حق نشر عکس Drew Angerer
Image caption
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، امروز دوشنبه (دوم اردیبهشت/ ۲۲ آوریل) پایان معافیت از تحریم‌های نفتی ایران را اعلام کرد و گفت دیگر هیچ معافیتی در این زمینه به کشورهای دیگر نخواهد داد.
او همچنین گفت: " تحریم‌های نفتی آمریکا بیش از ده میلیارد دلار از درآمد نفتی ایران کم کرده است." به گفته آقای پومپئو، ایران تا قبل از تحریمها سالانه ۱۵ میلیارد دلار از طریق فروش نفت درآمد کسب می کرد.
آقای پومپئو گفته است "فشارها بر ایران تا عادی شدن رفتار این کشور ادامه پیدا می کند."
آمریکا در صدد است فروش نفت ایران را به صفر برساند و وزیر خارجه آمریکا در اظهارات امروز خود مجددا روی این موضوع تاکید کرد.
به گفته وزیر امور خارجه آمریکا، ایران از طریق درآمدهای نفتی خود به "گروههای تروریستی" مختلف از جمله حماس و حزب‌الله کمک می کند و همچنین این درآمد را در پیشبرد برنامه‌های موشکی خود به کار می‌برد.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به این تصمیم آمریکا گفته: "با توجه به غیرقانونی بودن اصل تحریم‌های مورد نظر، جمهوری اسلامی ایران اصولا ارزش و اعتباری برای معافیتهای اعطایی بر تحریم ها قائل نبوده و نیست."
او همچنین گفته وزارت خارجه ایران امروز "با تمامی نهادهای ذیربط داخلی در تماس بوده و نیز رایزنی‌‌های فشرده‌ای با بسیاری از شرکای خارجی اعم از اروپایی، بین‌المللی و همسایگان صورت داده است." که نتیجه این رایزنی‌ها به زودی اعلام خواهد شد.
این در حالی است که عربستان سعودی گفته است برای عرضه نفت در بازار با سایر تولیدکنندگان نفت همکاری می‌کند.
خالد فالح، وزیر انرژی عربستان در بیانیه‌ای اعلام کرده: "عربستان سعودی با سایر تولید کنندگان نفت برای اطمینان از عرضه کافی به مصرف کنندگان و همچنین اطمینان از توزان در بازار همکاری می‌کند."
در پی اعلام امروز، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در پیامی که در توئیتر منتشر کرده نوشته عربستان و سایر اعضای سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) در تحریمی که حالا تبدیل به تحریم کامل علیه نفت ایران شده ، بیش از کسری (بدلیل حذف نفت ایران) نفت به بازار تزریق می‌کنند.
یک مقام وزارت نفت ایران که نامش فاش نشده است به خبرگزاری تسنیم گفت: "چه معافیت‌ها ادامه یابد و چه ادامه نیابد، صادرات نفت ایران در هیچ شرایطی صفر نخواهد شد؛ مگر آنکه مقامات ایران در شرایطی تصمیم به توقف صادرات نفت بگیرند که چنین شرایطی فعلاً مطرح نیست".
او افزود: "تلاش آمریکا همواره ضربه زدن به ایران بوده و ما سالها تجربه را در خصوص بی‌اثرکردن تلاش‌های دشمنان برای ضربه زدن به کشورمان داریم؛ از این تجارب استفاده می‌کنیم و همان‌گونه که آمریکا در ۴ نوامبرِ ادعایی خود به هدف صفر شدن صادرات نفت ایران نرسید، نه تنها در ۱۰ روز آینده، بلکه در ماه ها و سال های آینده نیز به این هدف خود نمی‌رسد".
سایر واکنش ها
چین روز دوشنبه در واکنش گفت که پکن با "تحریم های یکجانبه" آمریکا که خارج از حوزه قضایی این کشور اعمال می شود مخالف است.
گنگ شوانگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، گفت که معاملات چین با ایران "معقول و مشروع" است.
آقای گنگ گفت که دولت کمونیست چین از "حقوق مشروع شرکت های خود محافظت خواهد کرد" اما واکنش دقیق کشورش در صورت اعمال تحریم های آمریکا را اعلام نکرد.
مولود چاووش‌اغلو، وزیر خارجه ترکیه، هم گفت که این اقدام "به نفع صلح و ثبات منطقه نیست."
او در پیامی در توییتر نوشت: "ترکیه تحریم ها و تحمیل های یکجانبه بر چگونگی تنظیم روابط با همسایگانش را رد می کند."
او گفت این تصمیم به مردم ایران آسیب می رساند.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، اما گفت که این اقدام دولت ترامپ "دارای اهمیت زیادی در افزایش فشار بر رژیم تروریست ایران دارد."
همزمان یک فرمانده سپاه بار دیگر تهدیدی درباره بستن تنگه هرمز را مطرح کرده است.
به گزارش منابع خبری ایران علیرضا تنگسیری فرمانده نیروی دریایی سپاه دوشنبه گفت: "تنگه هرمز طبق قوانین بین المللی یک گذرگاه دریایی است و اگر از استفاده از آن منع شویم، آن را خواهیم بست."
او همچنین گفت که "تغییر فرمانده کل سپاه پاسداران هیچ ارتباطی به تصمیم اخیر آمریکا ندارد."
