به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری، جمال خاشقچی روزنامه نگار مشهور عربستانی که سه شنبه هفته گذشته به همراه «خدیجه ازرو» نامزد ترکیه ای اش برای ثبت ازدواج به کنسولگری عربستان در استانبول رفته بود، ناپدید شد. سرنوشت او زمانی پیچیده تر شد که خبرگزاری رسمی عربستان «واس» با این موضوع به شکل یک خبر عادی برخورد کرد و بدون اشاره به اسم جمال خاشقچی نوشت: نیروهای عربستان به کمک پلیس بین الملل (اینترپل) یک شهروند عربستانی را که به دلیل صدور چک های بلا محل از کشور گریخته بود به کشور بازگرداندند.
اگرچه سعودی ها به نام این فرد اشاره نکردند، اما همزمانی این خبر با ناپدید شدن جمال خاشقجی همه گمانه زنی ها را به سمت ربوده شدن این فرد و انتقال وی به ریاض برد. این موضوع به سرعت در رسانه های مشهور جهان پیچید و هر یک از این رسانه ها به نوعی این موضوع را مورد توجه قرار دادند. در این میان برخورد رسانه های سعودی با ناپدید شدن جمال خاشقچی سردرگمی این رسانه ها و آشفتگی سردمداران ریاض را نشان داد.
این رسانه ها برای سرپوش نهادن بر اخباری که در این باره منتشر شد تلاش کردند که اخبار و واقعیت های موجود در این زمینه را نادیده بگیرند و در این راستا بدون هیچ سند و مدرکی برخی از رسانه ها و کشورها را متهم کردند. بسیاری از کسانی که ماجرای خاشقچی را دنبال می کنند معتقدند که رسانه های عربستانی در اقناع افکار عمومی داخلی و خارجی درباره این ماجرا شکست خورده اند. این رسانه ها هیچ خبر مستندی که نشان دهد عربستان در این ماجرا دست نداشته، منتشر نکرده اند، بلکه فقط بدون هیچگونه سند و مدرکی تلاش کردند دیگران را در این زمینه متهم و فرافکنی کنند.
روزنامه «الریاض» عربستان در گزارشی با عنوان «سقوط رسانه ای» ادعا کرد اخباری که در رسانه های بین المللی درباره ناپدید شدن جمال خاشقچی منتشر می شود به طور مستقیم ریاض را هدف قرار داده است. این روزنامه سعودی، روزنامه «نیویورک تایمز» آمریکا را متهم ساخت که با انتشار اخباری که نمی توان درست بودن آن را ثابت کرد سیاست دشمنی با عربستان را در پیش گرفته است.
روزنامه الریاض در گزارشی دیگر به قلم «حمد الحیدان»، ایران، حزب الله و نظام قطر و سوریه و ترکیه را به تنش آفرینی علیه عربستان متهم کرد و نوشت: دستگاه های اطلاعاتی برخی دیگر از کشورها هم در این زمینه تلاش می کنند به عربستان زیان وارد سازند و طرح های شعله ورسازی جنگ در منطقه به سرعت در حال آماده شدن است.
شبکه خبری «العربیه» عربستان، «توران قشلاقچی» رییس انجمن رسانه های عرب در ترکیه را هدف قرار داد زیرا او در برملا شدن موضوع ناپدید شدن جمال خاشقچی نقش برجسته ای داشت. این شبکه در گزارشی دیگر با عنوان «نمایشنامه خاشقچی» به نقل از کاردار سفارت عربستان در لبنان نوشت: نمایشنامه خاشقچی دسیسه و فریبی اطلاعاتی است که برای لطمه زدن به عربستان و توهین به این کشور تدبیر شده است.
