فائزه مشایخی
خبرنگار

«رستاخیز» آخرین ساخته احمدرضا درویش در سی و دومین جشنواره فیلم فجر در ۱۱ بخش نامزد دریافت سیمرغ بلورین شد و در نهایت در ۸ بخش از جمله بهترین کارگردانی برنده سیمرغ بلورین شد اما این شروع خوب به پایانی دلچسب در اکران تبدیل نشد و چند ساعت بعد از اکران عمومی از پرده پایین کشیده شد. تا همین چند وقت پیش همچنان اما و اگرها و شائبه‌های اکران و اکران نشدنش هرازگاهی فضای رسانه‌ای را دربرمی‌گرفت اما در نهایت جز در جشنواره فیلم فجر و چند اکران محدود در جشنواره‌هایی چون جشنواره فیلم‌های دینی «رویش»، اکران‌های خصوصی و همان اکران چندساعته این فیلم هرگز رنگ پرده را به خود ندید. 18 شهریور و دقیقاً مصادف با تاسوعای حسینی اما اتفاق غیرمنتظره‌ای افتاد و «رستاخیز» با دوبله عربی و بدون کم و کاست روی اینترنت قرار گرفت و دیروز بالاخره احمدرضا درویش با انتشار بیانیه‌ای به این اتفاق واکنش نشان داد. او در چندین بند با مرور تاریخی جریانات و اتفاقاتی که برای این فیلم از اکران و جوایزی که در جشنواره فجر گرفت تا پایین کشیدنش از پرده و مکاتبه‌ها و ملاقات‌های حضوری با مقام‌های کشوری و لشکری و مراجع نوشت که در نهایت روزنه‌ امیدی به عدم رفع توقیف فیلم نشد.
درویش در بخش‌هایی از این بیانیه نسخه منتشر شده عربی را نسخه معیوب دانست و در توضیحی مفصل نوشت: «اکنون پس از سپری شدن بیش از چهار سال از توقیف فیلم «رستاخیز» و همزمان با شام غریبان شهدای کربلا (1398) نسخه معیوب این فیلم با نام «القربان» در اقدامــــــــــــی غیراخلاقی و غیرقانونی به فضای مجازی و سایت‌های اینترنتی راه یافته است. راهزنانِ عرصه هنر و فرهنگ با بستن قاب تصویر (کادر)، نشانِ حک شده (واترمارک) روی تصاویر و عنوان‌بندی (تیتراژ) انتهای فیلم را که حاوی اسامی عوامل و سرمایه‌گذاران فیلم بوده است، حذف کرده‌اند. متأسفانه چهار روز از این سرقتِ فرهنگی سپری شده، صدها هزار نفر فیلم «القربان» را دیده‌اند و بنا بر قرائن موجود، میلیون‌ها نفر با پرداخت هزینه به شبکه‌های اینترنتی خارجی به تماشای آن نشسته‌اند!» درویش در بخش‌های دیگری از این بیانیه با حق‌الناس دانستن فیلم «رستاخیز» می‌نویسد: «با توجه به ظرفیت‌‌های نامحدود در عصر ارتباطات و نقش بی‌‌بدیل آثار هنری در ترویج ارزش‌های فرهنگی؛ از محضر علما و مراجع عالیقدر، دانشمندان و روشنفکرانِ علوم دینی و علوم اجتماعی، ذاکرانِ اهلِ بیتِ عصمت و طهارت(ع) و اصحاب گرانقدر رسانه درخواست می‌‌کنم، با تأکید و تکیه بر پویایی فقه شیعه و سیره نبوی(ص) بستر مناسب را برای تشویق اصحاب هنر و ترغیب آنان به تولید آثار متأثر از معارف دینی و تاریخی فراهم کنند و امکان سوءاستفاده معاندان و کج‌اندیشان را از ذخایر نابِ فرهنگی سلب نمایند.» کارگردان «رستاخیز» در بخش‌های پایانی این بیانیه با ابراز امیدواری درباره این موضوع که هیچ مخاطبی از دیدن، شنیدن و درک آثار هنری محروم نشود و «رستاخیز» با عبور از موانع و رضایت سازندگانِ آن، در معرضِ دیدگانِ عمومی قرار گیرد خطاب به نهادهای ذیربط از جمله قوه مقننه و قوه قضائیه می‌نویسد: « از دو قوه محترمِ قضائیه و