روز ۱۸ اردیبهشت ماه در حالی شاهد آتش سوزی در بازار تاریخی تبریز به عنوان بزرگترین بازار سرپوشیده دنیا بودیم که به گفته محققان در این حادثه تجربه آتش سوزی پلاسکو به عنوان نمونه بارز از نوع عملکرد نادرست در حفاظت از ابنیه و ساختمان، تکرار شد و این حادثه به دلیل اتصال برق و وجود مواد اشتعال‌زا رخ داد.دکتر علی بیت‌اللهی در گفت‌وگو با ایسنا، حفظ آثار تاریخی را یکی از مهمترین مسئولیت‌های کشورها در زمینه کاهش خطر پذیری مخاطرات طبیعی یا انسان ساخت دانست و گفت: رویکردهای ما در محافظت آثار ارزشمند فرهنگی نباید غیر فعال و مقابله‌ای باشد بلکه با اقدامات بسیار ساده و کم هزینه می‌توان در این زمینه اقدام کرد تا این آثار گرانبها در مقابل مخاطرات، حداقل آسیب پذیری را داشته باشند.دبیر کارگروه ملی مخاطرات، زلزله و لغزش لایه‌های زمین با اشاره به آتش‌سوزی بازار بزرگ تبریز اظهار کرد: این حادثه در روز ۱۸ اردیبهشت ماه در بخشی از این بازار رخ داد و این رویداد از آنجا مهم به نظر می‌رسد که می‌توانست منجر به از بین رفتن بخش عظیمی از این نماد معماری ارزشمند تاریخ کشور شود.
این محقق حوزه مخاطرات این آتش سوزی را در «سرای ایکی‌قاپیلی» (دو دری) یا راسته ایکی‌قاپیلی تبریز دانست و یادآور شد: در این آتش سوزی ۲۹ نفر دچار جراحت شدند که ۱۹ نفر آنها از آتش نشانان بودند. بیش از ۱۳۰ باب مغازه دچار حریق شدند و به طور کامل اجناس داخل آنها از بین رفت ضمن آنکه سقف شیروانی تیمچه نیز آسیب دید و در نهایت ضعف عمده‌ای که نظیر آن را در ساختمان پلاسکو مشاهده کردیم، در این حادثه نیز مشاهده کردیم.وی با تاکید بر اینکه چنین پتانسیل آسیب پذیری قطعاً در مورد بازار تهران نیز وجود دارد، با طرح این سوال که چرا اقدامات پیشگیرانه و ابتدایی برای محافظت آثار ارزشمند فرهنگی انجام نمی‌شود، خاطر نشان کرد: حادثه پلاسکو یک نمونه بارز از نوع عملکرد نادرست در حفاظت از ابنیه و ساختمان و کل دارایی‌هایی است که در اختیار داریم. حادثه پلاسکو نشان داد که اگر اقدامات بسیار ساده و کم هزینه را قبل از وقوع حادثه انجام می‌دادیم هرگز ساختمان پلاسکو که نماد مدرنیته تهران بود، فرو نمی‌ریخت، همین قیاس را در مورد بازار تبریز نیز می‌توان داشت. به گفته وی محل رخداد حریق، سرای ایکی قاپیلی بازار لوازم آرایشی بوده است که این نقطه از شمال به «تیمچه میرزا علی»، از جنوب به بازار «کیف چیلر»، از شرق به «تیمچه‌خان» و از غرب به بازار «صادقیه» متصل می‌شود. وی با اشاره به انجام مطالعات میدانی در محل آتش سوزی بازار تبریز توضیح داد: کارشناسان همکار این مطالعه به محل حادثه اعزام شدند و ضمن بازدید منطقه و مصاحبه با مردم و کسبه، دریافتند وقوع اتصال در پست ترانس برق واقع در محوطه سرا، علت حریق بوده است.بیت‌اللهی با بیان اینکه در محل وقوع آتش سوزی حدود ۱۳۰ باب مغازه طعمه حریق شدند، خاطر نشان کرد: عمده‌ترین دلیل گسترش آتش به واحدهای مجاور وجود مواد قابل اشتعال مانند انواع اسپری‌ها، مواد آلی و شیمیایی بوده است و علاوه بر آن طبق گفته تعدادی از اهالی، انفجار کپسول‌های موجود در مغازه‌ها از دیگر دلایل بروز این آتش سوزی بوده است.
