مریم سادات گوشه
خبرنگار
صبح دیروز هادی مظفری مدیر کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دومین نشست خبری مرمت و بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران که در محل موزه برگزار شده بود، از اهالی رسانه خواست تا تاریخی برای اتمام پروژه مرمت اعلام نکنند. او در پاسخ به اینکه کار مرمت موزه چه زمانی به اتمام می‌رسد، گفت: «موضوعاتی پیش آمد که پروژه را از زمان‌بندی مشخص‌شده خارج کرد. تمامی مدیران وزارت فرهنگ و موزه هنرهای معاصر شبانه روز کار می‌کنند تا این موزه حتی یک روز برای بهره‌برداری کارش به تعویق نیفتد. به همین دلیل اجازه بدهید برای اتمام پروژه مرمت، تاریخی اعلام نکنم».
مظفری در این نشست دلایل تأخیر در مرمت و بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران را تشریح کرد: «مرمت موزه هنرهای معاصر تهران در چندین مرحله انجام خواهد شد که ۶۰ درصد اولیه مرمت به پایان رسیده است و ۴۰ درصد باقیمانده براساس تقسیم‌بندی کارها، گزارشش ارائه خواهد شد». او افزود: «موزه هنرهای معاصر تهران در سال ۵۶ افتتاح شد و بعد از ۴۲ سال، کارهای زیادی برای بازسازی داشته است که بعد از شروع مرمت، کارهای دیگری نیز به آن اضافه شد. در حال حاضر ۱۲ بخش مرمت شده البته این مرمت ۱۳۰ جبهه فرعی را شامل می‌شد که بخش‌هایی از آن باقی مانده است». مظفری درباره دلیل تمام نشدن مرمت موزه طبق موعد مقرر و ادامه کار مرمت توضیح داد: «در سالی که پشت سر گذاشتیم به لحاظ اقتصادی شاهد نوسانات مالی متعددی بودیم. البته همکاران ما در اداره اعتبارات عمرانی وزارت ارشاد مشکلی برای تأمین بودجه نداشتند اما به روز شدن قیمت‌ها کار ما را سخت کرد. قیمت‌های جدید سبب شد بر اساس این قیمت‌ها که به تأیید سازمان برنامه و بودجه رسید، توافقات صورت گیرد. احساس کردیم در برخی جبهه‌های کاری پیمانکار سرعت مناسب را ندارد، به همین دلیل از حضور پیمانکار اول صرف نظر کردیم و مراحل ورود و خروج پیمانکار، زمان برد. نکته بعدی به شرایط خاص موزه بر‌می‌گردد؛ اگر می‌خواستیم یک ساختمان اداری را مرمت کنیم، حساسیت وجود نداشت. اما به این دلیل که ساختمان این بنا دارای قدمت است و آثار گنجینه در آن قرار دارد و تاریخ شفاهی موزه مهم است، اهمیت مراقبت از این بنا را دوچندان می‌کند. بنابر این ما کار مرمت را با توجه به موضوع پاسبانی از بنا ادامه دادیم».
در ادامه، مجید حبیبی‌نژاد مدیر کنترل پروژه مرمت موزه هنرهای معاصر تهران گفت: «مرمت موزه در ۱۲ جبهه کاری انجام می‌شود. فاز اول مرمت موزه هنرهای معاصر تهران ۱۸ اردیبهشت ماه ۹۸ به پایان رسید و ۵ خردادماه ۹۸ فاز دوم مرمت آغاز شد». او در ادامه گزارش مفصلی از کارهای انجام شده در جریان مرمت موزه هنرهای معاصر تهران ارائه کرد و درباره کارهای انجام شده در فاز اول مرمت موزه گفت: «بام، نما، فضای گالری‌ها، محوطه و تأسیسات و الکتریکال گالری‌ها در فاز اولیه مرمت شد که بر اساس اسکوپ اولیه باید ۶۲ درصد آن انجام می‌شد اما ۶۰ درصد آن محقق شده است». در بخش پایانی نشست، احسان آقایی مدیر موزه هنرهای معاصر تهران درباره بودجه تخصیص یافته برای مرمت موزه توضیح داد: «بودجه توسط معاونت پشتیبانی و توسعه مدیریت وزارت ارشاد با هماهنگی سازمان برنامه و بودجه تعیین می‌شود و چون به خاطر نوسانات بازار در حال تغییر است، اطلاعات دقیق آن را ندارم».
او درباره برنامه‌های سینماتک موزه بیان کرد: «سینماتک موزه بعد از اتمام تعطیلی فعال خواهد شد اما با توجه به این‌که تعداد سینماتک‌ها در شهر زیاد شده است باید نگاه جدیدی به سینماتک داشته باشیم و فقط به نمایش فیلم نپردازیم که درباره جزئیات آن بعد از بازگشایی موزه صحبت خواهم کرد». مظفری همچنین بر راه‌اندازی بانک اطلاعات آثار موزه تأکید کرد و افزود: «موزه هنرهای معاصر تهران بانک اطلاعاتی نداشت و بعد از ۴۰ سال آثار موزه همچنان در یک دفتر به صورت دستنویس ثبت شده بود. اما امروز این خبر را اعلام می‌کنم که بانک اطلاعاتی موزه هنرهای معاصر تهران به اتمام رسیده و آماده بهره‌برداری است. ۳ هزار و ۲۵۹ اثر در این بانک اطلاعاتی به ثبت رسیده است. البته این پروژه مدتی پیش به پایان رسید، اما برای اینکه آزمون خود را پس بدهد و ایرادی نداشته باشد، برای رونمایی از آن مدتی صبر کردیم». او از راه‌اندازی شبکه موزه‌های هنرهای معاصر ایران هم خبر داد و گفت: «موزه هنرهای معاصر تهران، کرمان، آبادان و اصفهان در شبکه موزه‌های معاصر ایران ثبت شده‌اند، البته موزه هنرهای معاصر اهواز به دلایل حقوقی قابل بهره‌برداری نیست که امیدواریم رفع شود».

