به گزارش خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، هفته‌ای که گذشت حوزه سیاست خارجی شاهد تحولاتی بود از سفر «یوسف بن علوی» وزیر خارجه عمان در نخستین روز هفته تا اقدام از سر درماندگی دولت آمریکا در قرار دادن محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در فهرست تحریمی این کشور در ششمین روز هفته.

یوسف بن علوی وزیر خارجه عمان در آغازین روز هفته‌ در سفری ۲ روزه به تهران آمد. او ظهر را مهمان ظریف بود و بعد از آن با علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران دیدار کرد و یکشنبه نیز به دیدار علی لاریجانی رئیس مجلس و حسن روحانی رئیس جمهوری رفت. در مذاکرات ظریف و بن علوی ۲ طرف ضمن بررسی روند همکاری‌ها، بر اهمیت تداوم رایزنی‌های ۲ کشور تأکید کرده و درباره آخرین تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی به گفت‌وگو پرداختند.

 

 

دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز در دیدار بن علوی گفت: همه کشورها باید قوانین بین المللی دریانوردی را برای حفظ امنیت رعایت کنند و در این زمینه بین کشورها تمایزی قائل نیستیم.

پیش از انجام این سفر گمانه‌زنی‌هایی در رسانه‌ها مطرح شد که بن علوی در این سفر حامل پیامی از لندن برای کاهش تنش‌های موجود با تهران در پی توقیف ۲ نفتکش و انجام میانجیگری است که سخنگوی وزارت خارجه ایران هفتم مرداد در نشست هفتگی با خبرنگاران موضوع میانجیگری را تأیید نکرد و گفت: طبیعی است زمانی درباره مسائل منطقه‌ای و بین المللی صحبت می شود، آخرین تحولات که می‌تواند مربوط به بحث کشتی ها و تنش ها در خلیج فارس که ریشه آن مشخص است، صحبت شده باشد، ولی اینکه ایشان به صرف میانجیگری یا موضوع به خصوصی آمده باشد، من تأیید نمی‌کنم.

وزیر خارجه عمان هم روز یکشنبه در اظهاراتی گفت که «بین مسقط و تهران برای سازماندهی عبور و مرور در تنگه‎ هرمز هماهنگی وجود دارد» و البته نقش میانجیگری عمان در خصوص افزایش تنش‎ها در منطقه را رد کرد و گفت که «مسقط هیچ گونه وساطتی در خصوص تنش‎های اخیر در منطقه انجام نداده است».(اینجا بخوانید) 

*ارائه تسهیلات کنسولی به خدمه نفتکش انگلیسی

پس از آنکه ظهر پنجشنبه سوم مرداد اعلام شد که با تسهیلات ارائه شده و در چارچوب دسترسی کنسولی اتباع خارجی، نماینده سفارت و مسؤولان سرکنسولگری هند در بندرعباس با خدمه هندی نفتکش انگلیسی «استنا ایمپرو» دیدار کردند و عنوان شد که ملاقات کنسولی با سایر خدمه این نفتکش از سوی نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی دیگر کشورهایی که اتباعشان در این نفتکش هستند نیز هماهنگ شده و به زودی انجام خواهد شد، سفارت روسیه در تهران روز شنبه پنجم مرداد ماه اعلام کرد که دیپلمات‌های این کشور با خدمه روس این کشتی دیدار کرده‌اند.

 

 

*اعدام ۲ جوان بحرینی

از جمله تحولات هفته گذشته اعدام ۲ جوان بحرینی بود که این اقدام موجی از اعتراضات را به همراه داشت حتی اتحادیه اروپا این اقدام را محکوم کرد و سید عباس موسوی (+) سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز این اقدام را شدیداً محکوم کرد و گفت: تشدید رویکردهای امنیتی و پلیسی، کمکی به حل بحران در بحرین نمی‌کند.

