رسانه های رسمی عربستان سعودی با سناریویی که به نظر می رسد قبلا توسط مسوولان دولت هماهنگ شده باشد اعلام کردند که جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد دولت در پی درگیری در کنسولگری این کشور کشته شده و چند مقام امنیتی نیز در این خصوص بازداشت و اصلاح سیستم امنیتی با نظارت محمدبن سلمان ولیعهد صورت می گیرد.
دولت سعودی در حالی کشته شدن جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد دولت را تایید می کند که پیشتر منکر جان باختن وی در کنسولگری خود در استانبول شده و ادعا کرده بود که وی کنسولگری را ترک کرده و آنها نیز نگران سرنوشت وی هستند.
دادستان عربستان سعودی نیز در بیانیه ای اعلام کرد: مقامات عربستان سعودی در رابطه با کشته شدن جمال خاشقچی 18 نفر را که تمامی آنها از اتباع سعودی هستند بویژه 'سعود الکهتانی' مشاور ولیعهد و 'ژنرال احمد عسیری' مقام اطلاعاتی را برکنار و بازداشت کرده است.
در بیانیه دادستانی عربستان سعودی هیچ اشاره ای به جزییات قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد که توسط رسانه های ترکیه در خصوص قتل وی افشا شده بود (تکه تکه شدن جسد) نشده است.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا نیز امروز /شنبه 28 مهر/ گفته که روایت عربستان سعودی در مورد کشته شدن جمال قاشقچی در جریان یک درگیری فیزیکی در کنسولگری عربستان در استانبول قابل باور است.
وی با ابراز خشنودی از بازداشت تعدادی از متهمان در عربستان سعودی اعلام کرده که 'این اولین گام مناسب بود، اما فعلا زود است که در این باره قضاوت کنیم. تحقیقات درباره این ماجرا ادامه خواهد یافت.'
ترامپ پیشتر نیز گفته بود، قصد ندارد معاملات نظامی و سایر داد و ستدها با عربستان که بالغ بر صدها میلیارد دلار ‌ارزش دارد را لغو کند، چرا که این کار 'به آمریکا ضرر می‌زند و عربستان 'متحدی گرانقدر است'.
این موضوع نشان می دهد سناریویی مشترک با هماهنگی ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی در دست اجراست تا بتواند پیامدهای ناشی از قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد سعودی را در افکار عمومی جهان مدیریت کنند.
به نظر نمی رسد با اظهاراتی که ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده در خصوص قتل جمال خاشقچی در کنسولگری عربستان سعودی در ترکیه ابراز کرده، این کشور هزینه های این رفتار خود را بپردازد و اقدامات زیادی را برای مشخص شدن سرنوشت قتل خاشقچی انجام دهد.
«لیندسی گراهام» سناتور جمهوریخواه آمریکایی نیز پس از اعتراف ریاض به قتل «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار منتقد سعودی، نوشت که این روایت را «باورپذیر» نمی‌داند.
گراهام پس از اعلام این خبر در صفحه توئیتر خود نوشت: روایت جدید سعودی‌ها درخصوص خاشقچی را مشکوک می‌دانم. به سختی می‌توان این توضیحات را باور کرد، وی پیشتر خواستار قطع همکاری آمریکا با ریاض شده بود.
هر چند متحدان عربستان سعودی بدنبال مجازات این کشور نبوده و رئیس جمهوری آمریکا هم اعلام کرده که نمی خواهد سرمایه گذاری در این کشور را متوقف کند اما بسیاری از موسسات و سرمایه گذاران اعلام کرده اند که ریاض را تحریم خواهند کرد.
اقدام موسسات و سرمایه گذاران در تحریم عربستان پروژه های بزرگ این کشور را با مشکل مواجه و مانع بزرگی در مسیر جذب سرمایه های بین المللی شود و این درحالی است که دولت سعودی پیشتر چشم انداز 2030 را تنوع بخشیدن به منابع اقتصادی و جذب سرمایه گذاری های خارجی اعلام کرده بود.
شرکت هارپر گروپ و ویرجن گروپ از جمله شرکت هایی بودند که تصمیم به سرمایه گذاری به ارزش یک میلیارد دلار در پروژه های عربستان سعودی داشتند که خواستار لغو قراداد با عربستان و توقف مذاکراتشان هستند.
حال باید دید نتیجه سناریوی پذیرش قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد از سوی دولت سعودی با هماهنگی و همراهی متحدان غربی به ویژه ایالات متحده آمریکا برای خروج از تبعات سنگین این جنایت ، برای آل سعود و بویژه برای ولیعهد چه تبعاتی را خواهد داشت.
آیا پیامدهای ناشی از این جنایت با قربانی تراشی مدیریت خواهد شد یا اگر عربستان دچار بی ثباتی شود، واشنگتن هم با مشکل مواجه خواهد شد و آیا موضوع قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد نیز همانند دیگر اشتباهات آل سعودی ها از جمله ربودن سعد الحریر نخست وزیر لبنان و بمباران اتوبوس حامل کودکان یمنی، از خاطر جامعه بین المللی زدوده خواهد شد.
خاشقچی سردبیر پیشین روزنامه دولتی الوطن و مشاور شاهزاده «ترکی الفیصل» سفیر سابق سعودی در واشنگتن بود که پس از تعیین محمد بن سلمان به ولیعهدی، خاک کشورش را ترک کرد.
این روزنامه نگار 59 ساله منتقد هیات حاکمه سعودی، یک و سال نیم پیش و پس از انتخاب بن سلمان به عنوان ولیعهد عربستان، این کشور را ترک کرد و به آمریکا رفت.
وی در سلسله مقالات خود در روزنامه واشنگتن پست از سیاست های عربستان در خصوص بحران قطر، قطع روابط با کانادا، جنگ علیه یمن و برخورد هیات حاکم با رسانه های و فعالان مدنی به ویژه مدافعان حقوق بشر انتقاد می کرد.
«سلمان بن عبدالعزیز» 11 اکتبر (17 مهرماه گذشته) «خالد الفیصل» امیر منطقه مکه و نزدیک ترین مشاورش را راهی ترکیه و دیدار با «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری این کشور کرد.
عربستان و ترکیه در این دیدار برای تشکیل یک تیم مشترک حقیقت یاب برای کشف علت ناپدیدشدن خاشقچی توافق کردند.
تا پیش از این، بسیاری از کشورها و سازمان های حقوق بشری از مقام های ریاض خواسته بودند که سرنوشت خاشقچی مشخص شود.
عربستان در پی ناپدید شدن خاشقچی هدف انتقادات وسیع و تند محافل بین المللی قرار گرفت و این کشور در نخستین روز از ناپدید شدن این روزنامه نگار، به عنوان متهم ردیف اول این پرونده معرفی شد.
*خبرنگار ایرنا