به گزارش فارس، «عبدالباری عطوان،» سردبیر روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» در واکنش به اعتراف رسمی عربستان به قتل جمال خاشقچی یادداشتی منتشر کرده و طبق سبک همیشگی خود چند سوال را برای عنوان این یادداشت برگزید.
عطوان با طرح این پرسش که «آیا خاندان حاکم آل سعود از بحران خاشقچی نجات مییابد مثل نجات یافتن از پرونده حملات یازده سپتامبر؟ چرا روایت اعتراف به جنایت پس از انکار و سردرگمی عربستان در متقاعد کردن خیلیها شکست خورد؟ گام بعدی که ترامپ منتظرش است، چه خواهد بود؟ کدام قربانی در قفس دادگاه نهایی قرار می گیرد؟» نوشت که روایت سعودی پر از ابهام است.
عطوان توضیح داد: گزارش رسمی عربستان در اعتراف به قتل «جمال خاشقچی» روزنامهنگار منتقد سعودی در کنسولگری کشورش در استانبول پر از ابهام است و تلاش مذبوحانه رژیم سعودی برای خریدن وقت را نشان میدهد؛ از همین رو با شک و تردیدهایی پذیرفته شد و درخواستها برای انجام یک تحقق بینالمللی شفاف در این باره بالا گرفت.
به تاکید نویسنده، اینکه گفته شود خاشقچی در کنسولگری عربستان بر اثر یک درگیری فیزیکی با چند نفر که از او سوال و جوابی کرده بودند کشته شده است، بیشتر سخنی از سر کمخِردی و سادهلوحی است و اصلا قانعکننده نیست؛ این مرد برای دعوا به کنسولگری نرفته بوده بلکه میخواست یک سند حقوقی را تحویل بگیرد که گویی آماده بوده و بیشتر از چند ثانیه زمان برای تحویل گرفتن آن لازم نبوده است. اما چرا طرف مقابل دعوای خاشقچی 15 نفر بودند، بنابراین حتی اگر این روایت هم درست باشد که مسلما ساختگی است این مرد مورد حمله قرار گرفته و در وضعیت دفاع از خود بوده است.
عطوان ادامه داد: بازداشت هجده نفر از افرادی که در این جنایت دست داشتند و برکناری پنج نفر دیگر که مهم ترین آنها احمد عسیری، معاون رئیس سازمان اطلاعات سعودی، سعود القحطانی مشاور رسانهای دربار و فرد بسیار نزدیک به شاهزاده محمد بن سلمان و رئیس ستاد ارتش سایبری او هستند تلاش برای پیدا کردن یک سپر بلا و قربانی است تا نگاهها را از فرد مسئول این جنایت یعنی ولی عهد عربستان منحرف کنند.
نویسنده تاکید کرد: این امکان وجود ندارد که عسیری بدون فرمان شاهزاده محمد بن سلمان نقشه این جنایت و عوامل آن را ریخته باشد و البته القحطانی هم آگوست 2017 در صفحه توئیتر خود براین حقیقت صحه گذاشت که گفت هیچ کاری را جز به فرمان پادشاه و ولی عهد انجام نمیدهد.
توییت سعود مبنی بر اینکه مجری دستور شاه و ولیعهد اوست
رای الیوم با بیان اینکه خاندان سلطنتی عربستان با یکی از مهمترین چالشهایی روبرو هستند که موجودیت و دوام آنها را تهدید میکند، نوشت: بدون اغراق میتوانیم بگوییم که پرونده خاشقچی برای آل سعود خطرناک تر از جنگ اول و دوم یمن است زیرا این اتفاق در زمانی رخ داده که این نظام(سعودی) با اختلافات داخلی و فشارهای بین المللی و تا حدی مردمی در سطح سیاست داخلی و خارجی خود روبروست.
این روزنامه با اشاره به وضعیت نابسامان داخل خاندان سلطنتی آل سعود نوشت: شورای خاندان سلطنتی در عربستان برگزار نمیشود، شاهزادگان بزرگ سعودی به انزوا کشیده شدند و بسیاری از آنها چه کوچک و چه بزرگ برایشان دشوار است با پادشاه ملاقات داشته و با او دباره مسائل خاندان سلطنتی و حکومتی رایزنی کنند .
رای الیوم افزود: به گفته یکی از افراد بسیار نزدیک به خاندان سعودی در بین شاهزادگان اگر کسی خیلی هم شانس ملاقات با پادشاه یا ولی عهد را داشته باشد باید چند روز منتظر بماند اگر رخصت دیدار پیدا کرد در میان تدابیر بسیار شدید امنیتی از جمله اینکه هیچ سلاحی با خود همراه نداشته باشد و تلفن همراه خود را بیرون بگذارد به توفیق دیدار آنها نائل میشود.
