گروه استانی «نسیم» خوزستان - حسین فاضلی: شورای عالی آب، انتقال سالیانه یک میلیارد متر مکعب آب از سرشاخه‌های کارون را فقط برای تامین آب شرب مصوب کرده، بنابراین باید تمامی طرح‌های در حال اجرا برای انتقال متوقف می‌شد، اما شواهد از حفاری تونل بزرگ چغاخور در سرچشمه‌های کارون در چهارمحال و بختیاری، و تلاش‌ها برای فعال کردن انتقال آب از تونل‌هایی که نباید از آنها استفاده شود، حکایت دارد. در حال حاضر طرح‌های فعال انتقال آب، 880 میلیون مترمکعب آب را وارد زاینده‌رود می‌کنند و به‌زودی نیز با بهره‌برداری از تونل کوهرنگ سه، سالیانه 280 میلیون مترمکعب آب دیگر از سرشاخه‌های کارون به زاینده‌رود اضافه خواهد شد، که این رقم بالاتر از حد تعیین‌شده در این مصوبه است. این فرآیند به موضوعی نگران‌کننده برای مردم استان خوزستان از کم‌آبی کارون و اثرات نامطلوب آن بر کشاورزی، محیط زیست و وضعیت آب شرب و همچنین به چالشی میان نمایندگان و مسئولان استان‌های خوزستان و چهارمحال و بختیاری از یک طرف و نمایندگان استان‌های فلات مرکزی از طرف دیگر، تبدیل شده است.

صدمه‌های مخرب و خطرناک به اکوسیستم خوزستان

 

آیت‌الله سید محمدعلی موسوی‌جزایری، نماینده ولی فقیه در استان خوزستان در سخنانی با اشاره به بحث انتقال آب از سرچشمه‌های کارون اظهار کرد: رئیس‌جمهور و وزیر نیرو به قول خود به مردم خوزستان پایبند بودند و در برابر انتقال آب کارون استقامت کرده‌اند، اما فشارهای طرف مقابل بسیار زیاد است و ممکن است عزم راسخشان را متزلزل کند و خدای ناکرده این انتقال انجام شود، که قطعا صدمه‌های مخرب و خطرناکی به اکوسیستم استان خوزستان وارد می‌کند؛ لذا باید اصحاب رسانه و نمایندگان مجلس شورای اسلامی متحد شوند و از تریبون‌ها و اختیارات خود به نحو احسن، در راستای رفع این مشکل بهره ببرند.

عضو هیأت رئیسه مجلس: انتقال آب کارون زندگی هشت میلیون نفر را به خطر می‌اندازد

سید شریف حسینی در این زمینه در گفتگو با «نسیم» با اشاره به اینکه موضوع انتقال آب کارون در نهایت سرنوشت تلخی مانند سد گتوند پیدا خواهد کرد، افزود: با انتقال آب کارون زندگی هشت میلیون نفر که در ارتباط نزدیک با این رودخانه به شکل مستقیم و غیرمستقیم قرار دارند به خطر خواهد افتاد.

این نماینده اهواز با بیان این مطلب که مردم خوزستان با منطق، استدلال علمی و دلایل کارشناسی با انتقال آب کارون مخالفند و همواره پرسش‌ها و ابهامات فنی و تخصصی آن‌ها بدون پاسخ مانده است، و بهتر است مردم سراسر ایران که تامین کننده هزینه‌های سرسام‌آور طرح غیرعلمی و سیاسی انتقال آب کارون هستند با برخی حقایق این پروژه آشنا شوند، انتقال آب از سرچشمه‌های کارون، جلگه خوزستان را به شوره‌زار تبدیل می‌کند و مسائل محیط زیستی باید دور از سیاست حل شوند.

پدیده گرد و غبار و ریزگردهای منطقه‌ای، خشک‌شدن تالاب‌های هورالعظیم و هور شادگان، بیکارشدن ماهی‌گیران و از بین رفتن اکوسیستم از جمله خطرات زیست محیطی است که فعالان این حوزه با انتقال آب از سرچشمه‌های کارون عنوان می‌کنند.

