صادرات، کسری بودجه و ... پابرجاست، انتظار اولیه بر آن بود که رشد اقتصاد غیرنفتی در سال 1398 نیز منفی باشد.” در بخش دیگری از این گزارش با اعلام دلایل بهبود برخی بخش ها در خصوص دلایل آن آمده: “توضیح آنکه اولا بارندگی‌های بیش از انتظار در سال آبی قبل، موجب شد که برآوردهای مثبت قبلی از رشد این بخش بهبود یابد. ثانیاً تحولات بازار مسکن، حجم سرمایه‌گذاری در بخش ساختمان را در نیمه اول سال 1398 افزایش داده است. به‌نظر می‌رسد عمده این تحول ناشی از افزایش نسبی قیمت مسکن در مقایسه با تورم کلی اقتصاد بوده است. رشد تولید ساختمان‌های مسکونی در نیمه اول سال 1398 به اندازهای بوده است که رشد منفی تولید ساختمانهای دولتی (ناشی از کاهش حقیقی طرح‌های عمرانی) را نیز پوشش داده و رشد کل بخش ساختمان را به‌طور نسبتاً قابل توجهی افزایش داده است. به‌نظر می‌رسد رشد بخش ساختمان نیز تأثیر مثبتی بر برخی بخش‌های صنعتی نظیر «لاستیک و پلاستیک»، «کاشی و سرامیک»، «سیمان» و «سایر کانی‌های غیرفلزی» داشته و رشد مثبت این بخش‌ها را نیز به دنبال داشته است. با در نظر گرفتن ملاحظات فوق، هرچند به‌دلیل نرخ رشد منفی قابل توجه بخش نفت، رشد اقتصادی کشور در سال 1398 همچنان منفی خواهد بود، اما رشد اقتصادی بدون نفت در سال 1398 حدود 1.8 درصد برآورد می‌شود. توضیح آنکه رشد بخش کشاورزی 5.5 درصد، رشد بخش صنعت 1.5 درصد، رشد آب، برق و گاز 10 درصد، رشد بخش ساختمان 14.5 درصد و رشد بخش خدمات منفی 1.5 درصد برآورد می‌شود.” پیشنهادات کارشناسان برای بهبود نرخ رشد اقتصادی کارشناسان بهبود فضای کسب و کار، افزایش نقش بخش خصوصی در اقتصاد و جذب سرمایه‌گذاری خارجی را از ضرورت های رشد اقتصادی عنوان می کنند. در این زمینه وحید شقاقی، کارشناس اقتصادی گفت: «از آنجاکه اقتصاد ایران از سال ۱۳۹۷ به بعد کوچک شده، طبیعتا انتظارها در زمینه رشد اقتصادی این بود که در سال ۱۳۹۸، معادل صفر یا یک درصد باشد و این به منزله بهبود نیست؛ بلکه از یک زمانی به بعد با کاهش قابل توجه کیک اقتصادی کشور، دیگر امکان کاهش دوباره وجود ندارد و می‌توان با یک تغییر مثبت شاهد رشد حداقلی باشیم.» وی ادامه داد: «با وجود کاهش صادرات نفت در سال جاری نسبت به سال گذشته، از بخش نفت در رشد اقتصادی انتظار این بود که بیش از منفی چهار درصد باشد، اما ارقام مرکز آمار این موضوع را معادل صفر درصد اعلام کرده است. ارقام نشان می‌دهد که مسکن و صنایع در ایجاد رشد اقتصادی سهم زیادی داشته‌اند.» شقاقی با بیان اینکه سهم نفت در رشد اقتصادی باید به شدت منفی می‌شد، تصریح کرد: «مسئولان مرکز آمار باید گزارش‌های تفصیلی خود را در این زمینه ارائه دهند تا مشخص شود این بهبود چگونه اتفاق افتاده است.» کارشناسان پیش بینی می کنند در سال آینده هم رشد اقتصادی معادل صفر تا یک درصد مثبت باشد.∎​