صاحب‌خبر - ۹ ماه پیش اتحادیه اروپا در شرایط خروج آمریکا از برجام، با اصرار فراوان از کشورمان خواست که با عدم خروج از توافق هسته‌ای، با سازوکار مالی ویژه(SPV) که از سوی این اتحادیه معرفی می‌شود، از منافع برجام بهره ببرد. «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، چند هفته پیش اعلام کرد که قبل از پایان سال ۲۰۱۸، سازوکار ویژه اتحادیه اروپا برای تسهیل دادوستد با ایران اجرایی خواهد شد. دسامبر تمام شد و سال نو فرا رسید، اما سازوکار ویژه اروپا همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. موانع متعددی، از تهدیدات آمریکا گرفته تا عدم تمایل کشورهای اروپایی به میزبانی از آن، سر راه SPV قرار گرفته و اجرایی شدن آن را به تاخیر انداخته است. از سوی دیگر، این تعلل‌ها و وعده‌های سرخرمن اروپایی‌ها با انتقاد مقامات ایران روبرو شده است. در همین رابطه، پیمان سعادت سفیر ایران در اتحادیه اروپا، هم همین هشدار را طی یادداشتی در وبگاه یورونیوز تکرار کرده و گفته بود که اروپا باید از بیانیه‌های سیاسی فراتر رود و اقدامات عملی انجام دهد در غیر این صورت، صبر ایران بی‌نهایت نخواهد بود. محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران هم پیشتر به اروپا گفته بود که نمی‌تواند بدون خیس شدن شنا کند. یعنی اروپا برای جبران خسارت خروج کاخ‌سفید از برجام، باید هزینه بپردازد. ظریف که برای رایزنی با مقامات دهلی‌نو، روز گذشته به هند سفر کرده بود، مجددا به این موضوع واکنش نشان داد و در پاسخ به سوالی درباره SPV گفت: اروپایی‌ها تلاش کرده‌اند اما در حد انتظار ما نتوانستند پیشرفت کنند. وی افزود: ما همکاری خود را از طریق کانال‌های مختلف مانند هند گسترش می‌دهیم. وزیر امور خارجه تصریح کرد: ما با شرکای سنتی خود مانند هند، چین و روسیه در راستای منافع مردم‌مان همکاری می‌کنیم. ظریف همچنین گفت: ما طیفی از موضوعات داریم در همکاری با هند که مطرح هستند. در حوزه بانکی یوکو بانک هند و پاسارگاد همکاری خود را در زمینه تجارت آغاز کردند. ظریف ابراز امیدواری کرد: با وجود تحریم‌های آمریکا، ایران و هند بتوانند در راستای منافع مردم دو کشور همکاری‌های بیشتری داشته باشند. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوالی درباره درخواست هند برای گاز ارزانتر برای راه‌اندازی صنایع در چابهار، گفت: ما برای گفت‌وگو با هند آمادگی داریم تا آنها بتوانند سرمایه‌گذاری در چابهار از جمله در حوزه پتروشیمی را آغاز کنند. ظریف خاطرنشان کرد: همیشه آماده گفت‎وگوها با هند در این حوزه بوده‌ایم و از پیشنهادات هند استقبال می‌‎کنیم. از اروپا صداقت ندیده‌ایم در ادامه این واکنش‌ها، سردار غلامحسین غیب‌پرور رییس سازمان بسیج مستضعفین هم اظهار داشت: دستاورد‌های انقلاب اسلامی قابل شمارش نیست، در تمامی عرصه‌ها پیشرفت داشته‌ایم، ما در عرصه‌های دفاعی، علمی، نانو، اجتماعی ما شاخص‌های رشد را داشته‌ایم البته به این معنی نیست که مشکلی نداریم؛ اما در کشور دستاورد‌های انقلاب را خوب تبلیغ نمی‌کنیم. وی ادامه داد: در طول تاریخ ایران، ما از آمریکا و اروپایی‌ها برخورد صادقانه ندیدیم. استقلال و رشد و ترقی درب خانه آمریکایی‌ها نیست. رییس سازمان بسیج مستضعفین گفت: ایران کشوری بسیار غنی است و از سرمایه