کریم امیری (معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی کشور) در رابطه با بیماری تب کریمه کنگو به خبرنگار ایلنا گفت: آمار مبتلایان به بیماری کریمه کنگو، بر اساس آنچه وزارت بهداشت تاکنون اعلام کرده است، حدود ۶۱ مورد ابتلا بوده و تاسفانه ۵ مورد هم فوتی داشتهایم. این ۵ مورد فوتی در ۳ استان رخ داد که ۳ فوتی در سیستان و بلوچستان، ۱ فوتی در اردبیل و ۱ فوتی هم در استان گیلان ثبت شده است.
وی در توضیح علت شیوع دوباره بیماری کریمه کنگو اظهار کرد: بیماری کریمه کنگو جزو بیماریهایی است که اگر در یک کشور بومی شد و ریشه گرفت، ویروس آن هرگز از کشور پاک نخواهد شد. ایران هم متاسفانه جزو کشورهایی است که ویروس کریمه کنگو در آن بومی شده است. این بیماری در اندام کنهها دوام پیدا میکند. از آنجا که کنهها را نمیشود کاملا از بین برد، نه در ایران و نه در هیچ جای دنیا چنین شرایطی فراهم نمیشود. بنابراین بقای این بیماری در هر کشوری که به آن مبتلا شود، باقی میماند.
معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی در رابطه با چگونگی شیوع این بیماری در فصول گرم توضیح داد: ویروس بین مهرهداران و کنهها در گردش است. یعنی وارد بدن کنهها میشود و تا زمانی که کنه زنده است، زنده میمانند. حتی از کنه به نسلهای بعدی هم انتقال پیدا میکند. از کنه وارد بدن مهرهداران میشود و در مهرهدارانی مانند خرگوش، گوسفند و گاو، شترمرغ و خیلی از مهرهداران دیگر گردش پیدا میکند و میماند. در ماههایی از سال که این کنهها فعالیت ندارند بیماری فروکش میکند، زیرا چرخه انتقال آن قطع میشود. اما ویروس آن همچنان در بدن مهرداران، کنهها و بطور کلی طبیعت وجود دارد.
وی افزود: البته در بدن دام معمولا دوام کمتری دارد و دوام آن در بدن کنهها است. با گرم شدن فصول فعالیت کنهها افزایش پیدا میکند و چرخه بیماری شروع میشود. بیماری از کنه به دام سرایت میکند و چرخه ادامه پیدا میکند. دام بیمار میشود و انسان از آن دام مصرف میکند. یا انسان مستقیما از کنهای که با انسان تماس داشته است مبتلا میشود. چرخه این بیماری در فصول گرم که کنهها فعالیت بیشتری دارند، بسیار قابل مشاهده است.
امیری در ارتباط با امکان ابتلای شهرنشینان و پرسنل بیمارستانی شرح داد: ابتلا به بیماری در شهرها بسیار کمتر است. شهریها تنها ممکن است از طریق دامی که ذبح میکنند مبتلا شوند. البته اگر آن دام هم مبتلا شده باشد. به هرحال ابتلای به این بیماری از تماس با دام شروع میشود. ولی اگر یک انسانی مبتلا بشود، خانواده آن انسان هم در خطر قرار میگیرند. فقط اینطور نیست که انسان از دام مبتلا شود بلکه ابتلای انسان از انسان هم خیلی سریعتر و راحتتر ممکن است. اگر فردی در خانوادهای مبتلا شده باشد ترشحات این فرد میتواند افرادی را که در نزدیکی او هستند مبتلا کند. بویژه ترشحات بیمار میتواند پرسنل بیمارستانی را مبتلا کند.
معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی در ارتباط با نشانگان بیماری در انسان توضیح داد: ویروس وقتی وارد بدن بیمار میشود پس از دوره ۳ تا۵ روزه کمون یا نهفتگی ویروس، یک علائمی مانند سرماخوردگی در بیمار نشان میدهد. بنابراین در فصول گرم اگر کسی علائم سرماخوردگی دارد باید مقدار بیشتری دقت کند، بخصوص اگر سابقه گردش کنه یا تماس با دام را در محیط خود داشته باشد. واجب است یک مقدار بیشتر مشکوک بشوند و زودتر به پزشک مراجعه کنند. پس از علائم مشابه سرماخوردگی ممکن است علائمی مانند دلدرد، سرگیجه، دلپیچه و کمردردهای شدید شروع میشود. مرحله سوم که خیلی خطرناک است، مرحله خونریزی است که ممکن است بیمار فوت کند.
امیری گفت: اگر بیمار به موقع به بیمارستان منتقل نشود و تحت درمان مناسب قرار نگیرد تا ۵۰ درصد امکان از دست رفتن بیمار محتمل است. ولی اگر به موقع به پزشک مراجعه کنند، این احتمال تا ۵ درصد کاهش پیدا میکند. مرحله خطرناک مرحله خونریزی است که میتواند زیرپوست، داخل چشم یا داخل بدن باشد. لکههای خونریزی هرجایی میتواند ایجاد شود و ممکن است تمام زیر پوست را شامل شود. میتواند داخل رودهها یا داخل ریهها نیز ایجاد شود و همین کم خونی باعث تلف شدن اندام بیمار و مرگ فرد میشود.
معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی در ارتباط با راههای پیشگیری از ابتلا به این بیماری بیان کرد: با این وجود راه پیشگیری این بیماری بسیار راحت است. اولین مسئله آموزشی است که باید به مردم داده شود. دومین مسئله اهمیت پرهیز از مصرف گوشتهایی است که خارج از گشتارگاه تهیه میشوند و مهر دامپزشکی ندارند. همچنین مردم سعی کنند جگر خام مصرف نکنند یا جگر خامی که از قصابی خریداری میکنند را دستکاری نکنند و تنها آن را خوب بپزند و بخورند. اگر داخل روستا میروند، وارد طویلههایی که امکان برخورد آنها را با کنه افزایش میدهد نشوند و اگر فردی مبتلا بود به آن فرد به هیچ وجه نزدیک نشوند.
∎