سرویس اقتصادی جوان آنلاین: منابع متعدد تأیید کردهاند که بیش از نیمی از تولید نفت عربستان متوقف شده است، اما امریکا سعی دارد تا از آتش قلب نفت سعودی هم بهره اقتصادی و هم بهره سیاسی ببرد، از این رو ذخایر نفتی خود را خواهد گشود، با این حال کارشناسان پیشبینی میکنند بعد از دو روز تعطیلی قیمتها امروز ۵ تا ۱۰ دلار افزایش پیدا کنند.
امریکا نهتنها در این اتفاق به دنبال اهداف تهدیدآمیز خود علیه ایران است، بلکه دستکم سه هدف توأمان اقتصادی را دنبال میکند. افزایش دامنه نفوذ خود در بازار نفت جهان، افزایش بیشتر فروش تسلیحات به بهانه تأمین امنیت در عربستان و بالاخره کاهش ارزش سهام آرامکو است که عربستان از دو سال پیش قصد فروش آن را دارد.
یک روزنامه امریکایی در گزارشی نوشت که حمله پهپادی روز شنبه به پالایشگاههای نفتی سعودیها سبب شده تا نیمی از تولید نفت عربستان سعودی متوقف شود.
روزنامه امریکایی والاستریت ژورنال در گزارشی به نقل از منابع نزدیک نوشت: توقف تولید شامل دستکم ۵ میلیون بشکه در روز خواهد شد که ۵ درصد از تولید جهانی روزانه نفت را شامل میشود. عربستان روزانه حدود ۸ /۹ میلیون بشکه نفت تولید میکند. در میدان نفتی بقیق که بزرگترین پالایشگاه نفتی جهان به شمار میآید نیز آتشسوزی گستردهای بهوجود آمده است. خریص روزانه ۵ /۱ میلیون بشکه نفت تولید میکند و بقیق نیز تا ۷ میلیون بشکه نفت در روز تولید دارد.
این در حالی بود که در ساعات اولیه عربستان مدعی کنترل آتش در محدوده مورد حمله شده بود. والاستریت ژورنال نوشت که اختلال در تولید نفت سعودیها میتواند بر اقتصاد جهانی تأثیر بگذارد، چون این کشور بزرگترین صادرکننده نفت در جهان به شمار میآید.
توقف ۵۰ درصدی تولید نفت
وزیر انرژی رژیم سعودی نیز رسماً توقف نیمی از تولید نفت در این کشور را بعد از عملیات پهپادی علیه پالایشگاههای نفتی در بقیق و خریص، تأیید کرد.
به نوشته وبگاه شبکه «العربیه» «عبدالعزیز بن سلمان» با صدور بیانیهای ضمن اعلام قطع تولید روزانه ۷ /۵ میلیون بشکه نفت گفت: «حمله به پالایشگاههای بقیق و خریص منجر به توقف موقت تولید نفت در پی تعطیلی آنها شد که طی روزهای آینده از ذخایر نفتی این کسری جبران خواهد شد».
این مقام سعودی که گویا کشورش را عاجز از دفاع در برابر عملیاتهای پهپاد مقاومت یمن میبیند، دست کمک به سمت دیگر کشورها دراز کرد و افزود: «جامعه جهانی باید به نوبه خود برای حفاظت از منابع انرژی در برابر تروریسم اقدام کند. جامعه جهانی باید با عاملان این خرابکاریها و حامیان مالی آنها مقابله کند».
وی روز گذشته با بیان اینکه عملیات مذکور، تأثیری بر تأمین آب و برق عربستان سعودی نگذاشت، گفت: «شرکت آرامکو در حال ارزیابی اثرات این حمله بوده و طی ۴۸ ساعت آینده اطلاعات متعاقب و بهروزرسانی شده درباره این اتفاق را اعلام میکند.»
یحیی سریع، سخنگوی نیروهای مسلح یمن با صدور بیانیهای دراینباره اعلام کرد: «این عملیات یکی از بزرگترین عملیاتهایی است که نیروهای ما در عمق سعودی انجام داده و پس از رصد اطلاعاتی دقیق و همکاری افراد شریف و آزاده در داخل عربستان سعودی صورت گرفته است.»
ماهیگیری نفتی کاخ سفید از آتش نفتی سعودی
اما بعد از این حمله سخنگوهای وزارت انرژی ایالات متحده و کاخ سفید در بیانیههایی جداگانه از آمادگی این کشور برای جبران کسری تولید نفت عربستان سعودی در پی عملیات پهپادی علیه پالایشگاههای آرامکو خبر دادند. تا کاخ سفید باز هم ماهیهای بیشتری از بازار نفت جهان در خلال مشکلات کشورهای عضو اوپک بگیرد.
بعد از ادعای وزیر خارجه امریکا مبنی بر دست داشتن ایران در عملیات پهپادی مقاومت یمن علیه تأسیسات نفتی عربستان سعودی، کاخ سفید نیز با صدور بیانیهای به حمایت از ریاض پرداخت.
به نوشته رویترز، «جود دیر»، سخنگوی کاخ سفید در این بیانیه ضمن محکوم کردن حملات روز شنبه به پالایشگاههای شرکت نفتی آرامکو، تأکید کرد که واشنگتن به تأمین نفت موردنیاز برای بازار جهانی متعهد است.
در این بیانیه همچنین آمده است: «ایالات متحده حملات امروز به زیرساختهای حیاتی انرژی را محکوم میکند. اقدامات خشونتبار علیه مناطق و تأسیسات غیرنظامی که برای اقتصاد جهانی حیاتی هستند، فقط تعارض و بیاعتمادی را عمیقتر میکند».
