به گزارش سایت خبری و تحلیلی دیده بان ایران؛ روزنامه‌های امروز دوشنبه ۱۴ بهمن ماه در حالی چاپ ومنتشر شد که تیتر‌ها و عناوین مرتبط با رد صلاحیت تعدادی از نمایندگان مجلس و چهره‌های شاخص اصلاح طلب از یک سو و ادعای بیشتر بودن تعداد نامزد‌های اصلاح طلب نسبت به دوره‌های قبل توسط روزنامه جناح رقیب برجسته شده است.
ماموریت آقای بورل در ایران، راستی آزمایی روحانی با همه پرسی و کنایه‌های انتخاباتی روحانی نیز از دیگر موضوعاتی است که در صفحات نخست تعدادی از روزنامه‌های امروز مورد توجه قرار گرفته است.
دومین روز جشنواره فیلم فجر و حواشی آن، گزارش‌های انتقادی از فیلم‌های اکران شده در روز اول نیز موضوعی است که از نگاه سردبیران برای برجسته شدن در صفحه نخست روزنامه‌ها دور نمانده است.
در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم:
حداقل‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان چیست؟
روزنامه ابتکار در شماره امروز خود در بخشی از گزارشی با عنوان حداقل‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان سعی کرد این سوال را مورد بررسی قرار داد که آیا جریان اصلاحات در انتخابات پیش رو لیست معرفی می‌کند؟. الهام برخوردار در این گزارش نوشت: اصلاح‌طلبانی که پیش از این از نظر پایگاه اجتماعی دچار ریزش شده و بدنه اجتماعی خود را تا حدودی از ست داده‌اند حالا با وجود محدودیت‌هایی که در معرفی کاندیدا‌های انتخاباتی دارند قرار است چگونه و با چه استراتژی‌ای وارد میدان رقابت شوند؟ درواقع شرایط در این دوره برای جریان اصلاحات از قبل از سوی پایگاه اجتماعی سخت شده بود و حالا با وجود کمترین نامزد‌های تایید شده از سوی شورای نگهبان می‌خواهند با رقیبی رقابت کنند که حدود ۸۰ درصد از کاندیداهایش تایید صلاحیت شدند.
درواقع جریان رقیب با استفاده از تخریب دولت و مجلس که هر دو را منتسب به جریان اصلاحات می‌داند فضا را به گونه‌ای پیش برده است میدان انتخابات کامل در اختیار آن‌ها باشد. هرچند خود اصلاح‌طلبان و نخبگان سیاسی و فکری این جریان در ایجاد چنین فضایی علیه خود مقصر هستند. چرا که از حدود یک سال و نیم پیش به خوبی این فضای دوگانه منفی علیه خود را متصور بودند با این حال نتوانستند یک استراتژی کارآمد برای مقابله با آن و همچنین حفظ پایگاه اجتماعی طراحی کنند. شاید آن‌ها منتظر یک معجزه بودند و حالا که دیدند رخ نداد در یک سکوت سنگین و اعتراضاتی گهگاه نسبت به بررسی شیوه تایید صلاحیت‌ها به سر می‌برند.
اگر روال به همین صورت پیش برود و فضا برای یک رقابت برابر پیش نرود و جریان‌های سیاسی به یک میزان فرصت برابر برای حضور در انتخابات نداشته باشند اصلاح‌طلبان دو راه بیشتر ندارند. یکی اینکه آن‌ها لیست و یا فهرستی معرفی نکنند و مانند گذشته انتظار استقبال از سوی بدنه اجتماعی خود را ناشته باشند. یا اینکه با وجود همه محدودیت‌ها و البته بیان واقعت‌ها و توان خود به پایگاه اجتماعی یک لیست حداقلی معرفی کنند؛ که البته با توجه به عملکرد این جریان سیاسی طی سال‌های اخیر و چشم‌پوشی بر مشکلات و فاصله گرفتن از پایگاه اجتماعی بعید به نظر می‌رسد نتیجه دلخواه خود را کسب کنند.
اصلاح‌طلبان باید واقع بین باشند و با توجه به میزان داشته‌ها و واقعیت‌ها و همچنین محدودیت‌های خود استراتژی انتخاباتی خود را معرفی کنند. شاید این آخرین فرصت پایگاه اجتماعی اصلاحات به این جریان سیاسی باشد و یک تصمیم درست راه آشتی با بنده اجتماعی خود را دوباره باز کند. شاید این‌بار نوبت جریان اصلاحات باشد که باید انتخاب کند؛ انتخابی بین قدرت پایگاه اجتماعی یا قدرت حاکمیتی. طی سال‌های گذشته به خوبی مشخص شده است که هیچ قدرتی به اندازه قدرت پایگاه اجتماعی تاثیرگذار نیست. پس تاثیرگذار بودن بدون حمایت بدنه اجتماعی امکان‌پذیر نیست.
