پیرمحمد ملازهی در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، درباره ارزیابی سفر محمدجواد ظریف به پاکستان و در پاسخ به این سوال که اسلامآباد تا چه میزان در زمینه همکاری با تهران توان ایستادگی در برابر فشارهای آمریکا را دارد و اساسا چه اقداماتی میتواند انجام دهد، گفت: این سوال دو بخش دارد؛ یکی اینکه چه امکاناتی در پاکستان وجود دارد که ایران میتواند در شرایط تحریم از آن استفاده کند و دیگری اینکه تا چه اندازه آمریکا به تحریمهای علیه ایران پایبند خواهد بود.
وی ادامه داد: در بخش اول، آقای ظریف به دنبال این است که ببیند تا چه اندازه چه امکاناتی عملی وجود دارد که در شرایط تحریم پاکستان میتواند به ایران کمک کند. هرچند به شکل رسمی میدانیم که پاکستان وابستگیاش به شرایط جهانی زیاد است و اینگونه نیست که فکر کنیم کاملا میتواند مستقل تصمیم بگیرد. به خصوص فشار ایالات متحده بر پاکستان به دلیل مساله طالبان بسیار بسیار شدیدتر از گذشته شده است.
ملازهی افزود: بنابراین در بخش اول، به نظر میرسد مجموعهای از امکانات وجود دارد اما برای ایرانیها خیلی شناخته شده نیست؛ از جمله یکی امکان صادرات مجدد از پاکستان به ایران است. به این معنا که بسیاری از کالاهایی که ایران نمیتواند به دلیل شرایط تحریمها از دنیا خریداری کند را به اسلامآباد محول کند و این کشور هم بعد از خرید به وسیله مرز به ایران منتقل کند.
این کارشناس سیاست خارجی گفت: این امکان خوبی است اما هنوز به طور کامل بررسی نشده و افراد و کانالها هم شناسایی نشده است. بنده معتقد هستم این انگیزه در پاکستان وجود دارد تا حداقل در برابر چنین امکاناتی مانع ایجاد نکند. اگر تجار ایرانی و پاکستانی دست به چنین کاری بزنند با توجه به مرز مشترک طولانی و گستردهای که وجود دارد، استفاده از این ظرفیت امکانپذیر خواهد بود.
وی ادامه دارد: حقیقت این است که در حال حاضر طرف ایرانی در خصوص همکاری و فعال شدن محلیهای دو طرف مرز بسیار سختگیری میکند و این سختگیریها با هدف دور زدن تحریمها هماهنگ نیست. بسیاری از کالاهای تولیدی دو کشور در دو بازار خریدار دارد و برای این مساله هم باید برنامهریزی شود.
این کارشناس سیاست خارجی افزود: مساله بعدی این است که پاکستان به شدت نیازمند انرژی و سوخت است و البته بسیار هم تحت فشار است تا به سمت خرید نفت از ایران نرود و به همین دلیل هم پروژه «خط لوله صلح» متوقف شده است اما معتقد هستم راههایی برای حل این مساله نیز وجود دارد که باید این راهها شناسایی شود که اسلامآباد به طور مستقیم با عربستان و آمریکا درگیر نشود. به هر حال در شرایط فعلی تهران با بررسیهای درست باید بتواند از تمامی ظرفیتهای موجود برای مقابله با تحریمها بهره ببرد.
ملازهی همچنین در خصوص اهداف احتمالی دیدار وزیر امور خارجه کشورمان با فرمانده ارتش پاکستان نیز گفت: یک واقعیت وجود دارد و این است که پاکستان به شدت در مظان اتهام حمایت از تروریسم از سوی تهران، کابل و دهلینو است. از سوی دیگر ایران نیز با آمریکا و عربستان سعودی مشکل دارد و البته مناسبات پاکستان و عربستان هم مناسباتی استراتژیک است و سعودیها از سالها قبل بر مدارس دینی پاکستان سرمایهگذاری کردهاند تا تفکر رادیکال اسلامی را ترویج دهند که در برخی موارد دولت پاکستان هم با آنها درگیر شده است.
وی ادامه داد: بنابراین از یک زاویه میتوان گفت که پاکستان علاقمند به همکاریهای امنیتی با ایران است اما تهران نیز باید رابطه دو کشور پاکستان و عربستان را درک کند که اگر این مساله به درستی در ایران درک شود، میتواند سطح قابل توجهی از همکاریهای امنیتی را با پاکستان طرحریزی کند.
∎