«سیدعلی قائممقامی» تحلیلگر مسائل ترکیه در تشریح آخرین وضعیت میدانی ادلب و درگیریها میان ارتش سوریه و ترکیه در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: اینکه چرا دولت ترکیه تا به این حد در مورد پیشروی ارتش سوریه در ادلب نگران است، به جایگاه این شهر در معادلات شامات برمیگردد. واقعیت این است که ادلب آخرین پایگاه گروه های تروریستی در سوریه است که در وضعیت فعلی جبهه النصره سابق با نام هیئت تحریرالشام در آنجا حضور دارد و حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد خاک آن را در اختیار دارد. به عبارت دیگر این شهر به عنوان آخرین سنگر تروریستهای سوریه به حساب میآید. به غیر از این ، حدود ۳۰ گروه از تروریستها مانند ارتش آزاد سوریه که تحت حمایت ترکیه هستند در ادلب قرار دارند. به موازات این روند، ۱۲ پاسگاه در اطراف این شهر متعلق به ترکیه است که تا پایین اتوبان ام - چهار کشیده شده و روس ها هم در منطقه حائل میان ادلب و ارتش سوریه قرار دارند. در همین راستا ارتش سوریه در کمربند سوم در اطراف ادلب مستقر است و آنگونه که گفته میشود تروریستهای «جبهه النصره» و جریان «نورالدین زَنکی» اخیراً به مقر نیروهای عملیات ویژه روسیه حمله کردند و چندین نفر از آنها را کشتند.
وی ادامه داد: این مولفهها و وقایع فعلی به خوبی نشان میدهد که تا چه حد ادلب برای ترکیه و همچنین سوریه اهمیت دارد. به همین جهت در روزهای اخیر شاهد درگیری ارتش دو کشور در اطراف ادلب بودیم؛ چراکه از یک سو آنکار به دنبال آن است تا از پیشروی ارتش دمشق جلوگیری کند و به موازات آن ارتش سوریه به دنبال آن است تا آخرین پایگاه القاعده و تروریستهای دیگر در سوریه را پاکسازی کند. براین اساس رییسجمهوری ترکیه با اشاره به قرارداد ۱۹۹۸ آدانا معتقد است که دمشق و آنکارا باید به صورت مشترک با تروریستهای مستقر در خاک سوریه مبارزه کند. در متن این قرارداد آمده است که دو طرف باید با یکدیگر همکاری کنند اما متاسفانه اردوغان آن را یکطرفه تفسیر میکند و تمام بار حقوقی آن را بر دوش سوریه انداخته است. در این میان بشار اسد و ارتش سوریه قصد دارد تا شرق فرات را به صورت کامل پاکسازی کند و مدیریت صحنه سوریه را به دست بگیرد.
این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به قصد ترکیه برای ایجاد خلل در عملیات پاکسازی ادلب، گفت: مساله اصلی این است که ترکیه براساس جغرافیایی که طی عملیاتهای سپر فرات، شاخه زیتون و چشمه صلح در اختیار گرفته میخواهد سیطره خود را در این مناطق تثبیت کند اما دمشق به دنبال آن است تا این مناطق را با پاکسازی ادلب در اختیار خود بگیرد. به همین دلیل است که ترکها به هیچ وجه مایل به پاکسازی ادلب نیستند. آنها میخواهند از مرز عراق تا جایی که ارتش آزاد سوریه در آن قرار دارد را در اختیار خود بگیرد و به همین جهت فکر و ذکر خود را بر روی حفظ وضعیت ادلب قرار دادهاند. این درحالی است که نیروهای ایالات متحده همچنان در حال سیطره بر مناطق نفت خیز شمال سوریه هستند. اگر ارتش سوریه ادلب را پاکسازی کند بدون تردید وارد شرق فرات میشود و بدون تردید ادلب را زیر سایه حاکمیت خود خواهد آورد.
قائممقامی افزود: در مقابل آنکارا به خوبی میداند که ادلب آخرین پایگاه آنها در زمین سوریه است و باید بگوییم این جغرافیا برای آنها بیش از حد مهم و استراتژیک قلمداد میشود. موضوع دیگر بحث حضور روسیه در این پرونده است؛ اخیراً اردوغان اعلام کرده که جنگندههای ترکیه حدود ۱۴۰ نقطه از ادلب را بمباران کرد ولی مسکو این خبر را تکذیب کرده و تاکید کرده است که جنگندههای ترکیه به هیچ وجه وارد حریم هوایی ادلب نشدهاند. این دو گانگی چه از سمت روسیه و چه از سمت ترکیه به خوبی نشان میدهد که اوضاع در آنجا غیرقابل کنترل است. به همین دلیل اگر ارتش سوریه پیشروی کند و جنگ تمام عیار با ارتش ترکیه رخ دهد بیش از سه میلیون نفر آواره خواهند شد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ترکیه اعلام کرده است که هیچ حمایتی از آوارگان صورت نمیدهد. حتی بر اساس دادههای میدانی و سیاسی احتمال دارد ناتو وارد این پرونده شود ولی به هر ترتیب آنکارا با این اقدام خود توافق سوچی و آستانه را نقض کرده است. باید توجه داشت که آمریکا از درگیری سوریه و ترکیه خوشحال است و جالب اینجاست که جیمز جفری (نماینده ویژه آمریکا در سوریه) از ترکیه حمایت کرده است. بسیاری در این بین معتقدند مسکو و آنکار وارد تنش میشوند ولی این درست نیست؛ چراکه منافع اقتصادی میان این دو مانند خط لوله تُرک استریم و مسائل توریستی برای آنکارا بیش از این چیزها مهم است. به همین ترتیب باید منتظر ماند و دید که نگاه آمریکاییها به پرونده ادلب چیست و علاوه بر آن تحرکات مخرب ترکیه تا کجا ادامه پیدا میکند؛ چراکه اگر دایره این اقدامها افزایش پیدا کند، بدون تردید بحران جدی متوجه سوریه خواهد شد.
∎
نظر شما