آیت‌الله علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی روز یکشنبه سرتیپ حسین سلامی، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به سمت فرماندهی کل سپاه منصوب کرد. آقای سلامی جانشین سرلشکر محمد علی جعفری شد که از سال ۱۳۸۶ فرماندهی سپاه را بر عهده داشت.
سعید توفیقی
بی‌بی‌سی
ساعاتی پیش از اظهارات وزیر امور خارجه آمریکا، نگرانی از احتمال تمدید نشدن معافیتهای موردی برای هشت خریدار نفت از ایران، قیمت این کالا را در بازارهای جهانی افزایش داده بود؛ این افزایش قیمت در حالی اتفاق افتاد که عملا بعضی از این هشت کشور خرید نفت خود را از ایران ماهها پیش متوقف کرده بودند.
این توقف، قبلا هم توسط مقامهای آمریکایی و هم توسط وزیر نفت ایران تایید شده بود؛ بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، حدود سه ماه پیش گفته بود بعضی از این خریداران جواب تماس مقامهای ایرانی را هم نمی‌دهند.
شاید از این دیدگاه، تمدید نشدن مجوز خرید نفت از ایران، برای تهران تعجب‌آور نباشد.
تمدید نشدن این معافیتهای موردی ممکن است برای بازار نفت خبر خوبی نباشد؛ نگرانی درباره کاهش عرضه و کم بودن ظرفیت مازاد نفتی ممکن است به افزایش بیشتر قیمت نفت در بازارهای جهانی در ماههای پیش رو منجر شود هر چند بنابر اعلام کاخ سفید و تاکید آقای پومپئو در اظهارات امروز خود، امارات و عربستان گفته‌اند کسری نفت ایران در بازار را جبران می‌کنند.
- ابراز امیدواری ترکیه از تمدید معافیت از تحریم های نفتی ایران
- هند خواستار تمدید معافیت از تحریم نفتی ایران شد
- معافیت از تحریم نفتی ایران به شکل محدود تمدید می‌شود
- افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی؛ احتمال تحریم‌های بیشتر آمریکا علیه ایران
وزارت خارجه آمریکا در ماه نوامبر گذشته برای هشت کشور معافیتی ۱۸۰ روزه‌ای صادر کرده بود تا فرصت جایگزینی واردات نفت از ایران را داشته باشند.
کاخ سفید در بیانیه‌ای گفته عربستان و امارات برای تزریق نفت بیشتر به بازار پس از توقف صادرات نفت ایران اعلام آمادگی کرده‌اند.
امروز قیمت دربازار نفت سه درصد افزایش داشت و هر بشکه به ۷۴ دلار و ۳۰ سنت رسید که بالاترین قیمت از ماه نوامبر سال گذشته میلادی بوده است.
ژاپن، چین، کره جنوبی، هند، ایتالیا، تایوان، ترکیه و یونان کشورهایی هستند که معافیت موقت از تحریم نفتی آمریکا علیه ایران گرفته بودند.
کشورها و شرکت‌های خارج از آمریکا که تحریم‌های این کشور علیه ایران را رعایت نکنند با مجازات و محدودیت در داخل آمریکا روبرو می‌شوند.
مقامهای وزارت خارجه آمریکا به واشنگتن‌پست گفته‌اند که این تصمیم به دو دلیل گرفته شده است.
اول اینکه به گفته آنها عرضه در بازار نفت هم اکنون بیش از تقاضا است. دیگر اینکه کشورهای منطقه از جمله عربستان و امارات متحده عربی قول داده‌اند هرگونه افت عرضه را جبران کنند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا روز پنجشنبه درباره این موضوع با ولیعهد امارات متحده عربی صحبت کرد.
حق نشر عکس Getty Images Image caption احتمال توقف تمدید معافیتهای نفتی برای خرید از ایران، قیمت هر بشکه نفت برنت در بازارهای جهانی را به بالای ۷۴ دلار رسانداعطای معافیت از تحریمها در هفته‌های اخیر به موضوعی سیاسی در واشنگتن بدل شده بود.
شماری از سناتورهای جمهوری‌خواه از جمله سناتور تد کروز که مواضع سختی علیه ایران دارند استدلال کردند که ادامه آنها مغایر سیاست "فشار حداکثری" است که آقای ترامپ و وزیر خارجه‌اش می گویند علیه ایران دنبال می‌کنند.
ماه نوامبر سال ۲۰۱۸ در مجموع برای هشت کشور مجوز خرید نفت از ایران صادر شده بود اما دولت آمریکا اخیرا اعلام کرد که مجوز یونان، تایوان و ایتالیا تمدید نخواهد شد چون آنها عملا خرید نفت از ایران را متوقف کرده‌اند.
با این حال مقام های دولت ترامپ در مورد سرنوشت ادامه معافیت چین، هند، ترکیه، ژاپن و کره جنوبی سکوت کرده بودند.
در این میان چین و هند بزرگترین واردکنندگان نفت از ایران هستند درحالی که کره جنوبی و ژاپن وابستگی کمتری به نفت ایران دارند.
به گزارش واشنگتن‌پست ترکیه تنها کشوری است که انتظار تمدید این معافیت را داشت که آنرا دریافت نکرده است.
یک مقام وزارت خارجه به واشنگتن پست گفت که هدف این اقدام بالا بردن هزینه برای رفتارهای زیانبار ایران است که به گفته او صلح و امنیت را تهدید می کند، اتهامی که ایران رد کرده است.