جدیدترین مذاکرات صلح یمن از روز جمعه 16 آذر ماه با حضور هشت نماینده از جنبش انصارالله به ریاست 'محمد عبدالسلام' و هیات 12 نفره دولت مستعفی یمن به ریاست 'خالد الیمانی' در کاخ ژوهانسبورگ در شهر 'ریمبو' استکهلم پایتخت سوئد آغاز شد.
این دور از مذاکرات پس از سه دور مذاکره نافرجام طی حدود چهار سال جنگ با میانجی گری سازمان ملل متحد از هفته گذشته و در پی امضای توافقنامه تبادل اسرا میان جنبش انصارالله و ائتلاف سعودی و نیز موافقت ائتلاف سعودی برای انتقال 50 نفر از نیروهای زخمی جنبش انصارالله از فرودگاه صنعا به مسقط پایتخت عمان شکل عملی به خود گرفت.
اما با گذشت سه روز از حضور نمایندگان انصارالله و دولت مستعفی یمن در استکهلم، شواهدی از پیشرفت نسبی مذاکرات دیده شده چنانکه نماینده سازمان ملل متحد در امور یمن از جدیت مذاکره کنندگان خبر داده و روحیه دو طرف را ستوده است.
به گفته گریفتیس، طرفین مناقشه با جدیت درباره جزییات اقدامات مربوط به اعتمادسازی و کاهش خشونت به مذاکرات می‌پردازند و امیدواریم شاهد پیشرفت در این دور از گفت‌ وگوها باشیم.
وی همچنین از انصارالله و دولت مستعفی یمن خواست، ضمن حفظ خویشتن ‌داری، به تعهدات خود براساس قوانین بین‌المللی عمل کنند.
با این حال گرچه توافق جنبش انصارالله و دولت مستعفی یمن برای تشکیل کمیته های تبادل اسرا و زندانیان به روند مثبت مذاکرات سرعت بخشید اما
تاکید بر برخی خواسته ها بویژه در مورد سرنوشت بندر الحدیده و کنترل فرودگاه صنعا، روند مذاکرات را کند ساخته و طرفین را به چانه زنی انداخته است.
موضوع بندر الحدیده از جمله موارد اختلاف طرف های مذاکره صلح یمن است. بندر 600 هزار نفری الحدیده در 265 کیلومتری صنعا پایتخت یمن قرار دارد و به خاطر برخورداری از نوار ساحلی 300 کیلومتری، پس از بندر عدن، دومین نقطه با اهمیت تجارت بین المللی کشور یمن محسوب می شود.
بندر الحدیده از آغازین روزهای جنگ بارانداز بیش از 70 درصد کمک های بین المللی و کالاهای اضطراری برای مردم جنگ زده یمن بوده و ائتلاف سعودی به بهانه اینکه انصار الله کمک های تسلیحاتی خود را از این بندر وارد می کند، آن را به طور مکرر مورد حمله قرار داده است.
دولت مستعفی یمن هموار خواستار عقب نشینی انصارالله از این بندر و تحویل سلاح های آنها شده و این خواسته خود را نیز در مذاکرات مطرح کرده است.
اما محمد عبد السلام رییس هیات جنبش انصارالله در مذاکرات ضمن مخالفت با این خواسته، اعلام کرد که بندر الحدیده باید به عنوان یک 'منطقه بی طرف' اعلام شود.
وی افزود: به سازمان ملل پیشنهاد کرده ایم که سرپرستی این بندر را برعهده گرفته و بر عملیات لجستیکی، بازرسی و تفتیش، درآمدها و تمام موضوعات فنی آن نظارت کند.
سرنوشت فرودگاه صنعا و اختلاف نظر نسبت بر بازگشایی و نحوه اداره آن از جمله موضوعاتی است که بر نشست مذاکرات صلح سایه افکنده است.
هیات اعزامی دولت مستعفی یمن ضمن تاکید بر تبدیل فرودگاه بین المللی صنعا به فرودگاهی داخلی، شرط بازگشایی آن را بازرسی هواپیماها در فرودگاه عدن یا سیئون اعلام کرده است.
این خواسته نیز با مخالفت جنبش انصارالله مواجه شد، چنانکه عبدالسلام تاکید کرد، بازگشایی فرودگاه صنعا باید بر اساس استانداردهای بین‌المللی انجام شود هیچ بازرسی نیز پذیرفته نیست.
در حالیکه نماینده سازمان ملل متحد در حال باز کردن گره بندر الحدیده و فرودگاه صنعا از پای مذاکرات است، یکی از اعضای حاضر در هیات مذاکره کننده جنبش انصارالله از کارشکنی های عربستان در مسیر مذاکرات پرده برداشت و گفت که ریاض به هیات اعزامی مذاکره کننده خود اجازه نمی دهد چارچوب کلی درخواست ها را بررسی کند و بدنبال مسائل جزیی و بی اهمیت است.
