معاون وزیر خارجه ایران واکنشهای انتقادی به اظهاراتش درباره احتمال اخراج مهاجران افغان را نتیجه سوءتفاهم و سوءبرداشت از صحبتهای او دانست و گفت: «روی صحبت ما با غربیها و دیگرانی است که مسبب بسیاری از مشکلات در افغانستان هستند و باید به مسئولیت خود عمل کنند».
سید عباس عراقچی چهارشنبه شب هفته گذشته ساعاتی پس از اعلام تصمیم ایران مبنی بر متوقف کردن بخشی از تعهدات هستهای اش در گفتوگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما حضور یافت و به تشریح اقدامات بعدی ایران در مواجهه با کارشکنیهای ممتد امریکا پرداخت. او با بیان اینکه مهاجران و پناهجویان افغان سالی هشت میلیارد دلار هزینه به ایران تحمیل میکنند، گفته بود: «اگر تحریمها اثر کند و فروش نفتمان به صفر برسد، جمهوری اسلامی ایران مجبور است سیاست ویژهای را برای اقتصاد خود در نظر بگیرد و ممکن است نتوانیم به این شکل ادامه دهیم و از برادران و خواهران افغانستانیمان بخواهیم ایران را ترک کنند». بعد از این سخنان عراقچی بود که شماری از رسانههای داخلی سخنان او درباره احتمال درخواست ایران از پناهجویان و مهاجران افغان برای ترک کشورمان را جنجالبرانگیز خواندند و در فضای مجازی هم واکنشهای تندی به سخنان او نشان دادند. منتقدان مدعی هستند عراقچی برای تهدید و تحت فشار قراردادن متحدان اروپایی طرف توافق هستهای و به دست آوردن حمایت آنها از حضور مهاجران افغان و تهدید به بیرون راندن آنها از ایران سوءاستفاده کرده است. این در حالی است که دولت افغانستان نیز به طور تلویحی اظهارات عراقچی را غیرمسئولانه توصیف کرده بود. صبغت احمدی، سخنگوی وزارت خارجه افغانستان در واکنش به سخنان عراقچی از جمهوری اسلامی خواست با مهاجران مسئولانه رفتار کند. جاوید لودین، معاون سیاسی پیشین وزارت خارجه افغانستان نیز در این باره گفته است: «هر از گاهی که روابط سیاسی هم در ایران و هم در پاکستان مطرح میشود، مهاجران افغان در آن کشور همچون ابزار استفاده میشوند؛ اگر این مهاجران به کشور بیایند، اگر چه با مشکل روبهرو خواهند شد ولی به یک باره از این جنجال خلاص خواهند شد.»
در پی چنین واکنشهایی بود که معاون سیاسی وزیر خارجه در گفتوگو با ایرنا از واکنشها و اظهار نظرها درباره سخنانش ابراز تعجب کرد و انتقادها را ناشی از برداشتهای غلط خواند. با این حال عراقچی بار دیگر امروز در یک گفتوگوی تلفنی با یک برنامه تلویزیونی درباره سوءبرداشت از سخنان اخیرش در مورد مهاجران افغان توضیح داد و گفت: «اصلاً بحث اخراج و بازگرداندن مطرح نیست، بحثی که مطرح است، این است که دیگرانی که مسبب بسیاری از مشکلات و مسائل در افغانستان هستند باید به مسئولیت خود عمل کنند. روی صحبت ما به افغانستان و افغانها نیست، بلکه روی صحبت ما با غربیها و اروپاییها است که آنها هم باید به مسئولیت خود درباره افغانستان عمل کنند و به حل مشکل آنان کمک کنند».
عراقچی با تأکید بر اینکه غربیها باید مسئولیت خود در برابر افغانستانیها عمل کنند، گفت: «تلاش ما این است که به مهاجران افغان کمک شود و از طرفی دیگران هم باید به مسئولیت خود در این رابطه عمل کنند».
وی افزود: «ما تا امروز تا جایی که توانستهایم به افغانستانیها کمک کردیم و تا جایی که بتوانیم باز هم کمک خواهیم کرد و تا هر روزی که بتوانیم این عزیزان در ایران حضور خواهند داشت.»
معاون سیاسی وزیر امور خارجه ادامه داد: «مسبب مشکلات و آوارگی مردم افغانستان مردم ایران نیستند بلکه در درجه اول امریکاییها و غربیها و کسانی هستند که گروههای تروریستی را ایجاد و حمایت کردند، کسانی هستند که نیروهای نظامی به افغانستان فرستاندند و پایگاه نظامی در آن کشور ایجاد کرده و جنگ به راه انداختند».
او با بیان اینکه ما حتماً به برنامه خود در قبال مهاجران افغانستانی ادامه خواهیم داد، تصریح کرد: «حرفی که من (آن شب) زدم و باز هم تکرار میکنم این بود که ما در برابر برادران و خواهران افغانستانی خود گزینههای جدید قرار میدهیم، اما اروپاییها نیز باید به مسئولیت خود عمل کنند و عمل به مسئولیت این است که در هزینهها همراهی کنند و هزینه مهاجران و پناهندگان را تأمین کنند یا اینکه بخشی از این مهاجران را در خاک خود بپذیرند».
این دیپلمات ارشد کشورمان بیان کرد: «بحث من اصلاً موضوع بازگشت مهاجران افغانستانیها به کشور خودشان و خداحافظی با آنها نیست، بلکه این است که گزینههای جدیدی برای بهبود وضعیت در مقابل آنها قرار داده شود و اروپاییها هم اینها را بپذیرند و این طور نیست که توقع داشته باشند، فقط دیگران انجام دهند.»
