صاحب‌خبر - همزمان با پایان یافتن مهلت ۶۰روزه ایران به کشورهای اروپایی، تصمیمات جدید کشورمان درباره کاهش تعهدات برجامی، طی نشست خبری علی ربیعی سخنگوی دولت با همراهی عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت خارجه و بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی تشریح شد. در این نشست خبری، سیدعباس عراقچی گفت: ما در موعد 60روز پایان گام اول کاهش تعهدات در برجام هستیم و از آنجا که خواسته‌های ما و فروش نفت قبل از برجام تحقق نیافته گام دوم را برمی‌داریم و در گام دوم نسبت به میزان و درصد غنی‌سازی تجدید نظر کردیم و از امروز به غلظت غنی سازی متعهد نیستیم. عراقچی گفت: نامه‌ای از سوی ظریف به موگرینی نوشته و ارسال شد و به صراحت بندهایی که از برجام درباره عدم تعهد ما به غلظت اورانیوم و یک مهلت 60روزه اعلام شد. وی بیان کرد: روند کاهش تعهدات ایران در راستای حفظ برجام است و ممکن است این روند به خاتمه حضور ما در برجام منتهی شود. اروپا نتوانست خواسته‌های ما را تأمین کند معاون سیاسی وزیر خارجه در پاسخ به سوالی گفت: اگر اروپا از طریق اینستکس توانسته بود خواسته‌های ما را برآورده کند ما در این گام قرار نداشتیم. آنها نتوانستند خواسته ما را در حوزه فروش نفت و بازگشت درآمدهای نفتی را تامین کنند. وی ادامه داد: راه اندازی این سازوکار بسیار طولانی شده و هم منابع درآمدی در آن وجود نخواهد داشت مگر اینکه اروپایی ها از ایران نفت بخرند یا اعتباراتی را در قالب اینستکس به ایران اختصاص دهند. اینستکس رسما عملیاتی شده است، طرف ایرانی اینستکس در ایران هم عملیاتی شده و این 2نهاد با هم در ارتباطند و قواعد کاری خود را تنظیم کرده‌اند و یکی دو مورد هم انجام شده ولی تا وقتی اعتبارات کافی برای آن در نظر گرفته نشود از نظر ما فایده‌ای ندارد. عراقچی ادامه داد: کشورهای اروپایی بیشتری غیر از سه کشور سهامدار اینستکس قرار است به این سازوکار به عنوان سهامدار بپیوندند. اینکه اروپایی ها تلاش می‌کنند راه‌حل‌هایی پیدا شود این هم یک واقعیت است و بر همین اساس گفت‌وگوهای تلفنی و رفت و آمدها خواهد بود در غیر این صورت بعد از 60روز ما گام سوم را برخواهیم داشت. معاون سیاسی وزیر خارجه درباره راکتور اراک هم بیان کرد: در مورد اراک در نامه ظریف به موگرینی عنوان شد که بحث اراک یک بحث جداست و با توجه به اگر طرف‌های باقیمانده در برجام نتوانند اراک را به جدول زمانبندی شده برگردند ما اراک را براساس فرمول قبلی تکمیل و تاسیس کنیم. عراقچی همچنین درباره توقیف نفتکش حامل نفت ایران توسط نیروی دریایی انگلیس عنوان کرد: این نفتکش حامل نفت ایران بود سوپرتانکر است با دو میلیون بشکه و به خاطر ظرفیت بالا امکان عبورش از کانال سوئز نبوده و لذا از جبل‌الطارق بوده و برخلاف ادعای انگلیس مقصد آن سوریه نبوده و هدف جای دیگری بوده و از آبراه بین‌المللی در جبل‌الطارق عبور می‌کرده هیچ قانونی به انگلیس این اجازه را نمی‌‎دهد این نفتکش را متوقف کند و این راهزنی دریایی است و خواستار آزادسازی این نفتکش هستیم.عراقچی در ادامه بیان کرد: ما مفهومی به نام 1+5 را دیگر به رسمیت نمی شناسیم. آمریکا از برجام خارج قطعی شده و از هیچ مکانیسم داخل برجام نمی‌تواند استفاده کند، ولی در قالب جلسات ایران و 1+4 می‌توانند حضور داشته باشند اگر ما و 1+4 بپذیریم و تحریم‌ها را بردارند. این دیپلمات ارشد کشورمان گفت: برجام یک پرونده بسته شده است به این معنا که قابل مذاکره و گفت‌وگوی مجدد نیست، برجام بدون اینکه یک کلمه به آن اضافه یا کم شود باید اجرا شود. ما گفت‌وگوها با 1+4 را داریم و اگر آمریکا علاقه مند است در این جلسات حضور یابد ما مشکلی نداریم به شرط اینکه خواسته ما را برآورده و تحریم‌ها را بردارند. به هر قیمتی حاضر نیستیم در برجام بمانیم همچنین در این نشست، علی ربیعی سخنگوی دولت اظهار داشت: رسانه‌ها و افکار عمومی دنیا به نحوی نگران رفتار آمریکا و برجام هستند. آمریکا اشتباه استراتژیکی انجام داد که از برجام خارج شد به هر قیمتی تصمیم برجام به نفع صلح جهانی بوده و هم مفید بود برای کشورهای منطقه، جهان و مردم آمریکا. ربیعی خاطرنشان کرد:‌ برجام منافع همگان را تامین می‌کرد اما به هر قیمتی هم حاضر نیستیم در برجام بمانیم ولی همان طور که گفتم به‌رغم تنوع دیدگاه‌ها در کشور، تصمیمی که دولت می‌گیرد در چارچوب منافع ملی است. براساس نیازمان اقدام می‌کنیم در ادامه، بهروز کمالوندی گفت: براساس دستوری که از ریاست جمهور