«حمایت» بررسی کرد
تاثیرات گرانی بنزین
موضوع سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین و تصمیم گیری برای آن از پربحث ترین مباحث اقتصادی در دو سال گذشته بود که سرانجام از ساعت 24 پنج شنبه اجرایی شد. بر این اساس قیمت هر لیتر بنزین معمولی سهمیه ای به 1500 تومان، قیمت بنزین معمولی غیر سهمیه ای به 3000 تومان و قیمت بنزین سوپر به لیتری 3500 تومان رسید. سهمیه سواریها در ماه ۶۰ لیتر اعلام شده است که این میزان تا سقف 360 لیتر و به مدت 6 ماه قابل ذخیره است. آنگونه که دولت اعلام کرده قرار است منابع حاصل از اصلاح قیمت بنزین که به صورت سالانه حدود ۴۰هزار میلیارد تومان می شود به خزانه واریز تا از این طریق از ماه آینده از 18 میلیون خانوار ایرانی حمایت شود. میزان حمایت ماهیانه خانوار یک نفره، دو نفره، سه نفره، چهار نفره و پنج نفره به ترتیب 55، 103، 138، 172 و 205 هزار تومان اعلام شده است. هرچند دولت این اقدام را گامی در جهت کاهش قاچاق سوخت و اقدامی برای کمک به اقشار تحت فشار جامعه عنوان کرده است، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند افزایش قیمت بنزین اثرات تورمی خواهد داشت. کمااینکه در اولین روز اجرای این قانون، شاهد افزایش قیمت کرایه های تاکسی های اینترنتی به بهانه گرانی بنزین بودیم!
صاحبخبر - محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: «در سالهای اخیر با افزایش مصرف فزاینده بنزین، کارشناسان اظهار نظر میکردند که اگر بنزین سهمیهبندی شود و قیمت آن نیز اصلاح شود، میتواند باعث کنترل مصرف شود اما دولت در شش سال گذشته فقط دو مرتبه این اصلاح قیمتها را انجام داد و منابع حاصل از آن نیز عمدتا صرف پرداخت به خانوادههای نیازمند و تحت پوشش کمیته امام و بهزیستی شد.» رییس سازمان برنامه و بودجه خاطرنشان کرد: «این مرتبه رییس جمهور در نظر داشت که اگر قرار است اصلاحی در قیمت بنزین انجام شود، حتما همه منابع آن عینا به خود مردم پرداخت شود؛ در این زمینه تعریفی که صورت گرفت و در شورای هماهنگی اقتصادی به تصویب رسید، این است که با این اصلاح قیمت، ۱۰۰ درصد منابع حاصل از سهمیهبندی و اصلاح به صورت حمایت معیشتی به خانوارهای مورد نظر توزیع شود.» نوبخت با بیان اینکه بیش از ۱۸ میلیون خانوار متشکل از ۶۰ میلیون نفر از جمله دریافت کنندگان بستههای حمایت معیشتی محسوب میشوند افزود: «در این راستا شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی موظف شد که همه منابع حاصل از این برنامه را در یک حساب مشخصی که با همین عنوان در خزانه افتتاح میشود، واریز کند؛ همچنین وزارت رفاه موظف شد که لیست ۱۸ میلیون خانوار را آماده کند.» وی خاطرنشان کرد: «سازمان برنامه و بودجه موظف شده است که عینا همه مبالغی را که به حساب واریز میشود، میان خانوارها اعم از یک نفره تا پنج نفره بین ۵۵ هزار تومان تا ۲۰۵ هزار تومان ماهانه پرداخت کند؛ بنابراین میتوانیم بگوییم که از این به بعد سازمان برنامه و بودجه در ماه سه پرداختی خواهد داشت؛ یک پرداختی حقوق و مزایا و پرداختهای مربوط به طرحهای عمرانی است که هر ماه انجام میشود، پرداخت دیگر مربوط به یارانهها است که معمولا ۲۶ هر ماه انجام میشود و پرداخت دیگری وجود دارد که بابت حمایتهای معیشتی انجام خواهد شد.» رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: «طوری برنامهریزی کردهایم که قبل از اینکه یک ماه از این تاریخ بگذرد، حداکثر ظرف یک هفته تا ۱۰ روز آینده