زهرا طهرانی: صبح دیروز همایش اوراسیا با هدف آشنایی فعالان اقتصادی و تجار ایرانی با فرصت‌ها و الزامات توسعه روابط اقتصادی و تجاری ایران با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا در محل دائمی نمایشگاه بین‌المللی برگزار شد.

این همایش با حضور حسین مدرس خیابانی، قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی، رضا اردکانیان، وزیر نیرو و رئیس کمیسیون‌های مشترک همکاری تجاری و اقتصادی ایران با روسیه و ارمنستان، حمید زادبوم رئیس سازمان توسعه و تجارت ایران، آکماتوف، وزیر گمرک اتحادیه اقتصادی اوراسیا و خانم نیکیشینا وزیر تجارت کمیسیون اقتصادی اوراسیا تشکیل شد تا گامی باشد برای توسعه روابط و آشنایی بهتر تجار طرفین.
اتحادیه اقتصادی اوراسیا ۵ سال پیش با توافق ۵ کشور روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، بلاروس و ارمنستان تاسیس شد و ایران از آبان امسال با اجرایی شدن موافقتنامه موقت ترتیبات ترجیحی فعالیت تجاری جدیدش را با این اتحادیه آغاز کرد. در همین باره وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا تاکید کرد که فشارهای سیاسی و مداخلات دیگر بر اجرای این توافقنامه تاثیری نخواهد داشت و این روند متوقف نمی‌شود.

ایران شریکی مطمئن برای اوراسیاست
وزیر نیرو در این همایش اظهار کرد: ایران به دلیل قرار گرفتن در مسیر ارتباطی بین کشورهای خلیج‌فارس و برخورداری از ذخایر فسیلی، قرار گرفتن در میان بازاری وسیع می‌تواند شریکی مطمئن و مناسب برای اوراسیا باشد.
رضا اردکانیان ادامه داد: ایران و اوراسیا بعد از چندین سال مذاکره در اردیبهشت ۹۷ موفق به امضای قرارداد موقت آزاد تجاری شدند و در صدد هستیم بعد از ۳ سال اجرای آزمایشی به قراداد تجارت آزاد تبدیل شود.
وی گفت: دوره ۳ ساله پیش رو از بعد اجرا و نتایج، اهمیت فراوان دارد. متولیان اجرای این موافقتنامه از سوی طرفین باید در تعامل نزدیک با یکدیگر، تلاش در حسن اجرای موافقتنامه داشته باشند و از هم اکنون مقدمات لازم برای گسترش مذاکرات برای تجارت آزاد را که از سال آینده آغاز می‌شود، فراهم کنند.
وزیر نیرو با تاکید بر لزوم رفع موانع اجرای موافقت‌نامه اوراسیا تصریح کرد: این موافقت‌نامه در صورت اجرای جدی و درست، زمینه را برای بسط مناسبات اقتصادی و توسعه مبادلات تجاری ایران و کشورهای عضو اتحادیه فراهم کرده و به توسعه اقتصادی این کشورهای منجر خواهد شد.
وی همگرایی اقتصادی به‌ویژه با کشورهای همسایه را جزو اولویت‌های سیاست خارجی ایران برشمرد و گفت: می‌توان شکل‌گیری بلوک جدید اقتصادی در قالب اتحادیه اقتصادی اوراسیا را به فال نیک گرفت، چرا که شکل‌گیری این اتحادیه نمونه خوبی از همکاری منطقه‌ای و سیاست منطقه‌گرایی در دهه اخیر بوده و امید است صلح و آرامش بیشتری در منطقه به ارمغان آورد.
اردکانیان معتقد است اتحادیه اقتصادی اورسیا، آسیب‌پذیری کشورهای منطقه در قبال تحولات مختلف اقتصادی جهان و شوک‌های آن را کاهش می‌دهد و با توسعه کمی و کیفی و گسترش جغرافیای آن، می‌توان بازار بزرگی در منطقه ایجاد کرد.
وی با بیان اینکه منطقه‌گرایی اقتصادی جایگزین مناسب و مکمل اقتصادی کشورهای منطقه به ویژه کشورهای همسایه است، افزود: سیاست اصولی ایران نیز بر توسعه روابط و همکاری با کشورهای همسایه استوار بوده است. در همین چارچوب، از امضای موافقت‌نامه موقت تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا و بسط مناسبات اقتصادی با ۵ کشور اتحادیه استقبال کرده و آن را زمینه مناسبی برای افزایش حجم مبادلات تجاری طرفین می‌داند.
وزیر نیرو تاکید کرد: ایران به عنوان یکی از کشورهای مهم خاورمیانه و دارای مزیت همسایگی با کشورهای آسیای میانه و قفقاز، تواند منافع این دسته از کشورهای را پیوند داده و خود نیز از منافع آن بهره‌مند شود.

