موزه هنرهای معاصر؛ از عدم برگزاری مناقصه تا ابهام در پایان عملیات بازسازی

مسعود طاهری- موزه هنرهای معاصر موزه‌ای ملی است که 42 سال از افتتاح آن می‌گذرد. به دلیل قدمت بالای این موزه، بازسازی آن در دستور کار دولت قرار گرفت تا بتواند این میراث ایرانی را حفظ کند. به علت دولتی بودن یکی از مسائلی که باعث تأخیر شده بود، فرآیند برگزاری مناقصه برای بازسازی بود. در واقع با توجه به اینکه موزه هنرهای معاصر موزه‌ای دولتی است، باید طبق قانون کار بازسازی و تعمیرات آن براساس برگزاری مناقصه انتخاب شود تا کار بازسازی آن با کمترین هزینه برای دولت به پایان برسد؛ اما دولت با توجه به اهمیت آن و احتمال آسیب به این میراث فرهنگی، با برگزاری مناقصه مخالفت کرد. به هر حال کار بازسازی آغاز شد اما کار طبق پیش‌بینی‌ها جلو نرفت تا این موزه با تأخیر مواجه شود. در همین رابطه روز گذشته (دوشنبه) هادی مظفری، مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی در دومین نشست خبری مرمت و بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران به دلایل تأخیر روند بازسازی موزه هنرهای معاصر پرداخت.

۶۰ درصد اولیه مرمت به پایان رسیده است

مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی در ابتدای این نشست خبری گفت: مرمت موزه هنرهای معاصر تهران در چندین مرحله انجام خواهد شد که ۶۰ درصد اولیه مرمت به پایان رسیده است و ۴۰ درصد باقیمانده براساس تقسیم‌بندی کارها، گزارش آن ارائه خواهد شد. موزه هنرهای معاصر تهران در سال ۵۶ افتتاح شد و بعد از ۴۲ سال، کارهای زیادی برای بازسازی داشته است که بعد از شروع مرمت، کارهای دیگری نیز به آن اضافه شد. در حال‌حاضر ۱۲ بخش مرمت شده، البته این مرمت ۱۳۰ جبهه فرعی را شامل می‌شد که بخش‌هایی از آن باقی مانده است.

دلیل تمام نشدن مرمت موزه

مظفری درباره دلیل تمام نشدن مرمت موزه طبق موعد مقرر و ادامه کار مرمت توضیح داد: سالی که پشت سر گذاشتیم به لحاظ اقتصادی شاهد نوسانات متعددی بودیم، البته همکاران ما در اداره اعتبارات عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشکلی برای تأمین بودجه نداشتند اما به‌روز شدن قیمت‌ها کار ما را سخت کرد. قیمت‌های جدید سبب شد براساس این قیمت‌ها که به تأیید سازمان برنامه و بودجه رسید، توافقات صورت گیرد. نکته بعدی این بود که احساس کردیم در برخی جبهه‌های کاری پیمانکار سرعت مناسب را ندارد، به همین دلیل از حضور پیمانکار، اول صرفنظر کردیم و مراحل ورود و خروج پیمانکار، زمان برد. نکته بعدی به شرایط خاص موزه برمی‌گردد؛ اگر می‌خواستیم یک ساختمانی که دارای قدمت نبود و گنجینه‌ای در بر نداشت مرمت کنیم، شاید اینقدر حساسیت وجود نداشت. اما به این دلیل که ساختمان دارای قدمت است و آثار گنجینه را در‌بردارد و اهمیت تاریخ شفاهی موزه، کار مرمت را ادامه دادیم. در واقع، اصل موضوع پاسبانی از ساختمان موزه، آثار گنجینه و توجه به تاریخ شفاهی است که با توجه به این سه مورد کار مرمت و بازسازی انجام می‌شود.