به گفته وی بازدیدهای میدانی این محققان عمده‌ترین دلایل حریق و گسترش این آتش سوزی به این شرح است:
اتصال برق  - وجود مواد با قابلیت اشتعال بالا - زمان رخداد که مصادف با تعطیلی بازار بوده است  - اطلاع با تأخیر حادثه به آتش نشانی - دسترسی سخت به محل حادثه برای ماشین‌های آتش نشانی - عدم وجود پرسنل حفاظتی در محدوده وقوع حریق - عدم وجود سامانه هشدار اتوماتیک حریق - عدم وجود سامانه اطفا حریق در محل رخداد. بیت‌اللهی با تاکید بر ضرورت انجام بازدیدهای دوره‌ای و نوسازی سامانه برق در مجموعه‌های قدیمی، خاطر نشان کرد: سیم کشی برق در بازار تبریز نظیر بازار تهران، فاقد کیفیت مناسب است. انشعابات متعدد، بارکشی بیش از حد، سیم کشی بدون محاسبه، مصرف بیش از اندازه برق، موجب از بین رفتن تدریجی کیفیت عایق‌های روکش کابل‌ها و منجر به اتصالات متعدد خواهد شد.به گفته وی مواد با قابلیت اشتعال بالا مانند اسپری‌ها در مجاورت کانون جرقه و اتصال برق، زمینه را برای شروع و گسترش آتش آماده می‌کند.عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی دسترسی مشکل، وجود معابر تنگ به دلیل ریزدانه بودن بافت منطقه را از دیگر چالش‌های این منطقه ذکر کرد که مشکلات زیادی را برای ورود به موقع مأموران آتش نشانی و مقابله آنها با حریق فراهم کرده است و یادآور شد: در برخی از نقاط منطقه آتش سوزی طول شیلنگ‌های انتقال آب و اطفا آتش ماشین‌ها به بیش از ۱۰۰ متر نیز می‌رسید ضمن آنکه طبق گفته حاضرین در زمان و دقایق و ساعت شروع حادثه، نیروهای نگهبانی در محل نبودند و درهای ورودی به بازار قفل و دسترسی به داخل برای عموم نیز امکان پذیر نبوده است.
وی با بیان اینکه مجموعه بازار در محل راسته «ایکی‌قاپیلی» فاقد سیستم هشدار و اطفا حریق بوده است، گفت: عکس‌های منتشره در بعد حادثه نشان می‌دهد کپسول‌های نصب شده در بازار، داخل جعبه‌های فلزی بودند که قفل داشتند. اینکه این کپسول‌ها آماده به کار بوده یا نه، امری است که باید به طور جزئی تحقیق شود. با بررسی‌های میدانی و ارزیابی‌های به عمل آمده می‌توان گفت متأسفانه مجموعه ارزشمند بازار تبریز به عنوان بزرگترین بازار سرپوشیده جهان و یکی از آثار ملی و میراث جهانی کشور، فاقد زیرساخت‌های مناسب ایمنی و اطفا حریق بوده و با توجه به سابقه وقوع حریق در این مجموعه و برخورداری از ضریب آسیب پذیری بالا در برابر انواع مخاطرات انسانی و طبیعی اهتمام و توجه بیش از پیش مسؤولان را در این زمینه می‌طلبد.
