صاحب‌خبر - خبرگزاري آريا - توافقاتي که در اين دور از مذاکرات يمني - يمني در استکهلم سوئد، درخصوص شهر الحديده حاصل شد، به بهانه‌هاي ائتلاف سعودي ضد يمن براي حمله نظامي به اين شهر ساحلي پايان خواهد داد. روزنامه الاخبار لبنان 14 دسامبر در مقاله‌اي درباره نتايج مذاکرات صلح يمن، نوشت، اين دور از رايزني‌ها درباره حل بحران يمن در استکهلم سوئد 13 دسامبر گذشته با توافق درباره الحديده، تعز و نيز توافق درخصوص تبادل اسرا به پايان رسيد و قرار شد ماه آينده دور دوم گفت وگوها از سرگرفته شود. در اين مقاله ابراز اميدواري شد، در دور دوم مذاکرات درباره يمن، طرف‌هاي يمني بتوانند درخصوص همه پرونده‌ها و در صدر آن "چارچوب سياسي راه حل بحران يمن" به توافق برسند. به هر حال، رايزني‌هايي که از حدود يک هفته در استکهلم به طول انجاميد، با تلاش‌هايي در راستاي اعتماد سازي و حل پيچيده‌ترين پرونده‌ها همراه بود؛ تلاش‌هايي که اگر ادامه يابد مي‌تواند روزنه اميدي به سوي توقف حملات نظامي ائتلاف سعودي عليه يمن که از چهار سال قبل آغاز شده است، ايجاد کند. طي چهار سالي که جنگ ائتلاف سعودي - اماراتي عليه يمن آغاز شده است، حدود ده هزار نفر کشته شده‌اند. اين جنگ حدود 14 ميليون يمني را در معرض خطر گرسنگي قرار داده است. شرکت کنندگان در نشست استکهلم، اين بار قبل از ترک ميز مذاکرات توانستند دو پرونده پيچيده و مهم يمن را بررسي و درخصوص آن‌ها به توافق برسند. توافق بر سر شهر الحديده و بندر راهبردي آن و نيز توافق درخصوص کاهش تنش در شهر تعز، مهمترين دستاوردي بود که در اين دور از رايزني‌ها حاصل شد. هيات‌هاي اعزامي به استکهلم هر چند نتوانستند درخصوص ديگر پرونده‌ها از جمله بازگشايي فرودگاه صنعا، بحران اقتصادي، آتش‌بس، بازگشايي گذرگاه‌هاي استان‌هاي مختلف براي ارسال کمک‌هاي بشردوستانه و چارچوب سياسي حل بحران يمن به توافق برسند، اما توانستند با موافقت بر سر برگزاري دور دوم مذاکرات، راهي براي حل مسائل باقي مانده بگشايند. «آنتونيو گوترش» دبيرکل سازمان ملل در اين باره اعلام کرد، با فشارهايي که از سوي وي بر طرفين اعمال شد، اواخر ژانويه سال 2019 به عنوان موعد برگزاري دور دوم تعيين شد. هيات اعزامي دولت انتصابي «عبد ربه منصور هادي» اما با بحث درخصوص چارچوب کلي دور دوم مذاکرات مخالفت کرد. شکي نيست که شکست جمود سياسي در ربع ساعت آخر مذاکرات در استکهلم با فشارهاي بين‌المللي که از سوي دبيرکل سازمان ملل اعمال شد، حاصل گرديد. پس از توافق درخصوص چارچوب اجراي توافقات حاصل شده در استکهلم، انتظار مي‌رود آتش‌بس به طور کامل در استان الحديده برقرار شود و طي چند روز آتي همه نيروهاي نظامي از اين شهر و بندر آن عقب نشيني کنند. «مارتين گريفيتس» فرستاده سازمان ملل به يمن 13 دسامبر اعلام کرد، عقب‌نشيني نظاميان ابتدا از بنادر سه گانه (الحديدة، الصليف و رأس عيسى) آغاز مي‌شود. سپس نظاميان از شهر الحديده عقب‌نشيني مي‌کنند و سازمان ملل به عنوان ناظر اصلي بر بندر الحديده ايفاي نقش مي‌کند. بيشتر کمک‌هاي بشردوستانه و کمک‌هاي غذايي براي ميليون‌ها يمني از اين بندر به ديگر استان‌هاي يمن ارسال مي‌شود. نيروهاي محلي اما با نظارت "کميته امنيتي- نظامي مشترک" و مورد توافق دو طرف و با همکاري سازمان ملل، مسئوليت حفظ امنيت شهر الحديده را برعهده خواهند گرفت. نظارت سازمان ملل بر عمليات راه‌اندازي و بازرسي در بندر الحديده و ديگر بنادر اين استان، به بهانه‌هاي ائتلاف سعودي براي حمله نظامي به اين شهر ساحلي پايان خواهد داد. پيش از اين توافق، سخنگوي نيروهاي ائتلاف سعودي بدون ارائه مدرک و سند، در ادعايي بندر الحديده را به عنوان شاهراه قاچاق سلاح‌هاي ايراني براي حوثي‌ها توصيف کرده بود اما جنبش انصارالله يمن و ايران اين ادعا را تکذيب کرده‌اند. جنبش انصار الله که توافق درخصوص شهر الحديده را يک پيروزي براي ملت يمن اعلام کرده است، شش ماه قبل و هنگامي