انسانی خوبی برخوردار است، بهترین راه پیشرفت کشور استفاده از جوانان و بهره‌گیری از آنها است. غیب‌پرور ادامه داد: در این چهل سال بار‌ها توطئه‌های دشمن را شاهد بودیم؛ اما انقلاب پابرجا و آینده مال کشور ماست ما از پیچ و خم‌های زیادی عبور کردیم و بازهم عبور خواهیم کرد. وعده دوباره اروپا درباره SPV اما اروپایی‌ها که بر سر دوراهی ایران و آمریکا گیرکرده‌اند، مجددا با وعده، زمان اجرای عهد خود را به عقب می‌اندازند. در همین رابطه، «مایا کوچیانچیک» سخنگوی «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مدعی شد که اتحادیه اروپا همچنان در حال کار روی راه‌اندازی سازوکار مالی ویژه برای تسهیل فرایند تجارت با ایران و دور زدن تحریم‌های آمریکا علیه تهران است. وی در ادامه تصریح کرد: سازوکار مالی ویژه به زودی راه‌اندازی خواهد شد. ما معتقدیم که این سازوکار در هفته‌های آینده راه‌اندازی شده و اثرات مثبتی بر پیشبرد تعاملات تجاری با ایران خواهد داشت سخنگوی موگرینی تأکید کرد: این سازوکار بخشی از تلاش‌های گسترده‌تر اتحادیه اروپا برای حفظ برجام در زمانی است که ایران به تعهدات خود ذیل این توافق پایبند است. شایبان‌ذکر است؛ علی‌رغم این وعده‌ها، برخی تحلیلگران بر این باورند که اعضای اتحادیه اروپا به این دلیل که نگران هستند مبادا هدف تحریم‌های آمریکا قرار گیرند، تمایلی به اجرای این ساز و کار مالی ویژه ندارند. اروپا، ایران را تحریم می‌کند البته بروکسل برای کاهش سطح تعهدات خود به تهران، در این مدت بهانه‌های فراوانی را دستاویز قرار داده است. در همین رابطه، پلیس دانمارک آبان‌ماه سال جاری بدون ارائه هیچ مستنداتی عوامل منتسب به ایران را به حمله به یک فرد در خاک این کشور متهم کرد. «اندره ساموئلسن» وزیر امور خارجه دانمارک روز گذشته ضمن تکرار ادعاهای بی‌اساس علیه ایران از قصد اتحادیه اروپا برای تحریم تهران بر اساس همین ادعاها خبر داد. ساموئلسن در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: روز مهمی برای سیاست خارجی اروپا! اتحادیه اروپا هم‌اکنون با اعمال تحریم علیه یک دستگاه اطلاعاتی ایران به دلیل توطئه‌هایش در خاک اروپا موافقت کرد. این علامتی قوی از سوی اتحادیه اروپا است مبنی بر اینکه ما چنین رفتارهایی در اروپا را نخواهیم پذیرفت. در این‌باره، خبرگزاری انگلیسی رویترز به نقل از وزارت خارجه دانمارک و دیپلمات‌های اتحادیه اروپا مدعی شد که یک واحد از وزارت اطلاعات و دو ایرانی در لیست تروریسم‌ اتحادیه راوپا قرار گرفته‌اند. به گزارش خبرگزاری‌ها، رویترز در این‌باره خبر داد که سعید هاشمی‌مقدم به همراه اسدالله اسدی در لیست موسوم به تروریسم اتحادیه اروپا قرار گرفته‌اند. در ادامه این موج فشارها بر تهران، «استیف بلاک» وزیر خارجه هلند هم در سخنانی مدعی شده که ایران مسئول قتل دو هلندی است. البته تجربه تاریخی ایران در همکاری با غرب، ثابت کرده که اتکا به وعده آمریکا و اروپا، ساختن خانه بر روی آب است و غربی‌ها هرگز برای منفعت ایران اسلامی حاضر به ریسک، ضرر یا تقابل با یکدیگر نیستند و در شرایط سخت اقتصادی فعلی، انتظار بیشتر بر وعده‌های اروپا، شرایط را برای کشور سخت‌تر خواهد کرد که باید با تنوع‌بخشی به همکاری‌های سیاسی و اقتصادی، راه را برای منفعت کشور و ملت هموار کرد.∎​