پیشنهاداتی که می‌تواند 
در حفظ ابنیه‌های ارزشمند ما را یاری کند
دبیر کارگروه ملی مخاطرات با بیان اینکه بازار تبریز با ۶۵۰۰ حجره، ۴۰ نوع شغل و صنف، ۲۰ راسته، ۳۵ سرا، ۲۵ تیمچه، ۱۱ دالان و چندین مدرسه، مسجد، کاروانسرا و حمام در کنار هم، کامل‌ترین سازمان اجتماعی را در میان بازارهای ایران به وجود آورده است، خاطر نشان کرد: این بازار به دلیل ویژگی‌های مهم معماری و تجاری بزرگترین اثر ثبت جهانی شده ایران محسوب می‌شود از این رو با هدف کاهش ریسک آتش و مخاطرات ثانویه ناشی از رخداد حوادث طبیعی ضرورت دارد تا به طور جدی، اقدامات زیر در بازار تهران به مرحله اجرا درآید.به گفته وی اجرای اقدامات ذیل در مجموعه‌های تجاری تاریخی چون بازار تهران و تبریز مهم است:
بررسی خطوط و تأسیسات برق و گاز و تعیین نقاط آسیب پذیر  -نگهداری ایمن مواد قابل اشتعال توسط کسبه   - راه‌اندازی سامانه‌های هشدار حریق - تجهیز محدوده به سامانه‌های اطفا حریق چون سیستم اطفا با آب و سایر روش‌های خاموش کردن آتش - انجام مطالعات و تحلیل ریسک مخاطرات طبیعی و انسان ساخت برای کل مجموعه بازارها.  به گزارش ایسنا، بازار تبریز که قدمت آن به قرن چهارم هجری قمری می‌رسد، به عنوان یکی از زیباترین و بزرگترین بازارهای به هم پیوسته و گواهی زنده بر اصالت تجارت و معماری در مشرق زمین است. این بازار حدود سه سده پیش و پس از وقوع زمین‌لرزه تاریخی تبریز در سال ۱۱۹۳ قمری توسط «نجفقلی خان دنبلی» حاکم وقت تبریز بازسازی شد. بازار تبریز در سال ۱۳۵۴ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تاریخ بنای این مجموعه مشخص نیست؛ ولی بسیاری از جهان‌گردانی که طی سده چهارم هجری تا دوره قاجاریان از این بازار بازدید کرده‌اند، درباره آن اطلاعاتی ارائه داده‌اند.
جزئیات آتش‌سوزی در بازار تبریز
حدود ساعت ۲۳ سه شنبه شب گذشته بود که خبر آتش‌سوری در سرای دو دری (ایکی قاپیلی) بازار تاریخی تبریز به سرعت در فضای مجازی دست به دست شد و باتوجه به گستره‌ی آتش‌سوزی، مردم تبریز تا ساعات اولیه صبح بیدار مانده و لحظه به لحظه اخبار مربوط به اطفای حریق را پیگیری می‌کردند.به گزارش ایسنا، نگرانی اصناف بابت از بین رفتن اموالشان و همچنین نگرانی مردم از آسیب دیدن بازار تاریخی تبریز به عنوان بزرگترین بازار سرپوشیده، باعث ایجاد تجمع در ورودی‌های منتهی به سرای دو دری شده بود.عوامل آتش‌نشانی و اورژانس از همان دقایق اولیه وقوع حادثه در صحنه حاضر شده و عملیات مهار آتش و امدادرسانی به مصدومان حادثه را پیگیری کردند، همچنین نیروهای انتظامی، سپاه و ارتش نیز با حضور در محل حادثه ضمن برقراری نظم و امنیت، آتش‌نشانان را در مهار حریق یاری کردند.همچنین مسئولان آذربایجان شرقی از نماینده ولی‌فقیه گرفته تا استاندار، فرمانده سپاه عاشورا، فرمانده انتظامی استان، مدیرکل میراث فرهنگی، شهردار تبریز، معاون سیاسی استاندار، اعضای شورای شهر تبریز و … سر صحنه حضور یافته و پس از بازدید و کسب اطلاعات لازم، جلسه ستاد مدیریت بحران استان را تشکیل دادند.
در نهایت پس از پنج ساعت تلاش بی‌وقفه آتش‌نشانان، حریق به طور کامل مهار شد.محمد قلیزاده - مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی تبریز با اشاره به نامشخص بودن دلیل وقوع حادثه، در خصوص جزئیات آن گفت: حوالی ساعت ۲۲:۱۵ سه شنبه شب با گزارش مشاهده دود و آتش از بام بازار تبریز از سوی شهروندان به سامانه ۱۲۵، تیم‌های عملیاتی بلافاصله به محل اعزام شده و پس از حضور در محل حادثه و مشاهده دود و آتش شدید، ضمن تقسیم‌بندی گروه‌های عملیاتی به تیم‌های مهار، کنترل و اطفا به اجرای عملیات اطفا حریق این حادثه پرداختند.وی ادامه داد: تیم‌های عملیاتی با استقرار در پشت بام و اطراف محل، آتش سوزی را تحت کنترل قرار داده و از سرایت آن به سراهای همجوار پیشگیری کردند، تیم‌های دیگر نیز ضمن رعایت همین اصول، عملیات اطفا را به سرعت و ایثارگرانه در پیش گرفتند.مدیر عامل سازمان آتش‌نشانی تبریز با اشاره به وقوع حریق مشابه در سرای دو دری در سیزدهم آبان ماه ۸۸ افزود: تیم‌های عملیاتی در عملیات اطفا حریق رشادت و جان فشانی ویژه‌ای از خود نشانان داده و همین حادثه که ۱۰ سال پیش رخ داده و در حدود دو روز به طول انجامیده بود را در طول پنج ساعت به طور کامل اطفا کردند.
