شناسهٔ خبر: 28792045 - سرویس بین‌الملل
نسخه قابل چاپ منبع: آریا | لینک خبر

آينده ائتلاف آمريکا و عربستان/ ترامپ قاتل خاشقجي را مجازات مي کند؟

صاحب‌خبر -
خبرگزاري آريا- يک سناتور آمريکايي گفت: دولت ترامپ براي محافظت از آل سعود هرکاري که بتواند انجام مي دهد.
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري آريا، در تازه ترين اظهارنظر پيرامون قتل روزنامه نگار منتقد سعودي در ترکيه، دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا گفت برخي گزارش هاي رسانه اي را ديده است که در آنها گفته شده جمال خاشقجي روزنامه نگار شناخته شده سعودي در جريان بازجويي تاييد نشده کشته شده است، اما هيچ کس نمي داند آيا اين گزارش ها رسمي هستند يا نه.
ترامپ در ادامه گفت حضور يا عدم حضور در نشست سرمايه گذاري عربستان سعودي به تصميم شخصي خود استيون منوچين وزير خزانه داري آمريکا مربوط مي شود.
ترامپ همچنين گفت: احتمال دارد خاشقجي به دست عناصر خودسر کشته شده باشد.
به گزارش خبرگزاري فرانسه از واشنگتن، دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا دوشنبه احتمال اينکه جمال خاشقجي روزنامه نگار عربستاني (منتقد آل سعود) که از دوم اکتبر (10 مهر) پس از وارد شدن به کنسول‌گري عربستان در استانبول ناپديد شد، به دست «عناصر خودسر» کشته شده باشد را مطرح کرد.
ترامپ که در محوطه کاخ سفيد سخنراني مي کرد، افزود: «پادشاه عربستان (ملک سلمان) اطلاع داشتن از اينکه چه اتفاقي افتاده است را به شدت انکار کرد. من نمي خواهم به جاي او گمانه زني کنم اما به نظرم مي رسد که شايد، اين ممکن است کار عناصر غيرقابل کنترل (خودسر) باشد، کسي چه مي داند؟»

آل سعود قاتل خاشقجي است
سندرز گفت: دولت ترامپ براي محافظت از آل سعود هرکاري که بتواند انجام مي دهد.
به گزارش سي ان ان، سناتور آمريکايي ضمن انتقاد از فروش گسترده تسليحات آمريکايي به عربستان تصريح کرد دولت ترامپ براي محافظت از آل سعود هرکاري که بتواند انجام مي دهد و آل سعود قاتل خاشقجي است.
 سناتور برني ساندر عضو مستقل سناي آمريکا از ايالت ورمونت در گفتگو با سي ان ان گفت: گفته مي شود جمال خاشقچي در جريان مشکلي که در بازجويي ها پيش آمده جانش را از دست داده است. اگر سفارت عربستان فردي را براي گفتگوي کوتاهي دعوت کرده باشد نبايد چنين اتفاقي بيفتد! نمي دانم منظور آنها از اينکه مي گويند در بازجويي مشکلي پيش امده است چيست! به نظر مي رسد آنها (سعودي ها) وي را کشته اند. او مخالف و منتقد رژيم (سعودي) بود.
مجري شبکه در ادامه پرسيد: رئيس جمهور ترامپ در برنامه شصت دقيقه تصريح کرد اگر عربستان سعودي عامل ناپديدشدن خاشقچي باشد مجازات شديدي در انتظار سعودي ها خواهد بود. آيا ترامپ به اين وعده خود عمل خواهد کرد اگر مشخص شود حکومت سعودي هدايت کننده اين جريان بوده باشد؟
سندرز در پاسخ گفت: فکر نمي کنم اينطور شود. وي (ترامپ) ديروز يک حرف زد و فقط خدا مي داند که او فردا چه خواهد گفت. ترامپ و جري کوشنر روابط بسيار نزديکي با رژيم سعودي دارند. ترديدي ندارم که ايالات متحده يا دستکم دولت ترامپ هرکاري که بتواند براي محافظت از سعودي ها انجام خواهد داد.
وي افزود به نظرمن، آمريکا بايد در قراردادهاي فروش تسليحات به عربستان سعودي تجديدنظر کند. آمريکا مقادير انبوهي تسليحات به عربستان سعودي مي فروشد. اگر مشخص شود که عربستان سعودي خاشقجي را کشته است که به نظر مي رسد همين روايت درست است، در پاسخ به اين اقدام، لازم است تحريم هايي عليه سعودي ها اعمال شود و تجديدنظر اساسي در مناسبات آمريکا و عربستان سعودي انجام شود.

