صاحب‌خبر - محمدرضا ستاری
از امروز پارلمان بریتانیا چهل و هشت ساعت فرصت دارد تا ضمن جلوگیری از تعلیق، تکلیف بریگزیت بدون توافق دولت بوریس جانسون را مشخص کند. در غیر این صورت تعطیلات تابستانی مجلس بریتانیا شروع شده و پس از آن تا 14 اکتبر یعنی موعد خروج از اتحادیه اروپا، پارلمان تشکیل نخواهد شد.
هفته گذشته بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا توانست علی‌رغم تمامی مخالفت‌هایی که وجود داشت، از ملکه الیزابت دوم فرمان تعلیق پارلمان را بگیرد. در این میان هر‌چند احزاب مخالف به ویژه جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر تلاشی بی‌وقفه جهت عدم تحقق چنین موضوعی را دنبال کرده‌اند، اما جانسون دو روز قبل با اعتماد‌به‌نفس کامل حتی هم‌حزبی‌های خود را نیز تهدید و اعلام کرد: در‌صورت مخالفت با طرح بریگزیت از حزب محافظه‌کار اخراج خواهید شد.
جانسون عامل تشدید بحران
در همین راستا موضوع بریگزیت تبدیل به یکی از تنش‌آمیزترین مسائل سیاسی بریتانیا در چند دهه گذشته شده و به گفته ناظران هیچگاه بحرانی سیاسی به این شکل پس از جنگ جهانی دوم در این کشور وجود نداشته است. پس از 3 سال از رفراندوم خروج از اتحادیه اروپا، دولت ترزا می به واسطه این تصمیم سقوط کرده و جانشین او بوریس جانسون که از عوامل مهم سقوط دولت قبلی بوده، اکنون به صراحت می‌گوید که بدون توافق و در راس موعد مقرر از اتحادیه اروپا خارج می‌شود.
نفس نخست وزیر شدن جانسون نیز در این میان، خود چالشی مضاعف برای فضای سیاسی بریتانیا محسوب می‌شود چرا که به محض اعلام نخست وزیری وی، چند تن از وزرای ارشد کابینه ترزا می از جمله فیلیپ هاموند از کار خود استعفا داده و حتی در حدود 6 نفر از اعضای حزب محافظه‌کار نیز اعلام کردند که به حزب لیبرال دموکرات خواهند پیوست.
همزمان با این موضوع مخالفان جانسون معتقدند که او علیه پارلمان و دموکراسی کودتا کرده و از هفته پیش تاکنون نزدیک به سی شهر در بریتانیا صحنه تظاهرات علیه سیاست‌های او است. حتی در برخی از رسانه‌ها عنوان شد که جمعیت قابل توجهی از مردم انتقادات شدیدی را علیه دستگاه سلطنت مطرح کرده و هشتک مخالفت با ملکه به ترند اول در فضای مجازی تبدیل شد.
در پارلمان چه خبر است؟
در همین راستا و در حالی که گفته می‌شود جرمی کوربین رهبر حزب کارگر طی سه روز اخیر توانسته متحدان زیادی را در احزاب مخالف به منظور جلوگیری از تعلیق پارلمان و درنهایت توقف طرح بریگزیت بدون توافق پیدا کند، بوریس جانسون طی دو روز سرنوشت‌ساز چهارشنبه و پنجشنبه در تدارک جدی در دفاع از دولتش برخاسته است.
طبق گزارشی که خبرگزاری یورونیوز منتشر کرده، جانسون دیروز در پارلمان پاسخگوی سوال یکی از دادگاه‌های اسکاتلند درخصوص تعطیلی پارلمان تا 14 اکتبر بود. وی روز گذشته نیز با انتشار اولتیماتوم به نمایندگان مخالف، هشدار داد که اگر مجلس همچنان مانع از جلوگیری بریگزیت بدون توافق شود، نخست وزیر انتخابات زودهنگام طی ماه آینده را کلید خواهد زد. انتخاباتی که باید در روزهای آینده و پیش از مهلت پایانی بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا، ۳۱ اکتبر، برگزار شود. البته برای این انتخابات باید رای بیش از نیمی از نمایندگان مجلس عوام را به همراه داشته باشد و به دلیل همراهی رهبر حزب کارگر با برگزاری انتخابات در‌‌این‌باره مشکلی وجود نخواهد داشت.
در این میان اگر جانسون قصد برگزاری انتخابات را نداشته باشد، ناچار است که طی امروز و فردا در برابر استیضاح نمایندگان مخالف قرار بگیرد و حتی هم‌حزبی‌های قدر خود مانند فیلیپ هاموند و کن کلارک را برای تحقق بریگزیت سخت از سر راه خود بردارد. این در حالی است که دیروز حین سخنرانی جانسون در مجلس عوام فیلیپ لی، نماینده حزب محافظه‌کار به حزب لیبرال دموکرات ملحق شد و این اقدام وی موجب شد دولت جانسون اکثریت خود را در پارلمان انگلیس از دست بدهد.
بنابر آنچه خبرگزاری یورونیوز اعلام کرده، دولت صبح امروز را برای بحث درباره تصویب طرح بودجه سال آینده در مجلس عوام پیش‌بینی کرده بود، اما اگر نمایندگان مخالف جانسون پیروز شوند، به این ترتیب بحث و بررسی‌ها تنها درباره طرح یک قانون در منع خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا خواهد بود. در همین رابطه، محتمل‌ترین گزینه بی‌تردید طرح نمایندگان برای تمدید مهلت فعلی بریگزیت از اتحادیه اروپا است. اما فردا یعنی روز پنجشنبه نیز باید لایحه پیشنهادی نمایندگان مجلس برای تصویب نهایی عوام به مجلس اعیان منتقل می‌شود. در این میان به دلیل حمایت عمده مجلس اعیان از اتحادیه اروپا هرگونه مخالفت خروج بدون توافق احتمالا مورد تصویب قرارخواهد گرفت. همزمان نمایندگان مجلس اعیان درباره قانونی بودن دستور تعطیلی پارلمان از سوی بوریس جانسون بحث و بررسی خواهند کرد؛ امری که پس از یک دوره سخت، بار دیگر دولت بریتانیا را در دست‌انداز تنش‌های سیاسی انداخته و یا باعث سقوط دولت جانسون یا کلید تحقق بریگزیت بدون توافق بحث برانگیز را می‌زند و یا اینکه منجر به انتخابات پارلمانی زودهنگام خواهد شد. امری که به گفته تحلیلگران هر سه مورد آن می‌تواند همچنان دولت لندن را در بحران سیاسی بریگزیت قفل کند.∎