سخنگوي وزارت خارجه امريكا در حالي اعلام كرده كه در اجلاس مونيخ رايزني ظريف و جان كري تنها در چارچوب مذاكرات هسته‌اي است كه ناظران سياسي معتقدند اين عقب‌نشيني امريكا از رويكردهاي نامربوط و بي‌منطقش نتيجه قاطعيت ايران در برابر زياده‌خواهي‌هاي اين پير استعمارگر است.
کنفرانس امنیتی مونیخ در حالي از ديروز در باوارياي آلمان آغاز شده و تا يكشنبه هم ادامه دارد كه قرار است دور جديد گفت‌وگوهاي هسته‌اي از امروز با رايزني ظريف و جان كري همراه شود.
تیم مذاکره‌کننده هسته‌اي کشورمان ديروز عازم مونیخ شد؛ محمد‌جواد ظریف وزیر امور خارجه و رئیس تیم مذاکره‌کننده هسته‌اي پس از سفر ۴ روزه‌اي که به آفریقا داشت، برای شرکت در اجلاس امنیتی مونیخ راهی آلمان شدند. سید‌عباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی، معاونان وزیر امور خارجه نیز راهی مونیخ شدند و به نظر مي‌رسد اجلاس امنیتی امسال مونیخ در حالی که تنها چند هفته تا پایان ضرب‌الاجل اولیه مذاکرات هسته‌اي ایران و ۱+۵ در ۲۴ مارس باقی مانده است، کمی رنگ و بوی هسته‌اي به خود بگیرد.
اما نكته قابل تامل در اين دور از مذاكرات اظهارنظر جديد سخنگوي وزارت خارجه امريكا خانم جن ساكي بود. وي در كنفرانس خبري هفته گذشته پيرامون ديدار وزراي خارجه ايران و امريكا در پاسخ به اين سوال كه آیا در گفت‌وگوهای میان وزیران امورخارجه ایران و آمریکا در حاشیه اجلاس امنیتی مونیخ موضوعات دیگری از قبیل سوریه و خاورمیانه نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت یا نه؟ گفت: هرچند هنوز این نشست تایید نمی‌شود اما موضوع اصلی گفتوگوها فقط برنامه‌هاي هسته‌اي ایران خواهد بود و به هیچ موضوع دیگری پرداخته نخواهد شد.
وی افزود: کار بر روی نهایی کردن برخی جزئیات دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا در مونیخ ادامه دارد و تا آن جا که اطلاع دارم در این دیدار صرفا به مسائل مربوط به برنامه هسته‌اي ایران پرداخته خواهد شد. سخنگوي وزارت خارجه امريكا در حالي بر تبادل گفتوگوها با طرف ايراني تنها در چارچوب مذاكرات هسته‌اي تاكيد داشته است كه مي‌توان از اين نوع رفتار امريكايي به عنوان عقب‌نشيني آنها در برابر قاطعيت ايران ياد كرد.
چراكه چند روز پيش، پس از پرتاب موفقيت‌آميز ماهواره فجر ايراني همين خانم سخنگو در واکنش به پرتاب اين ماهواره از سوی ایران اعلام کرد موضوع توانایی حمل کلاهک هسته‌ای توسط موشک‌هاي بالستیک ایران در مذاکرات مطرح می‌شود.
جن ساکی مدعی شد برنامه موشکی ایران همچنان تهدید خطرناکی برای منطقه است و با دقت آن را رصد مي‌کنیم. وی افزود: یکی از موضوعاتی که در مذاکرات ( ایران و ۱+۵) مطرح مي‌شود چگونگی بررسی قابلیت‌هاي حمل کلاهک هسته‌اي توسط موشک‌هاي بالستیک است. این موضوع در مذاکرات هسته‌اي بحث شده و خواهد شد.
بلافاصله پس از اين واكنش سيد‌عباس عراقچي معاون وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخي قاطع اعلام كرد هیچگاه در چارچوب گفت‌وگوهای هسته‌ای با ۱+۵ اجازه طرح و مذاکره درخصوص توان دفاعی و موشکی کشور داده نشده و در آینده نیز داده نخواهد شد.
بنابراين مي‌توان از رفتار كنوني امريكايي‌ها اينطور نتيجه گرفت كه قاطعيت ايران موجب عقب‌نشيني آنها از خواسته‌هاي نامربوط و غير‌منطقي‌شان شد و انتظار هم مي‌رود تيم هسته‌اي كشورمان همچنان قاطع و محكم از حقوق به حق ملت ايران دفاع و تحت شرايطي تن به توافقي ندهند كه عزت مردم و جمهوري اسلامي ايران زير سوال برود.
اين دور از گفتوگوها در حالي در حاشيه اجلاس امنيتي مونيخ برگزار مي‌شود كه وزیر امور خارجه کشورمان پيش از عزيمت به آلمان در گفت‌وگو با ایسنا درباره برنامه اجلاس امنیتی مونیخ گفت: از آنجایی که چین در سطح وزیر خارجه در این نشست شرکت نمی‌کند و هنوز مشخص نیست که وزیر خارجه روسیه در این نشست شرکت کند یا نه، بر همین اساس با وزرای کشورهای اروپایی و آمریکایی عضو ۱+۵ به طور مفصل دیدار دوجانبه می‌کنم. همچنین در یک نشست عمومی با حضور لوران فابیوس و مولود چاووش اوغلو وزرای خارجه فرانسه و ترکیه سخنرانی می‌کنیم و تعدادی دیدار دوجانبه با مقامات مختلف کشورهای دیگر درباره موضوعات غیر‌هسته‌ای انجام می‌گیرد.
