به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری، ناپدیدشدن «جمال خاشقچی» روزنامه نگار منتقد حکام عربستان موج بزرگی را علیه مقام های سعودی به ویژه محمد بن سلمان ولیعهد 33 ساله این کشور به راه انداخته است. این پرونده نه تنها دامن ریاض را در حوزه های سیاسی گرفته است بلکه برنامه بلندمدت این کشور در زمینه های تجاری و اقتصادی را نیز لرزان کرد. موضوع مفقود شدن این منتقد بن سلمان در کنسولگری عربستان در ترکیه باعث شد تا رویاهای ولیعهد بلندپرواز پادشاهی سعودی شکننده تر از همیشه و دورنمای اصلاحات وی غیرقابل اجراتر از پیش گردد.
اکنون آینده همکاری های بلندمدت تجاری ریاض با شرکت های بزرگ جهان مبهم تر از قبل شده است. اگر تا پیش از این انجام اصلاحات اقتصادی و اجتماعی از نظر ساختار جامعه و حکومت سعودی ناممکن می نمود حال این امر به علت مشکلات سیاسی و نوع نگاه جهان به حکومت ریاض دور از ذهن به نظر می رسد. از این رو آرزوهای این پادشاهی به ویژه محمد بن سلمان برای جذب سرمایه گذاری در حوزه های گوناگون اقتصادی از صنعت تا گردشگری و قطع وابستگی ریاض به نفت و ایجاد کشوری پیشرفته در صحرای حجاز تقریبا در حال دود شدن است.
ولیعهد عربستان از سال پیش کنفرانس تجاری و اقتصادی را با عنوان «ابتکار عمل سرمایه گذاری آینده در عـربستان» و در راستای پروژه اصلاحات و برنامه های 2030 این کشور برگزار کرده است. پرونده خاشقچی باعث شد تا بسیاری از شرکت کنندگان مهم و تجار بزرگ و موفق جهان از سود سرشار ارتباط و معامله با ریاض چشم پوشی کنند و نه تنها در این کنفرانس که به «داووس صحرا» معروف شده است شرکت نکنند بلکه پویش بزرگ رسانه ای و اقتصادی را برای به انزوا کشاندن بن سلمان به کار بگیرند.

**کنفرانسی خلوت برای رویایی بزرگ
سال گذشته تعداد زیادی از سرمایه گذاران بین المللی و مدیران شرکت های بزرگ جهان در نخستین دور این نشست در ریاض حضور داشتند. بر اساس برنامه ریزی مقام های سعودی قرار است امسال این کنفرانس در تاریخ 23 تا 25 اکتبر ( اول تا سوم آبان) با حضور بیش از 100 شخصیت سیاسی و اقتصادی جهان و بیشتر از هزار سرمایه گذار به ریاست محمد بن سلمان در ریاض برگزار شود. اما خبرهای ناامیدکننده ای از سوی بسیاری از مدعوین اصلی و سخنرانان مهم این نشست برای مقام های سعودی ارسال شده است.
شبکه سی.بی.سی کانادا در گزارشی نوشت: داووس صحرا حمایت رسانه ها و تجار بزرگ جهان را به علت ناپدیدشدن روزنامه نگار منتقد ریاض از دست داد. حتی کارکنان بانک جهانی اعلام کردند «جیم یونگ کیم» مدیر این موسسه هم به ریاض سفر نمی کند.
بر اساس این گزارش، برخلاف سال گذشته «ریچارد برانسون» میلیاردر بریتانیایی از شرکت ویرجین (فعال در حوزه گردشگری) در کنار مدیران شرکت های بزرگی همچون اوبر، ویاکوم، 'ای.او.ال' در کنار وزیر سابق انرژی آمریکا و بسیاری از شرکت های دیگر حضور و سخنرانی در این کنفرانس را تحریم نموده اند. چهره های برجسته ای همچون مدیرعاملان بنگاه های مالی و تجاری بزرگی مانند مسترکارت، سوسیته جنرال، 'بی.ان.پی پریباس'، آکور و استاندارد چارتر هم اعلام داشتند تصمیم قطعی را برای شرکت در کنفرانس اتخاذ نکرده اند.