*نشست فوق العاده کمیسیون مشترک برجام در وین

یکشنبه ششم مرداد ماه نیز شهر وین میزبان نشست فوق العاده کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان وزرا و مدیران کل سیاسی ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) با حضور نماینده اتحادیه اروپا بود. سید عباس عراقچی پیش از این نشست در اظهاراتی توقیف نفتکش حامل نفت ایران در جبل طارق را نقض برجام خواند و تصریح کرد: کشورهای عضو برجام نباید هیچ مانعی در راه صادرات نفت ایران ایجاد کنند.(اینجا بخوانید) 

 

 

معاون وزیر خارجه ایران پس از این نشست آن را سازنده خواند و در پایان نیز بیانیه‌ای صادر شد و شرکت کنندگان ضمن تاکید بر تدوام تعهدشان به حفظ برجام توافق کردند که نشست کمیسیون در سطح وزرای خارجه در آینده نزدیک برگزار شود. (جزییات بیشتر)

سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه و مذاکره کننده ارشد روسیه در نشست کمیسیون برجام در وین هم بعد از این نشست در اظهاراتی اعلام کرد که ایران قصد دارد مرحله جدید کاهش تعهدات برجامی خود را آغاز کند.

*بازنشستگی قائم مقام ظریف

روز یکشنبه همچنین در مراسمی با حضور ظریف، معاونان و کارکنان وزارت خارجه از خدمات «مرتضی سرمدی» قائم مقام وزیر امور خارجه ایران که بازنشسته شد، قدردانی شد. 

 

 

«راب مک ایر» سفیر انگلیس در تهران نیز که در این هفته به دیدار حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور رئیس جدید کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس رفته بود در توئیترش با انتشار تصاویری عنوان کرد که جلسه خوب و مفصلی با ذوالنور داشته و افزود: «آنچه مهم است این است که بتوانیم مسیرهای گفت‌وگو را باز نگه داریم.»

 

 

*سفر مقام چینی به تهران

از دیگر تحولات هفته گذشته سفر «سونگ تائو» وزیر امور بین‌الملل حزب کمونیست چین و هیأت همراه به ایران بود و او روز یکشنبه ششم مرداد ماه با سید کمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی دیدار و گفت‌وگو کرد و خرازی در این دیدار تصریح کرد که ایران در تامین منافع و امنیت خود و همچنین مقابله با تجاوز دیگران مسامحه نمی‌کند. سونگ تائو همچنین در ادامه دیدارهایش با مقام‌های ایرانی، به دیدار محمدجواد ظریف نیز رفت و با وی گفت‌وگو کرد.

 

 

*تایید نامه ظریف به رهبر معظم انقلاب

دوشنبه هفتم مرداد ماه نیز نشست هفتگی سخنگوی وزارت خارجه برگزار شد که از مهمترین خبرهای این روز تأیید نامه محمدجواد ظریف به مقام معظم رهبری در خصوص سریال گاندو بود. (جزییات بیشتر)

موسوی همچنین در این نشست اعلام کرد که در صورتی تعهدات برجامی طرف‌های باقیمانده در برجام عملی نشود ایران گام سوم را قاطع‌تر و محکم‌تر از قبل برمی‌دارد.

*تبادل نفتکش‌ها غیرممکن است

پس از انتشار مطالبی در برخی رسانه‌ها مبنی بر تبادل ۲ نفتکش توقیفی بین ایران و انگلیس، «دومینیک راب» وزیر امور خارجه انگلیس با بیان اینکه از ایران می‌خواهد نفتکش توقیفی را آزاد کند، گفت لندن برنامه‌ای برای تبادل نفتکش با ایران ندارد. البته حمید بعیدی‌نژاد سفیر ایران در لندن نیز این اقدام (تبادل نفتکش‌ها) را غیرممکن خواند.

