ندا آکیش
خبرنگار
در روزها و ماه‌های اخیر رسانه‌های امریکایی بارها گزارش‌هایی درباره احتمال خروج مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا از دولت دونالد ترامپ منتشر کرده‌اند و ماه گذشته میلادی هم رئیس جمهوری امریکا چنین احتمالی را تأیید کرد اما روزنامه واشنگتن پست امریکا دیروز جمعه یک گام فراتر رفت و در سرمقاله‌ای به نقل از سه مقام آگاه که نخواستند نامشان فاش شود، نام جانشین‌های احتمالی پمپئو را هم فهرست کرد.
بنا بر گزارش واشنگتن پست، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا این روزها در جست‌وجوی یافتن جایگزین برای مایک پمپئو است، زیرا میچ مک‌کانل، سناتور جمهوریخواه و رهبر اکثریت جمهوریخواه سنا پمپئو را تحت فشار قرار داده است تا به‌عنوان کاندیدای ایالت کانزاس وارد انتخابات سنا شود و کرسی سنا را از «کریس کوباچ»، از حزب دموکرات بگیرد. اگرچه پمپئو و وکلا و نزدیکان او در ماه‌های اخیر تمام شایعه‌ها درباره خروجش از دولت ترامپ را تکذیب کرده‌اند و او تاکنون برای انتخابات سنای 2020 ثبت‌نام نکرده است اما پمپئو تا ژوئن 2020 فرصت دارد کاندیدا شود و از سمت فعلی خود استعفا دهد. برخی منابع حتی می‌گویند، پمپئو ممکن است در انتخابات 2024 ریاست جمهوری امریکا، به‌عنوان کاندیدای جمهوریخواهان شرکت کند.
استقبال ترامپ از استعفای احتمالی پمپئو
جالب آنکه برخلاف پمپئو که می‌خواهد تا لحظه آخر شایعه‌ها را رد کند، ترامپ این حساسیت را ندارد. او بیش از یک ماه پیش بود که احتمال استعفای پمپئو را تأیید کرد و گفت، اگر پمپئو بخواهد در انتخابات سال۲۰۲۰ در مجلس سنای امریکا از ایالت کانزاس شرکت کند مخالفتی با کناره‌گیری او نخواهد داشت. حالا هم واشنگتن پست گزارش داده است که ترامپ در حال یافتن جانشین برای پمپئو است و بر گزینه‌هایی مانند رابرت اوبرایان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری و ریچارد گرنل، سفیر امریکا در آلمان متمرکز است اما شانس رابرت اوبرایان بیش از دیگران است زیرا ترامپ به او علاقه دارد و از ماه سپتامبر که او را مشاور امنیت ملی خود کرده اختیارات دیپلماتیک بیشتری به او داده است. علاوه بر این، اوبرایان همکاری خوبی با تمام گروه‌ها دارد برخلاف استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری امریکا که مقام‌های امنیت ملی امریکا توانایی‌های او برای تصدی کرسی دیپلماسی را زیر سؤال می‌برند و از مواضع ملایم او در قبال چین ناراضی هستند. این در حالی است که منوچین در روزهای اخیر موفق شد، با چین به یک توافق تجاری مقدماتی برسد و بخشی از تعرفه‌هایی که دو کشور علیه یکدیگر اعمال کرده بودند، برداشته شد. ریچارد گرنل، سفیر امریکا در آلمان هم که واشنگتن پست از او به‌عنوان گزینه احتمالی جانشین پمپئو یاد کرده مقبولیت زیادی در بین مقام‌های جمهوریخواه امریکا ندارد. او برای تصدی پست فعلی خود 42 رأی مخالف و 56 رأی موافق داشت که این میزان رأی مخالف بدین معناست که مقبولیت چندانی ندارد. اگر ترامپ ریچارد گرنل را به‌عنوان کاندیدای ریاست وزارت خارجه معرفی کند، بعید نیست سنا به او رأی ندهد یا دست کم آرای قابل قبولی نیاورد.
گزینه‌های ضعیف
واشنگتن پست از نام‌های دیگری مثل برایان هوک، نماینده وزارت خارجه در امور ایران، مارکو روبیو، سناتور ایالت فلوریدا و تام کاتن، سناتور ایالت آرکانزاس هم برای جانشینی پمپئو یاد کرده که آنها نسبت به سه نام قبلی شانس بسیار کمتری دارند. برایان هوک اگرچه رابطه نزدیکی با جارد کوشنر، داماد ترامپ دارد اما گزینه قوی برای هدایت دستگاه دیپلماسی امریکا نیست. در داخل کاخ سفید هم برخی افراد مخالف هوک هستند. مارکو روبیو هم که پیشتر در سال 2016 در انتخابات ریاست جمهوری امریکا کاندیدا شده بود، به کرسی ریاست جمهوری می‌اندیشد و به‌نظر نمی‌رسد تمایلی به حضور در دولت ترامپ و تصدی پست وزارت خارجه داشته باشد. تام کاتن هم مانند روبیو در اندیشه شرکت در انتخابات ریاست جمهوری در سال 2024 است اما احتمال اینکه بخواهد ابتدا شانس خود را در وزارت خارجه امتحان کند، وجود دارد.
در حال حاضر قوی‌ترین احتمال برای جانشینی موقت پمپئو، استفان بیگان، معاون وزیر خارجه امریکا است که بلافاصله پس از استعفای احتمالی پمپئو به‌عنوان سرپرست، مسئول هدایت دیپلماسی امریکا می‌شود. اگر پمپئو دیرهنگام یعنی در ژوئن 2020 استعفا دهد، ترامپ وقت کافی برای معرفی وزیر خارجه جدید نخواهد داشت و احتمالاً استفان بیگان تا نوامبر 2020 و پس از انتخابات ریاست جمهوری سرپرست وزارت خارجه خواهد ماند.