قتل خاشقجي با چراغ سبز ترامپ
کارشناس مرکز تحقيقات وابسته به رياست جمهوري ترکيه گفت: ماجراي خاشقجي قطعا با چراغ سبز ترامپ صورت گرفته است.
حسن بصري يالچين کارشناس مسائل سياسي در مرکزتحقيقات سياست ، اقتصاد و جامعه ترکيه با اشاره به اينکه دار ودسته بن سلمان وليعهد سعودي يقينا عمليات ربودن جمال خاشقجي روزنامه نگار منتقد سعودي را بدون بدون حمايت آمريکا و موافقت ترامپ انجام نداده اند زيرا جرأت چنين عمليات برون مرزي و بخصوص قتل يا ربودن شخصيتي مانند جمال خاشقجي را ندارند ؛ تاکيد کرد دار و دسته سلمان در همه اقدامات خود شکست خورده و با پرداخت باج بيشتر به آمريکا سرپا مانده است .
دکتر حسن بصري يالچين کارشناس «مرکز تحقيقات سياست، اقتصاد و جامعه setav » وابسته به رياست جمهوري ترکيه در مقاله اي با عنوان «روابط اطلاعاتي آل سعود با آمريکا» نوشت: آمريکا از زيرهر سنگي که برداريم ظاهر مي شود. اما همه مسائل را نمي توان به آمريکا نسبت داد. آمريکا توان مديريت همه مسائل و تحولات را در اختيار ندارد. اطلاعات آمريکا وارتش شبه نظاميان مزدور به ستون فقرات رژيم آل سعود نفوذ کرده اند.
اما در چند مدت اخير اوضاع وخيمتر شد. در دوسال اخير آل سعود بيش از پيش به دامن آمريکا توسل جست. خانواده سلطنتي قبلا براي اداره امور کشور حمايت آمريکا را خريداري مي کردند. اما درحال حاضر يک گروه از خانواده تلاش مي کند گروه ديگر را نابود کند و بيش از پيش به آمريکا وابسته ترشده و هزينه بيشتري پرداخت کرده است.
گروه و دار و دسته سلمان در همه اقدامات خود شکست خورد و با پرداخت باج بيشتر به آمريکا سرپا ماند. رژيم رياض با بحران سازي در خارج از کشور تلاش کرد براوضاع داخل کشور عربستان مسلط شود و تلاش کرد با حمله به يمن قهرمان شود اما شکست خورد. قطر را تحت محاصره قرارداد اما باز هم شکست خورد. در داخل کشور فضاي وحشت بوجود آورد و اعضاي قدرتمند و ثروتمند خانواده آل سعود را بازداشت و برخي از افراد را به قتل رساند. آمريکا از همه اقدامات وحشت انگيز خانواده سلمان که اقداماتي شبيه گروه هاي مافيائي انجام مي دهند حمايت کرد.
خانواده سلمان بدون حمايت آمريکا و موافقت ترامپ جرأت چنين عمليات برون مرزي و بخصوص قتل يا ربودن شخصيتي مانند جمال خاشقجي را ندارد. اگر افراد خاص خود چنين عملياتي را انجام داده باشند، باز هم تحت هدايت و کنترل اطلاعات آمريکا انجام داده اند. هر گز نمي توان قبول کرد که اطلاعات آمريکا در درون اطلاعات آل سعود نفوذ نکرده باشد. اگر آمريکا پيشتاز عمليات نبوده است دستکم با اطلاع آمريکا عمليات ربايش خاشقجي انجام گرفته است. بدين سبب تلاش مي شود، اين پرونده هم بدون نتيجه بسته شود.

آينده ائتلاف آمريکا و عربستان
رئيس مرکز ابن خلدون در قاهره تاکيد کرد انتقاد دولت آمريکا از سعودي‌ها درباره ماجراي ناپديد شدن جمال خاشقجي روزنامه نگار مشهور عربستاني فقط براي حفظ آبروي واشنگتن در برابر افکار عمومي است.
روزنامه الکترونيکي راي اليوم نوشت، سعد الدين ابراهيم استاد علم جامعه شناسي سياسي و رئيس مرکز ابن خلدون اعلام کرد: شواهد زيادي وجود دارد که دست داشتن عربستان سعودي در کشته شدن جمال خاشقجي را تاييد مي‌کند. به احتمال زياد، مقامات عربستاني جمال خاشقجي را ربودند تا وي را به رياض بازگردانند و با مشاهده مقاومت وي، او را به قتل رساندند زيرا اين روزنامه نگار سعودي چيز‌هاي زيادي درباره محمد بن سلمان وليعهد عربستان مي‌دانست.
