شناسهٔ خبر: 35966552 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه ستاره‌صبح | لینک خبر

گزارش

واکنش‌ها به سخنان روحانی درباره اصول 59، 99 و 113 قانون اساسی

اشاره: عصر روز دوشنبه حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان در نشست خبری با اصحاب رسانه مطالبی را در ارتباط با اصول 59، 99 و 113 قانون اساسی بیان و مطرح کرد که اصل 113 اجرای قانون اساسی را به ریاست جمهوری سپرده، اما شورای نگهبان با تفسیر این اصل، جایگاه ریاست جمهوری را بی‌خاصیت کرده و همچنین تفسیر شورای نگهبان از اصل 99 قانون اساسی که وظیفه این شورا را فقط نظارت می‌داند، نه دخالت، منجر به نابه‌سامانی در امر انتخابات شده است. موضوعی که روز گذشته واکنش عباسعلی کدخدایی را به دنبال داشت و سخنگوی شورای نگهبان صحبت‌های روحانی را نظرات وی خواند و گفت اختلافی در این زمینه وجود ندارد. کدخدایی پیش‌تر در واکنش به سخنان روحانی که گفته بود: «مجلس اول با وجودی که فیلتر و شورای نگهبان وجود نداشت، بهترین مجلس پس از انقلاب بود»، بیان داشته بود: «مطالب آقای رئیس‌جمهور که خود سوگند یاد کرده پاسدار قانون اساسی باشد، یعنی نادیده انگاشتن قانون اساسی و قوانین انتخابات». در همین زمینه محمدصالح نیکبخت، حقوقدان معتقد است اگر قوای دیگر در اختیارات قانونی رئیس‌جمهور به عنوان شخص دوم مملکت، اخلالی ایجاد کنند، وی باید به آن‌ها اخطار قانون اساسی بدهد. سیدمحمد هاشمی، استاد حقوق اساسی و یکی از تدوین کنندگان پیش نویس قانون اساسی اول جمهوری اسلامی نیز بر این عقیده است که هرچند تفسیر قانون اساسی به عهده شورای نگهبان است، اما این شورا حق ندارد تفسیر اشتباه از قانون اساسی داشته باشد. در همین ارتباط علی صالح‌آبادی، نماینده پیشین مجلس گفت هرچند تفسیر اصول قانون اساسی برعهده شورای نگهبان است، اما نظارت شورای نگهبان را به دخالت تعمیم دادن نیاز به رفراندوم دارد؛ کمااینکه وقتی نمایندگان مجلس اول نام مجلس شورای ملی را با یک طرح دو فوریتی به شورای اسلامی تغییر دادند، از آنجاکه این کار خلاف قانون اساسی بود در بازنگری قانون اساسی در سال 1368 تغییر نام از شورای ملی به اسلامی به همه پرسی گذاشته شد و مورد تأیید اکثریت قرار گرفت و قانونی شد. درمورد اصل 99 قانون اساسی هم اگر قرار است نظارت به دخالت تسری پیدا کند، می شود این کار را با همه پرسی انجام داد، نه با تفسیر. همچنین مرتضی الویری در روزهای گذشته گفته بود: «یقین دارم تدوین کنندگان قانون اساسی وظیفه شورای نگهبان را نظارت می‌دانستند، نه دخالت» گزارش پیش رو به این موضوع می

صاحب‌خبر -

ستاره صبح-

سخنگوی شورای نگهبان در واکنش به نشست خبری حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان که روز دوشنبه برگزار شد و روحانی در آن درباره موضوعاتی ازجمله، اصل 113 قانون اساسی، نظارت استصوابی و اصل 59 قانون اساسی (همه‌پرسی) سخن گفت، اظهار داشت: «اختلاف هیچ‌گاه وجود نداشته و مسئله تنها بیان نظرات است». عباسعلی کدخدایی پیش‌تر نیز خطاب به رئیس‌جمهور گفته بود نظارت استصوابی توسط شورای نگهبان مبنای قانونی دارد و روحانی و مخالفان این امر سعی کنند از دایره قانون خارج نشوند. با این همه، به نظر می‌رسد که رئیس‌جمهور همچنان مُسّر است که شورای نگهبان به وظیفه اصلی خود، یعنی نظارت بپردازد و دخالت در انتخابات –به زعم حسن روحانی- را کنار بگذارد.

واکنش دو کارشناس
محمدصالح نیکبخت، حقوقدان در ارتباط با موضوع اصل 113 قانون اساسی به جماران گفت: اصل 113 مقام رئیس‌جمهوری را به عنوان شخص دوم مملکت توصیف می‌کند و در آن آمده است که مسئولیت اجرای قانون اساسی، جز در اموری که مستقیماً به رهبری مربوط می‌شود، بر عهده رئیس‌جمهور است. اجرای قانون اساسی مستلزم این است که اختیارات او محدود نشود و جز در مواردی که تخلفی از این اصول صورت می‌گیرد، ممانعتی از کار ایشان نشود. این وکیل دادگستری افزود: وقتی گفته می‌شود رئیس‌جمهور مسئول اجرای قانون اساسی است؛ بنابراین وی در مواردی که سایر قوا هم در اجرای قانون اساسی محدودیتی برای او اجرا می‌کنند یا خود از اجرای قانون اساسی به صورتی که در نصّ صریح آن آمده خودداری می‌کنند، این رئیس‌جمهور است که حق دارد به دو قوه دیگر اخطار قانون اساسی بدهد. این وکیل دادگستری در پاسخ به سؤالی در خصوص رعایت اختیارات رئیس‌جمهور بر اساس قانون اساسی، گفت: اختیارات رئیس‌جمهور در فصل نهم قانون اساسی به اندازه کافی تدوین شده است.
سیدمحمد هاشمی، استاد حقوق اساسی و عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی نیز در گفت‌وگو با جماران گفت: وقتی می‌گوییم مسئول اجرا، یعنی او وظیفه نظارت را نیز دارد. لذا رئیس‌جمهور نظارت بر کلیه اجراکنندگان قانون اساسی را دارد. این وظیفه‌ای است که قانون اساسی برعهده او گذاشته است. این حقوقدان افزود: درست است که شورای نگهبان قانون اساسی را تفسیر می‌کند، اما تفسیر نباید خلاف قانون اساسی باشد؛ بنابراین بر اساس اصل 113 قانون اساسی مسئولیت اجرای این قانون بر عهده رئیس‌جمهور است. وی با بیان اینکه تفسیر شورای نگهبان نباید خلاف اصل قانون اساسی باشد، گفت: پس از مقام رهبری، رئیس‌جمهور عالی‌ترین مقام رسمی کشور است و مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را جز در مواردی که مستقیماً به رهبری مربوط می‌شود، برعهده دارد. هاشمی در پایان گفت: به خاطر صراحتی که این موضوع دارد قابل تفسیر نیست. تفسیر برای جایی است که ابهامی وجود داشته باشد. تفسیر فقط توضیح قانون است. اینکه رئیس‌جمهور مسئول اجرای قانون اساسی است، تفسیر نیاز ندارد و غیرقابل انکار است. حتی رئیس‌جمهور اگر ببیند تخلفی انجام شده، غیر از تذکراتی که می‌دهد، حق شکایت و احضار نیز دارد.

نظر شما