خبرگزاری آریا-آمریکا و عربستان در تلاش هستند تا پرونده حمله به تاسیسات نفتی آرامکو را به شورای امنیت سازمان ملل بکشانند.
به گزارش خبرگزاری آریا،از نظر استراتژیک هم به نفع سعودی باشد که بخواهند فرار روبه جلوی آمریکاییها را ادامه بدهد. زیرا اگر بخواهند ایران را متهم کنند باید عکس العمل نشان دهند. عکس العمل هم نشان دهند، ایران عکس العمل بعدی را نشان خواهد داد و منطقه به جنگ کشیده میشود.
با حمله به تاسیسات نفتی،عربستان در برابر ایران چه خواهد کرد؟
عربستان به ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس پیوست. بعد از حملات آرامکو هرچند عربستان مستقیما ایران را متهم نکرده است، اما به نظر میرسد تلاش دارد در تقابل با ایران جامعه جهانی را با خود همراه کند. موضع گیریهای عربستان، آمریکا و اتحادیه اروپا تا اینجای کار نشان از نوعی ابهام در تصمیم گیری در مساله آرامکو دارد. باید دید عربستان که در این میان از هر طرف تحت فشار است چه رویکردی اتخاذ خواهد کرد.
وزیر نفت عربستان گفت ریاض تاکنون نمیداند چه کسی پشت حملات به تاسیسات آرامکو بوده و در تلاش است مغز متفکر این حملات را شناسایی کند. این در حالی است که انصارالله یمن روز شنبه، مسئولیت حملات بقیق و خریص را پذیرفت و اعلام کرد حملات به تاسیسات آرامکو با 10 پهپاد انجام گرفته است.
وزیر نفت عربستان، پس از حملات روز شنبه به تاسیسات نفتی عربستان به طور تلویحی ایران را عامل حملات دانسته بود. وی مدعی شد حملات شرق عربستان در امتداد حملات نفتکشها در دریای عمان هستند.
بعد از گذشت سه روز از حملات آرامکو، عربستان همزمان با درخواست از جامعه بین المللی برای رسیدگی به حادثه آرامکو، به ائتلاف دریایی آمریکا هم پیوسته است. عربستان هدف از پیوستن به این ائتلاف را «کمک به تلاشهای منطقهای و بینالمللی جهت بازدارندگی، مقابله با تهدیدات دریانوردی، تجارت جهانی، تضمین امنیت انرژی جهانی، ادامه تولید انرژی و انتقال آن به بازار جهانی و مشارکت در حفظ صلح و امنیت جهانی» اعلام کرده است.
به نظر میرسد عربستان در تلاش است با ایجاد یک ائتلاف بین المللی هزینه درگیری مستقیم با ایران را از دوش خود بردارد؛ هزینهای که ترامپ سعی کرد خیلی سریع بر دوش عربستان بگذارد. رئیس جمهور آمریکا بعد از حملات شنبه به تاسیسات نفتی بقیق و خریص در توئیتی اعلام کرد اگر عربستان عامل حمله به تاسیسات نفتی آرامکو را معرفی کند، آمریکا آماده اقدام نظامی است.
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا هم با هدف مشورت با مقامات سعودی در مورد واکنش به حملات اخیر عازم عربستان شده است.
وزیر انرژی عربستان اعلام کرد تیم بینالمللی مورد حمایت سازمان ملل درباره حملات آرامکو تحقیق خواهد کرد. دولت عربستان سعودی رسما ایران را به حملات اخیر متهم نکرده، اما از سازمان ملل خواسته است برای همکاری در بررسی و تعیین عامل این حملات، کارشناسانی را به عربستان اعزام کند.
همچنین ولیعهد سعودی در تماس تلفنی با بوریس جانسون مدعی شد عملیات علیه تاسیسات آرامکو بحرانی سخت برای کل جهان است. سخنگوی جانسون در مورد گفتگوی این دو اظهار داشت: «دو رهبر همچنین بر لزوم کاهش تنش در منطقه توافق کرده و متعهد شدند رویکردی مشترک در قبال ایران داشته باشند.»