"دست‌های پشت‌پرده به دنبال فعال‌سازی طرح‌های متوقف شده انتقال آب کارون هستند"

ناصر سودانی، دیگر نماینده اهواز در گفتگو با «نسیم» در همین ارتباط با اشاره به خشک شدن کارون و چالش انتقال آب از سرچشمه‌های آن و تاثیر منفی آن بر تالاب‌های استان، گفت: آب کارون موهبتی الهی است که حیات و نشاط استان‌های در طول مسیر خود را تامین کرده است، جلگه خوزستان به برکت این موهبت از پتانسیل بالایی در کشاورزی و صنعت برخوردار است، همچنین این آب نقش عمده‌ای در تعدیل اقلیم، سازگاری طبیعت و تنظیم آلایندگی‌های میادین نفتی و گازی دارد، همچنین این آب‌ها دربرگیرنده پرندگان و آبزیان و ماهی‌های معروف خوزستان و دلیل مرغوبیت کشت صیفی‌جات، شالی‌زارها و سبزیجات ویژه استان است و این امور نشان‌گر نیاز انسان، خاک، هوا و حتی دام‌های استان به وجود این آب است، اکنون دست‌هایی برای برهم‌زدن اکوسیستم منطقه در کارند؛ از تاثیرات منفی این تغییرات بر استان می‌توان به جریان گرد و غبارها، کاهش و محدودیت در کشت‌های تابستانه و پاییزه، افزایش دمای هوا و آلودگی آب شرب و کشاورزی اشاره کرد. همچنین به دلیل کم‌آب شدن رودخانه و ریزش فاضلاب‌ها به آن، باعث از بین‌رفتن قدرت خودپالایشی رودخانه شده است، افزایش آلاینده‌ها بیشتر از حد مجاز شده و در نتیجه آب شور و مسموم شده است.

عضو کمیسیون انرژی مجلس افزود: از قبل از انقلاب تلاش برای انتقال آب از سرشاخه‌های کارون به‌وسیله تونل‌های کوهرنگ 1 و 2 مطرح بود، تونل کوهرنگ 1 قبل از انقلاب به بهره‌برداری رسید، اما تونل کوهرنگ 2 تا قبل از ریاست جمهوری آقای هاشمی‌رفسنجانی متوقف بود که متاسفانه در این دوره فعال شد و همچنین در دولت آقای خاتمی ادامه داشت که موضع‌گیری‌های نمایندگان استان خوزستان در مجلس هفتم مانع انتقال آب از این تونل شد، با روی کارآمدن آقای احمدی‌نژاد یکی از شروط همکاری و تایید صلاحیت‌های وزرا از طرف نمایندگان استان خوزستان جلوگیری از فعالیت این پروژه بود، در این دوره فشارها زیاد شد اما مقاومت‌های زیادی نیز صورت گرفت.

سودانی در ادامه گفت: در دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد نمایندگان مجلس استان‌های فلات مرکزی مانند اصفهان، یزد، کرمان و قم به دنبال بهره‌مندی از آب کارون افتادند و دلایلی را مبنی بر خشکسالی و حتی نیاز به آب شرب ارائه کردند و ادعا کردند که آب مازاد از کشور خارج می‌شود؛ پاسخ روشنی برای این سخنان وجود دارد از جمله اولا طرح 550 هزار هکتاری توسعه کشاورزی و احیای اراضی در خوزستان مصوبه سفر مقام معظم رهبری که 18 سال پیش مطرح شده بود، اگر اجرایی می‌شد، هم‌اکنون هیچ آب مازادی نمی‌ماند که این کم آبی، تالاب‌های استان را از بین برده است، ثانیا جریان آب کارون به خلیج فارس به صورتی است که کم آب شدن رودخانه باعث برگشت آب خلیج فارس به مسیر رودخانه می‌شود که این موضوع تاکنون باعث از بین‌رفتن هزاران اصله نخل در استان شده است.

نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی افزود: با روی کار آمدن آقای روحانی بحث کارشناسی‌کردن این موضوع پیش آمد و شورای عالی آب را تشکیل دادند، که طبق مصوبه این شورا قرار شد سالانه تا سقف یک میلیارد مترمکعب و فقط برای تامین آب شرب از تونل کوهرنگ 2 استفاده شود، در نتیجه تمامی پروژه‌های قبلی متوقف شد، در حالیکه دست‌های پشت‌پرده درصدد فعال‌سازی دوباره پروژه‌ها هستند.