همه این وجوه به حساب سرپرستهای خانوارها واریز شود. همچنین وزارت رفاه موظف شده که مازاد بر آن ۱۸ میلیون خانوار، هر کسی که خود را متقاضی دریافت این مبلغ میداند، با ساز و کارهایی که تدارک دیده اعتراضاتشان را بررسی کند و آن دسته از افرادی که مشمول پرداخت میشوند، پرداخت را انجام دهند حتی اگر بعد از آغاز طرح مشخص شود که معترضان از افراد حائز شرایط هستند، مبنای محاسبه از روز اجرای طرح خواهد بود.» دراین خصوص رییس جمهور نیز روز گذشته با بیان اینکه اقدام دولت در افزایش نرخ بنزین به نفع مردم و برای کمک به اقشار تحت فشار جامعه است گفت: «درآمد افزایش قیمت بنزین بین ۶۰ میلیون نفر توزیع خواهد شد.» حسن روحانی با تاکید بر ضرورت و اهمیت اقدام دولت در افزایش نرخ بنزین و کمک به خانوارهای ضعیف و متوسط کشور از محل درآمد حاصل از آن، اظهار داشت: «این کار به نفع مردم و اقشار تحت فشار جامعه بوده و میتواند در حل مشکلات آنان مفید و موثر باشد.» رییس جمهور اظهار داشت: «برخی معتقد بودند که قیمت انرژی در ایران با قیمت آن در کشورهای منطقه فاصله زیادی دارد که البته این موضوع موجب ایجاد مفاسدی از جمله قاچاق خواهد بود و اگر بخواهیم این معضل را از بین ببریم باید به گونه ای قیمت را افزایش دهیم که تقریبا با قیمت انرژی در کشورهای همسایه برابری داشته باشد و ما با آن مخالفت کردیم.» روحانی افزود: «البته این اقدام از سوی دولت انجام نشد به خاطر این بود که معتقد بودیم این افزایش قیمت به نرخ هایی مثل 5 هزار تومان برای هر لیتر بر زندگی مردم تاثیر مستقیم داشته و موجب افزایش تورم خواهد بود.» رئیس جمهور با اشاره به شدت مصرف انرژی در کشور و تاثیر آن بر آلودگی هوا ، ادامه داد: «انرژی که در ایران مصرف می شود با سایر کشورهای دنیا متفاوت و مقدار زیادی است که اصلاح این کار البته نیاز به فرهنگ سازی و تولید خودروی خوب دارد.» روحانی تصریح کرد: «هدف اصلی از این اقدام این بود که از یک طرف فشار زیاد به مردم وارد نشود و از سوی دیگر برای کسانی که مصرف روزانه معمول دارند نرخ بنزین گران نشود. به همین دلیل 60 لیتر را با یک نرخ و نرخ آزاد را به گونه دیگر تعیین کردیم.» روحانی با بیان اینکه 4 سال است که دولت نسبت به تغییر نرخ بنزین اقدامی نکرده خاطرنشان کرد: «دولت علیرغم مشکلات اقتصادی که دارد هرگز قصد برداشت از این پول را نداشته و هر چه درآمد از این محل عاید شود به خانوارها بازخواهد گشت.» روحانی افزود: «هیچ کس تصور نکند چون شرایط اقتصادی دولت سخت شده دست به این اقدام زده است تا بخواهد بودجه خود را جبران کند؛ هرگز اینطور نیست و ریالی از این پول به خزانه نخواهد رفت.» این اظهارات در شرایطی است که روز گذشته جلسه ستاد تنظیم بازار با هدف مدیریت بازار پس از افزایش قیمت بنزین برگزار و در این جلسه تصمیماتی در این خصوص اتخاذ شد. بر این اساس به نظر می رسد اثرات تورمی گرانی بنزین به دور از انتظار سیاستگزاران نیز نبوده و باید دید آیا دولت در مدیریت بازارها پس از افزایش قیمت بنزین موفق خواهد بود یا خیر؟ کارشناسان اگرچه با اصلاح قیمت حامل های انرژی موافقند اما بر این باورند این اصلاحات باید در زمان مناسبی صورت گیرد تا اثرات جانبی آن حداقلی باشد. به گفته آنها بهترین راهکار برای افزایش درآمدهای دولت و حمایت از اقشار آسیب پذیر، افزایش پایه های مالیاتی و اصلاح اختصاص یارانه به کالاهای اساسی بوده که متاسفانه تاکنون موفقیت چندانی در این زمینه ها حاصل نشده است.∎