نشریه فارین پالیسی در مطلبی نوشت: کشوری که جمال خاشقجی دارنده گرینکارت آمریکایی را به قتل میرساند، نمیتواند برای داشتن فناوری هستهای، حتی نوع صلحآمیز آن قابل اعتماد باشد.
جانسون عضو ارشد این نشریه آمریکایی در مطلبی با عنوان چه کسی از سلاحهای هستهای عربستان میهراسد؟ افزود: رفتارهای بیپروا و محرک عربستان، بیاعتمادی نسبت به برنامه هستهای این کشور را گسترش میدهد.
انتشار گزارش پرسروصدای این هفته خانه دموکراتها که ادعا کرد دولت دونالد ترامپ در پی فروش فناوری هستهای به دوست صمیمی خود، ریاض است، تنش بسیاری میان کاخ سفید و قانونگذاران هر دو حزب ایجاد کرده است. اما جدا از رفتار مخرب عربستان، آیا دلیلی وجود دارد که زنگ خطر برای فروش این فناوری به ریاض به صدا در بیاید؟ فناوری که بیش از 30 کشور در سراسر جهان از آن استفاده میکنند؟ هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات کنگره و کارشناسان هستهای که بهطور روزافزون نسبت به رفتار بیپروای عربستان هشدار میدهند، دلایل بسیاری برای نگرانی در این مورد دارند. قتل مخوفی که در اکتبر (مهر ماه) سال 2018 توسط رژیم سعودی صورت گرفت و منجر به قتل جمال خاشقجی مقالهنویس واشنگتنپست شد، احساسات ضد عربستان در واشنگتن را که پیشازاین هم به دلیل جنایات در یمن رو به افزایش بود، بیشازپیش افزایش داده است.
در این میان قانونگذاران جمهوریخواه مانند سناتور مارکو روبیو قوانینی را به تصویب رساندهاند که به کنگره اجازه میدهد تا تصمیمگیری نهایی در فروش فناوری هستهای به کشورهایی مانند عربستان سعودی باشد.
روبیو در این خصوص به دیلی بیست گفت: اگر دولتی مایل به قتل یک دارنده گرینکارت آمریکایی باشد، آیا میتواند در خصوص داشتن انرژی هستهای و همچنین تسلیحات احتمالی آن قابل اعتماد باشد؟ از سوی دیگر، عربستان سعودی بیشک نیاز به قدرت بیشتری دارد. با توجه به افزایش تقاضا برای برق در این کشور تا سالانه هشت درصد برای اجرای سیستمهای تهویه مطبوع، کارخانههای آبشیرینکن و غیره، ریاض در پی چیزی غیر از نفت و گاز است که تقریباً تمام نیاز خود را به برق تأمین کند. مقامات عربستان سعودی که هرسال فقط یکدهم تولید نفت خود را مصرف کنند، میخواهند این طلای سیاه را به روشی سودمندتر و برای صادرات حفظ کنند.
یکراه جایگزین برای سوختهای فسیلی انرژیهای تجدید پذیر است. راه دیگر انرژی هستهای است و عربستان در نظر دارد تا 25 سال آینده 16 نیروگاه هستهای بزرگ بسازد.
ریاض اکنون برای ساخت دو کارخانه اول، نظر روسیه، چین، فرانسه، کره جنوبی و بهویژه ایالاتمتحده را جلب کرده است.
از طرفی ایالاتمتحده فروش فناوری هستهای به عربستان را طرحی بسیار سودآور میبیند که منافع 100 میلیارد دلاری برای واشنگتن در پی دارد. مقامات دولت ترامپ ادعا میکنند اگر آمریکا فناوری هستهای به عربستان نفروشد، روسیه و چین به این معامله پرسود روی میآورند. عربستان سعودی گام بزرگ دیگری برای تقویت روابط انرژی با چین برداشت و یک قرارداد ده میلیارد دلاری برای ساخت یک پالایشگاه جدید با چین امضا کرد.
کارشناسان موافق این کار، بر این باورند که فروش فناوری هستهای ایالاتمتحده به عربستان، منافع دیگری هم برای واشنگتن دارد؛ ایالاتمتحده با اینکار رژیم نظارتی، استانداردهای ایمنی و امنیتی و پروتکلهای سختگیرانه علیه گسترش سلاحهای هستهای را هم به عربستان صادر و مشارکت آمریکا را در مبارزه با سلاح هستهای را در سراسر جهان تقویت میکند. بسیاری از کارشناسان بیم آن دارند عربستان سعودی راکتورهای هستهای را به تولیدکنندگان برنامه سلاح هستهای بدل کند.
راکتورها، اورانیوم با غنای پایین لازم دارند اما بمبها اورانیوم بسیار غنی شده نیاز دارند.
هرچند باید تأکید کرد این نوع برنامه غنیسازی را نمیتوان بهآسانی پنهان کرد و پردازش سوخت هستهای برای شکافت پلوتونیوم جهت ساخت یک بمب هزینهبر است.
نظر شما