به گزارش فارس، با افزایش تنش‌زایی ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران بر سر توافق هسته‌ای و اجرای گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران بر اساس بندهای 26 و 36 این توافق، مقامات اروپایی در حال ارزیابی اقدامات بعدی خود برای کاهش تنش‌ها و آغاز مذاکرات چندجانبه هستند.

خبرگزاری «رویترز» در این باره می‌نویسد که وزرای خارجه اتحادیه اروپا امروز (دوشنبه)‌ طی نشستی که در بروکسل دارند، برای ممانعت از فروپاشیدن کامل توافق هسته‌ای ایران و یافتن راهی برای مجاب کردن آمریکا به کاهش تنش‌ها تبادل نظر می‌کنند.

این رسانه انگلیسی همچنین نوشت: «اروپا هنوز در تلاش است تا کانال ویژه تبادلات مالی با ایران موسوم به "اینستکس" را اجرایی کند اما طرف ایرانی این نهاد هنوز تشکیل نشده است. البته هرچند که اگر این اتفاق هم بیافتد، باز (اینستکس) در اوان فعالیت خود فقط شامل کالایی مانند مواد دارویی و غذایی می‌شود که هم‌اکنون نیز تحت تحریم‌های آمریکا قرار ندارند».

رویترز در حالی چنین ادعایی را مطرح کرده که ساختار ایرانی موازی با اینستکس مدتی است که تشکیل شده است.

دولت آمریکا از نخستین روزهای اجرایی شدن این توافق، کارشکنی‌ها در اجرای آن و تلاش برای کاستن از مزایای اقتصادی ایران از آن را آغاز کرد. با روی کار آمدن ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا این کارشکنی‌ها شدت گرفت و او بارها تهدید کرد کشورش را از توافق هسته‌ای خارج خواهد کرد. ترامپ سرانجام ۱۸ اردیبهشت‌ماه سال گذشته به طور یکجانبه آمریکا را از برجام خارج کرد و به خزانه‌داری آمریکا دستور احیای تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران را داد. 

رویترز با اشاره به تاکیدهای مکرر ایران مبنی بر لزوم مشمول شدن صادرات نفت (یا ارائه تسهیلات اعتباری قابل توجه جهت بهره‌مندی از عواید اقتصادی برجام) در سازوکار اینستکس، به نقل از دیپلمات‌های اروپایی می‌نویسد که اروپا در هر صورت نگران است که ایالات متحده علیه کل این کانال اقدام کرده و آن را نیز مشمول تحریم‌های خود قرار دهد.

یک مقام اروپایی در این باره توضیح می‌دهد: «توافق در آستانه حاصل شدن است. روز دوشنبه پیامی برای نشان دادن یکپارچگی اتحادیه اروپا (برای حفظ برجام) صادر می‌کنیم اما به ایران نیز تاکید می‌کنیم که باید به مسیر اصلی بازگردد. در حال حاضر، هیچ‌چیز قابل‌بازگشت نیست، پس ما فرصت بیشتری برای دیپلماسی داریم».

این خبرگزاری همچنین به نقل از یک مقام ریاست جمهوری فرانسه درباره دیدار هفته قبل «امانوئل بون» فرستاده ویژه رئیس‌جمهور فرانسه با «حسن روحانی» رئیس‌جمهور ایران، نوشت: «ما به رئیس‌جمهور روحانی گفتیم که مؤلفه‌های توقف (در اجرای تعهدات برجامی) چیست و منتظر پاسخ از سوی طرف ایران هستیم اما آنها نقطه شروع را بسیار بالا گرفته و خواستار رفع فوری تحریم‌ها هستند».

رویترز گریزی به سفر «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران به نیویورک نیز زده و می‌نویسد وی با بیان اینکه «تفاوت فاحشی بین اقدام و ابراز تمایل وجود دارد» انگشت اتهام درخصوص موفق نبودن برجام را به سمت اروپایی‌ها و انفعال آنها در برابر آمریکا گرفته است.

ایران دوشنبه (۱۰ تیرماه) اعلام کرد ذخائر اورانیوم ۳.۶۷ درصدی این کشور در واکنش به خروج آمریکا از برجام و قصور کشورهای اروپایی در محقق کردن وعده‌های خود برای جبران تبعات اقتصادی این اقدام از سقف ۳۰۰ کیلوگرم عبور کرده است. جمهوری اسلامی ایران همچنین روز ۱۶ تیرماه هم اعلام به سطح غنی‌سازی۳.۶۷ درصدی پایبند نخواهد بود. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی افزایش سطح غنی‌سازی ایران را تأیید کرده است.