مرمت موزه در ۱۲ جبهه کاری انجام می‌شود

در ادامه، مجید حبیبی‌نژاد، مدیر کنترل پروژه مرمت موزه هنرهای معاصر تهران گفت: مرمت موزه در ۱۲ جبهه‌کاری انجام می‌شود. ضرورت یکسری کار‌ها برای بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران از ابتدای کار مدنظر ما قرار گرفت. فاز اول مرمت موزه هنرهای معاصر تهران ۱۸ اردیبهشت‌ماه سال۹۸ به پایان رسید و پنجم خردادماه سال۹۸ در فاز دوم مرمت آغاز شد. حبیبی‌نژاد در ادامه گزارشی مفصل از کارهای انجام شده در جریان مرمت موزه هنرهای معاصر تهران به خبرنگاران ارائه کرد. وی همچنین درباره کارهای انجام شده در فاز اول مرمت موزه گفت: بام، نما، فضای گالری‌ها، محوطه و تأسیسات و الکتریکال گالری‌ها در فاز اولیه مرمت شد که براساس اسکوپ اولیه باید ۶۲ درصد آن انجام می‌شد اما ۶۰ درصد آن محقق شده است.

زمان اتمام بازسازی معلوم نیست!

هادی مظفری در پاسخ به اینکه کار مرمت موزه چه زمانی به اتمام می‌رسد، گفت: تمامی مدیران وزارت ارشاد، موزه هنرهای معاصر و دست‌اندرکاران در تلاش هستند که مرمت موزه هنرهای معاصر تهران حتی یک روز هم به تعویق نیفتد به همین دلیل اجازه بدهید برای اتمام پروژه مرمت، تاریخی اعلام نکنم.

راه‌اندازی شبکه موزه‌های هنرهای معاصر ایران

مظفری از راه‌اندازی شبکه موزه‌های هنرهای معاصر ایران خبر داد و بیان داشت: موزه هنرهای معاصر تهران، کرمان، آبادان و اصفهان در شبکه موزه‌های معاصر ایران ثبت شده‌اند، البته موزه هنرهای معاصر اهواز به دلایل حقوقی قابل بهره‌برداری نیست که امیدواریم رفع شود. وی درباره پیگیری حقوقی کتابی که درباره آثار گنجینه موزه توسط فرح پهلوی به چاپ رسیده بود، توضیح داد: بعد از چاپ کتاب ایران مدرن، این کتاب مورد پیگرد قرار گرفت و محتویات کتاب بررسی و ترجمه شد و در اختیار وکلای وزارتخانه قرار گرفت و همچنین موضوع با وکلای خارج از کشور مطرح شد. بسته به کنوانسیون‌هایی که ایران امضا کرده است و همچنین تلاش دوستان حقوق بین‌الملل، آن را پیگیری خواهیم کرد. احسان آقایی نیز درباره این کتاب اظهار داشت: تصاویر موجود در این کتاب بسیار کیفیت پایینی دارند و در مجموع یکی از ضعیف‌‌ترین کتاب‌های هنری موجود در بازار است و همچنین این کتاب بیشتر سیاسی است. در واقع این کتاب مستمسکی برای معرفی خاندان پهلوی قرار گرفته است.

رویکرد جدید سینماتک موزه پس از بازگشایی

احسان آقایی، مدیر موزه هنرهای معاصر تهران درباره بودجه تخصیص‌یافته برای مرمت موزه توضیح داد: بودجه برای مرمت را معاونت پشتیبانی و توسعه مدیریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأیید سازمان برنامه و بودجه تخصیص پیدا می‌کند و ما تنها بهره‌بردار هستیم. وی همچنین درباره برنامه‌های سینماتک موزه بیان کرد: سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران بعد از اتمام تعطیلی موزه فعال خواهد بود اما با توجه به اینکه تعداد سینماتک‌‌ها در شهر زیاد شده است باید نگاه جدیدی به سینماتک داشته باشیم و فقط به نمایش فیلم صرف نپردازیم که درباره جزییات آن بعد از بازگشایی موزه صحبت خواهم کرد. مدیرکل هنرهای تجسمی همچنین بر راه‌اندازی بانک اطلاعات آثار موزه تأکید کرد و افزود: بعد از ۴۰ سال، متأسفانه بانک اطلاعات آثار موجود در موزه به صورت مکتوب در دفتری بود اما این آمار و اطلاعات در نرم‌افزار بانک اطلاعاتی موزه هنرهای معاصر تهران ثبت شده است و در زمان بازگشایی موزه رونمایی خواهد شد.

گفتنی است؛ در این نشست خبری علاوه بر هادی مظفری، مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی، احسان آقایی، مدیر موزه هنرهای معاصر تهران، مجید حبیبی‌نژاد، مدیر کنترل پروژه مرمت موزه، سعید اسلام‌زاده و حسن نوفرستی نیز حضور داشتند.