به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ عصر روز دوشنبه رسانه‌های خبری مرگ ناگهانی محمد مرسی، رئیس‌جمهور برکنار شده، مصر را روی خروجی خود قرار دادند. پس از این خبرها، تلویزیون رسمی مصر با تأیید این اخبار اعلام کرد که مرسی پس از بی هوشی در جلسه دادگاه درگذشت.
در پی انتشار این خبر، وزارت کشور مصر وضع فوق العاده در کشور اعلام کرد که نشان‌دهنده نگرانی فوق العاده آن از حوادث احتمالی در مصر است. در همین حال دادستانی کل مصر اعلام کرد که مرسی در داخل قفس از حال رفته و روی زمین افتاد و بلافاصله به بیمارستان منتقل شد. بر اساس گزارش دادستانی مصر، گزارش اولیه پزشک قانونی حاکی از آن است که وی ساعت ۴ و ۵۰ دقیقه عصر به بیمارستان منتقل شد، اما پیش از انتقال به بیمارستان فوت کرده بود و هیچ‌گونه علائم جراحت و آسیب دیدگی در جسد مرسی دیده نشده است.
محمد مُرسی عیسی العیاط که زاده هشتم آگوست 1951 میلادی و دارای مدرک دکترای محافظت از موتورهای فضاپیما از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی بود، سال ۲۰۱۲ و پس از برعهده گرفتن ریاست حزب آزادی و عدالت وابسته به گروه اخوان المسلمین در انتخابات ریاست جمهوری نامزد این گروه شد و با شکست احمد شفیق، آخرین نخست‌وزیر حسنی مبارک، دیکتاتور مخلوع مصر، پیروز انتخابات شد.
یک سال پس از ریاست جمهوری و پس از ناآرامی هایی که مصر را فرا گرفت و سبب ایجاد فضای بحرانی در کشور شد، مرسی به‌علت کودتای ارتش این کشور به ریاست عبدالفتاح السیسی، وزیر دفاع وقت مصر و رئیس‌جمهور کنونی از قدرت برکنار و زندانی شد.
مرسی از زمان برکناری تا لحظه مرگ در زندان به‌سر می‌برد و در چند پرونده به اعدام یا حبس ابد محکوم شده بود. قتل معترضان در اطراف کاخ الاتحادیه، جاسوسی برای قطر، حمله به یک زندان در سال 2011 میلادی و فراری دادن هزاران زندانی از جمله اتهاماتی بود که دادستانی مصر به مرسی نسبت داده و با این اتهام‌ها او را در حبس قرار داده بودند.
محمد مرسی در حالی به انواع اتهام‌ها محاکمه و محکوم شد که حسنی مبارک از همه اتهام‌ها تبرئه شد.
برخی رسانه‌های منطقه با تشکیک در مرگ وی اعلام کردند که جان وی در معرض تهدید قرار داشت. شبکه الجزیره در‌این‌باره گزارش داد که محمد مرسی در جلسه قبلی دادگاه که هفتم ماه مه برگزار شد، اعلام کرده بود که جانش در معرض تهدید قرار دارد.
روزنامه العرب قطر نیز روز سه‌شنبه در گزارشی ضمن مشکوک توصیف کردن مرگ مرسی نوشت: یک سال پیش کمیته ای حقوقی مستقل متشکل از برخی نمایندگان پارلمان انگلیس و حقوقدان‌ها اعلام کرده بودند که مرسی در شرایطی در زندان است که مطابق با استانداردهای بین‌المللی نیست. این کمیته درباره احتمال قتل وی در زندان هشدار داده بود.
گروه اخوان‌المسلمین با صدرو بیانیه‌ای با عنوان «ترور رئیس‌جمهور مرسی» روی پایگاه حزب آزادی و عدالت مقام‌های مصری را به «قتل تدریجی» مرسی متهم و اعلام کرد: «مرسی در زندان در شرایط سختی به‌سر می‌برد. او از زمان بازداشت که بیش از پنج سال طول کشید در سلول انفرادی محبوس بود. از دادن هرگونه دارویی به او جلوگیری می شد. غذای بسیار بی‌ارزشی به او داده می‌شد و از ملاقات اعضای خانواده و وکلای او جلوگیری می‌شد. او را از ابتدائي ترین حقوقش منع کردند؛ زیرا هدف قتل تدریجی او بود.»
