به گزارش خبرنگار ایرنا، سه‌شنبه اول بهمن جلسه استیضاح دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا آغاز شد. پیش از ترامپ تنها دو رئیس جمهور دیگر در تاریخ آمریکا با استیضاح روبرو شده بودند، آندرو جانسون در سال ۱۸۶۸ و بیل کلینتون در سال ۱۹۹۸ استیضاح و تبرئه شدند.

وکلای ترامپ تلاش نمایندگان دموکرات برای استیضاح رئیس جمهور را اقدامی علیه دموکراسی و پایمال کردن رای مردم آمریکا خواندند. وکلای برگزیده ترامپ همه موارد اتهام طرح شده از سوی دموکرات‌ها را بی پایه و اساس اعلام کردند.

دونالد ترامپ متهم است که اعطای کمک نظامی به اوکراین را به تحقیقات این کشور درباره عملکرد تجاری پسر جو بایدن، یکی از رقبای بالقوه خود در انتخابات سال آینده مشروط کرده است و رودی جولیانی، وکیل شخصی دونالد ترامپ از افرادی است که به گفته دموکرات‌ها از سوی ترامپ ماموریت داشته به طور غیررسمی زمینه برقراری چنین تحقیقاتی را در اوکراین فراهم کند. این ماجرا به اوکراین‌گیت معروف شده است.

عزل ترامپ از کاخ سفید نیازمند حمایت دو سوم سناتورها از این اقدام است که با توجه به ترکیب سنا، غیرممکن می‌نماید، مگر اینکه ۲۰ سناتور جمهوری‌خواه و دو نماینده مستقل در این رای گیری به صف دموکرات‌ها بپیوندند.

این استیضاح که توسط اکثریت دموکرات‌های مجلس نمایندگان تصویب شده و به مجلس سنا برای محاکمه ترامپ ارائه شده، بر اساس دو اتهام است: سوءاستفاده از قدرت و اخلال یا انسداد در جریان قانونی جمع‌آوری اطلاعات توسط مجلس نمایندگان و اتهام مهم سوءاستفاده از قدرت است. تقریبا روشن است که مجلس سنا که در کنترل جمهوریخواهان است، با برکناری او مخالفت کند. اما مخالفان دونالد ترامپ چه دستاوردی میتوانند از استیضاحی داشته باشند که به احتمال بسیار زیاد موفق نخواهد بود؟

ارتباط مستقیم استیضاح با انتخابات

به طور کلی این استیضاح مستقیما با انتخابات آینده آمریکا مرتبط است. دمکرات‌ها می‌گویند دونالد ترامپ از قدرت رئیس جمهوری برای اهداف شخصی سوء استفاده کرده تا رقیب انتخاباتی خود را بدنام کند. در مقابل، جموریخواهان، دمکرات‌ها را متهم می‌کنند که می‌خواهند از طریق استیضاح، موقعیت ترامپ در انتخابات آینده را تضعیف کنند.

نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد مردم آمریکا از جمله درصد وسیعی از رای دهندگان مستقل و حتی جمهوریخواه به شکلی فزاینده خواهان بررسی مدارک تازه و شنیدن صحبت‌های شاهدان هستند. این رویکرد عمومی می‌تواند کرسی‌های جمهوریخواهان را در مجلس سنا در انتخابات آینده تهدید کند. هرچند دموکرات‌ها ممکن است در این بررسی برای استیضاح ترامپ بازنده شوند با این حال آن‌ها امیدوارند این روند، در نوامبر به پیروزی‌های انتخاباتی برای آن‌ها منتهی شود.

نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که تعداد موافقان برکناری ترامپ بیشتر  شده است. جدیدترین نظرسنجی که در روزنامه واشنگتن پست و شبکه تلویزیونی ای‌بی‌سی منتشر شده و نشان داده است که ۴۹ درصد آمریکایی‌ها موافق استیضاح و ۴۶ درصد مخالف استیضاح ترامپ هستند.

به طور سنتی حدود ۴۰ درصد مردم آمریکا دمکرات و ۴۰ درصد جمهوری خواه هستند و حدود ۲۰ درصد رای دهندگان مستقل یا مردد هستند، این گروه کسانی هستند که تا آخرین روزهای انتخابات تصمیم خود را نمی‌گیرند و البته تعیین کننده نتیجه انتخابات نیز هستند. با این وجود استیضاح ترامپ جامعه آمریکا را به شدت دو قطبی کرده است یعنی دموکرات‌ها و جمهوری خواهان شدیدا روی مواضع خود پافشاری می‌کنند.