مقننه درخواست می‌کنم که در دفاع از حقوق معنوی و سرمایه‌های هنری و فرهنگی، همچون دفاع از بیت‌المال و حق‌الناس حساسیت نشان دهند. همچنین از همه نهادهای انتظامی و اطلاعاتی، وزارت امور خارجه، وزارت کشور، معاونت حقوقی رئیس جمهوری و دیگر دوایرِ مرتبط، درخواست می‌کنم که ضمن واکاوی و پیگیری موضوع از مجاری داخلی و خارجی، نسبت به کشفِ منشأ این سرقتِ فرهنگی اقدام کنند و هرچه سریع‌تر از انتشارِ این عملِ حرام و گستاخانه جلوگیری نمایند.» درویش در بندهای دیگر این بیانیه از سهام‌دارانِ داخلی و خارجی فیلم «رستاخیز» مطالبه‌ای دارد. او درخواست خود را این گونه مطرح می‌کند: «از سهام‌دارانِ داخلی و خارجی فیلم «رستاخیز» درخواست می‌کنم همچون گذشته بر صیانت از حقوق معنوی و مادی این فیلم پافشاری و با پیگیری و مطالبه مجدانه، از به تاراج رفتن حیثیت مولود خود جلوگیری کنند. در این خصوص گرچه بنیاد سینمایی فارابی و مؤسسه رسانه‌های تصویری که پس از حکم بدوی دادگاه دیوان عدالت اداری به سهام‌داران فیلم پیوسته‌اند، لکن این نهادها، هم به‌دلیل وظایف ذاتی خود در صیانت از همه آثار سینمایی و هم به‌عنوان سهام‌دار، نسبت به پیگیری‌ حقوقی موضوع فوق، مسئولیت مضاعفی برعهده دارند.» احمدرضا درویش بیانیه طولانی خود را با اظهار تأسف درباره سرنوشت فیلم و مخاطبان ایرانی آن به پایان می‌برد که هرگز پیش از این موفق نشده بودند رستاخیز را که اثر یک کارگردان ایرانی است ببینند و حالا بسیاری نسخه معیوب آن را تماشا خواهند کرد که به‌هیچ عنوان مورد تأیید سازندگان آن نیست. درویش درد دل خود را در قالب بیانیه این گونه به پایان می‌رساند: «بسیار متأسفم که بر اثر آنچه به «رستاخیز» تحمیل شده است، هموطنان من از تماشای آن محروم و مخاطبان خارجی بر آنان رجحان پیدا کرده‌اند! به‌دلیل برخورداری فیلم «رستاخیز» از مضمون بلند حماسه عاشورا، عطشِ فراوانی در مخاطبان محترمِ داخلی و خارجی، بخصوص جوانان برومند، برای دیدن این فیلم به وجود آمده است. اینجانب به‌‌‌عنوان عضوی کوچک از خانواده بزرگِ سینمای ایران از عموم مردم ارجمند، بخصوص ارادتمندان به ساحت مقدس حضرت اباعبدالله الحسین‌‌(ع) که به رعایت امور شرعی و قانونی شهره هستند، تقاضا می‌کنم که از دیدن، کپی‌برداری و انتشار فیلم «رستاخیز» اجتناب کنند و دیگران را نیز از این فعل حرام و غیرقانونی پرهیز دهند.»
ساعاتی پس از انتشار بیانیه احمدرضا درویش، بنیاد سینمایی فارابی هم طی ارسال نامه‌ای به معاون دادستان و سرپرست دادسرای امور بین‌الملل تهران از توزیع‌کنندگان غیر‌قانونی نسخه عربی فیلم رستاخیز (القربان) اعلام شکایت کردند. علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد در این نامه ضمن توضیح این نکته که این بنیاد مالک ۶۰درصد رستاخیز است و بارگذاری نسخه عربی فیلم، این بنیاد و سایر مالکان را متحمل ضرر مادی و معنوی کرده و موجب تضییع حقوق بیت‌المال شده از این معاونت خواستار تعقیب قضایی منتشر کنندگان فیلم به نسخه عربی شده و خواسته تا مطابق ماده ۲۹ قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان از نشر و پخش فیلم رستاخیز جلوگیری شود.