به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از عصراترک، ایران هجدهم اردیبهشت ۹۸ در گام اول کاهش تعهدات هسته ای، 60 روز به کشورهای باقیمانده در برجام مهلت داد تا اجرای تعهدات خود بویژه در حوزههای بانکی و نفتی را عملیاتی کنند.
شورای عالی امنیت ملی کشور نیز در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی مردم ایران و اعمال حقوق مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، طی بیانیه ای اعلام کرد بعد از شانزدهم تیرماه دیگرتعهدی برای نگهداری 300 کیلوگرم اورنیوم غنی سازی شده 3.67 درصد برای خود قائل نیست و میزان ذخایرش در این حوزه را افزایش خواهد داد. همچنین اعلام کرد که در تولید آب سنگین به ۱۳۰ تن تعهدی ندارد و بعد از این زمان رویکرد متفاوتی در این حوزه ها خواهد داشت.
فردا 16 تیرماه روزی است که مهلت 60 روزه ایران به اعضای باقی مانده در برجام به اتمام می رسد و روز شمار برجام در سایت عصراترک همچون سایر سایتهایی که روزشمار داشتند، صفر شد.
حال باتوجه به پایان مهلت 60 روزه تعیین شده از لابهلای موضع گیری های مسئولان و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی این طور برداشت می شود که عملا شاهد برداشته شدن گام های عملی از سوی طرفین برجام نبودیم و ایران طبق مصوبه شورای عالی امنیت ملی باید از روز یکشنبه 16 تیرماه گام دوم کاهش تعهدات هسته ایش را بردارد.
اینستکس اقدامی نمایشی است
رئیس جمهور در آخرین اظهار نظر خود، ساز و کار مالی اروپاییها (اینستکس) را اقدامی نمایشی دانست و گفته است امروز اینستکس تنها ساز و کاری بدون پول است و اینستکسِ توخالی به هیچ دردی نمیخورد، اما اگر اینستکس فعال شده و پول فروش نفت ایران به آنها به واسطه آن حاصل شود با وجود ایرادات آن، میتوان تا حدی آن اقدام را قبول کرد.
حسن روحانی با اشاره به اینکه اگر اقدام عملی از سوی طرفهای مقابل انجام نشود، ایران از 16 تیر اقدامات بعدی را انجام خواهد داد، گفته در 16 تیرماه سطح غنیسازی ایران دیگر 3.67 نخواهد بود و این تعهد را کنار گذاشته و به هر مقداری که ضرورت و نیاز ما باشد، ارتقاء خواهیم داد.
روحانی گفته است از 16 تیر اگر طرفهای مقابل به تمامی تعهدات خود طبق زمانبندی عمل نکنند، رآکتور اراک به شرایط سابق یعنی شرایطی که آنها ادعا میکردند خطرناک بوده و میتواند پلوتونیوم تولید کند، بازخواهد گشت؛ مگر اینکه در مورد رآکتور اراک آنها به تمامی تعهدات خود عمل کنند.
رئیس جمهور گفته است نمیتوانستیم در برابر بیعملی طرف مقابل ساکت بمانیم و به همین دلیل این اقدامات را به انجام رساندهایم، اما طرفهای مقابل باید بدانند که هر ساعتی که به برجام بازگردند، ما هم بازخواهیم گشت؛ ما هنوز در برجام هستیم و تمام اقداماتی که انجام می دهیم نیز در راستای حفظ برجام است.
اینستکس مقدمه تعهدات اروپا است
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه، اینستکس را حرکت مقدماتی برای عملیاتی کردن تعهدات اروپا در برجام اعلام کرده و گفته است، در بند ۱ تا ۳ ضمیمه ۲ برجام صراحتاً اقدامات اروپا و نتایج اقدامات اروپا قید شده است.
وی اعلام کرده است، بعد از خروج آمریکا از برجام و اجرای ماده ۳۶ توسط ایران، یعنی به فاصله دو روز از این اتفاق در ۲۰ اردیبهشت سال ۹۷، اروپاییها ۱۱ تعهد دادند که اینستکس هیچ کدام از این تعهدات نیست بلکه مقدمهای برای اجرای آن تعهدات است و تاکنون نه تنها اروپاییها اصل تعهداتشان را انجام ندادهاند که مقدمه اجرای تعهداتشان بعد از وجود ۱۴ ماه تازه در حال عملیاتی شدن است.
