دویچه وله فارسی
طبق یک گزارش سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، مظنون به صدور دستور قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی است. حال سناتورهای آمریکایی می‌خواهند صدور تسلیحات به عربستان را محدود کنند.
سنای آمریکا فشار بر دونالد ترامپ، رئیس جمهوری این کشور را در رابطه با پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی، افزایش داده است. در همین راستا، گروهی از سناتورهای آمریکایی طرح قانونی را برای محدود کردن صدور تسلیحات به عربستان سعودی تهیه کرده‌اند.
افزون بر این، دیروز جمعه ۱۹ بهمن (هشتم فوریه) مهلت تعیین‌شده از سوی کنگره آمریکا در ماه اکتبر گذشته برای ترامپ در رابطه با نظر دولت‌اش در مورد قتل خاشقجی به پایان رسید. دونالد ترامپ بایستی تا این تاریخ اعلام می‌کرد که آیا بر اساس اطلاعات دولت او، محمد بن سلمان، ولیعهد پرقدرت عربستان سعودی، آمر این قتل بوده است یا نه.
گزارش پمپئو
در این میان سخنگوی وزارت خارجه ایالت متحده اعلام کرد که مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، روز گذشته تازه‌ترین اطلاعات در خصوص پرونده قتل خاشقجی را به کنگره ارائه کرده است. این مقام آمریکایی اما به جزئیات بیشتری اشاره نکرد.
دولت آمریکا پیش‌تر اعلام کرده بود که به چنین مهلتی توجه نخواهد کرد. یکی از کارکنان کاخ سفید گفته بود که از نظر ترامپ، او وظیفه ارائه چنین سندی را ندارد. اما خوان پاخون از حزب دمکرات گفته بود که ترامپ راه دیگری ندارد. به گفته پاخوان، ترامپ “یا قانون را رعایت می‌کند یا آن را نقض می‌کند”. الیوت انگل، نماینده دمکرات مجلس نمایندگان آمریکا نیز اعلام کرده بود که امتناع از خواست کنگره، ضرورت واکاوی انگیزه‌های سیاست خارجی ترامپ را نشان می‌دهد.
جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار تبعیدی سعودی در آمریکا، روز دوم اکتبر سال گذشته میلادی (۲۰۱۸) پس از مراجعه به کنسولگری عربستان در استانبول، توسط یک تیم عملیات ویژه عربستان سعودی به قتل رسید. ریاض پس از مواجه شدن با فشارهای شدید بین‌المللی، بالاخره پس از هفته‌ها پذیرفت که او توسط مأموران عربستان کشته شده است. سازمان ملل متحد نیز دست داشتن پادشاهی عربستان در این قتل را تأیید کرده است. در ماه‌های گذشته نیز شواهد بسیاری نشانگر آن بودند که افرادی از نزدیک‌ترین محافل به ولیعهد عربستان عاملان قتل خاشقجی بوده‌اند.
تهدید با «یک گلوله»
به گزارش نیویورک‌تایمز، تازه‌ترین نتایج تحقیقات سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا نیز این ظن را تقویت می‌کنند که محمد بن سلمان “دستور” قتل روزنامه‌نگار منتقد سعودی را داده باشد.
به گزارش این روزنامه آمریکایی، ولیعهد سعودی سپتامبر سال ۲۰۱۷ به یکی از مشاوران خود گفته بوده، چنانچه بازگرداندن خاشقجی به عربستان عملی نشود، او خود با “یک گلوله” حساب این روزنامه‌نگار منتقد را خواهد رسید.
گرچه دولت آمریکا به خاطر این جنایت در نوامبر سال گذشته میلادی تحریم‌هایی را علیه ۱۷ مقام کنونی و پیشین پادشاهی عربستان وضع کرد، اما نه ولیعهد و نه دیگر رهبران سیاسی ریاض شامل این تحریم‌ها نمی‌شدند. از این گذشته، اندک‌زمانی پس از این تحریم‌ها ترامپ تصریح کرد که آمریکا “شریک ثابت‌قدم” عربستان سعودی باقی می‌ماند.
خشم ریاض
هدف طرح لایحه ارائه‌شده در روز پنجشنبه گذشته از سوی جمهوری‌خواهان و اپوزیسیون دمکرات سنای آمریکا، ایجاد محدودیت برای فروش تانک، جت‌های جنگنده و دیگر سلاح‌های نظامی به ریاض است.
این طرح همچنین اعمال تحریم‌هایی علیه آن دسته از شهروندان عربستان سعودی را پیش‌بینی کرده که در قتل خاشقجی سهیم بوده‌اند. از سوی دیگر، طرح مزبور وزارت خارجه آمریکا را موظف به تهیه گزارشی درباره وضعیت حقوق بشر در عربستان سعودی و نقش این کشور در مناقشه یمن می‌کند.
عادل الجبیر، وزیر مشاور در امور خارجه عربستان سعودی، در جریان سفرش به واشنگتن هشدار داد که متهم کردن محمد بن سلمان به دست داشتن در قتل خاشقجی، عبور از “خط قرمز” ریاض محسوب می‌شود. الجبیر پس از دیدارش با پمپئو مدعی شد که ولیعهد عربستان سعودی فرمان قتل این روزنامه‌نگار منتقد را صادر نکرده است.
در این میان، نامزد جمال خاشقجی که شهروند ترکیه است، نسبت به تغییر موضع دولت آمریکا در خصوص این پرونده ابراز امیدواری کرده است. خدیجه چنگیز در جریان معرفی کتابی درباره خاشقجی در استانبول گفت، امیدوار است که کنگره جدید آمریکا “خیلی دقیق” پرونده قتل روزنامه‌نگار سعودی را دنبال کرده و ترامپ نیز موضع خود را در این خصوص تغییر دهد.
∎