∎
سید عباس عراقچی چهارشنبه شب هفته گذشته ساعاتی پس از اعلام تصمیم ایران مبنی بر متوقف کردن بخشی از تعهدات هستهای اش در گفتوگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما حضور یافت و به تشریح اقدامات بعدی ایران در مواجهه با کارشکنیهای ممتد امریکا پرداخت. او با بیان اینکه مهاجران و پناهجویان افغان سالی هشت میلیارد دلار هزینه به ایران تحمیل میکنند، گفته بود: «اگر تحریمها اثر کند و فروش نفتمان به صفر برسد، جمهوری اسلامی ایران مجبور است سیاست ویژهای را برای اقتصاد خود در نظر بگیرد و ممکن است نتوانیم به این شکل ادامه دهیم و از برادران و خواهران افغانستانیمان بخواهیم ایران را ترک کنند». بعد از این سخنان عراقچی بود که شماری از رسانههای داخلی سخنان او درباره احتمال درخواست ایران از پناهجویان و مهاجران افغان برای ترک کشورمان را جنجالبرانگیز خواندند و در فضای مجازی هم واکنشهای تندی به سخنان او نشان دادند. منتقدان مدعی هستند عراقچی برای تهدید و تحت فشار قراردادن متحدان اروپایی طرف توافق هستهای و به دست آوردن حمایت آنها از حضور مهاجران افغان و تهدید به بیرون راندن آنها از ایران سوءاستفاده کرده است. این در حالی است که دولت افغانستان نیز به طور تلویحی اظهارات عراقچی را غیرمسئولانه توصیف کرده بود. صبغت احمدی، سخنگوی وزارت خارجه افغانستان در واکنش به سخنان عراقچی از جمهوری اسلامی خواست با مهاجران مسئولانه رفتار کند. جاوید لودین، معاون سیاسی پیشین وزارت خارجه افغانستان نیز در این باره گفته است: «هر از گاهی که روابط سیاسی هم در ایران و هم در پاکستان مطرح میشود، مهاجران افغان در آن کشور همچون ابزار استفاده میشوند؛ اگر این مهاجران به کشور بیایند، اگر چه با مشکل روبهرو خواهند شد ولی به یک باره از این جنجال خلاص خواهند شد.»
در پی چنین واکنشهایی بود که معاون سیاسی وزیر خارجه در گفتوگو با ایرنا از واکنشها و اظهار نظرها درباره سخنانش ابراز تعجب کرد و انتقادها را ناشی از برداشتهای غلط خواند. با این حال عراقچی بار دیگر امروز در یک گفتوگوی تلفنی با یک برنامه تلویزیونی درباره سوءبرداشت از سخنان اخیرش در مورد مهاجران افغان توضیح داد و گفت: «اصلاً بحث اخراج و بازگرداندن مطرح نیست، بحثی که مطرح است، این است که دیگرانی که مسبب بسیاری از مشکلات و مسائل در افغانستان هستند باید به مسئولیت خود عمل کنند. روی صحبت ما به افغانستان و افغانها نیست، بلکه روی صحبت ما با غربیها و اروپاییها است که آنها هم باید به مسئولیت خود درباره افغانستان عمل کنند و به حل مشکل آنان کمک کنند».
عراقچی با تأکید بر اینکه غربیها باید مسئولیت خود در برابر افغانستانیها عمل کنند، گفت: «تلاش ما این است که به مهاجران افغان کمک شود و از طرفی دیگران هم باید به مسئولیت خود در این رابطه عمل کنند».
وی افزود: «ما تا امروز تا جایی که توانستهایم به افغانستانیها کمک کردیم و تا جایی که بتوانیم باز هم کمک خواهیم کرد و تا هر روزی که بتوانیم این عزیزان در ایران حضور خواهند داشت.»
معاون سیاسی وزیر امور خارجه ادامه داد: «مسبب مشکلات و آوارگی مردم افغانستان مردم ایران نیستند بلکه در درجه اول امریکاییها و غربیها و کسانی هستند که گروههای تروریستی را ایجاد و حمایت کردند، کسانی هستند که نیروهای نظامی به افغانستان فرستاندند و پایگاه نظامی در آن کشور ایجاد کرده و جنگ به راه انداختند».
او با بیان اینکه ما حتماً به برنامه خود در قبال مهاجران افغانستانی ادامه خواهیم داد، تصریح کرد: «حرفی که من (آن شب) زدم و باز هم تکرار میکنم این بود که ما در برابر برادران و خواهران افغانستانی خود گزینههای جدید قرار میدهیم، اما اروپاییها نیز باید به مسئولیت خود عمل کنند و عمل به مسئولیت این است که در هزینهها همراهی کنند و هزینه مهاجران و پناهندگان را تأمین کنند یا اینکه بخشی از این مهاجران را در خاک خود بپذیرند».
این دیپلمات ارشد کشورمان بیان کرد: «بحث من اصلاً موضوع بازگشت مهاجران افغانستانیها به کشور خودشان و خداحافظی با آنها نیست، بلکه این است که گزینههای جدیدی برای بهبود وضعیت در مقابل آنها قرار داده شود و اروپاییها هم اینها را بپذیرند و این طور نیست که توقع داشته باشند، فقط دیگران انجام دهند.»
نظر شما