مقامات سعودی اعلام کرده اند با همکاری سازمان های بین المللی در مورد عامل حادثه تحقیق می کنند. برخی از کارشناسان معتقدند عربستان قصد ندارد ایران را متهم کند، چون از عواقب احتمالی و ادامه درگیریها نگران است. به اعتقاد این کارشناسان اینکه عربستان نمیپذیرد حملات کار حوثیها بوده است به دلیل حفظ حیثیت است. عربستان تحت فشار است و اگر بپذیرد یک گروه نه چندان مسلح مثل انصارالله توانسته چنین خسارتی به عربستان وارد کند، وجهه این کشور تضعیف خواهد شد.
عربستان در برابر معادله نفت در مقابل نفت قرار گرفته است
موضوع اصلی آن است که سعودیها بخوبی می دانند انصارالله از مرحله سختی ها و تحریمها عبور کرده و می تواند حتی تاسیسات داخلی سعودیها را نیز هدف بگیرد.
ابراهیم الامین در الاخبار نوشت: تحمل مسئولیت دروغ عربستان در مورد حقیقت هدف گرفته شدن آرامکو، بسیار دشوار خواهد بود؛ این مساله تنها مربوط به ناتوانی ریاض از تحمل مسئولیت آنچه می گوید، نیست؛ همانطور که ربطی به نبود نیتی در بین اروپایی ها و آمریکا برای شروع یک جنگ بزرگ ندارد. بلکه موضوع اصلی آن است که سعودیها بخوبی می دانند انصارالله از مرحله سختی ها و تحریمها عبور کرده و می تواند حتی تاسیسات داخلی سعودیها را نیز هدف بگیرد.
در ادامه این مطلب آمده است: تنها رفتار جدید نظام سعودی، اعتراف به آنچه بوقوع پیوسته است. سانسور اخبار دیگر در مورد جنگ یمن فایده ای ندارد. اساسا، هیچ کس نمی تواند از آنچه در یمن جریان دارد، بی خبر باشد. تمام آنچه نظام سعودی در مورد حمله حوثی ها به آرامکو گفت، مربوط به ایرانی بودن سلاح مورد استفاده آنهاست.
در این میان، یک سوال مهم باقی می ماند: آیا این عملیات تنها بواسطه پهپادها انجام شده یا موشکهای کروز نیز در آن نقش داشتند؟ آیا این حملات از مناطق تحت سیطره انصارالله آغاز شد؟
تمام آنچه سعودیها و به دنبال آنها آمریکایی ها به آن می رسند، ولو اینکه حقیقت باشد، آنها را به یک نقطه باز می گرداند: انصارالله، یمن و مرزهای دریایی، زمینی و هوایی آن را می شناسند.
واقعیت آن است که تصمیم اجرای عملیات آرامکو، با هدف افزایش سطح حملات به نظام سعودی، در راستای بازگرداندن آن برای متوقف کردن جنگ یمن، اتخاذ شده است و مادامی که شیاطین ریاض، واشنگتن و ابوظبی سیاست انکار را در پیش گرفته اند، حوثیها چاره ای جز گذر از خطوط قرمز، ندارند.
امروز، عربستان در حال پرداخت بهای ارتباطش با سیاست آمریکاست و معادله درد در برابر درد، در کنار معادله گرسنگی در مقابل گرسنگی و محاصره در مقابله محاصره قرار گرفته است؛ که اخیرا، یک عنوان فرعی دیگر، یعنی نفت در مقابل نفت، نیز به موارد قبلی اضافه شده است.