رئيس مرکز ابن خلدون در پاسخ به سوالي درباره تاثير جنايت ربوده شدن خاشقجي بر آينده محمد بن سلمان گفت: وليعهد عربستان رقبا و دشمنان زيادي در داخل و خارج عربستان دارد و کسي برخورد عجيب بن سلمان با شاهزادگان را فراموش نخواهد کرد و شاهزادگان براي از بين بردن وي تلاش خواهند کرد.
رئيس مرکز ابن خلدون در پاسخ به سوالي درباره تحريم‌هايي که آمريکا پس از اين حادثه عليه عربستان اعمال خواهد کرد گفت: فشار‌هاي زيادي توسط افکار عمومي آمريکا و مطبوعات اين کشور اعمال خواهد شد تا دولت آمريکا مجبور به اتخاذ موضع قاطعي در قبال عربستان شود. رئيس مرکز ابن خلدون پيش بيني کرد آمريکا براي حفظ آبروي خود در برابر شهروندانش و همچنين کشور‌هاي جهان به انتقاد از عربستان بپردازد، اما اين انتقادات، بر طرح‌هاي آمريکا و عربستان درباره آينده معامله قرن و ائتلاف آمريکا و عربستان ضد ايران تاثير نخواهد گذاشت.

ترامپ قاتل خاشقجي را مجازات مي کند؟
فايننشال تايمز نوشت: دولت دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا احتمالا حداکثر تلاش خود را براي محدود کردن پيامدهاي ديپلماتيک ماجراي خاشقجي براي عربستان به عمل خواهد آورد.
اين روزنامه چاپ انگليس در مقاله اي به قلم گيدئون راچمن نوشت: ناپديد شدن و مرگ احتمالي جمال خاشقجي يک حادثه غم انگيز و مرموز است که همچنين ضربه اي سخت به سياست آمريکا در خاورميانه (غرب آسيا) وارد مي سازد.
اگر هم دولت ترامپ راهبردي در خاورميانه داشته، عمدتا بر عربستان سعودي و محمد بن سلمان معروف به ام بي اس متمرکز بوده است که شخصيتي بي ثبات دارد.
وليعهد سعودي قرار بود مردي باشد که اتحادي را ضد ايران شکل دهد، با اسرائيل صلح برقرار کند، با تشکيلات روحانيون کشور خودش مقابله کند و به شکست داعش در داخل و خارج کمک کند.
او طبق توصيف خودش همچنين فضاي باز در جامعه سعودي ايجاد و اقتصاد را متحول نمود - که در اين روند قراردادهاي پرسودي براي شرکتهاي آمريکايي به ارمغان آورد.
محوريت عربستان سعودي در جهان بيني دونالد ترامپ زماني برجسته شد که رئيس جمهور آمريکا در اولين سفر رسمي خود عازم رياض پايتخت عربستان شد.
ام بي اس به سرعت رابطه نزديکي با جارد کوشنر داماد ترامپ برقرار کرد. هر دو آنها در دهه چهارم عمرشان هستند و با هم براي تغيير ژئوپلتيک خاورميانه تباني کردند.
رويکرد فريبنده ام بي اس دايره اي فراتر از خانواده ترامپ داشت. وليعهد سعودي ژورناليست هاي غربي سرشناس را با خود همراه و براي مقامات واشنگتن پيامهاي دوستانه ارسال کرد. ام بي اس در سفر به آمريکا با بيل گيتس، مارک زاکربرگ و روپرت مورداخ معاشرت داشت.
اما حتي بعضي طرفداران ام بي اس هم قضاوت محتاطانه اي درباره او داشتند. همانطور که يکي از ناظران غربي عربستان سعودي گفته است: "سوال من همواره اين بود که او را در طيفي بين لي کوان يو (نخست وزير اسبق سنگاپور) و صدام، در کجا جاي دهم."
به عبارت ديگر ام بي اس را بايد يک ملت ساز خيالباف قلمداد کرد يا يک مستبد غيرقابل کنترل؟
کساني که معتقد بودند اين مقام سعودي بيش از همه چيز يک شخصيت خطرناک است، شواهد نگران کننده بسياري دال بر اين مسئله داشتند، از جمله: جنگ رو به گسترش در يمن که فاجعه انساني به بار آورده است، خصومت شديد با قطر در همسايگي عربستان که با محاصره تحت رهبري سعودي ضد آن به اوج رسيد، حبس موقت نخست وزير لبنان، اخاذي از بسياري از ثروتمندترين تجار عربستان سعودي و به زندان انداختن روزنامه نگاران و فعالان حقوق بشر- که برخي از آنها مانند خاشقجي به خارج متواري شدند.
