گروه ديپلماسي| باز هم چند روز، پيش از برگزاري مذاكرات هستهاي ايران در مونيخ، و افشاگري يك خبرگزاري امريكايي در خصوص طرحي كه ادعا مي‌شود در اتاق مذاكره ميان ايران و امريكا در حال بررسي است. آسوشيتدپرس در تازه‌ترين گزارش خود كه عنوان اختصاصي را هم به آن داده ،اعلام كرده است كه ايران و ايالات متحده در قالب مذاكرات هستهاي كه از يك سال پيش ميان دو كشور آغاز شده و در چند ماه اخير هم سرعت گرفته است، در حال بحث درباره پيشنهاد جديد هستهاي هستند. براساس آنچه اين خبرگزاري امريكايي ادعا كرده است در سايه اين طرح، ايران مي‌تواند بخش زيادي از سانتريفيوژهاي خود را حفظ كند. بحث ميزان غني‌سازي اورانيوم در ايران يكي از اصلي‌ترين موانع در راه رسيدن به توافق جامع هستهاي در يك سال و نيم اخير بوده است و با اين ادعاي آسوشيتدپرس به نظر مي‌رسد كه مذاكره‌كنندگان ايران و امريكا در مسير گشايش اين گره قرار گرفته‌اند. ايران از ابتداي مذاكرات هستهاي با شش كشور اعلام كرده بود كه در مسير شفاف‌سازي برنامه هستهاي خود قرار مي‌گيرد و با اعتمادسازي هم مشكل بنياديني ندارد اما شكل اين روند بايد در مذاكرات مورد بحث و بررسي قرار بگيرد. مطالبه ايران حفظ ساختار هستهاي خود به‌گونه‌اي است كه بتواند در آينده به غني‌سازي صنعتي هم دست پيدا كند و در طرف مقابل هم مطالبه غربي‌ها طولاني‌تر كردن مدت زمان گريز هستهاي ايران به يك سال است. آسوشيتدپرس ادعا مي‌كند كه در پيشنهاد جديد هستهاي كه روي ميز مذاكرات قرار دارد ايران مي‌تواند بخش زيادي از فناوري غني‌سازي اورانيوم خود را حفظ كند اما توان بالقوه توليد سلاح را كاهش دهد. در شرايطي كه اين طرح به واقعيت نزديك يا تا حدودي قرابت فني داشته باشد ، بايد گفت كه در سايه آن هم درخواست ايران براي غني‌سازي صنعتي و نه دكوري محفوظ خواهد ماند و هم مطالبه غرب براي افزايش زمان گريز هستهاي به يك سال جامه اجابت بر تن خواهد كرد.
گروه ديپلماسي| باز هم چند روز پيش از برگزاري مذاكرات هستهاي ايران در مونيخ و افشاگري يك خبرگزاري امريكايي در خصوص طرحي كه ادعا مي‌شود در اتاق مذاكره ميان ايران و امريكا در حال بررسي است. آسوشيتدپرس در تازه‌ترين گزارش خود كه عنوان اختصاصي را هم به آن داده اعلام كرده است كه ايران و ايالات متحده در قالب مذاكرات هستهاي كه از يك سال پيش ميان دو كشور آغاز شده و در چند ماه اخير هم سرعت گرفته است، در حال بحث درباره پيشنهاد جديد هستهاي هستند. براساس آنچه اين خبرگزاري امريكايي ادعا كرده است در سايه اين طرح، ايران مي‌تواند بخش زيادي از سانتريفيوژهاي خود را حفظ كند.
بحث ميزان غني‌سازي اورانيوم در ايران يكي از اصلي‌ترين موانع در راه رسيدن به توافق جامع هستهاي در يك سال و نيم اخير بوده است و با اين ادعاي آسوشيتدپرس به نظر مي‌رسد كه مذاكره‌كنندگان ايران و امريكا در مسير گشايش اين گره قرار گرفته‌اند. ايران از ابتداي مذاكرات هستهاي با شش كشور اعلام كرده بود كه در مسير شفاف‌سازي برنامه هستهاي خود قرار مي‌گيرد و با اعتمادسازي هم مشكل بنياديني ندارد اما شكل اين روند بايد در مذاكرات مورد بحث و بررسي قرار بگيرد. مطالبه ايران حفظ ساختار هستهاي خود به‌گونه‌اي است كه بتواند در آينده به غني‌سازي صنعتي هم دست پيدا كند و در طرف مقابل هم مطالبه غربي‌ها طولاني‌تر كردن مدت زمان گريز هستهاي ايران به يك سال است. آسوشيتدپرس ادعا مي‌كند كه در پيشنهاد جديد هستهاي كه روي ميز مذاكرات قرار دارد ايران مي‌تواند بخش زيادي از فناوري غني‌سازي اورانيوم خود را حفظ كند اما توان بالقوه توليد سلاح را كاهش دهد. در شرايطي كه اين طرح به واقعيت نزديك يا تا حدودي قرابت فني داشته باشد بايد گفت كه در سايه آن هم درخواست ايران براي غني‌سازي صنعتي و نه دكوري محفوظ خواهد ماند و هم مطالبه غرب براي افزايش زمان گريز هستهاي به يك سال جامه اجابت بر تن خواهد كرد. آسوشيتدپرس در بخش‌هايي از گزارش خود مي‌نويسد: چنين سازشي مي‌تواند به بن بست يك دهه گذشته در خصوص تلاش‌ها براي محدود كردن فعاليت‌هاي هستهاي ايران پايان دهد و طبق آن ايران از اجابت درخواست‌هاي قبلي امريكا براي كاهش شديد تعداد سانتريفيوژها خودداري مي‌كند.