عطوان با تاکید بر اینکه اعتراف رسمی عربستان به این قضیه غم انگیز فیصله نمیدهد، گفت: این بیانیه هم به دیگر بیانیههای عربستان برای محو واقعیتها افزوده میشود نظیر اینکه ادعا کرد آقای خاشقچی کنسولگری را ترک کرده و در آنجا برای او اتفاقی مثل قتل رخ نداده است.
به عقیده نویسنده، محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی حقیقت را انکار نکرد وقتی که سه روز پس از ناپدید شدن خاشقچی در گفتوگو با خبرگزاری بلومبرگ گفت که او کنسولگری راترک کرده بود اما نگفت که زنده یا مرده از آنجا درآمد، با تن و بدن سالم یا قطعه قطعه شده کنسولگری را ترک کرد.
رای الیوم نوشت: این جنایت از صدر اخبار تلویزیون و عناوین اصلی روزنامهها پایین نخواهد آمد چون حکومت سعودی هنوز حقایق زیادی را کتمان میکند و اعترافات تدریجی و بخش بخشی آن اصلا خوشآیند نیست.
این روزنامه ادامه داد: تنها چیزی که تایید شده تا کنون این است که خاشقچی یا با خفگی یا با تکه تکه کردن بدنش در داخل کنسولگری عربستان جان باخته است اما همه منتظر مهمترین شاهد این جنایت یعنی بدن قربانی و وضعیت آن هستند و اینکه چگونه آن را زیر زمین یا روی زمین مخفی کردهاند.
رای الیوم آورده است: سران عربستان توانستند با پول و معاملات تسلیحاتی بحران حملات یازدهم سپتامبر را پشت سر گذارند اما گذشتن از بحران خاشقچی برایشان دشوار خواهد بود چون اولا هم برای داخل آمریکا مهم است و هم برای دنیا و تاثیر آن بر انتخابات میان دوره ای آمریکا هم جدی است، جالب توجه این است که رسانههای آمریکایی و جهانی بر سر آن وحدت نظر دارند و اگر استثنایی هم باشد محدود است، چه کسی فکرش را میکرد سی ان ان که رقیب ترامپ محسوب شود و فاکس نیوز شبکه محبوب و متحد وی در خصوص پرونده خاشقچی در یک جبهه قرار گیرند.
نویسنده تاکید کرد: ترامپ با استفاده از پرونده خاشقچی میخواهد از عربستان باج مالی و قضایی بگیرد تا به بزرگ ترین معامله ممکن دست یابد، شاید تازه ترین اظهارات وی درباره اعتراف عربستان به قتل خاشقچی بهترین گواه آن باشد.
«ترامپ در جمع خبرنگاران درباره روایت رسمی عربستان سعودی در خصوص این پرونده گفت: «فکر میکنم به عنوان گامهای اول، خوب است. گام بزرگی است. افراد زیادی دخیل هستند».
ترامپ گفت که فکر میکند توضیحات عربستان سعودی «معتبر» است و او با کنگره در این خصوص همکاری خواهد کرد. وی علیرغم این گفت با «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی گفتوگو خواهد کرد. او گفت: «سوالاتی در این مورد داریم»؛ ترامپ همچنین تاکید کرد: «عربستان سعودی متحدی فوقالعاده بوده، اما آنچه اتفاق افتاده غیرقابل قبول است».
عطوان افزود: «وقتی ترامپ میگوید به عنوان گام اول خوب است یعنی باید گامهای دیگری هم دنبال آن بیاید اما منظورش چه گامهایی است؟ تغییر در ساختار حکومت سعودی که شامل آمدن ولی عهد جدید باشد؟ آن فرد چه کسی میتواند باشد؟».
نویسنده تاکید کرد: احساس میکنیم در خصوص پرونده خاشقچی سناریویی مشابه یک تحقیق بینالمللی و دادگاهی ویژه نظیر حادثه لاکربی پیش روی ماست اما اینجا بر خلاف آن پرونده، به جای قربانی، به متهم اصلی رجوع خواهد شد. زمان عوض شده و شرایط تغییر کرده است و شاید دادگاه کیفری بینالمللی آخرین سکانس این سریال باشد.
رای الیوم در پایان آورد: سعودیها در انجام عملیات قتل خاشقچی موفق شدند که البته بعد آسان قضیه بود اما در مخفی کردن شواهد آن شکست خوردند و این پیچیدهترین بعد ماجراست، شاید جنایت قتل خاشقچی به نابودی حکومت سعودی منجر شود.