شواهد و مدارک و شهادت افراد مختلف که در طول این استیضاح منتشر شد، بسیاری از رای دهندگان بی‌طرف را قانع کرد که لازم است که رئیس جمهور استیضاح یا برکنار شود. آنچه که برای ترامپ خطرناک است این پایگاه آراء است. اگر ترامپ از خطر برکناری در سنا هم بگذرد در روز انتخابات برای اینکه بتواند موقعیت خود را حفظ کند دچار مشکل می‌شود.

بر اساس آمارها از زمان مطرح شدن پرونده اوکراین گیت، طرفداران استیضاح و برکناری ترامپ ۱۲ درصد افزایش پیدا کرده است.

ترامپ و اطرافیان او ادعا می‌کنند که استیضاح، در انتخابات آینده به نفع ترامپ خواهد بود. آن‌ها به افزایش کمک‌های مالی به ستاد ترامپ اشاره کرده و ادعا می‌کنند که با افزایش فشارها بر ترامپ طرفداران رئیس جمهور بیش از پیش از او حمایت خواهند کرد. از سوی دیگر، دمکرات‌ها می‌گویند استیضاح، لکه ننگی در کارنامه ترامپ خواهد بود که رای دهندگان حتما آن را مدنظر قرار خواهند داد.

ترامپ شخصا چندین بار گفته که این استیضاح می‌تواند به لحاظ سیاسی به نفع او باشد او چندی پیش در نشستی با رییس‌جمهوری عراق در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل گفت: کشور در بهترین روندی که تاکنون داشته، قرار دارد و شنیده‌ام که نانسی پلوسی، رییس مجلس نمایندگان آمریکا می‌خواهد من را استیضاح کند. این ادامه شکار موهومات است. همه می‌گویند اگر پلوسی این کار را انجام دهد، در انتخابات تاثیر مثبتی برای من خواهد داشت.

وقوع این استیضاح در سال انتخابات، می‌تواند پیامدهای بسیاری در سیاست خارجی ترامپ داشته باشد. تقارن این دو شرایط، ترامپ را در وضعیت خاصی قرار داده است و ترامپ تلاش می کند با اقدامی در حوزه سیاست خارجی اثرات استیضاح را خنثی کند. ترامپ با خروج از توافق اقلیمی پاریس، توافق هسته‌ای ایران و با به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل، باعث خرسندی حوزه‌های انتخابیه وابسته به صهیونیستها به قیمت اسیب زدن به منافع ملی آمریکا شده است. اکنون نیز از چند روز قبل اعلام کرده که قصد دارد جزئیات معامله قرن را افشا کند.

طرفداران ترامپ تلاش زیادی می‌کنند که تاثیر این استیضاح را بر انتخابات ریاست جمهوری به حداقل برسانند. اما دموکرات‌ها معتقدند که نهایتا مطرح شدن موضوع استیضاح و خیانت او به کشور در انتخابات کمک خواهد کرد. هنوز زمان زیادی به انتخابات ۲۰۲۰ باقی مانده و درون حزب جمهوری خواه هیچ رقیبی برای ترامپ وجود ندارد. اما در اردوگاه دموکرات‌ها کاندیداهای بسیاری وجود دارند. اما هنوز تا مشخص نشدن تکلیف استیضاح نمی‌توان میزان تاثیر این روند بر محبوبیت دونالد ترامپ را پیش‌بینی کرد.

در هر صورت اگر ترامپ از خطر برکناری در سنا هم بگذرد در انتخابات باید به سوالات زیادی در مورد این استیضاح پاسخ دهد تا بتواند موقعیت خود را حفظ کند. باید در نظر داشته باشیم در سال ۲۰۱۶ ترامپ ۳ میلیون رای مردمی کمتر داشت و با استفاده از آرای الکترل پیروز شد. اکنون هم این احتمال وجود دارد که در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آراء الکترال به کمک ترامپ نیاید و ریزش آرای رای دهندگان مستقل باعث کاهش آرای مردمی و کاهش آرای الکترال شده و احتمال شکست او در انتخابات را افزایش دهد.