وي درباره احتمال انجام توافق سیاسی گفت: چون همه نیستند نمی‌توان توافق سیاسی انجام داد، در مونیخ تنها مذاکرات را به جلو پیش می‌بریم.
در حالی که مذاکرات در دومین تمدید توافق ژنو دو ضرب‌الاجل را برای توافق سیاسی در مدت ۴ ماه و مذاکره درباره جزئیات و رسیدن به توافق جامع برای دو ماه بعد در نظر گرفته است، اما به نظر مي‌رسد پایان ۴ ماه اول در ۲۴ مارس (سوم فروردین‌ماه) سرنوشت مذاکرات بیش از یک سال و نیم گذشته را روشن خواهد کرد.
در اين‌باره مهر نوشت در دو ماه و نیم گذشته طرفین گفت‌وگوهای فشرده و متعددی را در سطوح وزرا و معاونان داشته‌اند و در حالی که بخش اعظمی از این گفتوگوها به مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا برای دستیابی به راه‌حل‌هایی برای اختلافات موجود بوده است، تحرکات دیگری نیز در داخل دو کشور صورت گرفته که به نوعی حرکت را بر لبه تیغ برای هر دو طرف مذاکره‌کننده سخت‌تر کرده است.
اعمال فشار کنگره بر دولت آمریکا برای تصویب تحریم‌هاي جدید تا جایی پیش رفت که با وساطت دولت، کنگره اعمال تحریم‌ها را تا ۲۴ مارس متوقف کرد و از سوی دیگر در ایران نیز یک فوریت طرح الزام دولت به پیشبرد برنامه هسته‌اي از سوی مجلس تصویب شد.
به این ترتیب کاملا روشن است که در صورت عدم دستیابی به توافق سیاسی در مهلت مذکور و در شرایطی که دولت اوباما قادر نباشد از فشار کنگره برای اعمال تحریم‌ها بکاهد، ایران همه اقداماتی که در طول یک ساله گذشته و به منظور شفاف‌سازی در راستای برنامه مشترک اقدام متوقف کرده بود از سر خواهد گرفت و بر این اساس در عمل احتمال هر‌گونه توافق جامع تا تیر‌ماه منتفی خواهد بود. در همین راستا نیز شاید بتوان نوروز امسال را نوروزی سرنوشت‌ساز برای مذاکرات هسته‌اي دانست.
اما از سوی دیگر در روزهای اخیر اخباری از سوی رسانه‌های غربی منتشر مي‌شود که خبر از افزایش احتمالات در دستیابی به توافقی سیاسی بین طرفین را مطرح مي‌کند، هر چند که هیچ‌یک از خبرهای مطرح از سوی دو طرف مذاکره هیچگاه مورد تأیید رسمی قرار نگرفته است.
در حالی که همچنان موضوعات اصلی اختلافی بین طرفین در دستیابی به توافق جامع ظرفيت غني‌سازي، تعداد سانتريفيوژ ها، زمان اجراي توافق جامع، راكتور آب سنگين اراك و تاسيسات زيرزميني فردو، تحقيق و توسعه و تحريم‌ها مطرح مي‌شود، خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از دیپلمات‌های نزدیک به مذاکرات هسته‌ای مدعی شد که ایران و آمریکا بر سر یک «مصالحه هسته‌ای» در حال مذاکره هستند.
این خبرگزاری در گزارش خود مدعی شد قرار است که ایران تعداد بیشتری از سانتریفيوژهای خود (۱۰ هزار سانتریفیوژ) را به شرطی که کارایی آنها در حد پایین‌تری باشد فعال نگه دارد و به این ترتیب قابلیت بالقوه ایران برای ساخت سلاح هسته‌اي کاهش پیدا مي‌کند.
به هر حال دور تازه‌ای از گفت‌وگوهای دوجانبه از امروز در مونیخ آغاز می‌شود و همچنان این امید وجود دارد که مونیخ بتواند با حضور وزرای خارجه به ویژه وزرای دو کشور ایران و آمریکا در مسیر پیشرفت و تصمیم‌گیری‌هاي سیاسی مسیر تازه‌اي را بگشاید. در این مسیر مونیخ می‌تواند آغازی برای تصمیم‌هاي سیاسی برای حدود یک ماه و نیم آینده در مذاکرات باشد و پایان ضرب‌الاجل مارس که این روزها از آن با عنوان ماه طلایی مذاکرات یاد می‌شود.
توسعه ظرفیت غنی‌سازی پاسخ تهران به تحریم‌های احتمالی آمریکا
چند روز پيش نيز مدیرکل سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه کشورمان که به مسکو پایتخت روسیه سفر کرده بود، اعلام کرد: در صورت نرسیدن به توافق هسته‌اي، ایران برنامه هسته‌اي خود را توسعه مي‌دهد و تعداد بیشتری سانتریفیوژ نصب خواهد کرد.
حمید بعیدی‌نژاد در نشست خبری که در سفارت ایران در مسکو برگزار شد تاکید کرد: طبیعتا اگر توافقی در این موضوع صورت نگیرد، هر دو طرف مي‌توانند به مواضع سابق خود بازگردند و ایران به توسعه برنامه هسته‌ای خود بر‌اساس تامین منافع ملی ادامه خواهد داد. وي درباره طرح تحریم‌هاي جدید ضد ایرانی از سوی کنگره آمریکا گفت: اگر واشنگتن تحریم‌هاي بیشتری علیه ایران اعمال کند، تهران توسعه ظرفیت غنی‌سازی خود را از سر خواهد گرفت.
دور جديد رايزني ظريف و كري امروز در حاشيه اجلاس امنيتي مونيخ
عقب‌نشيني امريكا از خواسته‌هاي نامربوط
صاحب‌خبر -
∎