مساله تعداد سانتريفيوژهاي ايران از زماني كه غرب در برابر مطالبه اين كشور براي برخورداري از حق ذاتي خود در اصل غني‌سازي كوتاه آمده است به فرازي جدي در مسير مذاكرات تبديل شده است. در ماه‌هاي ابتدايي برگزاري اين مذاكرات بود كه گزارش‌هاي رسيده حاكي از آن بود كه ايالات متحده به رقمي بيش از 2500 سانتريفيوژ در ايران تن نخواهد داد. با گذر زمان و مقاومت جمهوري اسلامي ايران خطوط قرمز فرضي امريكايي‌ها هم تغيير كرد و اكنون با خبر آسوشيتدپرس به نظر مي‌رسد كه رقمي كه واشنگتن در سر ميز مذاكره با آن كنار آمده است از رقم اوليه 2500 مورد فاصله بسياري دارد. در اين ميان خرده‌گيري فني كه ممكن است از سوي تندروهاي امريكايي و مخالفان به نتيجه رسيدن مذاكرات مطرح شود اين است كه در نتيجه اين مذاكرات بايد تعداد سانتريفيوژهاي ايران كاهش پيدا كند و نه كارآيي تعداد موجود. حجت فني منتقدان هم اين است كه در شرايطي كه ايران تعداد سانتريفيوژهاي خود را حفظ كند و تنها در كارآيي آن تغييراتي ايجاد شود، توان بازگشت به شرايط پيشين براي ايران در هر زمان وجود خواهد داشت.
در شرايطي كه مذاكرات در دومين وقت اضافه خود است به سختي مي‌توان خبر آسوشيتدپرس را مطلقا درست و راهگشا خواند. ايران و شش كشور مقابل آن در حال حاضر در مذاكرات هستهاي در حال بندبازي هستند و هرلحظه امكان سقوط يا رسيدن به پايان مسير و امضاي توافق جامع هستهاي وجود دارد. با گذشت بيش از يك سال و نيم از اين مذاكرات در حقيقت هم ايران و هم مذاكره‌كنندگان مقابل آن در موقعيت تصميم‌گيري نهايي قرار گرفته‌اند. پرده‌هايي كه در يك سال و نيم گذشته ميان دو طرف از حيث مواضع نهايي كشيده شده بود در حال حاضر پايين افتاده است و به نظر مي‌رسد كه هركدام از طرفين به خوبي و در روشنايي از خطوط قرمز غيرقابل عبور طرف مقابل آگاهي پيدا كرده است. در اين فضا دو طرف پيشنهادهايي را كه مي‌تواند با خطوط قرمز طرف مقابل تا حدودي همخواني داشته باشد روي ميز گذاشته‌اند اما قرار گرفتن اين پيشنهادها در دسترس به معناي وجود تضميني براي موفقيت آنها نيست و نخواهد بود. طرح آسوشيتدپرس هم مي‌تواند دستمايه‌اي براي منتقدان در دو جبهه ايران و امريكا باشد و هم مقدمه‌اي براي رسيدن به توافق در خصوص ظرفيت غني‌سازي ايران در گام نخست توافق جامع هستهاي. برخي منتقدان اين طرح در داخل هم مي‌توانند ادعا كنند كه با حفظ تعداد سانتريفيوژها در حقيقت تنها ظاهر رقمي آنها حفظ مي‌شود اما از تمام ظرفيت دستگاه‌هاي فعال استفاده نخواهد شد و همين مساله ضرري به سلامت فني سانتريفيوژها خواهد زد. به گفته ديپلمات‌هايي كه با آسوشيتدپرس صحبت كرده‌اند بر طبق پيشنهاد مطرح شده، اكثر تعداد 10 هزار سانتريفيوژ ايران باقي مي‌ماند اما قالب‌بندي آنها را به نحوي تغيير مي‌دهد كه ميزان غني‌سازي آنها كاهش يابد. يكي از ديپلمات‌ها گفت اين توافق مي‌تواند شامل ساير محدوديت‌ها نيز باشد تا از تحت كنترل ماندن برنامه هستهاي تهران اطمينان حاصل شود. به عنوان نمونه، به ايران اجازه داده خواهد شد تا مقدار مشخصي از گاز اورانيوم را كه براي غني‌سازي بسانتريفيوژها تزريق مي‌شود حفظ كند. مقدار گاز بستگي به تعداد سانتريفيوژهايي دارد كه اين