ترمیمی که نباید به تعویق بیفتد

مجید فروغی
کارشناس هنرهای تجسمی



نمایشگاه علی اکبر صادقی که فروردین سال گذشته پایان یافت، موزه هنرهای معاصر تهران تعطیل شد تا مرمت و بهسازی شود. در ضرورت و بهسازی موزه پس از 40 سال از افتتاح موزه تردیدی نیست و تأخیر بیشتر ممکن بود آسیب‌هایی را برای این بنا و آثار ارزشمند موزه به بار بیاورد. اما روند بهسازی موزه بیش از آنچه انتظار می‌رفت و بیان شده بود ادامه یافت و هنوز پایان این پروژه مشخص نیست. با توجه به محوریت موزه هنرهای معاصر تهران به عنوان یک بنای تاریخی و فرهنگی و ضرورت‌های تبدیل‌شدن آن به موزه‌ای مدرن همراه با عمران و بهسازی، لازم است دفتر طرح‌های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این پروژه و سایر طرح‌های عمرانی و مرمتی شتاب و دقت بیشتری را در نظر داشته باشد.  تأثیر نسبی شرایط اقتصادی کشور و تحولات بر امور مختلف از جمله تأخیر در روند بهسازی موزه هنرهای معاصر تهران تا اندازه‌ای اجتناب‌ناپذیر است اما وقفه طولانی در فعالیت‌های موزه با توجه به مشخصه‌های فرهنگی، اجتماعی و بین‌المللی آن و نقش تعاملی با هنرمندان و موزه‌های دیگر کشورها و تحولات سریع از جمله در جریان هنر، تلاش بیشتری را برای بازیابی و تداوم نقش موزه طلب می‌کند. بنابراین چگونگی و کیفیت بهسازی با توجه به شخصیت و نقش موزه هنرهای معاصر تهران با در نظر گرفتن عنصر زمان دو معیار مهم است که می‌بایست دغدغه مجریان این پروژه قرار بگیرد.