سرويس اقتصادی جوان آنلاين: در ادامه کمیاب شدن و افزایش قیمت کالا‌های مصرفی مردم در ماه مبارک رمضان؛ در روز‌های اخیر شکر در بازار مولوی نایاب شده و در بازار سیاه با قیمت‌های پنج رقمی به فروش می‌رسد. در این میان وزارت جهاد کشاورزی که متأسفانه نتوانسته عملکرد مناسبی در تنظیم بازار ماه رمضان داشته باشد، مدعی شده که سه برابر نیاز بازار شکر توزیع شده و مشکل اینست که مردم زیاد می‌خرند.

در سایه بی‌تدبیری و عدم برآورد از میزان مصرف و تولید اقلام مورد‌نیاز در ماه مبارک رمضان، قیمت انواع کالا‌های مصرفی و ضروری مردم اعم از برنج، شکر، خرما، لبنیات، میوه و سبزی، تن‌ماهی، ماکارونی و ده‌ها کالای دیگر گران و کمیاب شد و وزارتخانه‌های کشاورزی و صمت بار دیگر ثابت کردند که توان تأمین کالا و کنترل بازار و قیمت‌ها را ندارند. به گفته کارشناسان اعضای ستاد تنظیم بازار موظفند چندین ماه پیش از شروع مناسبت‌های ویژه مانند نوروز، رمضان و محرم اقلام مورد‌نیاز بازار را تأمین کرده و توسط ابزار‌هایی که در اختیار دارند، موجودی انبار‌ها و قیمت‌ها را روزانه رصد کنند. متأسفانه مسئولان مربوطه در هر دو وزارتخانه هشدار برخی از سازمان‌ها را مبنی بر کمبود و آشفتگی قیمت برخی کالا‌ها را جدی نگرفتند. نتیجه آن شده که همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان قیمت‌ها گران و کالا‌ها کمیاب شود و رئیس‌جمهور به دو وزیر جهاد و صمت نسبت به رصد بازار و کنترل قیمت‌ها هشدار دهد. هر چند که این هشدار‌ها فایده چندانی برای مصرف‌کنندگان نداشته است.

اکنون مسئولان مربوط نابسامانی بازار و قیمت‌ها را به زمین دلالان و احتکار می‌اندازند و مدعی هستند که مردم بیش از نیازشان کالا خریداری می‌کنند. این آقایان سال گذشته نیز همزمان با افزایش قیمت مرغ و گوشت اعلام کردند که مردم بیش از نیازشان خرید می‌کنند و دلالان نیز بازار را به هم ریخته‌اند. همیشه زمانی که کار از کار می‌گذرد و قیمت کالا‌ها گران می‌شود مسئولان این اظهارات تکراری را در رسانه‌ها منتشر می‌کنند و هیچ تدبیری برای مقابله با آشفتگی قیمت‌ها و توزیع کالا‌ها وجود ندارد.

در‌حالی‌که ستاد تنظیم بازار بر همان شیوه گفتاردرمانی خود که در تنظیم بازار خودرو، گوشت و اقلام دیگر به‌کار گرفته، اصرار دارد. روز گذشته شکر، علاوه بر فروشگاه‌های زنجیره‌ای، در بازار مولوی و بازار آزاد هم نایاب شد و به صورت قاچاق با قیمت‌های پنج رقمی به‌فروش می‌رسید. در بازار مولوی که مرکز بزرگ عرضه اقلام اساسی از جمله شکر بود، حتی یک کیلو شکر هم یافت نمی‌شود و به‌جای شکر، برگه‌های سفید دست‌نویس یا تایپ شده‌ای را می‌بینیم که پشت شیشه مغازه‌ها چسبیده و با خط درشت رویش نوشته «شکر نداریم؛ لطفاً سؤال نپرسید».

شکر در انحصار ۸ شرکت

در این میان، مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی که به دنبال مقصر گرانی‌ها در میان مردم و دلالان می‌گردد، با بیان اینکه نیاز ماهانه کشور به شکر ۱۸۰ هزار تن است، می‌گوید: از ابتدای اسفند تاکنون ۳۰۶ هزار تن شکر وارداتی به بازار عرضه شده است، اما به علت هیجانات بازار هنوز قیمت شکر تثبیت نشده است.

یزدان سیف در یک برنامه تلویزیونی درباره افزایش قیمت شکر می‌افزاید: سیل‌های اخیر بخش زیادی از شکر ما را از بین برد، اما با این وجود بخش زیادی از آن باقی مانده، اما گروگان گرفته شده است. برخی از عوامل تولید به دلیل درجه انحصار بالایی که دارند و در چنین فصلی صددرصد بازار شکر در اختیار هفت تا هشت شرکت شکر و نیشکر است، این فضا را ایجاد می‌کنند تا بتوانند در بازار رفتار مغایر منافع مصرف‌کننده داشته باشند.
وی می‌گوید: بر این اساس زمانی که مقادیر شکر از دست رفت و از اوایل اسفند تا به امروز ۳۹۵ هزار تن پیش‌فاکتور صادر و ۳۰۶ هزار تن شکر از انبار‌های شرکت بازرگانی دولتی خارج شده است.
یزدان سیف تصریح می‌کند: از اول اسفند تا‌کنون دو سوم شکر مورد‌نیاز کشور را تأمین و به بازار تزریق کردیم، ولی به دلیل نوسانات ناشی از هیجانات و برخی از سودجویی‌ها هنوز قیمت شکر تثبیت نشده است.
وی با اشاره به نوسانات قیمت شکر در بازار می‌افزاید: نوسانات فصلی در محصولات کشاورزی در دنیا روالی طبیعی است. با حکم دادستان کرج اخیراً ۹۰ تن شکر تنظیم بازاری خارج از شبکه توزیع توقیف شد.