تارنمای «سبق» عربستان هم در گزارشی با عنوان «دروغ قتل خاشقچی سناریویِ خیالیِ آماده و کلاغ ها منتظرِ پیام آغاز» آورد: خفاش های شب سیاه با دروغ ها و بهتان های شگفت آور سناریوی خیالی به هم بافتند. «محمد موسی» تحلیلگر این تارنما، قطر را به سناریو سازی علیه عربستان متهم و ادعا کرد در شرایطی که اسناد نشان از نادرست بودن ادعاهای باطل دارند، بازهم خفاش ها ادعاهایی را مطرح کردند که تا شک و تردیدهایی را در این زمینه به وجود آورند.
روزنامه «عکاظ» عربستان هم در گزارشی به قلم «جمیل الذیابی» نوشت: اخبارِ کشته شدن جمال خاشقچی روزنامه نگار عربستانی را انتشار می دهند و همزمان با گزارش ها، در صفحه شبکه های اجتماعی خود با اعتماد کامل آن را منعکس می سازند. تنها جنایتکاران و کسانی که با جنایتکاران شریکند با چنین اعتماد به نفسی سخن می گویند.
یکی دیگر از روزنامه نگاران این رسانه نوشت: خطوط کلی نشان می دهند که عملیات اطلاعاتی منظم و از پیش آماده شده ای با کمک رسانه ها، جهت های اجرایی، گروه اخوان المسلمین و رسانه های وابسته به آن دنبال می شود.
روزنامه عکاظ در گزارشی دیگر با عنوان «ناپدید شدن خاشقچی؛ ده ها روایت دروغین و یک واقعیت» نوشت: لحظه ای پس از ادعا یک خانم ترک تبار درباره احتمال ربوده شدن جمال خاشقچی پس از ورود وی به کنسولگری عربستان در ترکیه، حمله های گسترده ای به زبان های مختلف علیه عربستان آغاز شد که هدف از این حمله های تخریب چهره عربستان و متهم کردن این کشور به دست داشتن در ربوده شدن این شهروند بود. این رسانه در ادامه گروه اخوان المسلمین و قطر را هدف قرار داد و پس از موضع رسمی ترکیه در این باره این موضع گیری را غیر حرفه ای و در تضاد با عرف دیپلماسی به شمار آورد.
روزنامه عکاظ در گزارشی دیگر با عنوان «روایت های زرد و شایعات پی در پی در رسانه های وابسته به اخوان و قطر» نوشت: شهروندان سعودی، مقامات ترکیه را در این زمینه متهم می دانند.
در گزارش عکاظ تحت عنوان «پافشاری قطر درباره مرگ جمال خاشقچی دایره تردید را گسترش می دهد» می خوانیم: جنگ رسانه ای منظم و کثیفی در ماشین رسانه ای قطر و رسانه های وابسته به اخوان المسلمین آغاز شده است.
این رسانه حتی پا را از این هم فراتر نهاد و اوضاع امنیتی ترکیه را نابسامان توصیف کرد و در گزارشی با عنوان «آیا استانبول برای سعودی ها امن خواهد بود؟» نوشت: به نظر می رسد اوضاع امنیتی بی ثبات است و انفجارها و حوادث تروریستی که استانبول طی دو سال گذشته شاهد بود به منزله تیر خلاص به شهری است که تنگه بوسفر آن را به دو بخش تقسیم کرده است. این رسانه با چنین اقدامی کوشید استانبول را از لیست جهانگردانی که از کشورهای حاشیه خلیج فارس و به ویژه عربستان به ترکیه می روند حذف کند.
روزنامه «الوطن» عربستان هم که مدتی خاشقچی سردبیری آن را بر عهده داشت به نقل از چندین تحلیلگر ادعا کرد عربستان به صورت هدفمند با حمله رسانه ای روبرو شده که فرماندهی آن با رسانه های تحت هدایت اخوان المسلمین است. در راس این رسانه های شبکه «الجزیره» قطر قرار دارد که رسانه های بزرگ جهانی نیز در دام آن افتاده اند.
پژوهش **9278**9279