وی افزود: ما اعتراضاتی به این مصوبه داریم، زیرا نخست کشت برنج در استان اصفهان به قدری وسیع انجام شده است که قطعا نیاز به آب دارد که با خشکیده نشان‌دادن زاینده‌رود، بهانه نبود آب شرب را برای استفاده کشاورزی از آب کارون ایجاد کرده‌اند، دوم پروژه‌های سنگین صنعتی مانند فولاد را راه‌اندازی کردند که نیاز به آب فراوان دارد و به همین بسنده نکردند و فولاد هرمزگان را هم به آنجا آوردند. تامین آب مورد نیازشان مسئولیت خوزستان نیست، به عبارت دیگر رنجور، محروم و بی‌آب کردن استان خوزستان، برای پیشرفت کشاورزی و صنعت استانی دیگر ظلم و خلاف اصول اسلامی، انسان و طبیعی است.

نماینده اهواز: سازمان آب و برق خوزستان از وجود تونل بزرگ چغاخور خبر ندارد

سید شکرخدا موسوی، رئیس فراکسیون نفت، گاز و پتروشیمی در مجلس نیز در گفتگو با «نسیم» با اشاره به پروژه تونل‌های انتقال آب از سرشاخه‌های کارون به فلات مرکزی اظهارداشت: تونل کوهرنگ 3 با قدرت انتقال 280 میلیون متر مکعب آب، خطرناک‌ترین پروژه انتقال آب از سرشاخه‌های کارون است، که بحمدالله تاکنون هیچ آبی از این تونل انتقال داده نشده است، همچنین تونل بهشت‌آباد به‌طور کلی با پیگیری‌های مسئولین تعطیل است.

این منتخب مردم اهواز در مجلس ادامه داد: اما تونل بزرگ چغاخور به طول 12 کیلومتر زیر سبزکوه بختیاری در دست احداث است که می‌تواند تهدید بزرگی برای کارون باشد، این تونل که تاکنون چهار کیلومتر آن حفاری شده است، و به علت ذی‌نفع بودن استان چهار محال و بختیاری در آب انتقالی از این تونل، به‌صورت محدود رسانه‌ای شده است و حتی مسئولین سازمان آب و برق استان خوزستان نیز از وجود این تونل خبر نداشتند، که طی جلسه‌ای که با شمسایی، مدیرکل سازمان آب و برق خوزستان، وی قول پیگیری و بررسی این موضوع را داد، زیرا با توجه به مصوبه شورای عالی آب، هیچ تونل جدیدی برای انتقال آب کارون نباید ایجاد شود، اما این تونل در دست احداث است که این امر مخالف این مصوبه است.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به بارندگی‌های اخیر و جاری شدن آب در زاینده‌رود و رسیدن آب به گاوخونی، پروژه انتقال آب به اصفهان حتی برای آب شرب به صورت کوتاه مدت باید منتفی شود و باید وزارت نیرو طرحی جامع و بلندمدت برای مدیریت منابع آب کشور تهیه کند تا نیازی به دستکاری اکوسیستم نباشد.

موسوی اضافه کرد: در استان خوزستان با وجود 14 میلیارد مترمکعب آب جاری در رودخانه کارون به بهانه کمبود آب، کشاورزان را از آب محروم می‌کنند و این در حالی است که در استان اصفهان قبل از رسیدن زاینده‌رود به شهر تمامی آب را برای پیشرفت کشاورزی به کشاورزان و شرکت‌های بزرگ فولاد که حدود 80 میلیون متر مکعب مصرف آب دارند، می‌دهند، و زاینده‌رود را خشکانده‌اند، که این امر به اضافه تاسیس پروژه‌های پرمصرف فولاد، باعث اعتراض شدید مردم اصفهان به نمایندگان و مسئولان این استان شده، درحالی که این پروژه‌ها باید در کنار سواحل خلیج فارس یا رودخانه‌های پرآب مانند کارون احداث می‌شد.

