اخطار رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان:
بحران کتابفروشیها در حد دریاچه ارومیه است
صاحبخبر - هومان حسنپور در نشست خبری بررسی وضعیت کتابفروشیها و بحران کاغذ، با اشاره به موضوع کاغذ و افزایش قیمت آن اظهارکرد: پیش از تشکیل کارگروه فعلی کاغذ، ما به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد دادیم کاغذ مورد نیاز برای صنعت نشر و تولید کتاب در کشور در کارگروهی به منظور تخصیص به ناشران، به معاونت فرهنگی واگذار شود. پیشنهاد ما این بود کارگروهی متشکل از نماینده اتحادیه ناشران تهران، نماینده تعاونی ناشران کشور و معاونت فرهنگی، به تخصیص کاغذهای وارد شده برای تولید کتاب در کشور بپردازند و بحث نظارتی آن را نیز در اختیار بگیرند اما این پیشنهاد در آن مقطع با مخالفت روبرو شد و وضع به سمت ایجاد کارگروه فعلی رفت. وی ادامه داد: در پیشنهاد ما، ملاکهای تخصیص کاغذ به ناشران به صورت شفاف مشخص شده بود و با جمعآوری نظرات مختلف، تنظیم آییننامهای نیز در نظر گرفته شده بود. پیشنهاد ما همچنین این بود که نظارت بر مصرف را در تهران (اتحادیه تهران) و در شهرستانها (تعاونی ناشران کشور) در دست بگیرند اما این پیشنهادها رد شد و در حال حاضر نیز ما در فرآیند تخصیص نقشی نداریم. تنها ۱۴ هزار تن کاغذ وارداتی توزیع شده است رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، ملاک تخصیص کاغذ در حال حاضر را میزان تولید کتاب این ناشران در سه سال گذشته آن هم بر مبنای آمارهای مؤسسه خانه کتاب دانست و بیان کرد: این مسئله اشتباه است چون هم آمارهای خانه کتاب دقیق نیست و هم اینگونه تخصیص دادن، حجم زیادی از نقدینگی ناشران را معطل میگذارد؛ به ویژه اینکه به طور معمول یک سوم یا یک پنجم از کاغذ مورد نیاز و تقاضا شده از سوی ناشران در این سیستم به آنها اهدا میشود. حسنپور تصریح کرد: از زمان تأسیس کارگروه کاغذ وزارت ارشاد تاکنون ۲۰۰ هزار تن کاغذ به کشور وارد شده اما تنها ۱۴ هزار تن از آن در قالب سیستم متمرکز دولتی توزیع و باقی را نمیدانیم چه شده است! ما از روز اول در مورد این دست اتفاقات هشدار داده بودیم. مؤکداً بیان کرده بودیم که باید تخصیص کاغذ نشر به اتحادیههای نشر و معاونت فرهنگی سپرده شود اما چنین نشد. با این حال در هفتههای گذشته جلسهای با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار کردیم و صالحی با تایید فرمول پیشنهادی از سوی ما، قول مساعد داد که این اتفاق عملیاتی شود. بعد از پایان نمایشگاه، کتابی برای توزیع وجود ندارد وی همچنین با بیان اینکه در روزهای اخیر قیمت کاغذ گلاسه که مصرف عمده آن برای تولید جلد کتاب است، از کیلویی ۴ هزار تومان به کیلویی ۲۷ هزار تومان افزایش پیدا کرده است تصریح کرد: در کنار آن، افزایش سرسامآور قیمت مرکب، فیلم، زینک و سِلِفون جلد کتاب را نیز باید بیفزاییم که اخیراً حدود ۹ برابر قیمت افزایش داشته است. با ادامه این روند، به نظر میرسد بعد از پایان نمایشگاه کتاب تهران، عملاً ناشران کشور کتابی برای توزیع و برای تولید نیز بودجهای در اختیار نخواهند داشت. تازه این در زمانی است که ناشران آموزشی میخواهند کارشان را آغاز کنند و برای ابتدای سال تحصیلی، به تولید آثارشان