با وجود همه این عوامل شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان بررسی نهایی و اعلام موضع انتخابات را به جلسه دیشب موکول کرد که تا لحظه تنظیم این گزارش نتیجه آن منتشر نشد. با این حال دبیر شورای‌عالی سیاستگذاری جبهه اصلاح‌طلبان با بیان اینکه راهبرد ما فعلا عدم ارائه لیست است، گفته: چنانچه در حوزه‌های انتخابیه چهره شاخص اصلاح‌طلب داشته باشیم آن را اعلام می‌کنیم در غیر این صورت داوطلبی را معرفی نمی‌کنیم.
دبیر شورای‌عالی سیاستگذاری جبهه اصلاح‌طلبان با بیان اینکه اگر تغییر معناداری نسبت قبل اتفاق نیافتاده باشد، در راهبرد مصوب و اعلام شده اصلاح‌طلبان هم تغییری ایجاد نمی‌شود، خاطرنشان کرده: راهبرد ما فعلا عدم ارائه لیست است که در همان موج اولیه ردصلاحیتها اعلام کردیم. چنانچه در حوزه‌های انتخابیه چهره شاخص اصلاح‌طلب داشته باشیم آن را معرفی می‌کنیم در غیراین صورت داوطلبی را معرفی نمی‌کنیم.
به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان انتظار داشتند که شورای نگهبان ملایم‌تر در بررسی صلاحیت‌ها برخورد کند و زمانی که دیدند که تغییر ملموسی از سوی این هیات نظارت صورت نگرفت تصمیم به عدم معرفی لیست گرفتند. درواقع اصلاح‌طلبان با توجه به محدودیت‌ها و البته داشته‌هایشان در این دوره قید ارائه لیست را زده‌اند.
اظهارات طائب درباره قالیباف و‌روابط ظریف و روحانی
روزنامه خراسان در یک گزارش خبری با عنوان اظهارات طائب درباره قالیباف و‌روابط ظریف و روحانی در شماره امروز خود نوشت: فرمانده قرارگاه عمار به بیان نکاتی درباره شخصیت محمد باقر قالیباف و نیزروابط میان محمد جواد ظریف و حسن روحانی پرداخت. حجت الاسلام و المسلمین مهدی طائب شنبه شب در مراسم بزرگداشت ایام ا... دهه فجر در مسجد چهارمردان قم مدعی شد که میان وزیر امور خارجه و رئیس‌جمهوری تعارض وجود دارد و «ظریف از روحانی خسته شده است». طائب همچنین مدعی شد که وزیر امور خارجه در دیدار با رهبری گفته است مجبور به عبور از خط قرمز شده است و سپس استنتاج کرد که «معلوم است چه کسی او را مجبور کرده است».
وی همچنین گفت: ما نباید با خروج از برجام خود را بدعهد نشان دهیم و، چون ماشه را هم به دست غربی‌ها داده ایم، بنابراین اگر آمریکا به برجام بازگردد ما نمی‌توانیم از مذاکره با غربی‌ها جلوگیری کنیم و اگر ظریف منظورش این بوده، حرف نادرستی نیست.
طائب همچنین درباره محمدباقر قالیباف و احتمال ریاست او در مجلس آینده شورای اسلامی، تصریح کرد: قالیباف همیشه همراه و همدل با حاج قاسم سلیمانی بوده و رهبر معظم انقلاب به او فرمودند که تو مدیریت جهادی داری و کسانی که او را خراب کردند باید در روز قیامت پاسخ گو باشند. وی در خصوص عملکرد شورای نگهبان در تأیید و رد صلاحیت کاندیدا‌ها خاطرنشان کرد: قرار نیست انتخابات در ایران یک طرفه باشد، زیرا حضور حداکثری مردم در پای صندوق‌های رأی را بر هم خواهد زد، بنابراین شورای نگهبان در حد وسع خود تلاش می‌کند افراد بهتری به مجلس راه یابند.
در واکنش به اظهارات حجت الاسلام مهدی طائب درباره اختلاف میان ظریف و روحانی، خبرگزاری دولتی ایرنا در گزارشی با تیتر «پشت‌پرده رویای اختلاف‌سازی بین روحانی و ظریف» نوشت: هسته مرکزی گفتمان تعامل‌گرا و عقلانیت‌محور در سیاست خارجی جمهوری اسلامی بار‌ها و به‌دلایل گوناگون هدف حمله مخالفان قرار گرفته‌است. یکی از تاکتیک‌های این حملات القای اختلاف و تعارض میان چهره‌های اصلی این هسته یعنی رئیس‌جمهور و رئیس دستگاه دیپلماسی است... ایده و تاکتیک نمایش انشقاق میان روحانی و ظریف طی سال‌های گذشته بار‌ها از سوی منتقدان و مخالفان دولت به‌کار رفته است؛ چه زمانی که در گرماگرم مذاکرات هسته‌ای بار‌ها از بی‌اعتمادی رئیس‌جمهوری به ظریف سخن می‌گفتند و چه این که پس از استعفای اسفندماه سال گذشته ظریف که همزمان با سفر رئیس‌جمهوری سوریه به تهران رخ‌داد، گروهی کوشیدند روحانی را مقصر این استعفا جلوه‌دهند. این در حالی است که دیدگاه روحانی درباره وزیر امور خارجه‌اش بدون کوچک‌ترین تغییری چنین بود که «ایران تنها یک سیاست خارجی و یک وزیر امور خارجه دارد.»