در ابتدا، تنها بحران یمن مطرح بود، اما حالا، آرامکو نیز به آن افزوده شده است. همانطور که آمریکایی ها توانستند هم پیمانان خود در منطقه را تحت یک جبهه واحد جمع کنند، ایران نیز موفق به جمع کردن هم پیمانان خود شده است و می تواند هر زمان که بخواهد، از مرحله صبر استراتژیک، به مرحله مبارزه دفاعی، منتقل شود.
امیدواری آمریکا به تشکیل ائتلاف وسیع علیه ایران
دولت امریکا قصد دارد در جریان نشست یک هفته ای سران مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک با دستاویز دست داشتن جمهوری اسلامی در حمله به تاسیسات نفتی عربستان سعودی ائتلاف وسیعی با هدف اتحاذ تدابیری علیه ایران تشکیل دهد.
به گزارش اسپوتنیک، این مطلب را روزنامه وال استریت ژورنال با استناد به منابع خود در دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا اعلام کرده است.
به گفته این منابع، ترامپ مخالف استقاده مستقیم از نیروی نظامی آمریکا علیه ایران بوده و ترجیح می دهد به جای این کار در صورت اجرای عملیاتی علیه ایران از سوی عربستان، از ریاض حمایت کند. برخی از متحدان امریکا به درستی اطلاعات امریکا درباره دست داشتن ایران در حملات به تاسیسات نفتی عربستان سعودی که از سوی مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده مطرح شده، شک دارند.
به نوشته وال استریت ژورنال، هماهنگ کردن پاسخ گسترده بین المللی از طریق سازمان ملل در جریان نشست مجمع عمومی در هفته آینده ، اولویت دارترین گزینه اقدامات دولت ترامپ علیه ایران محسوب می شود. منابع روزنامه امریکایی اضافه می کنند این امر تا حدی از توجه به وضع اقتصاد امریکا ناشی شده که می تواند در شانس ترامپ برای انتخاب دوباره به سمت ریاست جمهوری در انتخابات سال 2020 تاثیر بگذارد و به این دلیل رئیس جمهور امریکا ترجیح می دهد درگیری نظامی رخ ندهد.
ترامپ در گفتگوی دیروز خود با خبرنگاران در سن دیگو اعلام کرد آمریکا از جنگ با ایران سخن نمی گوید و قول داد واشنگتن به جای آن "طی 48 ساعت آینده تحریم های بسیار بزرگی را علیه تهران اعمال کند".
در تاریخ 14 سپتامبر 2019، تاسیسات نفتی شرکت آرامکو سعودی در شرق عربستان با چندین هواپیمای بدون سرنشین مورد حمله قرار گرفتند. مسئولیت این حمله را حوثیان یمنی برعهده گرفتند. اما "ائتلاف عربی" در حال جنگ در یمن به رهبری عربستان سعودی ، ایران را مسئول حمله به تأسیسات نفتی عربستان می داند. وزیر امور خارجه آمریكا ، مایك پومپئو نیز ایران را مقصر دانسته و در این راستا به عربستان سفر نمود. وزیر دفاع ایران و دیگر مقامات جمهوری اسلامی این موضوع را اکیدا رد کرد هاند. براساس اعلام آژانس بین المللی انرژی، این حادثه در عربستان سعودی در حال حاضر به جدی ترین وقفه در تأمین نفت در تاریخ منجر شده است، برخی از ناظران خسارات حمله به آرامکو را بیش از خسارات ناشی از انقلاب اسلامی در ایران در سالهای 1978-1979 و تحریم نفت پس از جنگ اعراب و اسرائیل در سال های 1973-1974 ارزیابی می کنند.
تلاش واشنگتن و ریاض برای کشاندن پرونده آرامکو به شورای امنیت
در ادامه تحلیل ها در خصوص حادثه حمله به تاسیسات آرامکو امده است که با این حال، تقریباً غیرممکن است که شورای امنیت جواز حمه نظامی متقابلی را به آمریکا و متحدان آن علیه ایران بدهد. شورای امنیت در صورت پذیرش اعتبار اسناد و مدارک احتمالی سعودیها حداکثر ممکن است تا صدور قطعنامهای در جهت محکومیت ایران پیش برود.