بپردازند. رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در بخش دیگری از این نشست خبری، به موضوع کتابفروشیها و برگزاری نمایشگاههای کتاب در کشور اشاره کرد و گفت: ما نمایشگاه بینالمللی کتاب و نمایشگاههای استانی را برای این ایجاد کردیم که مشکل کمبود ویترین عرضه کتاب حل شود؛ درواقع این اتفاق یک مُسکن برای صنعت نشر کشور بود و حالا بعد از ۳۲ دوره از تزریق این مسکن، متوجه شدهایم گویا درون آن کدئین هم داشته و نشر ما به شکل عجیب به آن وابسته شده است. این روند و ادامه پیدا کردن آن در ۳۲ سال گذشته باعث از بین رفتن ویترینهای عرضه کتاب در تمام شهرها و استانها شده و سرمایههای بسیار زیادی را به نابودی کشانده است. اگر ما برای برگزاری یک دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب، حدود ۱۵ میلیارد تومان هزینه میکنیم، تنها یک کتابفروشی ما در حوالی خیابان انقلاب، حدود ۱۰ میلیارد تومان ارزش مِلکی دارد. از بین رفتن این سرمایه، چیزی نیست که به سادگی از کنار آن عبور کنیم و با ادامه یافتن روند فعلی، این اتفاق در حال رخ دادن است. حسنپور اضافه کرد: سیاستگذاریهای فعلی ما در برگزاری نمایشگاههای کتاب، به سمت کمرنگکردن نقش کتابفروشیهاست درحالیکه اگر به دنبال حمایت فرهنگی از نشر هستیم، به جای برگزاری نمایشگاههای مختلف استانی، در ادارات، نهادها و … باید بودجههای موجود را به سمت حمایت و حفظ ویترینهای دائمی فروش کتاب، یعنی کتابفروشیها سوق دهیم. فراموش نکنیم که کتابفروشان و توزیعکنندگان هم بخش بزرگی از بدنه فرهنگی کشور ما را شکل میدهند که در حال تعطیل شدن و نابودی است. وی خاطرنشان کرد: نمایشگاه کتاب در تهران و شهرستانها تبدیل به پدیدهای شده است که تمامی ناشران هم دیگر کنترلی بر آن ندارند. به نظر من لازم است که هر چه سریعتر به فکر اصلاح قوانین و ضوابط باشیم که در این نمایشگاهها حاکم است. ما ۳۲ سال فرصت شناسایی مناطق محروم و توسعه کتابفروشیها در آنجا را داشتیم؛ اگر تاکنون یک دهم از هزینه نمایشگاههای استانی را صرف کتابفروشیها کرده بودیم، این مسئله رفع شده بود. حسنپور با تاکید بر اینکه باید کتابفروشیها بویژه کتابفروشیهای کوچک در شهرستانها را حفظ کنیم، اظهار کرد: باید برنامهای برای آنها در نظر داشته باشیم. زمانی میتوانیم فرهنگ یک کشور را حفظ کنیم که کتاب و کتابفروشیها را بتوانیم نگه داریم. ما مطالبه حفظ کتابفروشیها را داریم. از طرف دیگر اگر نهادهای فرهنگی دغدغه فرهنگی نداشته باشند اقدام به برگزاری نمایشگاه نمیکنند، اما ما میخواهیم در این زمینه اصلاحات صورت بگیرد، یعنی ضلع کتابفروشان و موزعان را نیز نگه داریم. ما اکنون آژیر خطر را میزنیم که فردا نگویند دیگر کتابفروشی نداریم. وضعیت کتابفروشیهای ما کم کم به وضعیت دریاچه ارومیه نزدیک میشود. من تاکید دارم که ما نگاه سلبی نداریم؛ ما میخواهیم همه کارها قاعدهمند انجام شود. رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران از ابلاغ مصوبه شورای شهر تهران به تمامی نهادهای ذیربط شهرداری خبر داد که به موجب آن، برگزاری هرگونه بازارچه، نمایشگاه و رویدادی با محوریت فروش کتاب باید با مجوز اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران باشد.∎
نظر شما