«مایک پامپئو» وزیر امور خارجه آمریکا نیز دوشنبه (۷ مرداد/۲۹ جولای) در «باشگاه اقتصادی واشنگتن» مدعی شد که تحریم‌های یکجانبه کشورش علیه ایران اثرگذار بوده است.(جزییات بیشتر)

یک رسانه آمریکایی نیز روز دوشنبه از هشدار واشنگتن به اروپا درباره وارد کردن منابع صادرات نفت ایران به مبادلات مربوط به مکانیسم اینستکس خبر داد.(اینجا بخوانید) 

سخنگوی وزارت خارجه چین نیز در کنفرانس خبری روز دوشنبه از دولت آمریکا خواست سیاست موسوم به «کارزار فشار حداکثری علیه ایران» را کنار بگذارد.

معاون صدراعظم آلمان هم سه‌شنبه عنوان کرد که این کشور در حال همکاری نزدیک با انگلیس و فرانسه برای حفظ توافق هسته‌ای با ایران است.

*محکومیت حمله ائتلاف به بازاری در صعده یمن

موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز سه‌شنبه هشتم مرداد ماه حمله جنایتکارانه نیرو‌های ائتلاف به رهبری عربستان سعودی به بازاری در استان صعده یمن را به شدت محکوم کرد.

*پاسخ مثبت برخی کشورها به امضای پیمان عدم تعرض

به گزارش فارس، در هفته‌ای که گذشت اظهاراتی به نقل از «محمد ایرانی» سفیر ایران در کویت در گفت‌وگو با روزنامه الرأی منتشر شد (+) مبنی بر اینکه برخی کشورها به پیشنهاد ایران برای امضای پیمان عدم تعرض که پیش از این محمدجواد ظریف مطرح کرده بود، پاسخ مثبت داده‌اند.

البته اظهارات سفیر عربستان در سازمان ملل در خصوص تعامل با ایران از جمله موضوعاتی بود که روز دوشنبه هفتم مرداد در نشست هفتگی سخنگوی وزارت خارجه ایران مطرح شد و موسوی گفت که ایران اینگونه اقدامات و اظهارات را سیگنال مثبت تلقی می‌کند و پاسخ ایران به هرگونه سیگنال مثبتی، مثبت است.

روز چهارشنبه نهم مرداد ماه نیز ظریف در حاشیه جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران درباره مناسبات تهران و ریاض عنوان کرد: اگر عربستان آماده گفت‌وگو باشد، ما همیشه آماده گفت‌وگو با همسایگانمان هستیم، هیچگاه باب گفت‌وگو با همسایگان را نبستیم و هیچگاه باب گفت‌وگو با همسایگان را نخواهیم بست.

 

 

در هفته‌ای که گذشت، «جیسون گرینبلات» نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور غرب آسیا نیز در مصاحبه‌ای با فاکس نیوز با ادعای اینکه ایران تهدیدی برای همگان از جمله فلسطینی‌ها است، گفت تهران کانون مناقشات در منطقه است، نه تل‌آویو.(جزییات بیشتر) 

*تمدید معافیت‌های هسته‌ای

پس از آنکه «المانیتور» (+) در گزارشی از دیدار دیپلمات‌های اروپایی با مقام‌های آمریکایی برای بحث در مورد معافیت‌های تحریمی دو پروژه رآکتور اراک و سایت «فردو»، خبر داده بود، تمدید این معافیت‌ها روز پنجشنبه در مصاحبه «جان بولتون» مشاور امنیت ملی کاخ سفید در مصاحبه با فاکس نیوز رسما اعلام شد.

مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت دولت آمریکا تصمیم گرفته معافیت‌های مربوط به تحریم‌های همکاری هسته‌ای با ایران را برای سه ماه دیگر تمدید کند. وزارت خارجه آمریکا نیز با صدور بیانیه‌ای رسما از تمدید معافیت‌های باقی‌مانده همکاری‌های هسته‌ای با ایران خبر داد و هدف از این کار را ادامه نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران اعلام کرد.