كشور حفظ مي‌كند. در ادامه گزارش آسوشيتدپرس آمده است: موضوع ديگر اينكه ايران متعهد مي‌شود بيشتر مقدار اورانيوم غني شده توليدي خود را به خارج منتقل سازد تا از اين طريق ميزان مورد نياز اين كشور براي توليد بمب كاهش يابد. ايران سال گذشته پيشنهاد داده بود كه اگر اجازه يابد فعاليت بيشتر سانتريفيوژها را حفظ كند، ميزان توليد آنها را پايين آورد. اما در آن زمان امريكا و شركاي مذاكراتي اين پيشنهاد را رد كردند. به نظر مي‌رسد كه با توجه به نزديك شدن به ضرب‌الاجل نخست كه ماه مارس ميلادي است طرف مقابل ايران تمام گزينه‌هاي فني روي ميز از جمله همين راهكار ادعايي آسوشيتدپرس را به شكل جدي‌تر دنبال مي‌كند. ظرفيت غني‌سازي، تعداد سانتريفيوژها، زمان اجراي توافق جامع، راكتور آب سنگين اراك و تاسيسات زيرزميني فردو، تحقيق و توسعه و تحريم‌ها از جمله اختلافاتي است كه در پيش‌نويس توافق جامع در پرانتز قرار گرفته‌اند و به نوعي مانع دستيابي دو طرف به توافق جامع و نهايي شده است.
ادامه مذاكرات از مسكو تا مونيخ
تيم مذاكره‌كننده هستهاي ايران روز جمعه راهي مونيخ مي‌شود تا مذاكرات هستهاي را در چارچوب ديدارهاي دوجانبه در سطح برخي از وزرا ادامه داده و در خصوص نحوه ادامه شكلي مذاكرات تا ضرب الاجل مارس هم تصميم‌گيري كند. در حالي كه بيشترين مذاكرات دوجانبه ايران با امريكا در چندماه گذشته در قالب مذاكرات هستهاي بوده است به نظر مي‌رسد كه تهران به دنبال نقش پررنگ‌تر دادن به روسيه و مطالبه از اين كشور براي مطالبه نقش فعال‌تر هم است. چندي پيش محمد جواد ظريف در ديدار با نماينده روسيه در مذاكرات هستهاي در تهران در جمع خبرنگاران به صراحت اعلام كرد كه تهران خواهان نقش فعال‌تر مسكو در مذاكرات هستهاي است. افزايش رفت و آمدهاي ديپلماتيك ميان ايران و روسيه در چندماه اخير هم بر گمانه زني‌ها در خصوص احتمال نقش‌آفريني بيشتر اين كشور در مدت زمان كوتاه باقي مانده افزوده است. در تازه‌ترين حلقه از زنجيره اين رفت و آمدها حميد بعيدي‌نژاد، مديركل امور سياسي و امنيت بين‌المللي وزارت امور خارجه جهت انجام گفت‌وگوهاي دوجانبه پيرامون مباحث خلع سلاح و همچنين انجام هماهنگي‌هاي لازم در خصوص همكاري‌هاي دو كشور در مذاكرات هستهاي روز گذشته عازم مسكو شد. به گزارش «اعتماد»، در اين دور از گفت‌وگوها طرفين به مشورت و تشريك‌مساعي در خصوص مباحث مهم خلع سلاح از‌جمله تبادل نظر پيرامون كنفرانس آينده معاهده عدم اشاعه سلاح‌هاي هستهاي (NPT) و اجراي ديگر معاهدات ممنوعيت سلاح‌هاي كشتارجمعي، و نحوه پيگيري ابتكار ايجاد منطقه عاري از سلاح‌هاي هستهاي و ديگر سلاح‌هاي كشتار جمعي در منطقه خاورميانه خواهند پرداخت. طرفين همچنين در جريان ملاقات هيات جمهوري اسلامي ايران با مقامات و كارشناسان شركت‌كننده روسيه در مذاكرات هستهاي آخرين وضعيت اين مذاكرات را مرور كرده و نحوه همكاري موثر دو كشور در مذاكرات را بررسي خواهند كرد. عضو تيم مذاكره‌كننده ايران در اين سفر با سرگئي ريابكوف، معاون وزير خارجه روسيه ديدار خواهد كرد. همچنين ملاقات بعيدي نژاد با ميخاييل اوليانوف، مديركل دپارتمان منع اشاعه و كنترل تسليحات وزارت خارجه روسيه نيز در اين سفر تدارك ديده شده بود.