'سلیم مغلس' در گفت وگو با شبکه 'المیادین'' افزود: هیات ریاض با طرح مسائل بی اهمیت، اهداف عربستان را در بی ثمر کردن مذاکرات صلح یمن در سوئد دنبال می کند.
وی تاکید کرد، آنچه هیات ریاض انجام می دهد، چیزی جز وقت کشی و مانع تراشی در مسیر مذاکرات صلح یمن نیست، این در حالیست که عربستان اجازه نمی دهد هیات خود چارچوب کلی درخواست ها را بررسی کند و خواستار حذف آن از جدول مذاکرات شده است.
مغلس همچنین در اظهار نظری دیگر در این رابطه تاکید کرد دولت مستعفی یمن توان تصمیم گیری ندارد و برای دستیابی به توافق باید عربستان و امارات را بر سر میز مذاکره کشاند.
در همین حال با وجود مذاکرات صلح، ائتلاف سعودی از حمله به مناطق مختلف یمن از جمله بندر الحدیده دست نکشیده و به نظر می رسد تداوم این روند مانع از خروج دود سفید از کاخ ژوهانسبورگ شود.
وزارت بهداشت یمن اعلام کرد که در نتیجه حمله جنگنده های متجاوز ائتلاف سعودی در روز گذشته (شنبه) به میدان 'الربصه' بندر الحدیده، دست کم پنج زن و کودک کشته و پنج نفر دیگر نیز زخمی شدند.
در واکنش به استمرار حملات ائتلاف سعودی، رئیس هیات مذاکره کننده جنبش انصارالله خواستار توقف حملات به بندر الحدیده و بازگشت متجاوزان با پایگاه خود شد.
عبدالسلام همچنین با اشاره به درخواست برای خلع سلاح انصارالله گفت: چگونه از ارتش و کمیته های مردمی یمن خواسته می شود پیش از برقراری صلح و به رغم وجود هزاران متجاوز بیگانه در کشور، سلاح های خود را تحویل دهند.
وی هدف جنبش انصارالله از حضور در مذاکرات را بازگشت آرامش به یمن عنوان کرد و گفت: برای صلح به کشور سوئد آمده ایم نه برای تسلیم شدن.

** خبرهای بدی که از یمن به گوش می رسد
همزمان با حمله ائتلاف سعودی به یمن از ششم فروردین سال 1394 تا کنون، آژیر خطر برای مردم فقیر این کشور نیز به صدا در آمد و نتیجه اسف بار حدود یکهزار روز جنگ، در گزارش های سازمان ملل محد و نهادهای حقوق بشر دل هر انسانی را به درد آورده است.
'شابیا مانتو» سخنگوی کمیساریای عالی امور پناهندگان سازمان ملل متحد به تازگی در گزارشی اعلام کرد، از ابتدای آغاز جنگ در یمن، بطور متوسط در هر هفته 123 غیرنظامی کشته شده اند.
در همین حال چند سازمان جهانی از جمله خواروبار و کشاورزی(فائو)، برنامه جهانی غذا و یونیسف به تازگی در گزارشی، نسبت به تاثیر عدم امنیت غذایی در یمن بر زندگی 20 میلیون یمنی هشدار داده و خواهان افزایش کمک‌های بشردوستانه به مردم این کشور شده اند.
در گزارش مشترک این سازمان ها آمده است: اکنون 15.9 میلیون یمنی با گرسنگی دست و پنجه نرم می‌کنند. دلیل اصلی نبود امنیت غذایی در این کشور، جنگ کنونی است، اما عوامل دیگری مثل نبود درآمد و افزایش قیمت کالاهای اصلی نیز بر امنیت غذایی تاثیر می‌گذارد.
در این گزارش تصریح شده است: تعداد زیادی از یمنی‌ها حتی در مناطقی که ثبات بیشتری دارند نمی‌توانند مواد غذایی اصلی را دریافت کنند زیرا قیمت مواد غذایی و سوخت به شدت افزایش یافته است.
بطور یقین همین نگرانی ها و هشدارها جامعه جهانی را تشویق به برقراری صلح در یمن کرده زیرا به ازای هر روز جنگ، مردم یمن باید تاوان سنگین آن را بپردازند.
مذاکرات صلح یمن در سوئد چند روز دیگر پایان می یابد اما به رغم جدیت هیات انصارالله و دولت مستعفی یمن، به نظر می رسد عربستان به عنوان پایه گذار ائتلاف سعودی عزمی برای برقرای آتش بس ندارد زیرا در غیر این صورت برای نشان دادن حسن نیت خود، حمله به یمن را حتی برای چند روز و به احترام برگزاری مذاکرات متوقف می کرد.
از: امید غیاثوند
خاورم ** 1071 ** 1144