*پاسخ ظریف به گستاخی ترامپ

در هفته‌ای که گذشت پیام‌های توئیتی بین ظریف و ترامپ رد و بدل شد. پس از آنکه ترامپ در توئیت بامداد سه‌شنبه خودش نوشته بود: «به یاد داشته باشید، ایران هیچگاه در جنگ برنده نشده و هرگز هم در مذاکره‌ای نباخته است.» محمدجواد ظریف در توئیتی خطاب به رئیس جمهور آمریکا عنوان کرد: «چندین هزاره است که ایرانی‌ها همه متجاوزان را پشت سرگذاشته‌اند. اما آمریکا در مسیر رقم زدن بزرگترین شکست خودش در منطقه ما از زمان جنگ ویتنام ۷  تریلیون دلار هزینه کرده و جوی‌های خون جاری کرده‌ است. (اینجا بخوانید) 

وی خطاب به ترامپ از وی خواست که تاریخ جعلی «تیم بی» و عطش آنها برای جنگ‌های همیشگی را کنار بگذارد و دیپلماسی را به معنای دوراندیشی خواند نه ضعف.

*برلین: هیچ وعده‌ای نداده‌ایم

در پی انتشار مطالبی مبنی بر تشکیل ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس، وزارت امور خارجه آلمان همچنین روز سه‌شنبه تأکید کرد که برلین هیچ وعده‌ای به آمریکا در خصوص همکاری در ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس نداده است.

*رایزنی‌ برای تسهیل تردد زائران اربعین به عراق

«ایرج مسجدی» سفیر ایران در بغداد نیز در هفته‌ای که گذشت ضمن دیدار با وزیر حمل‌ و نقل عراق با وی درباره راه‌های تسهیل شرایط تردد زائران اربعین حسینی (ع) بحث و گفت‎وگو کرد.

*سفر نماینده ویژه گوترش در امور افغانستان/دیدار معاون وزیر خارجه ژاپن با عراقچی

سفر خانم «اینگرید هیدن» معاون سیاسی نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور افغانستان به تهران از جمله رخدادهای هفته گذشته بود و او روز سه‌شنبه با حضور در محل وزارت امور خارجه ایران با سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه ایران دیدار و گفت‌وگو کرد.

عراقچی در این دیدار ضمن ابراز تردید نسبت به نیات آمریکا در افغانستان، با اشاره به لزوم اتخاذ رویکرد منطقه ای و مشارکت فعالانه کشورهای همسایه برای پیشبرد روند صلح با محوریت و مشارکت دولت افغانستان، مشورت با تمامی جناح‌های سیاسی آن کشور را شرط دستیابی به صلح پایدار خواند.(بیشتر بخوانید) 

وی با رد رویکرد حذفی و یکجانبه گرایانه در روند صلح، تاکید کرد: مشورت با کشورهای همسایه افغانستان و رفع نگرانی آنها تضمین کننده موفقیت دولت افغانستان در اجرای هرگونه توافق صلح خواهد بود.

عراقچی همچنین روز چهارشنبه نیز میزبان معاون وزیر خارجه ژاپن بود و این مقام ژاپنی در این دیدار گفت که توکیو به دنبال افزایش دامنه همکاری‌ها با جمهوری اسلامی در زمینه‌های مختلف است.

*سوئد به اینستکس می‌پیوندد

 

 

پس از آنکه هفت کشور اروپایی از جمله سوئد هفتم تیر ماه از تصمیم خود برای پیوستن به اینستکس خبر دادند، سفیر سوئد در روسیه در هفته‌ای که گذشت اعلام کرد کشورش قصد پیوستن به ساز و کار تعاملات مالی با ایران یا همان اینستکس را دارد.(جزییات بیشتر)

محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه در حاشیه جلسه هیأت دولت درباره اینستکس گفت که این سازوکار یک مرحله مقدماتی بوده و هنوز به صورت کامل عملیاتی نشده و ضرورت دارد پول نفت وارد آن شود.