وزارت انرژی امریکا نیز با حمایت تمام قد از رژیم سعودی که بیش از چهار سال است مشغول بمباران غیرنظامیان و مردم بیگناه یمن است، اعلام کرد آمادگی دارد تا از ذخایر استراتژیک نفت این کشور برداشت و برای جبران کسری نفت عربستان به بازار جهانی تزریق کند.
به نوشته رویترز، ریک پری، وزیر انرژی امریکا همچنین از مدیران این وزارتخانه خواست با سازمان بینالمللی انرژی (IEA) همکاری کنند تا در صورت نیاز گزینههای ممکن برای اقدام سراسری جهانی را بررسی کنند.
ذخایر استراتژیک نفت امریکا در سواحل تگزاس و لوئیزیانا در حال حاضر حدود ۶۴۵ میلیون بشکه معادل مصرف یک ماه امریکا نفت ذخیره دارد.
دونالد ترامپ بارها به کشورهای عضو اوپک که عربستان هم جزیی از آن است، فشار آورده برای تعدیل قیمت نفت، تولید خود را افزایش دهند. تحریمهای امریکا علیه برخی اعضای اوپک مثل ایران و ونزوئلا میلیونها بشکه نفت را از بازارهای جهانی خارج کرده است.
پیشبینی افزایش ۵ تا ۱۰ دلاری نفت جهان
پس از حمله پهپادی به آرامکو کارشناسان پیشبینی میکنند قیمت نفت امروز بعد از دو روز تعطیلی حدود ۵ تا ۱۰ دلار افزایش مییابد و ارزش سهام این شرکت در بازارهای جهانی به شدت کاهش یافته و مهمتر از همه ضعف تجهیزات نظامی امریکا را مشخص کرد.
بلومبرگ دراینباره نوشت: بر اساس اعلام گروه اوراسیا، حملات پهپادی به شرکت آرامکو که دو روز گذشته رخ داد، میتواند تأثیر بسیار جدی بر کاهش ارزش بزرگترین شرکت نفتی جهان داشته باشد که عربستان در آستانه فروش این شرکت سودآور بود.
بر اساس این گزارش، این حملات میتواند به دلیل اینکه شرایط امنیتی این پالایشگاه ریسکپذیر شده است، ارزش فروش سهم آن را کاهش دهد. طرح فروش ۵ درصدی سهام آرامکو پس از آنکه بنسلمان ولیعهد عربستان بر سر کار آمد مطرح شد.
ضعف تجهیزات امریکایی
اگرچه ترامپ، رئیسجمهور امریکا طبق معمول با توئیتهای خاصش سعی در اتهام زدن و تهدید ایران دارد، اما حمله پهپادی به پالایشگاه نفت آرامکو همچنین اثبات کرد که تجهیزات نظامی امریکا چندان هم مورد تأیید و اعتبار نیستند، چراکه ۱۰ پهپاد یمنی توانست به قلب عربستان نفوذ کند و بزرگترین پالایشگاه این کشور را که به انواع رادارها و تجهیزات امریکایی مجهز است، ضربه بزند. دو سال پیش عربستان ۱۱۰ میلیارد دلار تجهیزات از امریکا خریداری کرد.
به این ترتیب امریکا نهتنها در این اتفاق به دنبال اهداف تهدیدآمیز خود علیه ایران است، بلکه همچنان سه هدف توأمان اقتصادی را دنبال میکند. افزایش دامنه نفوذ خود در بازار نفت جهان، افزایش بیشتر فروش تسلیحات به بهانه تأمین امنیت در عربستان و بالاخره کاهش ارزش سهام آرامکو است که عربستان از دو سال پیش قصد فروش آن را دارد.
واکنش آژانس بینالمللی انرژی
آژانس بینالمللی انرژی نیز روز گذشته در واکنش به افت شدید تولید نفت عربستان سعی کرد تا بازار جهانی نفت را آرام کند و از این رو اعلام کرد بازارهای جهانی نفت فعلاً به خاطر وجود ذخایر بسیار، نفت کافی در اختیار دارند.
آژانس بینالمللی انرژی اعلام کرد از نزدیک شرایط عربستان را پس از حمله پهپادها به تأسیسات تولید نفت این کشور بررسی میکند و ما با مقامات عربستان و کشورهای اصلی تولیدکننده و مصرفکننده نفت در تماس هستیم.
البته این آژانس اشارهای به برنامه خود برای آزاد کردن ذخایر استراتژیک نفت نکرد.
بازگشت آرامکو به خط تولید هفتهها طول میکشد
همچنین رویترز اعلام کرد بازگشت آرامکو به خط تولید هفتهها طول خواهد کشید.
در میان گمانهزنیها برای اینکه آرامکو چه زمانی دوباره تولید خود را ادامه خواهد داد و کاهش این میزان تولید چگونه تأمین خواهد شد، رویترز گزارش داد که بازگشت آرامکو به خط تولید در طی یکی دو هفته آینده امکانپذیر نیست و هفتهها طول خواهد کشید.
کارشناسان دیروز پیشبینی کردند تأمین ۵ میلیون بشکه در روز به راحتی امکانپذیر نیست و میزان ذخایری که کشورها دارند کافی نخواهد بود، حتی اگر امریکا بخواهد با افزایش تولید و صادرات نفت بیشتری به بازار تزریق کند ماهها طول خواهد کشید بازار واکنش مثبتی داشته باشد.