دپوی شکر در انبار‌های تولید‌کنندگان

یزدان سیف با اشاره به اینکه مقادیر زیادی شکر هم‌اکنون در انبار‌های شرکت‌های تولید‌کننده شکر وجود دارد، می‌گوید: از آن‌ها می‌خواهیم به کمک مردم بیایند و شکر تولیدی‌شان را توزیع کنند.
وی با بیان اینکه به میزان کافی شکر در انبار‌های کشور وجود دارد از مردم خواست تا به اندازه نیازشان خرید کنند و دست سودجویان را در این بازار قطع نمایند.
سیف تأکید می‌کند: روزانه ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ تن شکر در فروشگاه‌های زنجیره‌ای توزیع می‌شود و هیچ محدودیتی برای تأمین شکر صنایع و صنوف نداریم.

دلایل گرانی شکر، ماکارونی و تن ماهی

همچنین دبیر ستاد تنظیم بازار کشور افزایش قیمت گندم را دلیل گرانی ماکارونی می‌داند و می‌گوید: براساس قانون بودجه امسال نرخ فروش گندم به شرکت‌ها و صنایع وابسته، از ۹۵۰ تومان به هزار و ۸۵۰ تومان افزایش یافته است. علاوه بر این شاهد افزایش هزینه‌های دستمزد بودیم و همه این‌ها باعث افزایش ۷۰ درصدی قیمت ماکارونی در بازار شد. این اظهارات در حالیست که به گفته فعالان بازار تغییرات قیمت آرد تأثیر چندانی بر قیمت تمام شده ماکارونی ندارد و ظاهراً لابی کارخانجات ماکارونی منجر به افزایش ۷۰ درصدی قیمت‌ها شده است.
عباس قبادی می‌افزاید: کارخانجاتی که برای صادرات بخواهند گندم را برای عبور موقت وارد کنند مشکلی ندارند و امکان واردات آن وجود دارد.

وی با بیان اینکه ۵۰ تا ۶۰ درصد ماهی تن از طریق واردات به کشور می‌آید، می‌گوید: همزمان قیمت صید ماهی صیادان هم افزایش یافت و واردات قوطی کنسرو ماهی از ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به ارز نیمایی تغییر یافت و همه این‌ها باعث افزایش کنسرو تن ماهی شد.

قبادی با بیان اینکه ذخایر شکر در کشور به حد کافی وجود دارد به ماه مبارک رمضان اشاره کرد و گفت: با توجه به افزایش مصرف شکر در این ماه باید ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار تن شکر توزیع می‌شد تا مشکلی در قیمت آن پیش نیاید. آنچه هم‌اکنون در انبار‌های کارخانجات تولید شکر وجود دارد، شکر تصفیه نشده است.
وی می‌گوید: تا ۷۰ درصد ارزی که به کار‌های وارداتی اختصاص می‌یابد به جامعه هدف می‌رسد، اما واقعیات بازار و مسئولان که همواره دلالان را مقصر گرانی‌ها می‌دانند، حکایت دیگری دارد.

تعطیلی تعدادی از کارخانه‌های قند و شکر به دلیل کاهش تولید چغندر قند

همچنین نایب رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران علت افزایش قیمت و نابسامانی در بازار شکر را کاهش تولید چغندر قند و واردات آن می‌داند و می‌گوید‌: تعدادی از کارخانه‌های قند و شکر استان خراسان رضوی تعطیل شده است.

سید‌حسن حسینی می‌افزاید‌: در دو سه روز گذشته شکر حدود ۴۰۰ تومان گران شده است. دلالان در حال حاضر شکر را کیلویی ۷ هزار و ۶۰۰ تومان به واحد‌های تولیدی می‌فروشند، در صورتی که دولتی آن ۶ هزار و ۴۰۰ تومان و تا قبل از ماه مبارک رمضان حدود ۳ هزار و ۴۰۰ تومان بود.
وی تاکید می‌کند: بیشترین تعداد کارخانه‌های قند و شکر در استان خراسان رضوی واقع است که از بین آن‌ها دو واحد تولیدی به دلیل مشکلات تعطیل شده و حتی برداشت بهاری چغندر قند نیز مشکل واحد‌های تولیدی را برطرف نکرده است. همچنین علاوه بر کمبود شکر، کاهش روغن مایع و جامد و آرد مشکلاتی را برای واحد‌های تولیدی ایجاد کرده است.