اما با وجود همه اينها، عقيده مرسوم در وزارت امور خارجه کشورهاي غربي در مورد ام بي اس همچنان اين بود که او اساسا " چيز خوبي است"- گرچه کمي نسنجيده عمل مي کند.
تصميم وليعهد سعودي به اعطاي مجوز رانندگي به زنان يک اقدام کارساز در تلاش براي تاثيرگذاري بر افکار جهاني بود. اتحاد ضمني وي با اسرائيل براي مهار کردن ايران نيز نقش حياتي در جايگاه خوب وي نزد کاخ سفيد داشت.
اما قتل احتمالي خاشقجي نگرش غربي ها را نسبت به ام بي اس تغيير داده است. با همه تلاش پيچيده اي که وليعهد سعودي براي تاثيرگذاري بر شکل دهندگان افکار عمومي در آمريکا و اروپا به عمل آورد، در درک تاثير بالقوه چنين اقدام وحشيانه و بي شرمانه اي کاملا عاجز بود.
خاشقجي بر خلاف خانواده هاي يمني که قرباني بمب هاي سعودي شده اند، ستون نويس واشنگتن پست بود. صداي اعتراض رسانه هاي آمريکا اکنون به شدت بلند شده و کنگره تهديد کرده است تحريم هايي را ضد عربستان سعودي اعمال مي کند. حتي ترامپ قول داده است اگر ثابت شود عربستان در اين ماجرا گناهکار بوده است، با پيامدهاي "شديدي" مواجه خواهد شد.
با وجود اين، حتي اگر آمريکا اکنون مجبور شود توهماتش را درباره ام بي اس دور بريزد، امکان ندارد در نهايت تغيير چنداني در سياست هايش ايجاد شود. مقامات غربي به خوبي به اهميت اقتصادي و راهبردي عربستان سعودي واقفند. اين کشور بزرگترين صادرکننده نفت و بزرگترين وارد کننده تسليحات در جهان است.
با توجه به اينکه قيمتهاي نفت قبلا به علت از سرگيري تحريم هاي ضد ايراني رو به افزايش گذاشته است، نقش تعيين کننده عربستان در توليد نفت حتي مهمتر از قبل است. ترامپ با مشغله ذهني که درباره صادرات دارد، قبلا اين مسئله را روشن کرده است که اصلا مايل نيست بازار تسليحات عربستان سعودي را به روسيه يا چين واگذار کند- و تنها او نيست که در اين باره نگران است، گرچه با صراحت غيرمعمولي درباره آن صحبت مي کند.
بدون رابطه خوب با عربستان سعودي، نفوذ آمريکا در خاورميانه حتي کمتر خواهد شد. برخلاف آمريکا، روسها اکنون مي توانند درباره رابطه اي محکم با همه قدرتهاي مهم منطقه اي - از جمله ايران، عربستان سعودي، اسرائيل، مصر و ترکيه- لاف زني کنند. مداخله نظامي روسيه در جنگ سوريه نيز بدين معني است که مسکو اکنون نقش بسيار فعال تري در مقايسه با واشنگتن در گفتگوهاي صلح سوريه دارد که مي تواند شکل دهنده توازن قدرت در سراسر منطقه باشد.
آمريکا که در گذشته رکن بلامنازع در منطقه بود، اکنون دامنه روابطش در منطقه بسيار محدودتر از روسيه است. آمريکا همه مجاري ارتباطي با ايران را قطع کرده است و روابطش با ترکيه احتمالا تيره باقي مي ماند- با وجود آنکه ترکيه اي ها اندرو برانسون کشيش آمريکايي را که دو سال به اتهام جاسوسي در حبس بود، آزاد کردند.
اگر آمريکا اکنون به تهديد اعمال مجازات "شديد" در مورد عربستان سعودي عمل کند، همچنين موجب دوري دولتهاي عرب حوزه خليج فارس از خود مي شود و ممکن است هيچ متحد نزديکي -به جز اسرائيل- براي آن در منطقه باقي نماند.
به همين علت دولت ترامپ احتمالا حداکثر تلاش خود را براي محدود کردن پيامدهاي ديپلماتيک ماجراي خاشقجي به عمل خواهد آورد- و حتي کنگره با دقت در اين زمينه اقدام خواهد کرد. با توجه به واقعيات نگران کننده ، به سختي مي توان آنها را سرزنش کرد.
اما اين عقيده که آمريکا مي تواند يک راهبرد عالي را پيرامون شخصيت مجنوني مانند ام اس بي شکل دهد، بايد کنار گذاشته شود. يک توصيه منطقي همواره اين بوده است که "به شاهزادگان اعتماد نکن".