ظریف گفته اروپاییها تعهد کردند که فروش نفت ایران را تضمین کنند که این کار را نکردند. اروپاییها تعهد کردند که حمل و نقل را تضمین کنند که این کار را هم نکردند. همچنین تضمین بازگشت داراییهای ایران و عوائد فروش نفت را تضمین کردهاند.
وی تاکید کرده است که این ۱۱ تعهد سه بار یعنی در جلسه اول با اروپاییها، در جلسه بعدی با ۴+۱ و دوباره در جلسهای در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل تکرار شد و در چند جلسه با معاونان وزرا ذکر شد، اما اروپاییها تعهداتشان را انجام ندادند.
بسیاری از نمایندگاه مجلس هم در گفتگو با رسانه ها اینستکس و اقدام اروپایی ها را قابل قبول ندانسته و بر اقدام قاطع ایران طبق بند های 26 و 36 برجام را خواستار شدند.
بیانیه و ابراز نگرانی کافی نیست
سید حسین نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره اقدامات اروپاییها طی این مدت گفته است، اروپاییها تا به حال تنها به وعده، صدور بیانیه و ابراز نگرانی اکتفا کردند در حالی که اینها هیچکدام برای ما قابل قبول نیست؛ بنابراین بهتر است که اروپاییها به تعهدات برجامی خود بازگردند، زیرا صدور بیانیه، ابراز تأسف و ابراز نگرانی مشکل ما را حل نخواهد کرد؛ آنها تعهداتی در چارچوب موازین بینالمللی دارند که باید آنها را عملیاتی کنند در غیر اینصورت کشورمان راه خود را ادامه خواهد داد.
کشورهای غربی به تعهدات خود در برجام عمل نکردند
عبدالرضا عزیزی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس نیز در گفتگو با عصر اترک، گفته است، انتظار از اروپا و گروه پنج منهای یک بالا بود و کشورهای غربی به تعهدات خود عمل نکردند .
عزیزی اعلام کرده، باید اروپایی ها و کشورهای پنج منهای یک قدم عملی تری در جهت حمایت از ایران و ارتباط اقتصادی با ایران بردارند تا ایران در برجام باقی بماند و اگر تا روز شانزدهم تیرماه اقدامی از سوی طرفین معاهده برجام در مقابل ایران رخ ندهد، در واقع باعث خروج ایران از برجام خواهند شد چراکه شرط لازم و کافی، ماندن ایران در تعهدات برجام این است که آنها نیز به تعهدات خود به صورت کامل عمل کنند.
همانطور که بارها مقامات کشورمان گفته اند، ایران علاوه بر مباحث هستهای و تعهدات برجامی، همکاریهای زیادی با اروپاییها در حوزههایی مثل مبارزه با مواد مخدر و مهاجران و مسائلی از این دست دارد که عدم پایبندی اروپا به تعهداتش میتواند باعث شود ایران دیگر نتواند به این همکاریها ادامه بدهد.
اما از حیث مباحث فنی موضوعاتی نظیر نصب سانتریفیوژهای IR ۲ M. و IR ۴ در نطنز، فک پلمب از قرصهای سوخت راکتور قبلی اراک و کنار گذاشتن تعهد برای بازطراحی راکتور آب سنگین اراک و عدم تعهد برای برگشت نکردن به راکتور قبلی میتواند در کنار رساندن سطح غنی سازی به ۲۰ درصد قرار بگیرد.
اما از سویی دیگر چنانچه ایران بخواهد پس از پایان مهلت 60 روزه کشورهای اروپایی، ماندن یکسویه در برجام را ادامه دهد، به معنای این است که توان مقابلهبهمثل در نقض توافق چندجانبه برجام را ندارد و ناگزیر اجرای یکسویه برجام از حالت موقت به دائم تبدیل خواهد شد و قطعا انتخاب این گزینه، توان ایران را برای چانهزنی سیاسی، اقتصادی و امنیتی با کشورهای غربی در آینده زایل میکند.
انتهای پیام/
نظر شما