همچنین در حوزه رسانه ای نیز بسیاری از نشریات و شبکه های خبری و نهادهای اطلاع رسانی که تا پیش از این حامی این رخداد مهم در خاورمیانه بودند اکنون نسبت به حضور در آن بی علاقه شده اند. نشریه ها و روزنامه های اکونومیست، فایننشال تایمز، هافینگتون پست، نیویـورک تایمز، لس آنجلس تایمز از حضور در ریاض امتناع کرده اند. همچنین بخش های اقتصادی شبکه های تلویزیونی 'سی.ان.ان'، بلومبرگ و 'سی.ان.بی.سی' نیز از پوشش خبری داووس صحرا سرباز زده اند.
سی.ان.ان نوشت جمع زیادی از رهبران تجاری که به ریاض دعوت شده بودند پای خود را از پرونده کنفرانس سرمایه گذاری در عربستان بیرون کشیدند. اکنون مدیرعامل بانک جی.پی مورگان نیز اعلام کرده است نمی خواهد در ریاض حضور یابد. گفته می شود حتی مدیر اجرایی فورد هم اعلام داشت که ممکن است در این نشست حاضر نشود.
علاوه بر این مقام های شرکت «بلک راک» هم عنوان کردند به این کشور نمی روند. جالب اینجاست «بلک استون» که از شرکت های وابسته به بنگاه فوق است سال گذشته سرمایه گذاری 20 میلیارد دلاری را از سعودی ها برای توسعه زیرساخت های فرسوده ایالات متحده جذب کرده بود.
همچنین «سافت بانک» ژاپن که غول فناوری در این کشور به شمار می رود نیز تصمیم مشابهی را اتخاذ کرده است. این شرکت متعهد شده بود به حکومت سعودی برای تغییر اتکای ساختار این کشور از نفت به سوی دیگر حوزه ها همچون فناوری های نوین و انرژی های تجدیدپذیر کمک کند.
روزنامه «نیویورک تایمز» هم که از تحریم کنندگان این کنفرانس اقتصادی پرسود برای غربی ها است در گزارشی نوشت «داوس صحرا به عنوان نمایشگاه پر زرق و برق ولیعهد سعودی با یک اتهام وحشتناک علیه ریاض لکه دار شده است».
به نوشته این روزنامه، ولیعهد سعودی می گوید عربستان همه برنامه ها و پروژه ها را برای ترسیم افق های نو آماده کرده است. وی برنامه 500 میلیارد دلاری را برای برآوردن شهری از میان شن های صحرا طراحی و ارائه کرده که در آن شغل های بسیار نوین در کنار کارگران روباتی مشغول به فعالیت هستند اما این چشم انداز با یک واقعیت خونبار که به خانواده بن سلمان ارتباط پیدا می کند از هم فروپاشید.
این روزنامه آمریکایی افزود: در حالی که کنفرانس امسال می توانست نمادی از تعمیق روابط غرب با ولیعهد جوان باشد اما اقدامی وحشتناک (که البته هنوز اثبات نشده است) فهرست حاضران در نشست ریاض را کوتاه کرد.
«استیون کوک» کارشناس حوزه عربستان سعودی در شورای روابط خارجی آمریکا بر این اعتقاد است که این کنفرانس همچون تصمیم برای دادن اجازه رانندگی به زنان اقدامی حساب شده و ظاهری بود تا چهره ای جذاب از تلاش های بی حمانه برای تغییر یک جامعه را به نمایش بگذارد.
کوک آورده است این مسیری بود که ریاض برای ایجاد مشروعیت برای خانواده سلطنتی انتخاب کرد. همه اقدامات برای نشان دادن حمایت جهانی از یک گروه کوچک حاکم بر این کشور انجام گرفت اما اکنون شرایط نشان می دهند که واقعیت چیز دیگری است.
پژوهش**9130 **1552