«نجاح الشمری» وزیر دفاع عراق هفت روز پیش به جیمز جفری نماینده ویژه آمریکا در امور عراق و سوریه گفت: عراق اجازه استفاده از اراضی خود ضد کشورهای همسایه و منطقه را نمی‌دهد. این گفته وزیر دفاع عراق به نوعی تکرار مواضع برهم صالح بود، رئیس‌جمهور عراق در اوایل تیر ماه به دنبال شدت گرفتن سیاست‌های جنگ‌جویانه آمریکا در قبال منطقه گفت که کشورش را صحنه حمله آمریکا به ایران قرار نخواهد داد.

برهم صالح با اشاره به اینکه بغداد به واشنگتن اجازه نخواهد داد تا از پایگاه‌های نظامی این کشور برای انجام دادن حمله‌ای علیه ایران استفاده کند، در گفت‌وگو با شبکه سی. ان. ان گفت: «ما نمی‌خواهیم که قلمرومان صحنه‌ای برای هرگونه اقدام خصومت‌آمیز علیه همسایگان‌مان از جمله ایران باشد.» وی تاکید کرد که هیچ توافقی میان بغداد و واشنگتن مبنی بر اینکه باعث شود دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا فکر کند می‌تواند از قلمرو عراق چنین استفاده‌ای کند وجود ندارد.

سخنان رئیس جمهور و وزیر دفاع عراق بازتاب تلاش‌های آمریکا و دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور در این زمینه است. ترامپ در ماه فوریه گفت که ۵ هزار سرباز باید در عراق بمانند تا از نزدیک ایران را رصد کنند. این اظهارات ترامپ با واکنش فوری برهم صالح مواجه شد. وی اعلام کرد که آمریکا برای ماندن نیروهایش در عراق با هدف زیر نظر داشتن ایران از بغداد تقاضای مجوز نکرده است. رئیس جمهور عراق خطاب به دولت آمریکا گفت: «بار عراق را با مشکلات خودتان بیش از این سنگین نکنید. اولویت‌های سیاسی خود را در اینجا دنبال نکنید. ما اینجا زندگی می‌کنیم.»

آنچه مشخص است آمریکا به دنبال این است که عراق همسایه نزدیک ایران را به محوری در تقابل علیه جمهوری اسلامی ایران تبدیل کند و در این راه از هیچ فشاری فروگذار نمی‌کند با این حال عراق نه تنها حاضر نشده در چنین سناریویی حضور داشته باشد بلکه به دنبال کاهش تنش در منطقه بوده است. در همین زمینه رسانه ها از برنامه این کشور برای برگزاری کنفرانسی درباره تنش بین ایران و آمریکا خبر داده اند، گامی که از سوی کارشناسان در مسیر بی طرفی بغداد ارزیابی می شود.

فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا که به بغداد سفر کرده است، از طرح عراق برای برگزاری کنفرانسی منطقه‌ای با هدف کاستن از تنش‌ها بین ایران و آمریکا حمایت کرده است. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که پس از پنج سال به عراق سفر کرده، با اشاره به تنش پیش‌آمده در منطقه و امکان بروز اشتباه محاسباتی، جلوگیری از تشدید تنش را در اولویت دانسته است.

محمد علی الحکیم، وزیر خارجه عراق در دیدار با مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا گفته است که منطقه آماده آغاز جنگ جدیدی نیست چراکه جنگ فعلی علیه تروریسم هنوز پایان نیافته است.

به گزارش الجزیره، الحکیم گفته است که بهترین راه برای از بین بردن تنش فعلی در منطقه آغاز مذاکرات است. عراق نباید به میدان درگیری میان ایران و آمریکا تبدیل شود.

عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق نیز در دیدار با موگرینی از اروپا خواست که به عراق در مرحله پسا داعش کمک کنند. عبدالمهدی گفت: «عراق، اتحادیه اروپا را شریکی اصلی برای خود می‌داند و تلاش می‌کند که سرمایه‌های اروپایی را جذب کند.»

عادل المهدی گفته که کشورهای بزرگ باید توجه داشته باشند که عراق کشوری است که به تازگی از جنگ‌های پی در پی رها شده است.

جزئیات طرح پیشنهادی عراق برای برگزاری کنفرانسی منطقه‌ای اعلام نشده است اما مقام‌های عراقی گفته‌اند برنامه‌ریزی اولیه برای برگزاری چنین کنفرانسی در حال انجام است.

عراق پس از خروج از چند جنگ پیاپی که ویرانی‌های بسیاری را در این کشور به دنبال داشته، اکنون تلاش می‌کند نقش میانجی را در میان ایران و آمریکا ایفا کند تا کشورش را از درگیری‌های احتمالی و تقابلات منطقه‌ای ترامپ دور نگه دارد.

عراق امروز در موقعیت دشواری قرار گرفته موقعیتی که می‌تواند تمام دستاوردهای اخیر این کشور را از بین ببرد. ساختار سیاسی کنونی عراق بر اساس وابستگی به آمریکا بنا شده است. هر چه ناکامی اقدامات آمریکا در مقابل سیاست‌های ایران بیشتر می‌شود، فشارها بر عراق افزایش می‌یابد.
در هر صورت عراق از سویی متحد منطقه‌ای ایران است و روابط سیاسی و اقتصادی نزدیکی با تهران دارد و از سوی دیگر با آمریکایی مواجه است که ایران را تحریم کرده و از متحدانش انتظار دارد به این تحریم‌ها پایبند باشند.