نماینده شادگان: در هیچ کشور پیشرفته‌ای، سابقه انتقال آب میان حوزه‌ای یافت نمی‌شود

خبرنگار «نسیم» در ادامه پیگیری این موضوع به سراغ عبدالله تمیمی، نماینده مردم شادگان، دارخوین و خنافره در مجلس شورای اسلامی رفته و با وی گفتگو کرده، و وی در این باره گفت: انتقال آب از سرشاخه‌های کارون به فلات مرکزی به ضرر خوزستان است و اصرار بر اجرای این طرح، تعجب مردم استان و فعالان عرصه آب را در پی داشته است.

عضو کمیسیون انرژی مجلس در ادامه این گفتگو با بیان اینکه انحراف آب برای مصارف کشاورزی به استان‌های یزد و اصفهان، به خاطر این که خوزستان برای احیای زمین‌های خود با کمبود آب روبرو است، با منافع ملی در تضاد است، اظهار داشت: زاینده‌رود در اثر عدم مدیریت صحیح خشک شده و برای بهبود وضعیت آن لازم است به جای انتقال آب، مدیریت صحیح اعمال شود. نمایندگان اصفهان در منطقه خود تحت فشار هستند و متاسفانه اقدام به شایعه‌پراکنی می‌کنند.

انتقاد از عملکرد نمایندگان خوزستان

 حجت‌الاسلام سید نبی موسوی، امام جمعه خرمشهر، در این‌باره با اشاره به طرح انتقال آب کارون به فلات مرکزی کشور، خواستار بازگرداندن این آب به کارون و توقف این طرح شد و گفت: انحراف آب کارون از سهل‌انگاری نمایندگان استان است ما 18 نماینده در مجلس داریم، ولی متاسفانه نتوانستند جلوی انتقال آب کارون را بگیرند و باید وزیر نیرو را برای پاسخ‌گویی به مجلس احضار کنند. لذا قطع آب کارون، کشاورزی عظیم استان را به خطر می‌اندازد. 

استاندار خوزستان: جای هیچگونه نگرانی در این باره وجود ندارد

عبدالحسین مقتدایی، عالی‌ترین مقام دولتی در استان خوزستان که بارها گفته بود هیچ آبی از سرشاخه‌های کارون منتقل نمی‌شود، در گفتگو با خبرنگار ما با اعلام اینکه جای هیچگونه نگرانی در این‌باره وجود ندارد، گفت: طبق برنامه‌ریزی‌ها وزیر نیرو باید به خوزستان سفر کند و از طرح‌ها و پروژه‌ها بازدید کند.

وی با اشاره به اینکه توافقات در مورد کارون و انتقال آب از سرشاخه‌های آن در شورای عالی آب صورت گرفته است، گفت: این توافقات و تصمیمات با مسئولیت معاون اول رئیس‌جمهور تصویب شده است. تمام مصوبات صورت گرفته با رعایت حقوق همه بهره‌برداران در مسیر کارون با توجه به اولویت‌های حق‌آبه‌های استان در طول تاریخ انجام شده است و جای هیچگونه نگرانی در استان در این‌باره وجود ندارد.

تجمعات مدنی برای حمایت از کارون

همچنین جمع زیادی از شهروندان اهوازی و مسئولین برای هفتمین بار با شرکت در برنامه "کمپین حفاظت از کارون" در جاده ساحلی کیانپارس اهواز و ایجاد زنجیره انسانی در ساحل کارون از حیات آن حمایت کردند و شعارهایی در حفاظت از کارون سردادند و در پایان نیز طوماری با عنوان "کارون زنده است" امضا کردند.

اسماعیل ارزانی‌بیرگانی، فرماندار اهواز در حاشیه این تجمع به خبرنگار ما گفت: تجمعات مدنی کارون مورد حمایت ما است و از تجمعات حمایت می‌کنیم، مسئولان پیگیر مسئله آب کارون هستند که در رأس آنها استاندار خوزستان است که همچنان این موضوع را دنبال می‌کند.

نشست علمی ویژه نخستین کنفرانس ملی رودخانه کارون، در دانشکده علوم پزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز با حضور مسئولان و کارشناسان برگزار شد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست: سالانه 50 هزار میلیارد تومان از طریق کارون به اقتصاد کمک می‌شود

از سوی دیگر احمدرضا لاهیجان‌زاده، مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان در این نشست گفت: پیش از این فقط این اداره‌کل متولی حفاظت از رودخانه کارون بود اما هم‌اکنون شرایط بهتر شده و سازمان‌های دیگر نیز برای حفاظت از این رودخانه دست به کار شده‌اند.