 

 

وی عنوان کرد که در شرایط کنونی و تا زمانی که اقدامات لازم صورت نگرفته حتما گام سوم ایران عملی خواهد شد و افزود: اقدامات اروپا هیچ تناسبی با توقعات و تعهداتشان نداشته است.

*باز هم اتهام‌های بی اساس منامه

وزارت خارجه بحرین روز چهارشنبه در بیانیه‌ای ایران را به انجام «اقدامات تجاوزگرانه و مردود» در منطقه متهم کرد و گفت که نشست امروز منامه برای بررسی این اقدامات است.(اینجا بخوانید) 

در هفته‌ای که گذشت، هماهنگ‌کننده دولت رژیم صهیونیستی با انتشار ویدئویی مدعی شد، ایران به دنبال تسلط بر نوار غزه است و در ادامه خطاب به ساکنان غزه گفت که آنها باید پایان این ماجرا را انتخاب کنند.

*طعنه ظریف به سیاست‌های دوگانه آمریکا

وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه در حساب توئیتری خود با طعنه به سیاست‌های دوگانه آمریکا و دست داشتن عربستان سعودی در حادثه ۱۱ سپتامبر نوشت: اگر ۳ هزار آمریکایی را بکشید، اما از این کشور سلاح بخرید، آمریکا کاری با شما نخواهد داشت و حتی به شما کمک هم می‌کند.

ظریف همچنین در توئیت دیگری به ادعاهای وزیر خارجه آمریکا که گفته بود خواستار مصاحبه با رسانه‌های ایران است پاسخ داد و گفت او می‌تواند درخواست خبرنگاران ایران برای مصاحبه را بپذیرد.

*سفر هیأت اماراتی به ایران

در پی سفر روز سه‌شنبه یک هیأت اماراتی به تهران، عضو شورای عالی سیاسی یمن گفت که «هماهنگی علنی بین امارات و ایران، پوچی و نادرستی اهداف دشمن را برملا کرد». وزارت امور خارجه امارات متحده عربی نیز ضمن ابراز خرسندی از دیدارهای هیأتی از گارد ساحلی این کشور با هیأت ایرانی، بر اهمیت این گونه دیدارها تأکید کرد.

*مخالفت برلین با مشارکت در ائتلاف دریایی آمریکا و انتقاد سفیر آمریکا

«هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان چهارشنبه نهم مرداد ماه بار دیگر ضمن اعلام مخالفت برلین با مشارکت در ائتلاف دریایی آمریکا بر ضرورت کاستن از تنش‌ها در منطقه تأکید کرد. مخالفت آلمان با انتقاد شدید سفیر آمریکا در آلمان روبرو شد و وی تأکید کرد که این کشور اروپایی باید مسؤولیت بیشتری را در جهان برعهده بگیرد.

یک مقام نیروی دریایی نروژ هم با بیان اینکه تصمیم دولت در مشارکت احتمالی در طرح ائتلاف دریایی آمریکا را اجرا خواهند کرد اما از بررسی گزینه‌های جایگزین برای حضور در تنگه هرمز خبر داد.

*تحریم ظریف و واکنش‌ها به این اقدام از سر استیصال دولت آمریکا

از عمده‌ترین تحولات این هفته قرار دادن نام محمدجواد ظریف (+) در فهرست تحریم‌ها از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا بود. این تصمیم که بامداد پنجشنبه دهم مرداد ماه اعلام شد بلافاصله واکنش ظریف را در پی داشت و در صفحه توئیترش در این باره نوشت‌: «متشکرم که من را تهدیدی بزرگ برای اهدافتان می‌دانید.»

 

 

وزیر امور خارجه ایران همچنین در پیامی طعنه‌آمیز نوشت از آنجایی که به خاطر حرف‌هایم تحریم شدم، از این به بعد آمریکایی‌ها برای خواندن نوشته‌هایم یا گوش دادن به مصاحبه‌هایم به مجوز خزانه‌داری آمریکا احتیاج دارند؟

سید عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز در واکنش به تحریم وزیر خارجه عنوان کرد: آمریکایی‌ها از منطق «ظریف» و هنر مذاکراتی او به شدت واهمه دارند.