براساس گفته «فرزاد رحمانی» - رئیس اورژانس دانشگاه علوم پزشکی تبریز در خصوص جزئیات مصدومان این حادثه، گفت: از ساعت ۲۲:۴۰ سه شنبه شب تا پایان عملیات که بیش از هشت ساعت طول کشید، ۲۹ نفر مصدوم و از این تعداد، دو مصدوم راهی بیمارستان شدند. ۱۹ مصدوم این حادثه از آتش‌نشانانی هستند که در عملیات اطفا حریق مصدوم شده و تحت اقدامات درمانی قرار گرفتند.
حسین اسماعیلی سنگری- مدیر پایگاه میراث جهانی بازار تبریز در گفت‌وگو با ایسنا، از آسیب دیدن حدود ۱۰۰ مغازه به دنبال آتش‌سوزی در این بازار تاریخی و جهانی خبر داد و گفت: خوشبختانه کسی نیز در محل نبوده که آسیب جانی به دنبال داشته باشد. با توجه به اینکه بازار تاریخی تبریز به عنوان بزرگترین بازار سرپوشیده جهان در فهرست آثار یونسکو ثبت شده است، نگرانی‌هایی بابت آسیب دیدن به این اثر تاریخی وجود دارد. مرتضی آبدار - مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان شرقی گفت: با توجه به اقدامات مرمتی اصولی که در چند سال گذشته انجام شده، آتش‌سوزی کمترین آسیب را به بازار تاریخی تبریز وارد کرده است. نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی استان، کارکنان پایگاه میراث جهانی و اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی از ساعت آغازین حریق در محل حضور داشتند. 
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی اظهار کرد: احیا و مرمت اصولی طاق و گنبد نسبت به دوره قبل آتش سوزی و استفاده نشدن از سقف چوبی باعث گسترش نیافتن آتش و کاهش حجم آتش نسبت به مغازه‌هایی که به‌صورت مدرن و با استفاده سقف تیرآهن ساخته شده‌اند، بود.
پس از مهار کامل آتش، اصناف به داخل بازار وارد شده و با نگاهی نگران و وحشت‌زده به اسکلت سوخته مغازه‌اش خیره شده‌اند. یونس صادقی یکی از اصناف سرای دو دری است که مقابل اسکلت سوخته و نیمه جان مغازه‌اش ایستاده است، او به ایسنا گفت: هیچ انتظاری از مسئولان نداریم؛ چرا که خواسته ما از مسئولان برآورده نمی‌شود، این حادثه ۱۰ سال قبل هم روی داده بود و این دومین باری است که مغازه من در آتش می‌سوزد. ۱۰ سال قبل که اینجا آتش گرفت، گفتند بعد از تخصیص اعتبار جبران خسارت می‌کنیم، اما یک ریال هم اختصاص ندادند و میراث فرهنگی بازسازی را انجام داد و آن‌هایی که بیمه بودند، خسارتشان را گرفتند.وی تاکید کرد: این اولین باری نیست که چنین اتفاقی در بازار می‌افتد و آخرین بار هم نخواهد بود، مسئولان فکری به حال بازار کنند، وقتی بازار آب رسانی و گازرسانی نشده و فروشندگان مجبور به استفاده از گاز پیک نیک هستند، باز هم شاهد چنین اتفاقاتی خواهیم بود.صادقی خاطرنشان کرد: بازار تبریز فقط برای پز دادن و عکس گرفتن و گفتن این که ثبت جهانی شده، خوب است. بسیاری از مخاطبان شبکه‌های مجازی در واکنش به تصاویر و فیلم‌های منتشر شده از حادثه آتش‌سوزی دو سرای تبریز، کامنت کرده بودند که چون گرانفروشی می‌کنند، حقشان است!. کسی که شما به او تاجر بازار تبریز می‌گوئید، مسافر کشی هم می‌کند.وی اظهار کرد: اگر بخواهیم کوچک‌ترین تغییری در مغازه ایجاد کنیم، سر و کله شهرداری و میراث فرهنگی پیدا می‌شود، اما وقتی حرف از مجهز کردن و ایمن‌سازی است، کسی نیست.