مقام‌های مصر به علت هراس از اعتراض‌های مردمی دستور دادند که پیکر وی هر چه سریع‌تر دفن شود. عبدالمنعم عبدالمقصود، وکیل مدافع مرسی روز سه‌شنبه به خبرگزاری فرانسه اعلام کرد پیکر مرسی ساعت ۵ بامداد به وقت محلی و در غیبت دوستداران خود [بدون تشییع جنازه] دفن شد. رسانه‌های مصر نیز اعلام کردند که پیکر وی در آرامگاهی در شهر نصر واقع در شرق قاهره به خاک سپرده شد. مقام‌های مصری در حالی شتابزده به چنین اقدامی روی آوردند که برخی از گروه‌های حقوق بشر از مقام‌های این کشور خواسته بودند که درباره مرگ وی تحقیق صورت گیرد.
ساره لیا ویتسون، رئیس بخش خاورمیانه و شمال آفریقای سازمان دیده‌بان حقوق بشر دولت مصر را متهم کرد که «تدابیر پزشکی لازم را درباره مرسی اتخاذ نکرده و از ملاقات خانواده‌اش با وی جلوگیری کرده است». این موضع دیده‌بان حقوق بشر با واکنش دولت مصر مواجه شد و دیده‌بان حقوق بشر را به «دروغ‌پردازی» متهم کرد.
احمد مرسی، پسر مرسی، نیز درصفحه حساب خود در توییتر ضمن توصیف کردن پدرش به‌عنوان شهید نوشت: پیکر پدرم در بیمارستان زندان طره شتشو وغسل داده شد. در مسجد زندان بر پیکر وی نماز خوانده شد. در نماز وی جز اعضای خانواده او کسی حضور نداشت. نیروهای امنیتی از دفن او در مقبره خانوادگی جلوگیری کردند و در نتیجه، پیکر او در گورستان مسئولان اخوان‌المسلمین دفن شد.
گروه اخوان المسلین نیز مرگ وی را «قتل» توصیف کرد و از مردم خواست تا مراسم دفن و تشییع جنازه وی را به‌صورت گسترده و اعتراضی برگزار کنند اما دولت با اقدام برای دفن سریع پیکر مرسی، این فرصت را از اخوان‌المسلمین و اعتراض‌های احتمالی گرفت.
مسئولان برخی از کشورهای منطقه که حامی اخوان‌المسلمین به‌شمار می روند، به مرگ مرسی واکنش نشان دادند و او را «شهید» توصیف کردند. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در جمع خبرنگاران مرگ مرسی را به ملت مصر تسلیت گفت و افزود از خدا می خواهم که شهید ما را مورد رحمت خود قرار دهد. شیخ تمیم بن‌حمد آل‌ثانی درباره مرگ مرسی بسیار تأسف برانگیز ترسیم و تصویر کرد. همچنین، به درخواست سازمان امور دیانت ترکیه روز سه‌شنبه نماز غایب بر جنازه محمد مرسی اقامه شد.
وزارت امور خارجه عربستان سعودی نیز به مرگ مرسی واکنش نشان داد. این وزارتخانه در حساب خود در شبکه اجتماعی توییتر ضمن حمله به گروه اخوان‌المسلمین اعلام کرد که داعش و القاعده محصول اخوان‌المسلمین است و این گروه از نظر عربستان یک گروه تروریستی است.
در همین حال منابع خبری صهیونیست از نگرانی رژیم صهیونیستی از پیامدهای احتمالی مرگ مرسی در مصر خبر دادند. روزنامه صهیونیستی هاآرتص در‌این‌باره گزارش داد که سازمان‌های امنیتی اسرائيل از نزدیک مراقب اوضاع مصر و ارزیابی اینکه مرگ وی به درگیری و ناآرامی منجر خواهد شد یا خیر هستند اما برآورد تل‌آویو این است که رژیم حاکم مصر توانایی برخورد با هرگونه تظاهراتی را دارد و روز جمعه آینده و نماز جمعه درستی این گمانه مشخص خواهد شد.
نویسنده: جلال چراغی- کارشناس رسانه‌ای و سیاسی منطقه