که مارتين گريفيتس پيشنهاد نظارت سازمان ملل بر بندر الحديده را به صنعاء ارائه کرد، با آن موافقت کرده بود اما ائتلاف سعودي اين پيشنهاد را نپذيرفت. در اين دور از رايزني‌ها نيز هيات اعزامي رياض تا روز آخر بر مخالفت خود با اين مساله پافشاري کرد، اما پس از آنکه در جلوگيري از توافق در اين خصوص با شکست مواجه شد، تغيير موضع داد و آن را يک دستاورد تلقي کرد و مدعي شد اين توافق عقب‌نشيني حوثي‌ها را از شهر الحديده تضمين مي‌کند. وزير امور خارجه دولت انتصابي يمن اما اين توافق را تا زمان اجرايي شدن، يک توافقنامه فرضي توصيف کرده است. در حاليکه «محمد عبدالسلام» رئيس هيات اعزامي جنبش انصار الله يمن به مذاکرات گفت، صنعا براي برقراري آتش بس در الحديده، تنها گذرگاه باقي مانده براي ارسال کمک‌هاي بشردوستانه، تلاش بسياري انجام داد و اين تلاش‌ها نيز به نتيجه رسيد. به هر حال، توافق بر سر الحديده، به بهانه‌هاي ائتلاف براي حمله نظامي به اين شهر ساحلي و راهبردي پايان خواهد بخشيد. توافق بر سر کاهش تنش در شهر تعز، پرجمعيت‌ترين شهر يمن هم از ديگر دستاوردهاي نشست استکهلم سوئد است. البته مي‌توان فراهم شدن زمينه برگزاري دور آتي مذاکرات و احتمال بازگشايي گذرگاه‌هاي ديگري براي ارسال کمک‌هاي بشردوستانه به يمن را از ديگر نتايج اين دور از گفت وگوها در استکهلم سوئد دانست. آنتونيو گوترش درخصوص فرودگاه صنعا هم پيش‌بيني کرد که طي هفته آينده توافقاتي درخصوص اين فرودگاه حاصل شود. به گفته وي احتمالا سازمان ملل در توافق بر سر فرودگاه صنعا نيز نقش اصلي را ايفا خواهد بود. در حاليکه دولت مستعفي عبد ربه منصورهادي اصرار دارد فرودگاه صنعاء به يک فرودگاه داخلي تبديل شد، سخنگوي هيات اعزامي صنعاء به استکهلم در اين خصوص به رويترز تاکيد کرد که جنبش انصار الله در اساس با ايفاي نقش سازمان ملل در فرودگاه صنعا موافق است. به گفته اين منبع ماموريت سازمان ملل در فرودگاه صنعا شامل تحقيق درباره سلامت، امنيت، تفتيش و بازرسي خواهد شد. به گفته عبدالسلام هيات اعزامي صنعا تلاش کرد درخصوص فرودگا صنعا نيز توافقاتي صورت گيرد. اين هيات پيشنهاد داد که هواپيماها از فروگاه صنعا به اردن و مصر پرواز کنند اما هيات اعزامي رياض بر اصرار خود براي رفتن هواپيماها به عدن تا پايان رايزني‌ها پافشاري کرد. با وجود همه اين مسائل در اين دور از رايزني‌ها، دستاوردهاي خوبي براي ملت يمن در هر دو بعد انساني و نظامي حاصل شد و تا حدودي سايه جنگ از يمن دور شد. اگر اين رايزني‌ها ادامه يابد اميد آن وجود دارد که راهکار نظامي به طور کامل حذف و توافق فراگير سياسي حاصل شود. شايد طرفين براي دستيابي به توافقات کامل به دور سوم مذاکرات هم نياز پيدا کنند اما احتمال آن وجود دارد که در دور بعدي که در اواخر ماه ژانويه 2019 برگزار خواهد شد، طرفين بر سر آتش‌بس در ديگر مناطق و بازگشايي ديگر گذرگاه‌ها براي ارسال کمک‌هاي بشردوستانه، حل بحران اقتصادي، سرنوشت نيروهاي بيگانه مستقر در خاک يمن به توافقاتي دست يابند. هيات اعزامي صنعاء براي سرعت بخشيدن به روند مذاکرات پيشنهاد کرد تا رايزني‌ها درخصوص مسائل اقتصادي ادامه يابد. طرفين در اين دور از رايزني‌ها فقط بر سر حفظ درآمدهاي بندر الحديده در شعبه بانک مرکزي در اين شهر توافق کردند. به گفته عبدالسلام، هيات اعزامي رياض اما تلاش داشت مسائل و مشکلات اقتصادي را نيز سياسي جلوه دهد. جنبش انصارالله يمن تلاش دارد براي دستيابي به راه حل ريشه‌اي بحران يمن گفت وگوهاي سياسي روند سريع‌تري داشته باشد و به همين منظور با پيش‌نويسي که سازمان ملل درخصوص چارچوب کلي راه‌حل سياسي بحران يمن پيشنهاد داده، موافقت کرده است اما هيات رياض از امضاي اين پيش‌نويس خودداري کرد. به نظر مي‌رسد عربستان و امارات نيز همچنان بر تکيه به راه حل نظامي حتي در حين اجراي مذاکرات صلح اصرار دارند. مترجم: محبوبه جعفري کليدواژه يمن توافق يمني‌ها در استکهلم∎​