روزنامه فرامنطقه ای 'رأی الیوم' در گزارشی به قلم 'نزیه خطاطبه' با انتقاد از واکنش برخی کشورها به قتل 'جمال خاشقچی' نوشت: به نظر می رسد 'دونالد ترامپ' رئیس جمهور ایالات متحده که صراحتا گفته بود تمایلی ندارد به خاطر قتل خاشقچی از فروش اسلحه به ریاض دست بکشد، تنها کسی نیست که پول را به حقوق بشر ترجیح می دهد.
'جاستین ترودو' نخست وزیر کانادا هم روز سه شنبه در سخنانی مشابه همین مواضع را تکرار کرد و گفت: قتل وحشیانه خاشقچی نگران کننده است اما فسخ قرارداد صادرات خودرهای زرهی سبک کانادا به عربستان بسیار دشوار است.
ترودو با بیان این که این فسخ هزینه های هنگفتی در پی خواهد داشت و نمی خواهد مردم کشورش چنین هزینه ای را متقبل شوند، در عین حال تاکید کرد: اگر به این نتیجه برسد که ریاض از سلاح استفاده نامتعارف می کند، حجم صادرات ادوات نظامی به ریاض را کاهش می دهد.
رأی الیوم با اشاره به سخنان 'استفان دیون' وزیر خارجه کانادا این سوال را مطرح می کند که آیا مواضع سرسختانه کانادا درباره حقوق بشر تغییر کرده؟ در حالی که وزیر خارجه این کشور در سخنانی با اشاره به موضوع اخراج سفیر کشورش از ریاض به خاطر ابراز نگرانی از موج بازداشت فعالان جامعه مدنی، تاکید کرده بود که کانادا همواره از حقوق بشر در دنیا حمایت می کند حتی در شرایطی که از ما خواسته شود به امور داخلی خود بپردازیم و حتی اگر مواضع روشن ما درباره حقوق بشر، خشم کشورهایی چون عربستان را به دنبال داشته باشد و ریاض به خاطر انتقادات ما سفیرمان را از ریاض اخراج و سفیر خود را نیز از اوتاوا فراخواند.
این روزنامه تاکید می کند،به نظر می رسد چنین موضع گیری هایی تنها درباره برخی موضوعات و برای رضایت افکار عمومی است و سودهای کلانی چون تجارت اسلحه را شامل نمی شود.
رأی الیوم می افزاید، از سویی دیگر 'رجب طیب اردوغان' رئیس جمهور ترکیه هم که قتل خاشقچی در خاک کشورش رخ داده و تهدید کرده بود که در سخنرانی خود در جلسه هفتگی حزب عدالت و توسعه در مجلس ترکیه از تمام حقایق این قتل وحشیانه پرده برداشته و نه تنها عاملان بلکه دست آمران به قتل روزنامه نگار منتقد آل سعود را نیز رو می کند، از این کار صرف نظر کرد. این تجدیدنظر پس از دیدار با 'جینا هسپل' مدیر سازمان اطلاعت امریکا (سیا) رخ داد.
ترامپ نمی خواست که اردوغان تمام حقایق را برملا کند و بلکه تنها می خواست رئیس جمهور ترکیه به شکل رسمی به بازگویی اطلاعات رسانه ها بسنده کند و بن سلمان راهی برای خلاصی پیدا کند. رئیس جهور ایالات متحده می خواست آبرویش جلو رای دهندگان آمریکا حفظ شود و ثابت کند دفاع از بن سلمان حمایت از منافع اقتصادی و راهبردی ایالات متحده است.
وقتی که ترامپ می گوید کسی که قتل خاشقچی را برنامه ریزی کرده عواقب سختی در انتظارش خواهد بود منظور محمد بن سلمان ولیعهد سعودی خواهد بود و نه کس دیگر از این رو می بینیم که اردوغان درباره طراح و مجری این قتل سخنی به میان نمی آورد چرا که طراح، جنایت کار اصلی است.
به گزارش ایرنا، در حال حاضر پرونده این روزنامه نگار منتقد سعودی ، دستمایه زدوبندها و معاملات پشت پرده میان قدرت های منطقه ای و بین المللی قرار گرفته و کم کم اصل قضیه رو به حاشیه می رود.
خاشقچی در 2 اکتبر (10 مهر) پس از ورود به کنسولگری کشور خود در ترکیه ناپدید و از آن محل خارج نشد.
نتایج بررسی های پلیس ترکیه از قتل و تکه تکه شدن جسد وی توسط تیم 15 نفره امنیتی آل سعود خبر می داد اما ریاض این موضوع را رد می کرد.
حکومت آل سعود پس از 18 روز انکار، در پی فشار بین‌المللی با صدور بیانیه‌ای به قتل او در ساختمان کنسولگری عربستان در استانبول اعتراف کرده و مدعی کشته شدن خاشقچی در پی یک مشاجره شد.
در حالی که قتل خاشقچی کشورهایی چون آلمان و فرانسه را مجبور به بازنگری در فروش سلاح به عربستان کرده، اما همچنان شاهد ترجیح دادن منافع بر حقوق بشر از سوی برخی کشور ها هستیم. این در حالی است که تجاوز عربستان و امارات به یمن تاکنون منجر به کشته شدن بیش از 16 هزار یمنی بی گناه و ویرانی زیر ساخت های این کشور شده است.
خاورم*3224*1049