*واکنش‌ها به تحریم ظریف

«محمد علی الحوثی» عضو شورای عالی سیاسی یمن به تحریم وزیر خارجه ایران واکنش نشان داد و گفت: همانطور که این اقدامات آمریکا علیه حزب‌الله و انصارالله به جایی نرسید،‌ این بار هم به جایی نمی‌رسد.(اینجا بخوانید)

«ریچارد نفیو» مقام سابق وزارت خارجه آمریکا ضمن مسخره خواندن اقدام خزانه‌داری آمریکا در تحریم وزیر خارجه ایران تأکید کرد که این تحریم‌ها تأثیری بر دیپلماسی ظریف نمی‌گذارد.

«وندی شرمن» مذاکره کننده سابق آمریکا هم در اظهاراتی عنوان کرد که تحریم ظریف با دعوت به مذاکره بدون پیش‌شرط در تناقض است.

اتحادیه اروپا نیز با ابراز تأسف از تحریم ظریف، تأکید کرد که به کار با وزیر خارجه ایران ادامه می‌دهد.

سخنگوی وزارت خارجه روسیه نیز در واکنش به تحریم ظریف با بیان اینکه آمریکا در میان تمام ابزارهای دیپلماتیک، فقط به تحریم متوسل می‌شود، گفت تحریم‌های آمریکا اثرگذاری خود را از دست داده‌اند.

وزیر خارجه ونزوئلا با بیان اینکه آمریکا تلاش می‌کند صدای ظریف را خاموش کند، گفت عزت مردم ایران و ملت‌های آزاده جهان، با چنین اقداماتی خدشه‌دار نمی‌شود.

سخنگوی وزارت خارجه چین با بیان اینکه پکن مخالف تحریم‌های یکجانبه آمریکاست، گفت واشنگتن باید به جای تشدید تنش، برای برقراری صلح و ثبات در منطقه تلاش کند.

«آنتونیو گوترش» (+) دبیرکل سازمان ملل متحد روز پنج‌شنبه در واکنش به اقدام آمریکا در اعمال تحریم علیه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، بار دیگر خویشتنداری طرف‌ها را خواستار شد. 

«دایان فاینستاین» سناتور ارشد دموکرات ایالت «کالیفرنیا،» ضمن تأکید بر اینکه وزیر خارجه ایران یک دیپلمات قابل است، گفت که اقدام خزانه‌داری آمریکا در تحریم ظریف اشتباه است.(جزییات بیشتر)

فرانسه نیز با اقدام آمریکا در تحریم «محمد جواد ظریف» مخالفت کرد. 

*آغاز به کار رئیس جدید اینستکس

وزارت خارجه آلمان اعلام کرد «برند اربل» سفیر سابق این کشور در ایران، از روز پنجشنبه کار خود را به عنوان رئیس جدید ساز و کار «اینستکس» آغاز کرده است.

*سیزدهمین نشست روند صلح آستانه در نورسلطان

از دیگر تحولات این هفته برگزاری سیزدهمین دور نشست روند صلح آستانه (صلح سوریه) در شهر نورسلطان پایتخت قزاقستان بود. از جمله تحولات این نشست که از روز پنجشنبه به مدت ۲ روز در این شهر برپاست، حضور عراق و لبنان به عنوان اعضای ناظر در این دور از مذاکرات بود. روز پنجشنبه هیأت ایرانی به ریاست «علی‌اصغر خاجی» دستیار ارشد وزیر خارجه در امور ویژه سیاسی با هیأت‌های روسیه و سوریه و همچنین لبنان و عراق دیدار و گفت‌وگو کرد.

 

 

 خبرگزاری روسی تاس نیز به نقل از منابع مطلع نوشت که ایران، روسیه و ترکیه ماه آینده تشکیل کمیته تدوین قانون اساسی سوریه را اعلام می‌کنند.

انتهای پیام/