وقتی مطهری رد می‌شود پس چه کسانی از صلاحیت نمایندگی برخوردارند؟!
احمد نقیب‌زاده استاد علوم سیاسی طی یادداشتی با عنوان عواقب ردصلاحیتها در شماره امروز روزنامه اعتماد نوشت: در روز‌هایی که مهم‌ترین اخبار مطبوعات سیاسی کشور بر رد‌صلاحیت‌های گسترده شورای نگهبان متمرکز است، شاید نکته‌ای که باید مدنظر قرار دهیم آن است که این ردصلاحیتها در درجه نخست به خود نظام ضربه می‌زند. به این دلیل که بیشتر کسانی که ردصلاحیت شده‌اند، خدمتگزاران این نظام هستند و همچنین دارای عقاید مذهبی محکم و استوار. چنان‌که وقتی فردی همچون علی مطهری را ردصلاحیت می‌کنند یا هنگامی که امام جمعه مسجدی را ردصلاحیت می‌کنند، این پرسش برای مردم ایجاد می‌شود که با این حساب، عملا چه کسانی از صلاحیت نمایندگی برخوردارند؟! چنین عملکرد‌ی ما را به این نتیجه می‌رساند که هیات‌های نظارت و شورای نگهبان دنبال اهداف سیاسی یا اهداف دیگری هستند، اما در کلام از اصطلاحاتی همچون «عدم التزام به اسلام» بهره می‌برند. نکته دیگر اینکه وقتی مردم نمایندگان واقعی خودشان را در فهرست‌های انتخاباتی و صفوف نمایندگی مجلس نبینند، در مواقعی که مشکلاتی مانند اعتراض‌های آبان‌ماه به افزایش قیمت بنزین پیش می‌آید، آن وقت درمی‌مانند که به چه کسانی روی بیاورند؟! اینکه ملت چگونه قادر خواهد بود مطالبات و خواسته‌های خود را به‌طور مسالمت‌آمیز مطرح کند و اینکه اساسا این خواسته‌ها را به گوش چه‌کسانی برساند؟! بنابراین با رویه‌ای که شورای نگهبان پیش گرفته، پرسش‌هایی بی‌شمار نزد افکار عمومی ایجاد شده و جامعه به نحوی از اینکه حتی نمایندگان‌شان در مجلس دهم در مسیر کاندیداتوری برای دوره یازدهم مجلس ردصلاحیت شده‌اند، متعجب و دلگیر خواهند شد.
در نتیجه باید ترتیبی داد که این ردصلاحیتها از اساس منتفی شده و انجام نشود و شورای نگهبان نتواند دست به چنین ردصلاحیت گسترده‌ای بزند. به همین دلیل، اغلب احزاب اصلاح‌طلب خواهان برگزاری رفراندومی هستند که اصل این وضعیت را دستخوش اصلاحاتی ضروری ساخته و از این بن‌بست خارج کند. چرا که در غیر این صورت باید منتظر کاهش مشارکت مردم در انتخابات باشند. در این میان شاید یکی از نکات مرکزی این باشد که با وجود این رد‌صلاحیت‌های گسترده و به نوعی با از بین رفتن فضای رقابتی انتخاباتی، مجلس آینده، مجلسی بی‌رمق خواهد بود که حتی نسبت به وضعیت کنونی پارلمان نیز با تنزل جایگاه مواجه خواهد بود و عملا به حاشیه رانده می‌شود. به هر تفسیر اگر می‌خواهند مجلس در امور کشور ایفای نقش کند، مستلزم آن است که افرادی با درایت و با سابقه فعالیت سیاسی به عنوان نماینده راهی پارلمان شوند.
حال در شرایطی که راهبرد اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش‌رو عدم ارایه لیست است و نیز با توجه به ردصلاحیت گسترده کاندیدا‌های منتسب به جناح چپ، نتیجه انتخابات مجلس یازدهم پیشاپیش قابل پیش‌بینی است. به این اعتبار فکر می‌کنم اصلاح‌طلبان پس از انتخابات و مشخص شدن نتایج دیگر قادر به انجام کاری جدی نخواهند بود و در واقع مطالباتی که در جامعه به وجود می‌آید، حتی از ظرفیت تحمل اصلاح‌طلبان نیز فراتر رفته و لبریز خواهد شد. درنتیجه طرفداران و حامیان اصلاحات نیز به سوی قهر با نظام سوق می‌یابند. با این حساب واقعیت این است که در شرایط کنونی اصلاح‌طلبان تنها می‌توانند نظاره‌گر باشند و کاری از دست‌شان ساخته نیست.
کانال رسمی دیدبان ایران در تلگرام ∎