در حالی که اظهارات مبهم و ضد و نقیض دونالد ترامپ در باره چگونگی واکنش آمریکا به حمله علیه تأسیسات نفتی عربستان، ناظران و تحلیلگران را سردرگم کرده، مارک اسپر، وزیر دفاع دولت او از بررسی تمام گزینهها برای پاسخ به این حملات خبر داده است.
تا کنون مشخص شده که گزینه مورد نظر آمریکا، اقدام یکجانبه آن کشور به صورت یک حمله متقابل نظامی به ایران نخواهد بود. بنابراین، آمریکا در پی نوعی عملیات چند جانبه از سوی ائتلافی از کشورها برای پاسخ به حمله علیه تأسیسات نفتی عربستان است.
در این میان، دولت بریتانیا به صراحت اقدام دستهجمعی را توصیه کرده و عربستان نیز با دعوت از سازمان ملل برای مشارکت در تحقیقات مربوط به شناسایی منشأ و عامل حملات، ظاهراً همین راه را برگزیده است.
با این حساب، احتمالاً آمریکا و بریتانیا و عربستان درصدد گشودن پای سازمان ملل به ماجرا هستند و علاقمندند از طریق شورای امنیت کار خود را پیش ببرند.
شورای امنیت سازمان ملل اما در سالهای اخیر به ندرت در باره موضوعی بینالمللی به اجماع رسیده؛ بویژه که بین اعضای شورا، از جمله چین و روسیه از یک طرف و آمریکا و متحدان غربیاش از طرف دیگر، اختلافات اساسی در باره نظم بینالملل بروز کرده است.
بدین ترتیب ،کشاندن ماجرا به شورای امنیت ممکن است صرفاً اتلاف وقت تصور شود به خصوص که پکن و مسکو تمایلی به تشدید فشارها علیه ایران ندارند.
با این همه، در موضوع خاص حمله به تأسیسات نفتی عربستان داستان با موارد دیگر تا اندازهای تفاوت دارد. چین و روسیه هر دو با عربستان روابط دوستانه و نزدیکی دارند و چینیها به طور مشخص اقتصادشان به جریان آزاد نفت از کشورهای عرب منطقه گره خورده است.
بنابراین، این دو کشور با هر گونه تحرکی که ثبات سیاسی عربستان را به مخاطره اندازد و یا جریان صدور نفت را مختل کند؛ به شدت مخالفاند.
بدین جهت، هر گونه موضعگیری شورای امنیت در باره نوع پاسخ به عملیات موشکی و پهپادی علیه صنایع نفت عربستان، قابل پیش بینی نیست و روند رویدادها بستگی به میزان اعتبار و محکمهپسندی اسناد و مدارکی دارد که سعودیها به کمک کارشناسان سازمان ملل بتوانند در مورد ادعایشان مبنی بر دخالت ایران در حملات، به شورای امنیت ارائه کنند.
با این حال، تقریباً غیرممکن است که شورای امنیت جواز حمه نظامی متقابلی را به آمریکا و متحدان آن علیه ایران بدهد. شورای امنیت در صورت پذیرش اعتبار اسناد و مدارک احتمالی سعودیها حداکثر ممکن است تا صدور قطعنامهای در جهت محکومیت ایران پیش برود.
این اقدام البته شکست دیپلماتیک سنگینی برای جمهوری اسلامی تلقی خواهد شد و از نقطه نظر سیاسی، نشانه انزوای بینالمللی آن به شمار خواهد رفت. در عین حال چنین قطعنامهای دست آمریکا و متحدانش را برای اعمال فشار سیاسی و اقتصادی و حتی در صورت لزوم نظامی علیه تهران باز خواهد گذاشت. در واقع هدف اصلی عربستان و آمریکا از کشاندن احتمالی پرونده به شورای امنیت نیز همین است.