و رییس شورای عالی امنیت ملی داشتیم گام دوم برداشته شد. ما رونوشت تغییراتی که صورت گرفته را به نماینده آژانس تحویل دادیم و فرآیند غنی‌سازی بالای 3.67 درصد شروع شده است. وی افزود: بحث ما تامین غنا برای سوخت نیروگاه‌های قدرت است که مورد نیاز کشور است و شیب غنی‌سازی ما براساس دستوری که می‌توانیم بگیریم می‌تواند رو به بالا باشد. کمالوندی درباره راکتور آب سنگین اراک خاطرنشان کرد: آنچه اتفاق افتاده برای اراک این بود که لوله‌هایی که در داخل مخزن اصلی است در آن سیمان ریخته شد در آن زمان با علم به اینکه امکان احیای آن است این کار صورت گرفت و الان این امکان را داریم دوباره آن را احیا کنیم. سخنگوی سازمان انرژی اتمی بیان کرد: سه نیاز ممکن است کشور داشته باشد؛ سوخت نیروگاهی، راکتورهای تحقیقاتی و پیشران. ما براساس نیازمان اقدام می‌کنیم؛ ما الان سوخت کافی 20درصد داریم و تمرکز زیادی روی سوخت نیروگاهی داریم و افزودن به 3.67 برای ما 2حسن دارد؛ کار ساخت سوخت نیروگاهی را برای ما هموار می کند و ضمن اینکه مسیر را هموار می کند که اگر خواستیم به سمت سوخت بالاتر مثل سوخت راکتور تهران که بالاتر است برویم سرعت کار بیشتر شود. شرط ایران برای بازگشت به عقب پس از این نشست خبری محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران طی پیام‌هایی در فضای مجازی درباره آغاز گام دوم کاهش تعهدات برجامی کشورمان خطاب به اروپا، نوشت: همه این اقدامات تنها در صورتی که سه کشور اروپایی(به تعهداتشان) پایبند شوند، قابل بازگشت هستند. وی ادامه داد: اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی در اجرای تعهدات برجای خودشان به ویژه بعد از خروج آمریکا از برجام ناکام مانده‌اند. آنها باید حداقل از منظر سیاسی از گام ایران منطبق بر بند 36برجام از جمله در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حمایت کنند. سه کشور اروپایی برای اجتناب از اتخاذ یک موضع سیاسی قاطعانه جهت حفظ برجام و مقابله با یکجانبه‌گرایی آمریکا، هیچ بهانه‌ای ندارند. اقدام ایران را درک می‌‎کنیم اقدام قاطع ایران با واکنش‌های متفاوتی روبرو شد. «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با بیان اینکه اقدام ایران قابل درک است، گفت: تلاش‌های دیپلماتیک درباره توافقنامه هسته‌ای ایران ادامه دارد. «کنستانتین کاساچف» یکی از نمایندگان ارشد دومای روسیه هم اعلام کرد: مطالبات ایران درخصوص حفظ برجام منطقی است و مسئولیت حفظ این توافق برعهده آمریکاست. کاساچف ادامه داد: با تاسف، در ارتباط با اقدامات ایران، نمی‌توان تهران را از این منطق قوی و حقانیت اقداماتش محروم کرد. برجام ابتدا توسط آمریکایی‌ها از بین رفت و بنابراین توپ در طرف آمریکاست و تنها آن‌ها می‌توانند آن را نجات دهند. «ولفگانگ ایشینگر» رییس کنفرانس امنیتی مونیخ نیز در پایان ضرب‌الاجل ایران در ارتباط با توافق هسته‌ای گفت که آمریکا دست از اعمال فشار بر نمی‌دارد و جای تعجب ندارد که ایران هم در چنین شرایطی حاضر به مذاکره نیست. مکانیسم ماشه فعلا فعال نخواهد شد! علی‌رغم چنین مواضعی، اروپایی‌ها همچنان در خواب خرگوشی بسر می‌برند. دفتر ریاست جمهوری فرانسه در واکنش به گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران، افزایش سطح غنی سازی ایران را محکوم کرده و آن را نقض برجام خوانده است. با این حال کاخ الیزه در ادامه موضع خود در این زمینه اعلام کرده که مکانیسم حل و فصل اختلافات در برجام فعلا فعال نخواهد شد. «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی هم در واکنش به اعلام افزایش سطح غنی‌سازی در ایران این اقدام را بسیار خطرناک خواند. نتانیاهو در ادامه مدعی شد که ایران با این اقدام تعهد خود ذیل قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل مبنی بر اینکه اورانیوم را بالاتر از یک حد تعیین شده غنی‌سازی نکند، نقض خواهد کرد. وی در اظهارات خصمانه خود گفت: من از دوستان خود، یعنی سران فرانسه، انگلیس و آلمان می‌خواهم -کسانی که این توافق را امضا کردید تا هرچه زودتر دست به اقدام بزنید و تحریم‌هایی سخت علیه ایران وضع کنید. کجا هستید؟ نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی همچنین خطاب به این سه کشور گفت که اگر باور دارید ایران توافق هسته‌ای را نقض کرده است، می‌توانید روند یک قطعنامه را آغاز کنید که طی ۶۵روز می‌تواند به وضع مجدد تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران منجر شود.∎​