علاوه براین تفاوت قیمت ارز دولتی با ازاد باعث شد تا بازگشت ارز به کشور با مانع جدی روبرو شود به طوری که براساس تازه ترین اعلام رئیس کل بانک مرکزی 40 درصد ارز حاصل از صادرات به کشور بازنگشته است.

مجموع این مولفه ها درکنار عوامل سیاسی و روانی باعث شده است تا نوسان قیمتی در بازار ارز نیز افزایش یابد. به گونه ای که در برخی هفته ها شاهد نوسان بیش از 10 درصدی نرخ ارز بوده ایم که زیان سنگینی برای اقتصاد ملی به همراه دارد. زمانی که نوسان ارز بالاست فعالان اقتصادی و تجار قدرت پیش بینی خود را از دست می دهند.

برهمین اساس طی سال های اخیر به خصوص از مهر ماه سال گذشته دولت و بانک مرکزی طرح های متعددی برای ساماندهی بازار ارز تدوین و اجرا کرده اند که یکی از آنها راه اندازی بازار متشکل ارزی است که طبق گفته مسئولان قرار است طی روزهای آینده کار خود را به صورت رسمی آغاز کند.

دراین بازار در فاز نخست امکان خرید و فروش اسکناس ارز به صورت عمده وجود دارد که در فاز بعدی حولجلت را نیز در برمی گیرد. هرچند در این بازار تنها معاملات عمده صورت می گیرد و معاملات خردی که به مردم اختصاص دارد را شامل نمی شود، ولی به طور قطع بر روی قیمت ارز در بازار ازاد و معاملات خرد نیز تاثیر می گذارد.

درواقع بانک مرکزی برای جلوگیری از نوسانات قیمتی باید در بازار مداخله کند. هم اکنون و در نبود بازار متشکل بانک مرکزی از طریق صرافی ها در بازار دخالت و قیمت ها را متعادل می کند ولی درصورتی که بازار متشکل ارزی راه اندازی شود، بانک مرکزی به راحتی می تواند از طریق این بازار و همچنین سامانه نیما سمت و سوی بازار ارز را به سوی تعادل هدایت کند. بدین ترتیب دخالت بانک مرکزی در بازار ارز از طریق بازار متشکل ارزی شکل علمی و منطقی به خود می گیرد ضمن این که کارآرای آن هم افزایش می یابد.

درمجموع می توان کارکرد بازار مشتکل ارزی را در یکسان سازی نرخ ارز و ساماندهی عرضه و تقاضا خلاصه کرد.