لاهیجان‌زاده با اشاره به ارزش اقتصادی رودخانه کارون بیان‌کرد: تولید سالانه 13.5 میلیون تن محصولات کشاورزی و سرمایه‌گذاری‌های کلان اقتصادی مانند نفت و پتروشیمی در خوزستان مدیون این رودخانه است و به طور کلی رودخانه کارون سالانه 50 هزار میلیارد تومان برای کشور درآمد دارد.

مدیرکل امور شهری استانداری خوزستان: در سال‌های گذشته نسبت به کارون فرصت‌سوزی کردیم

در ادامه این نشست پیمان کاظمی‌نژاد، مدیرکل امور شهری استانداری خوزستان گفت: با توجه به برگزاری جلسات متعدد استاندار با مقامات کشور، انتقال آب کارون به فلات مرکزی متوقف و در شورای عالی آب به تصویب رسید.

مشاور استاندار خوزستان: کارون برای نسل‌های آینده نگه داشته شود

مهدی قمشی، مشاور استاندار خوزستان در امور آب و صیانت از رودخانه‌ها گفت: بهره‌برداری بیش از حد نرمال جهانی از رودخانه کارون، شرایط آن را فوق‌العاده بحرانی کرده است. تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگی در کره زمین چالش‌های بحران آب را حادتر کرده است.

وی با اشاره به اینکه، خوزستان آخرین بهره‌بردار رودخانه کارون است گفت: باید توجه بیشتری به این رودخانه در منطقه شود. حد نرمال جهانی بهره‌برداری از آب‌های شیرین قابل استحصال 40 درصد است و 60 درصد دیگر باید مطابق روال طبیعی خود جریان داشته باشد. هم‌اکنون میزان برداشت آب از رودخانه‌ها در کشور بیش از 80 درصد است.

نماینده آب و فاضلاب خوزستان: انتقال آب کارون توجیه علمی و ملی ندارد

 همچنین کوراوند، نماینده شرکت آب و فاضلاب روستایی خوزستان در این نشست عنوان کرد: مدیریت و آینده‌نگری باید در خصوص بهبود کیفیت رودخانه کارون به کار برده شود. کارون مانند یک کالای استراتژیک است که به دو قسمت سرمایه‌گذاری و هزینه‌های تصفیه و تولید تقسیم می‌شود. کاهش دِبی رودخانه کارون هزینه‌های زیادی را متحمل می‌کند؛ در اثر این عامل باید ایستگاه‌های پمپاژ آب را جابه‌جا و لوله‌کشی‌های جدیدی را ایجاد کرد که هر کدام از این موارد هزینه‌بر است. فاکتورهای آلاینده آب به دلیل کاهش دِبی رودخانه کاهش و روی تصفیه‌خانه تأثیر می‌گذارند.

کارشناس محیط زیست: بحث انتقال آب رودخانه کارون نباید جناحی و سیاسی شود

همچنین نعمت‌الله جعفرزاده، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در این جلسه اظهار کرد: رودخانه کارون بزرگ‌ترین حوضه آبی کشور است که بخش زیادی از آب مورد نیاز تولیدات کشاورزی و صنعتی منطقه را تأمین می‌کند. این رودخانه هویت ملی و اسلامی ما است که نه‌تنها برای خوزستان بلکه برای کشور اهمیت دارد و نباید با دید منطقه‌ای و قومی به آن نگاه کنیم.

در پایان همه می‌دانیم حفاظت از کارون وظیفه‌ای ملی است، و کارون حیات‌بخش ایران اسلامی، تامین‌کننده بخش عظیمی از انرژی برقی و آب شرب کشور، منبعی پردرآمد برای گردشگری، عامل بازدارنده ورود ریزگردها و آلاینده‌ها و همچنین پشتوانه اصلی قطب کشاورزی کشور یعنی خوزستان است، اما آیا شایسته نیست مسئولان کشور برای رفع نگرانی‌ها و تنش زدایی در این زمینه ورود کرده و شفاف‌سازی‌های لازم را انجام دهند، تا از سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری کنند و دغدغه امروزه مردم چند استان مهم کشور را نیز برطرف نمایند.