رشد ۲۷ درصدی صادرات ایران به اوراسیا
وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا از افزایش ۲۷ درصدی واردات کشورهای عضو این اتحادیه از ایران خبر داد و گفت: تعرفه‌های ترجیحی در گمرکات کشورهای عضو عملیاتی شد.
برونیکا نیکیشینا نیز در این همایش با تأکید بر اینکه فشارهای سیاسی و مداخلات سایر کشورها منجر به توقف اجرایی شدن توافقنامه تجاری ایران و اوراسیا نخواهد شد، گفت: از زمانی که هنوز توافقنامه تجارت ترجیحی میان ایران و اوراسیا اجرایی نشده بود، تجار این کشورها علاقه‌مند به تجارت با ایران بودند و خوشبختانه پس از امضای این توافقنامه صادرات محصولات ایرانی به اتحادیه اوراسیا با ۲۷ درصد رشد مواجه شده است.
وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا تصریح کرد: در زمان کوتاهی که این توافقنامه به امضا رسیده، سطح مناسبات اقتصادی به خوبی پیش رفته است و بر این اساس مذاکراتی هم آغاز خواهد شد تا بتوانیم سطح توافقنامه تجارت ترجیحی را به تجارت آزاد ارتقا دهیم.
وی ادامه داد: توافقنامه‌های لازم به صورت رسمی امضا شده و کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا می‌توانند در باره واردات ایران اقدام کنند، ضمن اینکه گمرکات کشورهای عضو این اتحادیه نیز تعرفه‌های ترجیحی را اعمال خواهند کرد.
به گفته نیکیشینا از وزارت امور خارجه ایران نیز نامه‌ای دریافت شده که تعرفه‌های ترجیحی در گمرکات ایران نیز برای کشورهای عضو اتحادیه عملیاتی شده است، این در حالی است که اکنون برای صدور گواهینامه‌های مبدأ نیز مشکلاتی وجود دارد و در آینده نزدیک اطلاعات آن را نیز در اختیار ایران قرار خواهیم داد. اکنون ۳۴ منطقه مختلف عضو اتاق‌های بازرگانی ایران در زمینه صدور گواهی مبدأ هستند و امیدواریم بتوانیم در زمینه صدور گواهینامه مبدأ نیز به صورت فیزیکی، کاغذهای سربرگ داری را تبادل کنیم.

لزوم حذف دلار از تبادلات تجاری با اوراسیا
قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی با تاکید بر اهمیت حذف دلار و به رسمیت شناختن ارزهای رسمی کشورهای طرف قراداد اوراسیا گفت: ایران حذف دلار را با خیلی کشورها از جمله روسیه شروع کرده که این موضوع می‌تواند سطح مبادلات تجاری را به سرعت افزیش دهد.
حسین مدرس‌خیابانی در همایش تجارت با اوراسیا با اشاره به اهمیت اتحادیه اقتصادی اوراسیا گفت: جمعیت ۱۸۰ میلیون نفری این اتحادیه و سهم قابل توجه آن در تولید نفت و گاز و انرژی و رتبه نخست در این حوزه ها، از شکل‌گیری قطب اقتصادی بزرگ در دنیا نوید می‌دهد.
وی ادامه داد: اراده دو طرف بر اجرای کامل توافقنامه است تا بتوانیم در ۳ سال آینده به توافقنامه تجارت آزاد دست پیدا کنیم. همه اراده مسئولان ایران بر اجرای کامل توافقنامه با هدف ارتقای سطح مبادلات تجاری با پنج کشور اوراسیاست و همین اراده از سمت طرف مقابل وجود دارد و هیچ تصمیم خارجی هم خللی در اجرای این توافقنامه وارد نمی‌کند.
قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی با اعتقاد به اینکه سطح مبادلات تجاری ایران و اوراسیا می‌تواند به بیش از ۳۰ میلیارد دلار افزایش یابد، افزود: اکنون اتحادیه اوراسیا ۹۰۰ میلیارد دلار با دنیا تجارت دارد که سهم ایران از این رقم، ۲.۶ میلیارد دلار است. همچنین سهم تجارت کشورهای عضو اورسیا با ایران حدود ۲ درصد است و این توافقنامه می‌تواند باعث توسعه روابط اقتصادی و تجاری شود.
مدرس‌خیابانی با اشاره به جایگاه اوراسیا در جایگاه تجارت جهانی و جایگاه ایران در تولید انواع محصولات معدنی و صنعتی افزود: امروز بیش از ۵۰ درصد روابط تجاری با کشور روسیه و بیش از ۵۰ درصد آن در حوزه محصولات کشاورزی است که امیدواریم با موافقت نامه فعلی، حوزه کالاهای کشاورزی و غذایی را به حوزه کالاهای صنعتی و معدنی افزایش دهیم.
قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت معتقد است ارتقای سطح مبادلات تجاری مستلزم توسعه زیرساختهای تجاری شامل بانکی، بیمه‌ای، گمرکی، حمل‌ونقل و.. است.
وی ادامه داد: باوجود اینکه تعرفه حاضر به ۸۶۲ قلم کالا محدود شده است، به نظر می‌رسد این مسئله مقدمه‌ای است که تجار دو طرف شناختی پیدا کرده و طبیعی است که سطح مبادلات تجاری به این قلم‌ها محدود نخواهد شد. مدرس‌خیابانی با اشاره به الزامات ارتقای روابط تجاری خاطرنشان کرد: تقویت و توسعه زیرساختهای بانکی و ایجاد شعب بانک‌های ایرانی در اوراسیا در این راستا اهمیت دارد و به این منظور، سیستم بانکی کشور برای همکاری با بانک مشترک اوراسیا اعلام آمادگی کرده است. قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی با اشاره به لزوم گسترش زمینه صنعت گردشگری بین طرفین بیان کرد: این بخش به دلیل پیشینه فرهنگی و ظرفیت‌های همجواری و منافع مشترک منطقه‌ای اهمیت بسیاری دارد؛ تسهیل صدور روادید بین دو کشور، اعطای ویزای تجاری، راه‌اندازی پروازهای مستقیم به ایران و کشورهای عضو اوراسیا سهم بسزایی در این بخش دارد. وی معتقد است اعزام هیات‌های تجاری، برگزاری نمایشگاه‌ها و ایجاد زمینه حضور شرکت‌های دو طرف در کشورها باعث افزایش سطح مبادلات تجاری خواهد شد.